Ventilatieroosters in metselwerk: functie, typen en toepassing

Published by Redactie on augustus 30, 2025 | Category metselwerk

Ventilatieroosters in metselwerk vormen een essentieel onderdeel van de constructieventilatie en gevelventilatie in nieuwbouw of renovatieprojecten. Deze roosters zijn ontworpen om de spouw tussen metselwerk en kozijnen of gevelconstructies te ventileren, waardoor condensvorming wordt voorkomen en de duurzaamheid van het gebouw wordt verbeterd. In dit artikel behandelen we de functie, typen en toepassing van ventilatieroosters in metselwerk, op basis van informatie uit betrouwbare bronnen. We zullen ingaan op de technische specificaties, montageopties en het gebruik in BIM-software zoals ArchiCAD.

Inleiding

In de bouwsector is ventilatie een essentieel aspect van de constructie. Het zorgt voor een gezonde bouwconstructie door de voorkoming van schimmelvorming en vocht. In metselwerk wordt vaak gebruikgemaakt van spouwventilatie, waarbij ventilatieroosters worden ingebracht in de gevel of muur. Deze roosters zorgen ervoor dat lucht vloeiend kan bewegen in de spouw, wat de droogheid van isolatiemateriaal waarborgt.

De bronnen tonen aan dat ventilatieroosters in metselwerk meestal vervaardigd zijn van roestvrij staal (RVS304) of kunststof. De afmetingen en montageopties variëren per type, en de toepassing hangt af van de ventilatiebehoefte. In het kader van BIM-toepassingen zoals ArchiCAD zijn ventilatieroosters in het bovenlicht van het kozijn of als opzetstuk boven het kozijn verwerkt.

Functionele rol van ventilatieroosters in metselwerk

Ventilatieroosters in metselwerk zijn bedoeld om lucht door de spouw te laten stromen, zodat condens en vocht niet kunnen ontstaan. Dit is van groot belang bij nieuwbouwprojecten of renovaties waarbij isolatiemateriaal wordt toegepast.

Volgens bron [5] zorgt het stootvoegventilatierooster voor een optimale ventilatie van de spouw. Dit houdt in dat het isolatiemateriaal droog blijft en dus in goede werking blijft. De spouw is namelijk de luchtruimte tussen de buitenmuur en de binnenconstructie, en de ventilatie van deze ruimte is essentieel om de warmte-isolatie te behouden en schimmelvorming te voorkomen.

Ventilatieroosters kunnen ook worden aangewend in combinatie met natuurlijke ventilatie. Zoals vermeld in bron [2] zijn deze roosters geschikt voor toevoer en afvoer van lucht, maar niet voor mechanische ventilatie, afzuigkappen of wasdrogers. Dit betekent dat ze meestal worden gebruikt in constructieve contexten waarbij lucht door de gevel of muur moet stromen, zoals bij gevelventilatie of ventilatie van een spouw.

Typen ventilatieroosters in metselwerk

Er zijn verschillende typen ventilatieroosters die geschikt zijn voor metselwerk. De keuze van het type rooster hangt af van de afmetingen van de stootvoegen of spouwen, het materiaal van het metselwerk en de ventilatiebehoefte.

1. Kunststof ventilatieroosters

Tilmar biedt bijvoorbeeld het T120 spouwvoegventilatierooster aan, gemaakt van kunststof. Dit rooster is beschikbaar in twee hoogtematen: 5 en 6 cm. Het heeft een grote luchtdoorlaat, wat betekent dat het veel lucht doorlaat, en het is ontworpen om direct aansluiting te maken tegen de baksteen, zodat het gevelaanzicht niet wordt verstoord. De kleuren zijn wit, grijs en zwart, wat het geschikt maakt voor verschillende geveltypen. Bron [1] bevat deze technische specificaties.

2. RVS ventilatieroosters (Brickroosters)

RVS ventilatieroosters zijn gemaakt van roestvrij staal (RVS304), wat ze extra duurzaam maakt. Deze roosters worden ook wel brickroosters genoemd, omdat ze zijn ontworpen voor gebruik in metselwerk. Het materiaal en de afmetingen zijn zo gekozen dat het rooster in de gevel of muur kan worden geïntegreerd zonder de esthetiek van het metselwerk te verstoren.

A. 145 x 90 mm RVS ventilatierooster

Dit rooster heeft een buitenmaat van 145 x 90 mm en een aansluitbus van 110 x 54 mm. Het heeft een luchtdoorlaat van 23 cm² en een materiaaldikte van 0,6 mm. Het oppervlak is mat geborsteld of K320 geslepen. Het rooster is geschikt voor natuurlijke ventilatie en kan gemakkelijk worden gemonteerd via een klemverbinding. Bron [2] bevat deze specificaties.

B. 130 x 75 mm RVS ventilatierooster

Dit type heeft een kleinere maat van 130 x 75 mm en een aansluitbus van 110 x 55 mm. De luchtdoorlaat is iets kleiner, namelijk 13 cm², en de materiaaldikte is 0,8 mm. Ook dit rooster is gemaakt van RVS304 en is geschikt voor natuurlijke ventilatie. De montage vindt via een klemverbinding plaats. Bron [3] bevat deze informatie.

Montage en toepassing

De montage van ventilatieroosters in metselwerk is meestal eenvoudig, dankzij klemverbindingen of directe integratie in het metselwerk. Het type montage en de toepassing hangen af van de afmetingen en het doel van het rooster.

1. Klemverbinding

De meeste RVS ventilatieroosters worden via een klemverbinding gemonteerd. Dit betekent dat het rooster direct in de muur of gevel wordt ingeklemde, zonder dat extra bevestigingsmiddelen nodig zijn. Deze methode is efficiënt en snel, wat het geschikt maakt voor grootschalige projecten. Bron [2] en [3] beschrijven deze montageoptie.

2. Directe integratie in het metselwerk

Het stootvoegventilatierooster is ontworpen om gemakkelijk mee te metselen. Omdat de afmetingen gelijk zijn aan die van een baksteen (steenhoogte x voegbreedte), kan het rooster direct in het metselwerk worden geplaatst. Dit zorgt voor een esthetisch aansluitende oplossing en voorkomt dat het rooster zichtbaar is van buitenaf. Bron [5] bevat deze informatie.

Ventilatieroosters in BIM-software: toepassing in ArchiCAD

Het gebruik van ventilatieroosters in BIM-software zoals ArchiCAD is essentieel voor het modelleren van nieuwbouwprojecten. In het metselwerk achter het kozijn wordt vaak een ventilatierooster verwerkt, zodat de ventilatie van de spouw kan worden beheerst.

1. In het bovenlicht van het kozijn

In ArchiCAD kan een ventilatierooster in het bovenlicht van het kozijn worden geplaatst. Dit is een typische toepassing in woningbouwprojecten. In versie 18 van ArchiCAD is het ook mogelijk om het ventilatierooster als een opzetstuk boven het kozijn te plaatsen. Dit biedt meer flexibiliteit bij het ontwerp. Bron [4] bevat deze informatie.

2. Instellingen in de kozijnen

De instellingen voor ventilatieroosters in het kozijn bevinden zich in de "Window Selection Settings". Voor versie 17 en eerder moet het kozijn een bepaald type zijn, zoals het "R meerkeuze" kozijn, zodat een bovenlicht kan worden gemaakt. In versie 18 is het kozijngereedschap verwerkt in de software, waardoor het eenvoudiger wordt om ventilatieroosters in te voegen. Bron [4] bevat deze technische details.

3. 3D-afbeelding en meetstaat

Een belangrijk aspect van het gebruik van ventilatieroosters in BIM-software is het beheersen van hoe de constructie er in 3D uitziet en hoe de meetstaat eruitziet. Bijvoorbeeld, als je een balk gebruikt als ventilatierooster, is dit niet automatisch opgenomen in de kozijnstaat. Om dit te voorkomen, wordt aangeraden om het materiaal van het rooster aan te passen of het in een specifieke laag te plaatsen, zodat het in de berekeningen en meetstaat zichtbaar blijft. Bron [4] bevat deze aanbeveling.

Samenvatting

Ventilatieroosters in metselwerk spelen een cruciale rol in de ventilatie van de spouw. Ze zorgen ervoor dat lucht vloeiend kan bewegen, zodat condensvorming wordt voorkomen en het isolatiemateriaal droog blijft. De typen ventilatieroosters variëren van kunststof tot roestvrij staal, en de montageopties zijn meestal eenvoudig via klemverbindingen of directe integratie in het metselwerk.

In BIM-software zoals ArchiCAD is het verwerken van ventilatieroosters essentieel voor het modelleren van nieuwbouwprojecten. Het is mogelijk om ventilatieroosters in het bovenlicht van het kozijn te plaatsen of als opzetstuk boven het kozijn te gebruiken. De instellingen en modelleringsmethoden hangen af van de versie van ArchiCAD.

De keuze van het juiste ventilatierooster is belangrijk voor de duurzaamheid en esthetiek van het bouwwerk. Voor zowel woningbouw als commerciële projecten zijn ventilatieroosters een essentieel onderdeel van het bouwproces.

Bronnen

ventilatierooster