Doorstrijken van metselwerk: kwaliteit, duurzaamheid en esthetiek in één arbeidsgang

Published by Redactie on augustus 29, 2025 | Category metselwerk

Inleiding

In de bouw- en renovatiewereld speelt het doorstrijken van metselwerk een steeds belangrijkere rol. Deze techniek combineert metselen en voegen in één proces, wat niet alleen leidt tot een monolithisch geheel, maar ook tot een hogere kwaliteit, betere duurzaamheid en een fraaie uitslagvrijheid van het metselwerk. Het gebruik van doorstrijkmortel, in combinatie met moderne tools zoals de Pointmaster voegroller, maakt het mogelijk om voegen op een efficiëntere en betrouwbaardere manier te verwerken.

In dit artikel wordt ingegaan op de techniek van doorstrijken, haar voordelen, toepassingen en uitdagingen, met nadruk op praktijkervaringen uit het veld. Het artikel is gebaseerd op informatie uit betrouwbare bronnen, waaronder rapportages van experts in de bouwsector, zoals Bouwtotaal.nl en Strijker Groep.

Wat is doorstrijken?

Doorstrijken is een metseltechniek waarbij het metselen en voegen in één arbeidsgang worden uitgevoerd. In tegenstelling tot de traditionele methode, waarbij eerst gemetseld wordt en later apart wordt voegd, wordt bij doorstrijken het metsel- en voegwerk direct na elkaar afgewerkt. Hierdoor ontstaat een monolithisch geheel, waarbij de voegen en metselstenen sterk met elkaar verbonden zijn. Dit zorgt voor een betere integriteit van het metselwerk en vermindert het risico op schade aan de voegen.

Het proces begint met het "vol en zat" metselen. De metselaar vult de stoot- en lintvoegen goed met mortel, waarna de overtollige mortel wordt verwijderd of uitgekrabd. De voegen worden daarna afgewerkt en verdicht met een voegroller, voegspijker of voegijzer. Aan de hand van de afwerkingsmethode kunnen diverse voegvormen worden gerealiseerd, zoals glad iets verdiept of platvol. Echter, snij- en knipwerk zijn met de doorstrijkmethode niet mogelijk.

Een belangrijk voordeel van doorstrijken is dat het metselwerk direct is afgewerkt, waardoor de bouwtijd kan worden verkort. Er is geen wachttijd nodig voor de voegbedrijf, zoals bij de traditionele methode. Bovendien is er maar één bedrijf verantwoordelijk voor de totale uitvoering van de gevel, wat duidelijkheid en verantwoordelijkheid vergemakkelijkt.

Voordelen van doorstrijken

Er zijn verschillende voordelen aan het doorstrijken van metselwerk, die niet alleen van belang zijn voor de metselaar, maar ook voor de opdrachtgever en eventuele bewoners. Deze voordelen zijn gebaseerd op praktijkervaringen en technische voordelen van het proces.

1. Monolithisch geheel

Bij doorstrijken ontstaat een monolithisch geheel van metsel- en voegwerk, waarbij de voegen en stenen sterk met elkaar verbonden zijn. Dit vermindert het risico op scheurtjes of loskrimpen van de voegmortel. In de traditionele methode, waarbij de voegmortel later wordt aangebracht, kan de hechting tussen de voegmortel en het steenoppervlak gering zijn. Hierdoor kan het morteloppervlak loskrimpen, wat leidt tot schade aan de gevel.

2. Hoge kwaliteit en duurzaamheid

Door het verdichten van de zichtzijde bij meeste afwerkingsmethoden, is het mortelverlies bij doorstrijken veel lager. Hierdoor kunnen hoge voeghardheden worden bereikt met weinig inspanning. Het metselwerk is daardoor duurzamer en vereist minder onderhoud. Dit is een belangrijk aspect voor opdrachtgevers die op zoek zijn naar langdurige oplossingen.

3. Minder kans op schade

Doorstrijken is minder gevoelig voor vorstschade. Met de Remix Frost methode kan het metselwerk zelfs tot -6°C worden uitgevoerd, en is de mortel bestand tegen nachtvorstpieken tot -15°C. Ook is het metselwerk minder gevoelig voor uitbloei en kleurverschillen. In uitslagarme uitvoering komt dit zelfs niet of nauwelijks meer voor. Dit is een groot voordeel bij projecten in regio's met een koele of vochtige klimaat, zoals delen van Groningen, waar aardbevingen vaak leiden tot schade aan gevels.

4. Verdiepte voegen

Doorstrijken is uitstekend geschikt voor verdiepte voegen. Deze voegen hebben het voordeel dat ze minder gevoelig zijn voor vervuiling door langslopend regenwater. Daarnaast drogen ze sneller, wat leidt tot minder mosaangroei op de gevel. Voor projecten die esthetisch belang hechten aan een frisse gevel, is dit een belangrijk voordeel.

5. Efficiëntie en tijdswinst

Doorstrijken biedt een tijdswinst, omdat metselen en voegen in één arbeidsgang worden uitgevoerd. Dit betekent dat steigers kunnen direct na het doorstrijken worden afgebroken, in tegenstelling tot de traditionele methode, waarbij extra tijd nodig is voor het voegbedrijf. Hierdoor kan de bouwtijd worden verkort, wat voordelig is voor zowel de aannemer als de opdrachtgever.

6. Variatie in werkzaamheden

Voor de metselaar betekent doorstrijken meer variatie in zijn werkzaamheden. Het verwerken van voegen met de Pointmaster voegroller vereist extra aandacht en technische kwaliteiten. Daarnaast levert het meer arbeidsuren op hetzelfde bouwwerk, wat gunstig is voor de werknemers en de organisatie.

Uitslagarm doorstrijkmortel

Een van de belangrijkste ontwikkelingen binnen het doorstrijken is de introductie van uitslagarm doorstrijkmortel. Deze mortel is ontworpen om te voorkomen dat witte uitslag of kalkuitbloei op het metselwerk ontstaat. Witte afzettingen van stoffen afkomstig uit de steen, de metselmortel en de voegmortel kunnen optreden bij droging van vers metselwerk. Deze uitslag wordt veroorzaakt door calciumhydroxide dat uit het mortelwater oplost en naar het oppervlak migreert. Bij slechte droogomstandigheden kan deze uitslag aan het oppervlak blijven, wat esthetisch niet wenselijk is.

Bij uitslagarm doorstrijkmortel is het calciumhydroxide in het materiaal afgezet en treedt het niet aan het oppervlak. Dit voorkomt witte vlekken of verkleuring van het metselwerk. Ook is het proces van carbonatatie – waarbij calciumhydroxide reageert met kooldioxide uit de lucht en calciumcarbonaat vormt – verlaagd, wat het risico op uitslag verder beperkt.

De toepassing van uitslagarm doorstrijkmortel is bijzonder geschikt voor projecten waarbij esthetiek en kwaliteit een grote rol spelen. Een voorbeeld hiervan is het project Lingevest in Geldermalsen, waarbij deze techniek werd ingezet om een uitslagvrij resultaat te garanderen, ook onder ongunstige weersomstandigheden. De architect en de aannemer gaven aan dat het gebruik van deze mortel een waardevolle bijdrage leverde aan de kwaliteit van het eindresultaat.

Praktijkervaringen met doorstrijken

1. Project Lingevest

Het project Lingevest in Geldermalsen is een goed voorbeeld van het succesvolle gebruik van doorstrijkmortel in combinatie met uitslagarm uitvoering. Het project bestond uit vier appartementengebouwen, waarbij 34 huurappartementen en 31 koopappartementen werden gerealiseerd. De aannemer gebruikte een Pointmaster voegroller om de voegen nader te bewerken en de kwaliteit verder te verbeteren.

Lammert Hol, uitvoerder van het project, gaf aan dat de doorstrijkmortel fijn te verwerken was en dat het eindresultaat fraai was. Echter, er waren ook uitdagingen. De metselprofielen moesten op 70 mm van de gevel worden geplaatst, zodat de voegroller erachterlangs kon. Ook was het voor de metselaars een extra arbeidsgang nodig, namelijk het verdichten van de voegen met de voegroller na het opstijven van de mortel. Toch waren de voordelen – sneller werken, meer kwaliteit en een fraaier gevel – groot genoeg om deze extra inspanningen te rechtvaardigen.

2. Toepassing in Groningen

In de provincie Groningen zijn er veel schadegevallen aan huizen veroorzaakt door aardbevingen, waardoor muren en gevels flink te maken hebben. Strijker Groep is een aannemersbedrijf dat ervaring heeft opgedaan met het herstellen van dergelijke schade. Het bedrijf werkt met KZS-blokken en gebruikt de doorstrijkmethode om een duurzaam en schadevrij resultaat te garanderen. De ervaring leert dat doorstrijken een betere hechting en minder onderhoud nodig is, wat gunstig is voor woningbouwprojecten in deze regio.

Uitdagingen bij het doorstrijken

Hoewel het doorstrijken van metselwerk veel voordelen biedt, zijn er ook enkele uitdagingen die worden genoemd in de praktijk.

1. Gewenning bij metselaars

De metselaars moeten wennen aan het extra werk dat met het doorstrijken komt. Het gebruik van de Pointmaster voegroller en het verdichten van de voegen ná het opstijven van de mortel vereist extra aandacht en technische kwaliteiten. Dit betekent dat er tijd nodig is om het proces goed onder de knie te krijgen.

2. Positie van metselprofielen

De metselprofielen moeten op een bepaalde afstand van de gevel worden geplaatst, zodat de voegroller erachterlangs kan. Dit is technisch wat lastiger dan het direct tegen de gevel plaatsen van de profielen. Het vereist extra planning en aandacht voor het detail.

3. Wachttijd voor verdichting

Hoewel doorstrijken in één arbeidsgang wordt uitgevoerd, is er toch een kleine wachttijd nodig voor de verdichting van de mortel. Pas na opstijven kan de voegroller worden gebruikt om de voegen verder te bewerken. Dit is een kleine extra inspanning, maar het levert een betere kwaliteit op.

Conclusie

Doorstrijken is een moderne en efficiënte techniek in de bouwsector die metselen en voegen combineert in één arbeidsgang. Het levert een monolithisch geheel op, wat zorgt voor een hogere kwaliteit, betere duurzaamheid en minder onderhoud. De techniek is vooral geschikt voor projecten waarbij esthetiek, kwaliteit en duurzaamheid belangrijk zijn. Het gebruik van uitslagarm doorstrijkmortel voorkomt witte uitslag of kalkuitbloei, wat een groot voordeel is in regio's met een koele of vochtige klimaat.

Hoewel er uitdagingen zijn, zoals gewenning bij metselaars en extra planning nodig is voor het gebruik van tools zoals de Pointmaster voegroller, is het doorstrijken van metselwerk een waardevolle aanvulling op de traditionele methode. Het biedt voordelen voor zowel de aannemer als de opdrachtgever, waardoor het een steeds populaire keuze wordt in de bouw- en renovatiewereld.

Bronnen

doorstrijken