Western Red Cedar Gevelbekleding: Afmetingen, Kwaliteit en Toepassing in de Bouw

Published by Redactie on augustus 28, 2025 | Category gevelbekleding

Inleiding

Western Red Cedar is een populaire houtsoort voor gevelbekleding in Nederland vanwege haar esthetiek, duurzaamheid en veilige eigenschappen. De houtsoort, afkomstig uit Canada, wordt vaak gekozen voor zowel nieuwbouw als renovatie van bestaande woningen. Dit artikel richt zich uitgebreid op de technische aspecten van Western Red Cedar als gevelbekleding, met een focus op de afmetingen, kwaliteit, bouwkundige toepassing en duurzaamheid. De informatie is gebaseerd uitsluitend op de beschikbare bronnen, waarin wordt benadrukt dat Western Red Cedar behoort tot de duurzaamheidsklasse 2, geschikt is voor buitengebruik, en dat het hout in Nederland wordt geïmporteerd als gekantrecht hout met een breed scala aan afmetingen. De focus ligt op de toepassing in de bouwpraktijk, inclusief het belang van vochtgehalte, afwerking en de keuze van de juiste kwaliteitsklasse voor duurzaamheid en esthetiek.

Afmetingen en Afwerking van Western Red Cedar Gevelbekleding

De afmetingen van Western Red Cedar voor gevelbekleding variëren aanzienlijk, afhankelijk van de leverancier en de gewenste uitvoering. De meeste leveringen zijn beschikbaar in standaardafmetingen, maar er is ruimte voor aanpassing via aankopen uit voorraad. De meest gebruikte afmetingen voor gevelbekleding zijn 18 mm dik en 92 mm breed, zoals aangegeven bij het systeem van Cedarland. Deze afmeting is geschikt voor een open gevelsysteem, waarbij een tussenruimte van 10 tot 15 mm wordt aangehouden om ventilatie te garanderen. Deze afmetingen zijn geschikt voor horizontale montage en zijn vaak vooraf bewerkt, zoals geschaafd of fijn bezaagd, om een glad en esthetisch aantrekkelijk oppervlak te creëren.

Een tweede belangrijke afmeting wordt aangeboden door Jongeneel met een product dat 25x300 mm afmetingen heeft, waarbij de werkende maat 18x285 mm bedraagt. Dit hout is geschikt voor horizontale montage en wordt vaak gebruikt in combinatie met andere houtsoorten of in combinatie met een open gevelsysteem. De lengte van deze planken is standaard 4300 mm, maar de leverancier biedt ook aanpassingen aan via contactformulieren, mits er langer hout beschikbaar is in de voorraad. De afmetingen van de houtsoort variëren in de praktijk aanzienlijk: van 1,85 m tot 6,10 m in lengte, van 155 mm tot 310 mm breed en van 20 tot 155 mm dik. Deze maten zijn meestal in Angelsaksische maten uitgedrukt, wat een aanpassing van de standaardmaten in het metrische stelsel vereist.

De afwerking van het hout is een belangrijk onderdeel van de kwaliteit en esthetiek. Veel producten zijn geschaafd, wat een glad, glanzend oppervlak geeft. Het hout is dan uitstekend te verven, te lakken of te beitsen. Voor gevelbekleding wordt vaak een licht impregnerend middel gebruikt, vaak met metaalzouten, waardoor het hout een uniforme donkergroenebruine kleur krijgt die tot 15 jaar en langer kan blijven. Dit proces heet verduurzaming. Onbehandeld hout verbleekt echter snel door zonlicht en krijgt een grijsachtige kleur, wat vaak als esthetische keuze wordt gezien.

Kwaliteitsklassen en Duurzaamheid

De kwaliteit van Western Red Cedar wordt gedefinieerd door een reeks normen, met name NEN 5471, die de kwaliteitsnormen voor houtsoorten in Nederland vastlegt. Deze norm definieert vier basiskwaliteiten: A, B, C en D. Voor Western Red Cedar worden vooral de klassen B en D gebruikt. De kwaliteitsklasse No.2 Clear and Better, zoals aangegeven bij de leveranciers, komt overeen met de B-klasse en wordt gekenmerkt door een vrijwel foutloze structuur met rustige lijntekening. Deze kwaliteit wordt vaak geïmporteerd als "2 Clear and Better" of "4 Clears". In de praktijk wordt de kwaliteitsomschrijving "No.2 Clear and Better" gebruikt om aan te geven dat het hout vrij is van grote onvolkomenheden, zoals grote boordergangen, kwasten of diepe scheurtjes.

De duurzaamheid van Western Red Cedar is aantoonbaar en wordt ondersteund door wetenschappelijk onderzoek. Het hout heeft een duurzaamheidsklasse 2 volgens de classificatie van NEN-EN 350, wat betekent dat het geschikt is voor gebruik buiten, maar onder bescherming, zoals in gevelbekleding. De duurzaamheid komt voort uit de natuurlijke stoffen in het hout, met name ß-thujaplicine. Deze stof zorgt ervoor dat het hout bestand is tegen schimmels en houtworm, zonder dat er een extra behandeling nodig is. De impregneerbaarheid van het hout is in de kern 3-4, en in het hout van de stam 3, volgens NEN-EN 350. Dit geeft aan dat het hout goed te impregneren is, hoewel het meestal reeds op natuurlijke wijze bestand is tegen vocht en schimmels.

Het hout is ook PEFC-gecertificeerd, wat aantoont dat het afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen. De leveranciers benadrukken het belang van duurzaamheid en bewust gebruik van natuurlijke hulpbronnen. De houtsoort is ook genoemd in de NEN5471, BRL 2301 en SKH-publicatie 99-05, wat de erkenning van de houtsoort in de bouwpraktijk weergeeft. Toch is er een belangrijke beperking: vanwege de zachtheid van de houtsoort voldoet het niet standaard aan de eisen voor inbraakwerend geveltimmerwerk. Dit moet specifiek worden aangetoond bij toepassing in veiligheidskaders, zoals bij kozijnen of ramen.

Bouwkundige Toepassingen en Beperkingen

De toepassing van Western Red Cedar is uiterst veelzijdig en wordt vooral gebruikt voor niet-constructieve doeleinden. In de bouw wordt het vooral toegepast als gevelbekleding, buiten- en binnenbetimmeringen, plafonds, dakbeschot, dakranden en windveren. Binnen wordt het vaak gebruikt voor betimmeringen, waarbij een vochtgehalte van ongeveer 12% wordt aanbevolen. Voor buitentoepassing wordt een toepassingshoutvochtgehalte van 14% (+/- 2%) geadiseer, wat belangrijk is bij het plaatsen van hout in de gevel. Te hoge vochtgehaltes kunnen leiden tot krimp, vervorming of scheuren.

De bewerkbaarheid van Western Red Cedar is goed, en het hout is geschikt voor het snijden, frezen en boren. Het is echter zacht, wat betekent dat het gemakkelijk beschadigd kan raken door lichte slag of druk. Dit vereist zorgvuldige omgang bij het plaatsen en vervoeren van het hout. Het is daarom aan te bevelen om zware afmetingen te gebruiken bij bewegende onderdelen zoals ramen of deuren, omdat het hout weinig sterkte heeft. De sterkteklasse van het hout is gecategoriseerd in C14 en C18, afhankelijk van de herkomst en kwaliteit.

Bij het drogen van het hout moet rekening worden gehouden met de krimp. Bij het drogen van hout van 12% tot 0% vochtgehalte treedt er een krimp op van 0,8% radiaal en 2,2% tangentaal op. Dit betekent dat het hout tijdens het drogen kan krimpen en vervormen, vooral bij grotere doorsneden. Daarom is het belangrijk om het droogproces af te stemmen op de doorsnee. Kleine doorsneden, zoals tot 30 mm dik, zijn gemakkelijk kunstmatig te drogen. Grotere doorsneden moeten echter eerst op natuurlijke wijze gedroogd worden en daarna eventueel in een droogkamer afwerken om collapsschade of interne scheuren te voorkomen. Het is lastig om het gemiddelde vochtgehalte van een partij vast te stellen, omdat sommige delen moeilijk te drogen zijn.

Milieueisen en Gezondheidsaspecten

Hoewel Western Red Cedar duurzaam is en een hoge duurzaamheid heeft, zijn er bepaalde gezondheidsaspecten die in acht moeten worden genomen. De stof ß-thujaplicine, die de natuurlijke weerstand van het hout tegen schimmels en houtworm verstrekt, kan bij sommige mensen allergische reacties veroorzaken. Atempatiënten kunnen hiervoor gevoelig zijn, zeker bij toepassing van grote hoeveelheden onbehandeld hout in binnentillen. Het is daarom aan te bevelen om bij het plaatsen van hout in binnenruimten, vooral in kleine ruimten of kamers met slechte ventilatie, voorzichtig te zijn. Het is ook belangrijk om de ruimte tijdens het plaatsen goed te ventileren.

Bij de toepassing van buitenhout in de gevel wordt ook rekening gehouden met de mogelijkheid van bloedingen. Door uitspoeling van inhoudstoffen door regenwater kan er vlekken op het onderliggende hout of muurwerk ontstaan. Deze vlekken zijn meestal tijdelijk en verdwijnen vanzelf na enkele maanden. Bij hoge vochtigheid op het noorden kan er ook algen groeien, wat een esthetisch nadeel kan zijn. Daarom is een regelmatige reiniging en eventueel een behandeling met een middel tegen algen en schimmels aan te bevelen.

Praktische Aanbevelingen en Samenvatting

Voor een duurzame en esthetisch mooie gevelbekleding met Western Red Cedar is het belangrijk om rekening te houden met de volgende punten: kies een kwaliteitsklasse zoals No.2 Clear and Better, zorg voor een geschikte afmeting (18x92 mm of 18x285 mm), en zorg voor een juist droogproces. Gebruik een afwerking die de natuurlijke kleur behoudt of een verduurzaming die de kleur uniform houdt. Vermijd te veel onbehandeld hout in binnenruimten bij mensen met allergieën. Zorg voor voldoende ventilatie bij het plaatsen van hout in de gevel, en houd rekening met de mogelijke vlekken door uitspoeling. Gebruik grotere afmetingen bij bewegende onderdelen.

Conclusie: Western Red Cedar is een geschikte keuze voor gevelbekleding, gebaseerd op zijn esthetiek, duurzaamheid en duurzame eigenschappen. De afmetingen zijn flexibel, de kwaliteit is goed gedefinieerd, en de toepassing is uitgebreid. De belangrijkste beperkingen liggen in de zachtheid van het hout en de mogelijke gevolgen van allergieën bij hoge concentraties onbehandeld hout in binnenruimten.