Zinken Gevelbekleding met Staande Naad: Duurzaam, Duurzaam en Esthetisch

Published by Redactie on augustus 28, 2025 | Category gevelbekleding

Inleiding

Zinken gevelbekleding met staande naad staat sinds een aantal jaren steeds vaker in het teken van de Nederlandse bouwmarkt. Dit materiaal, gekozen vanwege zijn tijdloze esthetiek, hoge duurzaamheid en lage onderhoudseisen, wordt steeds vaker toegepast zowel bij nieuwbouw als bij renovatie. De focus ligt hierbij vooral op het systeem van gevelbekleding met staande naad, ook wel het ‘felssysteem’ genoemd. Dit systeem, gekenmerkt door de overeenkomstige naad die opstaand is en de platen die via een plooitechniek aan elkaar worden vastgemaakt, biedt een strak en modern uiterlijk. Volgens meerdere bronnen is dit systeem geschikt voor zowel horizontale als verticale toepassing en kan het worden toegepast op gebogen vlakken, wat het ideaal maakt voor moderne architectuur. De hoge duurzaamheid van zink wordt ondersteund door een natuurlijke patinalaag die zich vormt op het oppervlak, waardoor kleine krasjes en oneffenheden vanzelf verdwijnen. Bovendien is zink volledig recyclebaar, wat het tot een milieuvriendelijke keuze maakt. De gemiddelde kostprijs van een zinken gevelbekleding ligt tussen de €100 en €150 per vierkante meter, wat een hoge initiële investering impliceert, maar wordt gecompensatie door een lange levensduur en gering onderhoud. De meeste bronnen benadrukken dat zink op een houten structuur moet worden bevestigd om chemische reacties met bepaalde materialen zoals koper, niet-gegalvaniseerd ijzer, asfalt en vers beton te voorkomen. Deze combinaties kunnen namelijk leiden tot corrosie. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op het systeem van gevelbekleding met staande naad, de voordelen, technische uitvoering, mogelijke combinaties en alternatieven zoals ZINKLOOK. Er wordt ook ingegaan op het belang van een professionele uitvoering en de rol van het vakmanschap bij het realiseren van een duurzame en esthetisch overtuigende oplossing.

Het principe van staande naad in zinken gevelbekleding

Het systeem van zinken gevelbekleding met staande naad, ook wel het ‘felssysteem’ of ‘felsysteem’ genoemd, is gebaseerd op een specifieke vorm van verbinding tussen de afzonderlijke platen of banen van zink. Bij dit proces worden de randen van de lange, geprofileerde platen zodanig over elkaar geplooid dat een opvallende, opstaande naad ontstaat. Deze techniek zorgt ervoor dat de naden niet horizontaal zijn, maar verticaal en op een afstand van ongeveer 2,5 centimeter boven het oppervlak uitsteken. Deze hoogte van de naad is een direct gevolg van het profiel van de platen, die zodanig zijn ontworpen dat zij elkaar op de juiste manier overlappen. Het resultaat is een waterdicht en duurzaam oppervlak, omdat regenwater dat op de gevel terechtkomt langs de opstaande naad afgeleid wordt, zonder dat er een kans is op doorwassen of lekkage. Dit systeem is daarom bijzonder geschikt voor grote rechte vlakken, maar ook voor gebogen of golvende vormen, omdat zink een hoge buigzaamheid heeft en daardoor goed in vorm te breien is. De verbinding tussen de platen kan grotendeels machinaal verlopen, wat de snelheid en consistentie van de montage aanzienlijk verhoogt. De bevestiging van de platen gebeurt via onzichtbare klangen die bovenaan zijn bevestigd, zodat het eindresultaat esthetisch zuiver blijft. Deze combinatie van technische nauwkeurigheid en esthetische zuiverheid maakt het staande naad systeem een van de meest gebruikte en gewilde vormen van zinken gevelbekleding. De techniek is zowel geschikt voor horizontale als verticale toepassingen, wat de flexibiliteit van het materiaal versterkt. Bovendien zijn de banen vaak zo lang als 10 meter, wat het aantal naadovergangen op het oppervlak vermindert en het beeld van een eindeloos, glad oppervlak versterkt. De combinatie van de opstaande naad en het zuivere uiterlijk zorgt voor een moderne, tijdloze uitstraling die zowel past bij klassieke als hedendaagse architectuur.

Technische uitvoering en montage

De uitvoering van zinken gevelbekleding met staande naad vereist een zorgvuldige voorbereiding van de ondergrond en een nauwkeurige montage van de platen. De meeste bronnen benadrukken dat een zinken gevelbekleding meestal aan een houten structuur wordt vastgemaakt, omdat dit het meest geschikt is om de duurzaamheid van het materiaal te waarborgen. Het is van cruciaal belang dat de houten ondergrond voldoet aan de vereisten van het bouwproces en voldoende stabiliteit biedt om de druk van de zinkplaten te dragen. Bij het monteren van de platen wordt vaak gebruikgemaakt van schuifklangen, die een bepaalde speling in de platen toelaten. Deze speling is nodig omdat zink, net als andere metalen, uitzet en krimpt bij temperatuurveranderingen. Zonder deze speling zou de spanning in het metaal toenemen en kunnen scheurtjes ontstaan of de verbindingen loskomen. De bevestiging van de platen gebeurt via onzichtbare klangen aan de bovenkant van elke plaat, waardoor er geen zichtbare schroeven of bevestigingsmiddelen op het oppervlak zichtbaar zijn. Dit zorgt voor een zuiver, glad en esthetisch aantrekkelijk uiterlijk. De platen worden op elkaar geplooid door een speciaal gereedschap, het zgn. ‘felsgereedschap’, dat zorgt voor een nauwkeurige en veilige verbinding. De montage kan zowel horizontaal als verticaal worden uitgevoerd, afhankelijk van de vorm van het gebouw. De hoogte van de naad is ongeveer 2,5 centimeter, wat zorgt voor een duidelijke visuele afbakening tussen de platen. Het gebruik van klangen en het juiste gebruik van het gereedschap zijn essentieel om een waterdicht resultaat te garanderen. Het proces is dus technisch en vereist kennis van de eigenschappen van zink, het materiaal en de juiste technieken. Omdat de techniek complex is en fouten in de montage leiden tot lekkages of esthetische nadelen, wordt sterk ageradeerd om een gespecialiseerd vakmanschap in te huren voor de uitvoering.

Mogelijke uitvoeringen: van staande naad tot losangesysteem

Hoewel het systeem van gevelbekleding met staande naad het meest in het oog springt door zijn moderne uitstraling, zijn er meerdere manieren waarop zink kan worden toegepast op een gevel. Naast het felssysteem, dat gebaseerd is op het over elkaar plooien van lange platen, bestaan er ook andere systemen die elk hun eigen karakter hebben. Het roevensysteem, een oudere techniek, wordt nog steeds gebruikt voor zowel daken als gevels. Hierbij worden de zinken platen op een specifieke manier op een houten lat bevestigd, waarbij de platen elkaar overlappen en via een houten ‘roef’ worden vastgezet. Dit systeem geeft een duidelijk reliëf en een karakteristieke structuur, wat een klassieke of sierlijke uitstraling geeft. Het is geschikt voor banen tot 10 meter lang en is daarom geschikt voor grote vlakken. Een ander systeem is het losangesysteem, dat doet denken aan dakleien. Dit systeem bestaat uit kleine, ruitvormige of vierkante plaatjes die op elkaar zijn afgestemd en elkaar overlappen. Dit systeem geeft een fijner, meer decoratief effect en kan worden gebruikt om een gevel te versieren of te profileren. Het derde systeem, het cassettesysteem, is mogelijk een alternatief voor de klassieke plaatbevestiging, waarbij de platen in een frame of kast zijn geplaatst. Hoewel de bronnen minder informatie geven over dit systeem, wordt verondersteld dat het een gestructureerde oplossing biedt voor een gevel die een bepaalde vorm van afzondering of afwerking nodig heeft. Elk systeem heeft zijn eigen voordelen: het staande naad systeem is modern en waterdicht, het roevensysteem geeft structuur en diepte, en het losangesysteem biedt een decoratief effect. De keuze tussen deze systemen hangt af van de architectuur, de smaak van de eindgebruiker en de technische eisen van het bouwproject. De keuze wordt vaak beïnvloed door de vorm van het gebouw, de gewenste uitstraling en de beschikbare ondergrond.

Duurzaamheid, onderhoud en milieuaspecten

Eén van de belangrijkste redenen waarom zink wordt gekozen als materiaal voor gevelbekleding is zijn hoge duurzaamheid en laag onderhoudsniveau. Zink bezit een unieke eigenschap: het vormt na verloop van tijd een natuurlijke beschermingslaag, de zgn. patinalaag. Deze laag ontstaat door de reactie van zink met zuurstof en vocht in de lucht. De patinalaag beschermt het metaal tegen verdere oxidatie en vermindert het risico op corrosie. Belangrijk is dat kleine krasjes en oneffenheden op het oppervlak na verloop van tijd vanzelf verdwijnen door deze natuurlijke afgeleiding. Dit verschijnsel, vaak ‘zelfherstellend’ genoemd, zorgt ervoor dat de gevel na jaren nog steeds een frisse, glanzende uitstraling heeft. Daarnaast is zink volledig recyclebaar, wat het tot een duurzame keuze maakt binnen de bouwsector. Volgens de bronnen wordt het materiaal tijdens het recyclingproces met ongeveer 80% minder afvalstoffen verwerkt dan traditioneel zink, wat een aanzienlijke vermindering van het milieu-effect oplevert. De milieuvriendelijkheid van zink wordt echter in sommige bronnen met kritiek begeleid, vooral vanwege het energiegebruik bij het smelten en bewerken van het metaal. Daardoor is er behoefte aan alternatieven. Een voorbeeld hiervan is het materiaal ZINKLOOK, dat een hoge kwaliteit heeft, maar een lager milieu-effect heeft. Dit materiaal is gemaakt van staal met een laag zinkachtig oppervlak en is dus minder schadelijk voor het milieu dan traditioneel zink. Het is ook 20 tot 30 procent goedkoper en kan sneller worden geïnstalleerd, zonder dat een speciale ondergrond nodig is. Omdat het licht is (ongeveer 7 kg per vierkante meter) en geen speciaal gereedschap vereist, is het geschikt voor veel bouwprojecten. Hoewel de kosten van traditioneel zink hoger zijn dan die van vele andere materialen, wordt deze investering vaak gecompensatie door de lange levensduur en het geringe onderhoud. De combinatie van esthetiek, duurzaamheid en laag onderhoud maakt zink tot een populaire keuze voor duurzame en duurzame bouw.

Combinatie met andere materialen en stijlke uitstraling

Zink is een zeer flexibel materiaal wat betreft vormgeving en combinatie met andere materialen. Het kan op een natuurlijke manier worden geïntegreerd in zowel klassieke als moderne architectuur. De meeste bronnen benadrukken dat zink esthetisch zeer goed past bij hout, baksteen, natuursteen en glas. De combinatie van materialen kan leiden tot een unieke en unieke uitstraling, wat vooral wordt gewaardeerd bij nieuwbouwprojecten. Er zijn echter belangrijke voorbehouden bij het combineren van zink met sommige materialen. Als zink in contact komt met bepaalde metalen zoals koper, niet-gegalvaniseerd ijzer, asfalt of vers beton, kan er sprake zijn van agressieve chemische reacties die leiden tot corrosie. Om dit te voorkomen, moet er voor worden gezorgd dat er geen direct contact is tussen deze materialen en het zinkoppervlak. In sommige gevallen is het nodig om een afzonderlijke afdeklaag of afscheiding te plaatsen om de interactie te voorkomen. Desondanks kan een combinatie van twee of drie materialen worden aangeraden wanneer de architectuur en de vormgeving dit toelaten. De keuze voor kleur is eveneens breed. Hoewel zink in zijn natuurlijke grijze tint beschikbaar is, is het ook te verkrijgen in rood, groen of blauw, wat kleuraccenten mogelijk maakt. Dit maakt het mogelijk om een gevel te ontwerpen die zowel eenduidig als uitgesproken is. Het uiteindelijke doel is vaak om een tijdloos, strak en modern uiterlijk te creëren, wat de reden is waarom veel mensen kiezen voor zink. De combinatie van de natuurlijke glans van zink met de ruimte van een gevel of dak maakt het tot een populaire keuze voor zowel privé- als zakelijke gebouwen.

Alternatieven voor traditioneel zink: ZINKLOOK als duurzaam alternatief

Gezien de toenemende aandacht voor duurzaamheid in de bouwsector zijn er alternatieven ontwikkeld voor traditioneel zink. Een voorbeeld hiervan is het materiaal ZINKLOOK, dat is ontwikkeld als hoogwaardig alternatief voor zowel dak- als gevelbekleding. Dit materiaal heeft een identieke uitstraling als traditioneel zink, inclusief het kenmerkende ‘dubbele staande fels’ profiel. Het is gemaakt van staalplaat met een laag zinkachtig oppervlak, wat zorgt voor dezelfde esthetische uitstraling, maar met een aanzienlijk lagere milieu-last. Volgens de bronnen is ZINKLOOK 20 tot 30 procent goedkoper dan traditioneel zink, wat een belangrijk voordeel is voor de budgetplanning. Bovendien is het sneller te monteren, omdat het op elke denkbare ondergrond kan worden geplaatst zonder speciale voorbereidingen zoals een houten dak of speciale dakhout. Het lichtgewicht van ongeveer 7 kg per vierkante meter maakt het gemakkelijk te verwerken en verlaagt de belasting op de constructie. Een belangrijk voordeel is ook dat geen speciaal gereedschap nodig is voor de montage, wat de toegankelijkheid voor vaklui vergroot. Daarnaast is het materiaal 100% recycleerbaar, en tijdens het recyclingproces wordt 80% minder afvalmateriaal geproduceerd. Dit maakt ZINKLOOK een duurzame keuze voor zowel particulieren als professionelen. Hoewel de levering van het materiaal mogelijk beperkt is tot Nederland, is de montage zelf overal mogelijk, mits er een geschikt bedrijf is dat ervaring heeft met het verwerken van zulke materialen. De keuze voor ZINKLOOK kan dus zowel economisch als ecologisch voordelig zijn, zonder in te leveren op esthetiek of kwaliteit.

Conclusie

Zinken gevelbekleding met staande naad is een populaire keuze voor zowel nieuwbouw als renovatie vanwege de combinatie van esthetiek, duurzaamheid en laag onderhoud. Het systeem van staande naad, ook wel het felssysteem genoemd, biedt een strak, modern uiterlijk en is geschikt voor zowel horizontale als verticale toepassing, inclusief gebogen vormen. De techniek van het over elkaar plooien van de platen zorgt voor een waterdicht en duurzaam resultaat, waarbij de opstaande naad ongeveer 2,5 centimeter hoog is. De montage gebeurt via onzichtbare klangen en vereist een zorgvuldige voorbereiding van de ondergrond, meestal een houten structuur. De duurzaamheid van zink wordt versterkt door de vorming van een natuurlijke patinalaag die kleine schade vanzelf herstelt. Hoewel de initiële kosten hoog zijn — gemiddeld tussen de €100 en €150 per vierkante meter — wordt deze investering gecompensatie door een lange levensduur en geringe onderhoudskosten. De combinatie met andere materialen zoals hout, baksteen of glas is mogelijk, maar moet met voorzichtigheid gebeuren om chemische reacties te voorkomen. Als alternatief biedt ZINKLOOK een duurzaam, goedkoper en sneller te monteren alternatief met gelijkaardige uitstraling, maar met lagere milieu- en kostenlast. De keuze voor zink of een alternatief is dus een evenwicht tussen esthetiek, duurzaamheid en budget.