Afschot riolering aanleggen: een stap-voor-stap gids

Published by Redactie on juli 4, 2025 | Category riolering

In de bouw en sanitair is het begrip ‘afschot’ van groot belang, vooral bij het aanleggen van een riolering. Een afschot verwijst naar de helling van een liggende leiding, die ervoor zorgt dat afvalwater en andere vloeistoffen efficiënt naar het centrale rioleringssysteem worden geleid. Het is een cruciale factor in het functioneren van een binnenriolering en wordt vaak bepaald op basis van technische richtlijnen en normen. In dit artikel worden de belangrijkste informatie en tips gegeven over het aanleggen van een riolering met het juiste afschot.

Wat is een afschot in de riolering?

Een afschot in de riolering is een licht schuine helling van de leidingen, zodat het water en afvalwater zich vrij kunnen verplaatsen. Het afschot wordt meestal uitgedrukt in millimeters per meter (mm/m) en moet worden aangehouden om te voorkomen dat er verstoppingen ontstaan. Het is belangrijk om te weten dat een te klein afschot leidt tot verstoppingen, terwijl een te groot afschot ervoor zorgt dat de vaste stoffen niet worden meegenomen.

In Nederland wordt aanbevolen dat het minimum afschot van liggende verzamelleidingen voor afvalwaterrioleringen tussen 5 mm/m en 20 mm/m ligt. De NEN 3215 richtlijnen schrijven zo’n 0,5 tot 2 cm voor (0,5%-2%). Het is aan te raden om een afschot van 10 mm/m aan te houden, wat aan de veilige kant is en ruimte biedt voor eventuele afwijkingen.

Hoe bepaalt u het juiste afschot?

Het bepalen van het juiste afschot hangt af van meerdere factoren, waaronder het type afvalwater, de lengte van de leidingen en het aantal bochten. Voor keukens wordt vaak een afschot van 20 mm/m aanbevolen, omdat dit helpt om vet dat zich kan hechten aan de binnenkant van de buis te voorkomen. Bij de afvoer van regenwater is het afschot minder belangrijk voor verstoppingen, maar wel voor de capaciteit. Hier wordt een minimum afschot van 5 mm/m geadviseerd om plasvorming te voorkomen.

Belang van een juist afschot

Een juist afschot is van cruciaal belang bij het aanleggen van een riolering. Met een te klein afschot kan het water niet efficiënt door de leidingen stromen en kan het leiden tot verstoppingen. In dit geval is er kans dat het vuil neerslaat, omdat het niet snel genoeg door de buis beweegt. Een te groot afschot kan echter ook problemen veroorzaken, omdat het water dan te snel stroomt en de vaste deeltjes achterblijven, wat ook tot verstoppingen kan leiden. Daarom is het essentieel om een optimale balans te vinden.

Aanleggen van een riolering met het juiste afschot

Het aanleggen van een riolering met het juiste afschot vereist een goed begrip van het concept en een stapsgewijze benadering. Hieronder staan de stappen beschreven die je moet volgen om een riolering met het juiste afschot aan te leggen.

Stap 1: Het plan opstellen

Begin met een duidelijk plan van uw rioolsysteem. U moet weten waar de leidingen zullen lopen en waar ze op het hoofdriool systeem aansluiten. Dit helpt bij het bepalen van de juiste locatie voor het afschot en de richting van de leidingen.

Stap 2: De uitgraving

Graaf een geul waar de rioolbuis zal lopen. Zorg ervoor dat de geul diep genoeg is en een lichte helling heeft in de richting van de hoofdriool. Dit zorgt ervoor dat het water efficiënt door de leidingen kan stromen.

Stap 3: Het afschot aanbrengen

Leg de afvoerbuizen in de geul en zorg ervoor dat het afschot correct is. Maak gebruik van een waterpas om de helling te controleren. Het is belangrijk om te controleren of het afschot binnen de aanbevolen grenzen valt.

Stap 4: De installatie voltooien

Nadat de buizen zijn gelegd en het afschot is gecontroleerd, kan de installatie worden voltooid. Sluit de leidingen aan op de rest van het rioleringssysteem en zorg ervoor dat alle verbindingen goed zijn afgedicht. U kunt nu gemakkelijk afvalwater afvoeren naar het riool.

Belangrijke tips bij het aanleggen van een riolering met afschot

Er zijn enkele handige vuistregels die van pas komen wanneer u de riolering met afschot aan wil leggen:

Hoe langer de afvoerleidingen, hoe groter de kans op verstopping.
Hoe meer bochten, hoe groter de kans op verstopping. Probeer dus zo min mogelijk bochten te leggen in de riolering.
De maximale richtingsverandering bedraagt 135°. Dit betekent concreet dat het maximale aantal bochten 3 bochten van 45° bedraagt.
Het afschot van liggende verzamelleidingen moet voor water rioleringen tussen de 5 mm/m en 20 mm/m liggen, volgens de voorschriften van NEN 3215.

Problemen bij onvoldoende afschot

Een onvoldoende afschot kan leiden tot verstoppingen en andere problemen. Als het water niet goed wegloopt, kan het leiden tot afzetting aan de binnenwanden van de leidingen, vooral bij vetrijk afvalwater dat niet snel genoeg doorstroomt. De afzetting vormt zich tegen de koude wanden van de leidingen, wat op termijn verstoppingen en andere problemen kan veroorzaken. Het is daarom belangrijk om het afschot te controleren en eventueel te herstellen.

Conclusie

Het aanleggen van een riolering met het juiste afschot is van groot belang voor het functioneren van het rioleringssysteem. Een goed ontworpen afschot zorgt ervoor dat het water en afvalwater efficiënt door de leidingen kunnen stromen, waardoor verstoppingen worden voorkomen. Het is belangrijk om rekening te houden met de aanbevolen grenzen en technische richtlijnen, zoals de NEN 3215, om een optimale riolering te garanderen.