Hydrofobeermiddelen voor metselwerk: Wat is het, waarom en hoe kies je het juiste product?

Published by Redactie on augustus 29, 2025 | Category metselwerk

Inleiding

Metselwerk is een veelvoorkomend bouwmateriaal in de woningbouw en de infrastructuur. Ondanks zijn duurzaamheid en onderhoudsarm karakter kan metselwerk gevoelig zijn voor schade door vocht, vorst, algen, schimmel en vervuiling. Hydrofobeermiddelen bieden een effectieve oplossing om metselwerk te beschermen tegen deze schadevormen, terwijl de dampdoorlatendheid behouden blijft. In dit artikel bespreken we de eigenschappen, toepassingen, keuzemogelijkheden en toepassingstechnieken van hydrofobeermiddelen voor metselwerk. Wij baseren ons uitsluitend op de informatie die expliciet vermeld staat in de opgegeven bronnen.

Wat is hydrofoberen en waarom is het belangrijk voor metselwerk?

Hydrofoberen is een techniek waarbij een transparant impregneermiddel wordt aangebracht op minerale ondergronden zoals baksteen, beton, natuursteen en pleisterwerk. Het middel maakt het oppervlak waterafstotend, waardoor vocht van buitenaf minder snel in het metselwerk kan dringen. Gelijk tijd blijft de dampdoorlatendheid van het materiaal behouden, zodat het metselwerk niet dichtgesloten raakt en condensatieproblemen kunnen worden voorkomen.

Bij metselwerk is hydrofoberen vooral waardevol in regio’s met hoge vochtbelasting, zoals kustgebieden of stedelijke zones met veel vervuiling. Het middel voorkomt het opspattend water, kalkuitbloei, schimmelvorming en mosgroei, en draagt bij aan een betere esthetiek en langere levensduur van het metselwerk.

Volgens rapporten van onderzoeksinstituten zoals TNO en het Rijksvastgoedbedrijf verlengt correct aangebrachte hydrofobering de levensduur van metselwerk en betonconstructies. Dit betekent dat het onderhoud van muren en gevels minder vaak nodig is, wat op de lange termijn kosten bespaart.

Eigenschappen van hydrofobeermiddelen

Hydrofobeermiddelen zijn meestal op basis van silanen, siloxanen of siliconen. Elk type heeft zijn eigen toepassingsgebied, afhankelijk van de structuur van het metselwerk en de mate van vochtbelasting.

Silanen

Silanen dringen diep in het materiaal in en vormen een sterke waterafstotende laag op het niveau van de poriën. Ze zijn vooral geschikt voor poreuze ondergronden zoals baksteen en pleisterwerk. De voordelen zijn een sterke waterafstotende werking en een lange levensduur, maar silanen zijn minder geschikt voor oppervlakken met hoge zoutbelasting.

Siloxanen

Siloxanen werken vergelijkbaar met silanen, maar vormen een iets harder en duurzamer waterafstotende laag. Ze zijn geschikt voor zowel poreuze als iets dichtere ondergronden en kunnen goed omgaan met zoutbelasting. Siloxanen worden vaak gebruikt in kustgebieden of bij metselwerk dat blootstaat aan zoutneerslag.

Siliconen

Siliconen vormen een iets dikkere waterafstotende laag en zijn vooral geschikt voor gladde of compacte oppervlakken. Ze zijn minder geschikt voor poreuze metselwerk, omdat ze minder diep in het materiaal kunnen dringen. Siliconen zijn vaak te herkennen aan hun glanzende afwerking en kunnen een zichtbare "wetlook" geven.

Naast deze klassieke producten zijn er ook biobased hydrofobeermiddelen op de markt, gemaakt van plantaardige oliën en biologisch afbreekbare bestanddelen. Deze producten zijn milieuvriendelijker en voldoen aan de groeiende vraag naar duurzame bouwproducten.

Toepassingsgebieden van hydrofobeermiddelen op metselwerk

Hydrofobeermiddelen zijn geschikt voor verschillende typen metselwerk, afhankelijk van de ondergrond en de vochtbelasting. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste toepassingsgebieden:

Baksteenmetselwerk

Baksteen is een onderhoudsarm materiaal dat normaal gesproken geen nabehandeling nodig heeft. In sommige gevallen, bijvoorbeeld bij zeer licht gekleurde baksteen die snel vervuilt, kan het nuttig zijn om een dampopen hydrofobeermiddel aan te brengen. Dit vermindert de indringing van regenwater en de vervuiling van het oppervlak. Het aanbrengen van hydrofobeermiddelen bij baksteenmetselwerk moet conform de CUR aanbeveling nr. 61 gebeuren, die richtlijnen geeft voor voegen en hydrofoberen van metselwerk.

Betonmetselwerk

Beton is een poreus materiaal dat snel vocht kan opnemen. Hydrofobeermiddelen op basis van silanen of siloxanen zijn geschikt voor betonmetselwerk, omdat ze diep in het materiaal kunnen werken en een sterke waterafstotende laag vormen. Betonmetselwerk in infrastructuurprojecten, zoals brugconstructies of kanaalwanden, profiteert vooral van hydrofobering als preventieve maatregel tegen schade door vorst-dooicycli.

Kalkzandsteen

Kalkzandsteen is een duurzaam bouwmateriaal dat goed dampdoorlatend is. Het is belangrijk om een hydrofobeermiddel te kiezen dat de dampdoorlatendheid niet aan tast. Silanen en siloxanen zijn hier geschikt, omdat ze het oppervlak waterafstotend maken zonder het af te sluiten.

Natuursteen

Natuursteen is vaak gevoelig voor schade door vocht en vervuiling. Hydrofobeermiddelen op basis van siloxanen of siliconen zijn geschikt, afhankelijk van de structuur van de steen. Bijvoorbeeld PREVOSIL AS is een hydrofobeermiddel met verstevigende eigenschappen dat ideaal is voor verweerd voegwerk, geschilferde baksteen en natuursteen.

Hoe kies je het juiste hydrofobeermiddel voor metselwerk?

Het kiezen van het juiste hydrofobeermiddel voor metselwerk vereist een systematische aanpak. Hieronder geven we een stappenplan dat helpt bij de keuze:

Stap 1: Analyseer de ondergrond

Bepaal eerst het type materiaal waarop het hydrofobeermiddel moet worden aangebracht. Niet alle middelen zijn geschikt voor elk type metselwerk. Kies een product dat past bij het materiaal, zoals baksteen, beton, kalkzandsteen, natuursteen of stucwerk.

Stap 2: Bepaal de vochtbelasting

Is het metselwerk blootgesteld aan zware vochtbelasting, zoals slagregen of zoutneerslag? In dat geval zijn hydrofobeermiddelen op basis van siloxanen of siliconen geschikter, omdat ze sterker waterafstotend werken en minder snel afbreken onder zware omstandigheden.

Stap 3: Kies tussen vloeibare of crèmevervorming

Crèmevervormingen zijn geschikt voor verticale oppervlakken en brengen minder verlies op bij toepassing. Vloeibare producten zijn beter geschikt voor horizontale of zuigende ondergronden, zoals pleisterwerk of pleisterde metselstenen.

Stap 4: Controleer de dampdoorlatendheid

Het hydrofobeermiddel moet dampopen zijn, zodat het metselwerk kan uitdrogen en condensatieproblemen kunnen worden voorkomen. Producten die het oppervlak dichtsluiten, kunnen leiden tot schimmelvorming of kalkuitbloei.

Stap 5: Overweeg milieuaspecten

Voor duurzame en milieuvriendelijke oplossingen zijn er hydrofobeermiddelen zonder oplosmiddelen of VOC’s beschikbaar. Deze producten zijn geschikt voor projecten waarbij milieustandaarden van belang zijn.

Toepassing van hydrofobeermiddelen op metselwerk

Het toepassen van hydrofobeermiddelen op metselwerk vereist een aantal voorbereidende stappen en aandacht voor het juiste toepassingsproces.

Voorbereiding

Het metselwerk moet schoon, droog en vrij van oliemilieu’s zijn.
Eventuele beschadigingen of losse delen moeten eerst worden hersteld.
Het oppervlak moet worden gecontroleerd op eventuele restvocht of oliebehandelingen.

Toepassing

Lage drukspuit of roller: Voor de meeste middelen is een lage drukspuit of roller geschikt.
Spuittoepassing: Voor grote oppervlakken is een spuittoepassing efficiënter, mits het product hiervoor geschikt is.
Crèmevervorming: Crèmes zijn geschikt voor verticale oppervlakken, omdat ze beter blijven zitten en minder verliezen opleveren.

Droogtijd en weersomstandigheden

Het product moet worden aangebracht bij droge weersomstandigheden.
De buitentemperatuur moet tussen 5°C en 25°C liggen.
Regen binnen 24 uur na toepassing moet worden voorkomen.

Veelgestelde vragen over hydrofoberen van metselwerk

1. Wat is hydrofoberen precies?

Hydrofoberen is het aanbrengen van een transparante, waterafstotende laag op minerale ondergronden zoals metselwerk. Het middel voorkomt dat regenwater in het oppervlak trekt, zonder de dampdoorlatendheid aan te tasten.

2. Is hydrofoberen schadelijk voor het metselwerk?

Nee, zolang je een geschikt en dampopen product gebruikt. Hydrofobeermiddelen tasten de structuur of kleur van het metselwerk niet aan, mits het correct wordt aangebracht.

3. Hoe lang blijft een hydrofobeermiddel werkzaam?

Gemiddeld duren hydrofobeerlagen tussen 5 en 10 jaar, afhankelijk van het type product, de weersomstandigheden en de vochtbelasting van het metselwerk.

4. Is hydrofoberen geschikt voor alle muren?

Hydrofoberen is meestal geschikt voor metselwerk, maar niet voor alle types. Het is belangrijk om te controleren of het metselwerk geschikt is voor het aangebrachte middel, en of de CUR aanbevelingen zijn gevolgd.

5. Wat is een zelfreinigend hydrofobeermiddel?

Zelfreinigende hydrofobeermiddelen werken op basis van het lotuseffect, waarbij vervuiling zoals fijnstof en algen door regenwater automatisch worden afgespoeld. Deze producten helpen bij het behoud van de esthetiek van het metselwerk.

Duurzaamheid en innovaties in hydrofobeermiddelen

De bouwsector is op zoek naar duurzame en milieuvriendelijke oplossingen. Daarom zijn er in de afgelopen jaren innovaties ontwikkeld in hydrofobeermiddelen. Een voorbeeld zijn biobased producten, gemaakt van plantaardige oliën en biologisch afbreekbare bestanddelen. Deze middelen zijn geschikt voor projecten met milieustandaarden en bijdragen aan een circulaire economie.

Daarnaast zijn er ook hydrofobeermiddelen met een zelfreinigende functie, die het metselwerk automatisch van vervuiling ontdoen. Deze producten zijn vooral geschikt voor gevels in stedelijke gebieden of voor metselwerk dat regelmatig blootstaat aan vervuiling.

Waar kun je hydrofobeermiddelen kopen?

Professionele hydrofobeermiddelen zijn verkrijgbaar bij specialisten zoals Coating.nl. Deze winkels bieden niet alleen een breed assortiment van producten, maar geven ook advies over de juiste keuze van hydrofobeermiddelen, afhankelijk van het type metselwerk, de vochtbelasting en de gewenste levensduur. Zowel particuliere klanten als professionele aannemers kunnen hier producten kopen en ondersteuning krijgen bij de toepassing.

Conclusie

Hydrofobeermiddelen zijn een waardevolle preventieve maatregel om metselwerk te beschermen tegen schade door vocht, vorst, algen, schimmel en vervuiling. Het kiezen van het juiste middel vereist aandacht voor het type ondergrond, de vochtbelasting, de dampdoorlatendheid en de milieueigenschappen. Door de juiste hydrofobeermiddelen correct aan te brengen, kun je de levensduur van metselwerk verlengen, onderhoudskosten verminderen en de esthetiek van gevels en muren behouden. In de bouwsector is er een groeiende voorkeur voor duurzame en innovatieve producten, zoals biobased of zelfreinigende hydrofobeermiddelen. Deze ontwikkelingen spelen een belangrijke rol in het behoud van gebouwen en infrastructuur, en dragen bij aan een duurzame toekomst.

Bronnen

hydrofobeermiddel