Voegmortel voor metselwerk in kleur: keuze, toepassing en eigenschappen

Published by Redactie on augustus 30, 2025 | Category metselwerk

Voegmortel speelt een cruciale rol in het metselwerk, niet alleen qua functionele betrouwbaarheid, maar ook qua esthetiek. In de huidige bouwpraktijk is gekleurde voegmortel steeds meer in opkomst, zowel voor professionele projecten als voor particuliere renovaties en nieuwbouw. Het kiezen van de juiste kleur en het toepassen van de correcte techniek zijn essentieel om een duurzaam en esthetisch resultaat te verkrijgen. In dit artikel behandelen we de toepassing, eigenschappen, kleuropties en verwerking van voegmortel voor metselwerk, met specifieke aandacht voor gekleurde varianten.

Inleiding

Voegmortel wordt gebruikt om de naden in metselwerk te vullen, zowel als onderdeel van het originele bouwproces als bij navoegen. Het heeft twee hoofdfuncties: het verstevigen van het metselwerk en het creëren van een visueel aantrekkelijke afwerking. In de laatste jaren is er een duidelijke trend naar toegevoegde waarde in vorm van gekleurde voegmortel, die het metselwerk een unieke stijl geeft.

Deze trends komen ook duidelijk naar voren in de producten van leveranciers zoals MegaMix, Sakrete, Seifert en Beamix, die in hun aanbod uitgebreide kleuropties bieden. Daarnaast zijn er concrete richtlijnen en normen voor het gebruik van voegmortel, zoals CUR aanbeveling 61 en NEN-EN 998-2, die een richting geven aan de kwaliteitseisen en toepassingsmogelijkheden.

In dit artikel bespreken we de technische kenmerken, kleuropties, verwerking en toepassingsgebieden van voegmortel, met een focus op gekleurde varianten. We zullen ook aandacht besteden aan de keuze van de juiste voegmortel op basis van bouwtype, omstandigheden en esthetische doelen.

Eigenschappen van voegmortel

1. Kwaliteit en standaarden

Voegmortel is meestal een droogmengsel dat wordt aangemaakt met water op de werkvloer. Het moet voldoen aan bepaalde kwaliteitsnormen om zowel functioneel als duurzaam te zijn. In de SOURCE DATA worden meerdere standaarden genoemd, zoals:

NEN-EN 998-2: Norm voor droge mortels.
CUR aanbeveling 61: Richtlijnen voor mortelkwaliteit en verwerking.
CE-keurmerk: Duidt op naleving van Europese bouwproductnormen.
Komo-keurmerk: Duidt op kwaliteit conform de Nederlandse bouwstandaarden.

Deze standaarden zijn essentieel om zowel de duurzaamheid van het mortelproces als de veiligheid van het metselwerk te garanderen.

2. Typen voegmortel

Er zijn verschillende soorten voegmortel op de markt, elk met specifieke eigenschappen:

Cementgebonden voegmortel: Zeer stevig en geschikt voor meeste metselwerken. Wordt vaak gebruikt in buitenomgevingen.
Kalkgebonden voegmortel: Flexibel en geschikt voor historische gebouwen. Het helpt bij het reguleren van vocht en draagt bij aan de luchtdoorlaatbaarheid.
Acryl voegmortel: Waterbestendig en makkelijk te verwerken, ideaal voor vochtige ruimtes zoals badkamers.
Uitbloeiingsarme voegmortel: Deze variant bevat toevoegingen die de uitkomst van kalkuitslagen verkleinen, wat de levensduur en esthetiek van het metselwerk verbetert.

Volgens de SOURCE DATA is uitbloeiingsarm voegen mogelijk met producten zoals die van Sakrete en Remix, die een pakket uitbloeiblokkers bevatten en zo de kans op witte kalkuitbloei met 90% verminderen.

Kleuropties voor voegmortel

Gekleurde voegmortel is tegenwoordig een populaire keuze voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten. Het biedt de mogelijkheid om het metselwerk visueel te accentueren en een uniek uiterlijk te creëren. De kleuropties variëren van lichte tonen zoals wit en creme tot donkere tonen zoals antraciet en zwart.

1. Leveranciers en kleuropties

Volgens de SOURCE DATA bieden verschillende leveranciers een uitgebreid kleurenassortiment:

MegaMix: 10 standaardkleuren en afgestemde op maat kleuren.
Sakrete: 13 standaardkleuren, met optie voor aangepaste kleuren.
Seifert: Leverbaar in vele kleuren, ideaal voor gevels.
Beamix: Leverbaar in antraciet, een donkere kleur die goed past bij modern metselwerk.

De kleuren worden gemaakt met anorganische pigmenten die kleurecht zijn en niet oplosbaar in water. Dit zorgt ervoor dat de kleur over een langere termijn stabiel blijft en niet uitwaaierd.

2. Toepassing van gekleurde voegmortel

De verwerking van gekleurde voegmortel vereist zorgvuldig toezicht op de mengverhoudingen en het gebruik van kant-en-klare producten. Volgens de SOURCE DATA is het niet aan te raden om zelf kleur te mengen, omdat dit leidt tot ongelijkmatige kleurverdeling en visuele ongelijkheid in het metselwerk.

Kant-en-klare voegmortel is daarom de voorkeur, zoals aangeboden door MegaMix, Sakrete en andere leveranciers. Deze producten zijn speciaal ontwikkeld voor het creëren van consistente kleur en duurzame voegen.

Verwerking en toepassing

Het verwerken van voegmortel vereist zowel technische kennis als aandacht voor detail. De volgende stappen worden in de SOURCE DATA aangegeven als aanbevolen verwerking:

1. Aanmaken van de mortel

Zand en cement verhouding: 4 delen zand op 1 deel cement.
Watergehalte: Gemiddeld 2,5 liter per 25 kg mortel.
Droog zand gebruiken: Dit maakt het mengen makkelijker en zorgt voor een homogene massa.
Zeef het cement: Voor een gladde en homogene mortel.
Mengvolgorde: Eerst de helft van het zand en het cement mengen, daarna het tweede deel van het zand en tot slot het water toevoegen.

2. Verwerking van de mortel

Tijdens het voegen: De mortel moet snel worden aangebracht en goed worden uitgewerkt om de gewenste vorm en diepte te verkrijgen.
Na het aanbrengen: Wacht tot de mortel begint op te drogen (ca. 20-30 minuten).
Verwijder overmaat: Gebruik een voegspijker of borstel om voorzichtig overtollige mortel te verwijderen.

3. Gekleurde voegen

Pigment toevoegen: Meng het pigment volgens aanbevolen verhoudingen.
Consistente kleur: Zorg voor gelijkmatige verdeling van de mortel om een consistente kleur te verkrijgen.
Proeven doen: Het aanraden wordt om kleurmonsters of proefvlakken te gebruiken voordat het mortelwerk op grotere schaal wordt uitgevoerd.

Toepassingsgebieden

Voegmortel is geschikt voor verschillende toepassingen, afhankelijk van het type mortel en de omstandigheden. De SOURCE DATA noemt onder andere:

Normaal metselwerk: Voor binnen- en buitenprojecten.
Waterkerend metselwerk: Voor gebieden met hoge vochtbelasting.
Hoog mechanisch belast metselwerk: Bijvoorbeeld in straatmeubilair of industriële gebouwen.
Historische gebouwen: Hier wordt kalkgebonden mortel vaak voorkeur gegeven vanwege de flexibiliteit en luchtdoorlaatbaarheid.
Aardbevingsgebieden: Voegmortel van leveranciers zoals Remix is geschikt voor gebruik in aardbevingsgevoelige gebieden.
Kustgebieden: De mortel moet goed bestand zijn tegen zoutlucht en vocht.

Voordelen van gekleurde voegmortel

1. Esthetisch effect

Een van de voornaamste redenen om gekleurde voegmortel te kiezen is het visuele effect. Het kan het metselwerk een moderne of traditionele uitstraling geven, afhankelijk van de gekozen kleur.

2. Duurzaamheid

Gekleurde voegmortel is niet alleen esthetisch, maar ook functioneel. De pigmenten zijn kleurecht en niet oplosbaar in water, wat ervoor zorgt dat de kleur over lange tijd behouden blijft.

3. Uitbloeiremmende eigenschappen

Bij het gebruik van uitbloeiingsarm voegen, zoals met Sakrete en Remix, wordt de kans op witte kalkuitslagen met 90% verminderd. Dit is een groot voordeel voor zowel levensduur als onderhoud.

Keuze van de juiste voegmortel

Het kiezen van de juiste voegmortel hangt af van verschillende factoren, waaronder:

Soort metselwerk: Of het om metselstenen, bakstenen of blokken gaat.
Locatie: Of het metselwerk binnen of buiten is.
Omstandigheden: Of het metselwerk in een vochtige, zout of zandige omgeving staat.
Esthetiek: De gewenste kleur en het gewenste uiterlijk van het mortelwerk.
Duurzaamheid: Of uitbloeiremmende of gewone mortel nodig is.

Leveranciers zoals MegaMix, Sakrete, Seifert en Beamix bieden diverse varianten aan die afgestemd zijn op deze criteria. Het is verstandig om bij aankoop rekening te houden met de omstandigheden van het project en eventueel een kleurmonster of proefvlak te maken voordat het mortelwerk op grotere schaal wordt uitgevoerd.

Conclusie

Voegmortel is een essentieel onderdeel van metselwerk, zowel qua structuur als qua esthetiek. Met de komst van gekleurde voegmortel is het mogelijk om metselwerk niet alleen functioneel stevig maar ook visueel aantrekkelijk te maken. De verwerking van deze mortel vereist zorgvuldig toezicht op de mengverhoudingen en het gebruik van kant-en-klare producten om een consistente kleur en duurzame resultaten te garanderen.

De keuze van de juiste voegmortel hangt af van de toepassing, de omstandigheden en de gewenste kleur. Leveranciers zoals MegaMix, Sakrete, Seifert en Beamix bieden een uitgebreid kleurenassortiment en producten die voldoen aan hoge kwaliteitsnormen. Het is belangrijk om rekening te houden met deze factoren bij het kiezen van voegmortel voor je project.

Zowel voor particuliere klussen als professionele projecten is gekleurde voegmortel een waardevolle keuze die zowel functioneel als esthetisch betrouwbaar is.