Ankers voor metselwerk: Het juiste type kiezen voor stevige bevestigingen

Published by Redactie on augustus 29, 2025 | Category metselwerk

Bij renovaties, nieuwbouw of constructies die verbonden moeten worden aan metselwerk, is het kiezen van het juiste anker cruciaal. Ankers voor metselwerk vormen de basis van elke bevestiging en bepalen de stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid van de constructie. Het verkeerde type anker kan leiden tot instabiliteit, funderingsproblemen of zelfs tot het volledig verlies van de bevestiging. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de verschillende soorten ankers die geschikt zijn voor metselwerk, de toepassing per type metselwerk en welke factoren je moet overwegen bij de keuze van het juiste anker.

Soorten metselwerk en hun kenmerken

Voordat je het juiste anker kunt kiezen, is het belangrijk om te weten welk type metselwerk je aan het werken hebt. Er zijn drie hoofdcategorieën: massieve metselwerk, hol metselwerk en cellenbeton of gasbeton. Elk type heeft unieke eigenschappen die bepalen welk anker het meest geschikt is.

Massieve metselwerk

Massieve metselwerk is gekenmerkt door een hoge dichtheid, waarbij het aandeel van geperforeerde of lege gebieden minder dan 15% is. Voorbeelden zijn massieve bakstenen, massieve kalkzandstenen en licht beton. Omdat dit type metselwerk stevig en drukbestendig is, is het geschikt voor zowel lichte als zware bevestigingen.

In massieve metselwerk kunnen universeel toepasbare kunststof ankers en schroefankers worden gebruikt. Voor zware lasten is het aan te raden om chemische ankers te gebruiken, zoals injectiemortels van merken zoals Hilti of Fischer. Deze ankers dringen dieper in het metselwerk en bieden een betere stabiliteit.

Hol metselwerk

Hol metselwerk bestaat uit stenen met openingen, zoals geperforeerde bakstenen of geperforeerde kalkzandstenen. Deze openingen zorgen ervoor dat de bulkdichtheid en druksterkte lager zijn dan bij massieve stenen. Soms worden deze holtes opgevuld met isolatiematerialen zoals minerale wol om thermische isolatie te verbeteren.

In hol metselwerk zijn spreidankers het meest geschikt. Deze ankers vertakken zich wanneer ze in de openingen worden geschroefd, wat een betrouwbare houvast biedt. Ook chemische ankers kunnen in combinatie met een ankerhuls gebruikt worden.

Cellenbeton of gasbeton

Cellenbeton of gasbeton heeft een poreuze structuur met veel kleine luchtcellen. Hierdoor is de druksterkte lager dan bij massief metselwerk, maar de thermische isolatie is beter. Bovendien is cellenbeton lichter, wat het gunstig maakt voor bepaalde constructies.

Voor cellenbeton zijn gas- of cellenbetonankers aan te raden. Deze ankers hebben een keying effect, wat betekent dat ze zich aan de structuur van het metselwerk vasthechten. Daarnaast zijn ook chemische ankers geschikt voor dit type metselwerk.

Typen ankers voor metselwerk

Afhankelijk van het type metselwerk en de gewenste belasting kan je uit verschillende soorten ankers kiezen. Hieronder volgt een overzicht van de meest gebruikte ankersystemen.

Kunststof ankers

Kunststof ankers zijn geschikt voor massieve metselwerk en kunnen gebruikt worden voor lichte tot middelzware belastingen. Ze zijn makkelijk te installeren en bieden een goede houvast, zeker in dichte metselwerk. Ze zijn geschikt voor het bevestigen van accessoires zoals lampen, klempij of lichtgewicht constructies.

Schroefankers

Schroefankers worden vaak gebruikt in massieve metselwerk. Ze zijn geschikt voor lichte tot middelzware belastingen en worden meestal gebruikt voor het bevestigen van kasten, verlichting of andere kleine constructies. Omdat ze zich rechtstreeks in het metselwerk schroeven, zijn ze goed geschikt voor dichte metselstenen.

Spreidankers

Spreidankers zijn ideaal voor hol metselwerk. Wanneer ze worden ingeschroefd, spreiden ze zich in de holte van de steen en bieden zo een betrouwbare houvast. Ze zijn geschikt voor middelzware belastingen en worden vaak gebruikt voor het bevestigen van constructies zoals raamkozijnen of deuren in geperforeerde metselwerk.

Chemische ankers

Chemische ankers zijn de meest betrouwbare oplossing voor zware lasten. Ze bestaan uit een injectiemortel die wordt ingespoten in het boorgat en daarna de ankerstang verankert. Deze methode biedt een hoge druk- en treksterkte en is geschikt voor zowel massieve als hol metselwerk.

Een voorbeeld is de FIS V Plus injectiemortel van Fischer, die geschikt is voor het verankeren in gescheurd en ongescheurd beton, vol- en geperforeerd metselwerk en cellenbeton. Deze mortel is styreenvrij en heeft een korte uithardingstijd, wat de installatie efficiënter maakt.

Chemische ankers worden vaak gebruikt bij het bevestigen van brandtrappen, luifels, of andere zware constructies. Ze vereisen wel een zorgvuldige voorbereiding van het boorgat en het gebruik van speciale hulzen, zoals zeefhulzen, om de mortel in het metselwerk te verdrijven.

Verstelbare instortankers

Een speciaal type anker dat ook geschikt is voor metselwerk is het verstelbare instortanker. Dit type bevestiging is robuust en flexibel, waardoor het geschikt is voor het verankeren van constructies in beton en metselwerk. Het is voorzien van een vuurverzinkt stalen afwerking, wat het geschikt maakt voor zowel binnen- als buitentoepassingen.

Het anker is verstelbaar met een steeksleutel maat 30, wat de installatie eenvoudiger maakt. De afmetingen zijn als volgt:

Plaat: 110 x 110 x 8 mm
Staaf: Ø24 x 100 mm
Pen (geribbeld): Ø24 x 400 mm

Deze ankers zijn ideaal voor het bevestigen van zware constructies of voor situaties waarbij een nauwkeurige positie van het anker vereist is.

Toepassingen en voorbeelden

Het juiste anker kiezen is afhankelijk van de toepassing. Hieronder volgt een overzicht van enkele veelvoorkomende toepassingen en welk anker het beste geschikt is.

Bevestiging van luifels

Bij het bevestigen van een luifel wordt meestal gebruikgemaakt van HIK-T ankers van Hilti. De procedure bestaat uit het volgende:

Een gat wordt geboord in de buitenmuur.
Het gat wordt schoongemaakt en voorzien van een zeefhuls.
Injectiemortel wordt ingespoten via een accu-mortelspuit.
De mortel dringt via de zeefhuls het metselwerk in en hecht de ankerstang aan de muur.
De muurankers worden bevestigd met schroeven.
Na de uithardingstijd kunnen de onderdelen van de luifelconstructie gemonteerd worden.

Deze methode zorgt voor een stevige en betrouwbare bevestiging, ook bij hoge belastingen.

Bevestiging van zware lasten

Bij het monteren van brandtrappen, vloerconstructies, of andere zware lasten worden chemische ankersystemen gebruikt. Deze bestaan uit een ankerstang, een injectiemortel, en een ankerhuls. De ankerstang wordt in het boorgat geschoven, waarna de injectiemortel wordt ingespoten en de ankerstang verankert. Deze methode zorgt voor een hoge trek- en druksterkte en is geschikt voor zowel massieve als hol metselwerk.

Een voorbeeld is het gebruik van FIS V Plus injectiemortel in combinatie met ankerstangen en ankerhulzen.

Belangrijke overwegingen bij het kiezen van ankers

Het kiezen van het juiste anker hangt af van meerdere factoren. Hieronder volgt een lijst met belangrijke overwegingen:

Type metselwerk: Massief, hol of cellenbeton.
Belasting: Lichte, middelzware of zware lasten.
Omgeving: Binnen of buiten, droog of vochtig.
Duurzaamheid: De mate waarin het anker bestand is tegen corrosie.
Installatie: De gemakkelijkheid van de montage en eventuele speciale gereedschappen.
Normering: Of het anker voldoet aan relevante normen zoals ETAG 029 of NEN-EN 1992.

Bij het kiezen van een chemisch anker is het belangrijk om te controleren of de mortel voldoet aan de juiste normen en of het systeem is getest op trek- en druksterkte.

Nauwkeurige voorbereiding en installatie

Een goede bevestiging begint met een grondige voorbereiding. Hieronder volgt een korte handleiding voor het correct installeren van een chemisch anker in metselwerk:

Boor het gat: Gebruik een geschikt boor van de juiste diameter.
Schoonmaak: Verwijder stof en puim uit het gat.
Installeer de huls: Plaats een zeefhuls in het gat.
Injecteert de mortel: Gebruik een accu-mortelspuit om de injectiemortel in te spuiten.
Plaats de ankerstang: Zorg dat de stang goed in het mortel zit.
Wacht op uitharding: Laat de mortel volledig uitharden volgens de aanbevelingen van de fabrikant.
Bevestig de constructie: Monteer de gewenste constructie op de ankerstang.

Het is belangrijk om te letten op de aanbevelingen van de fabrikant en eventuele veiligheidsmaatregelen, zoals het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen.

Veiligheid en normering

Alle ankers die in metselwerk worden gebruikt, moeten voldoen aan relevante technische normen en certificeringen. Een veelvoorkomende norm is ETAG 029, die geldt voor chemische ankers in metselwerk. Deze norm bepaalt de eisen voor trek-, buig- en drukbelastingen en de juiste toepassing in verschillende types metselwerk.

Chemische ankers die voldoen aan ETAG 029, zoals de FIS V Plus injectiemortel, zijn getest en gecertificeerd voor gebruik in verschillende ondergronden en zijn geschikt voor zowel structurele als niet-structurele toepassingen.

Conclusie

Het kiezen van het juiste anker voor metselwerk is essentieel voor de stabiliteit en veiligheid van elke bevestiging. Afhankelijk van het type metselwerk en de gewenste belasting, zijn er verschillende soorten ankers beschikbaar, zoals kunststof ankers, schroefankers, spreidankers, chemische ankers en verstelbare instortankers.

Voor zware lasten zijn chemische ankers de meest betrouwbare keuze, terwijl spreidankers geschikt zijn voor hol metselwerk. Het is belangrijk om te controleren of het anker voldoet aan relevante normen en of het geschikt is voor de toepassing en omgeving.

Bij de installatie van ankers moet men rekening houden met nauwkeurige voorbereiding, juiste montage en veiligheidsmaatregelen. Door het juiste anker te kiezen en correct te installeren, kan men ervoor zorgen dat de bevestiging betrouwbaar is en lang meegaat.

Bronnen

anker