Richtprijzen en kosten voor regenwatersystemen: een overzicht voor woningbouw en renovatie

Inleiding

Het gebruik van regenwater wordt steeds belangrijker in de woningbouwsector en bij woningrenovaties, zowel vanwege duurzaamheidsdoelstellingen als vanwege wettelijke eisen in bepaalde regio’s, zoals in België. Regenwater kan op verschillende manieren worden opgevangen en opgeslagen, waardoor het hergebruik mogelijk is voor tuinirrigatie, toiletspoelen en wasmachines. Het kiezen van het juiste regenwatersysteem hangt af van factoren zoals de grootte van het dak, het verbruik van het gezin, de beschikbaarheid van bouwruimte, en de gewenste technische uitvoering.

In dit artikel geven we een overzicht van de richtprijzen en kosten van regenwatersystemen. We bespreken de verschillende soorten opslagtanks, pompsystemen, filters en onderhoudskosten. Daarnaast geven we aandacht aan de technische specificaties en mogelijke toepassingen in woningen, zoals in kruipruimtes of kleine kelders. Het artikel is gericht op woningen, zowel bij nieuwbouw als bij renovatieprojecten.

Soorten regenwatersystemen

Beton- en kunststof opslagtanks

De keuze voor een regenwatersysteem begint vaak met het kiezen van een opslagtank. De prijzen variëren afhankelijk van het materiaal en de capaciteit.

• Betonregenwaterputten zijn doorgaans goedkoper. Een betonnen regenwaterput met een capaciteit van 5.000 liter kost gemiddeld ongeveer 650 euro. Voor een grotere of kleinere tank kan dit bedrag variëren. Voor woningen met een kleinere oppervlakte kan een 3.000-liter tank voldoende zijn, en deze ligt rond de 1.500 tot 4.500 euro.

• Kunststof opslagtanks zijn duurder, maar bieden voordeel in termen van montage en flexibiliteit. Een kunststof tank van 5.000 liter kost gemiddeld 1.300 euro, terwijl een kunststof tank met 3.000 litercapaciteit gemiddeld tussen de 2.250 en 6.000 euro kost. De installatiekosten moeten er bovendien nog bij.

Een voordeel van kunststof tanks is de mogelijkheid om ze in kruipruimtes of kleine technische ruimtes te plaatsen. Daarnaast zijn kunststof schachten draaibaar, inkortbaar en telescopisch, wat montage en afsluiting beter maakt. Bovendien zijn ze makkelijker te onderhouden, aangezien de filters makkelijk toegankelijk zijn.

Combinatie van regenwater en grijswater

Er zijn ook systemen ontwikkeld die zowel regenwater als grijswater (afvalwater uit douches en wastafels) verwerken. Deze systemen zijn compact ontworpen en geschikt voor woningbouwprojecten en renovaties. De recyclingcapaciteit varieert van 300 liter per dag tot 2.400 liter per dag, afhankelijk van de omvang van het systeem. Grotere capaciteiten kunnen op modulaire wijze worden uitgebreid.

Pompsystemen en filters

Pompsystemen

Een regenwatersysteem vereist meestal een pomp om het water te verplaatsen naar de gewenste toepassingspunten. De keuze van pomp hangt af van het type woning, de locatie van de opslagtank, en het aantal aangesloten apparaten.

• Zelf aanzuigende pompen kosten gemiddeld ongeveer 500 euro. Deze pompen zijn geschikt voor situaties waarin de pomp boven het waterniveau staat.

• Dompel- of submersiepompen kosten gemiddeld ongeveer 700 euro. Deze pompen worden direct in de tank geplaatst.

• Automatische bijvulsystemen, waarbij het regenwater wordt bijgevuld met drinkwater wanneer de opslagtank leeg raakt, kosten extra. Dit systeem kost ongeveer 300 euro extra.

Een belangrijke factor bij het kiezen van een pomp is de opvoerhoogte, die afhankelijk is van het niveauverschil tussen de tank en het hoogste tappunt. De pomp moet in staat zijn om voldoende druk te leveren om het water te verplaatsen, doorgaans 1,5 bar is voldoende. Daarnaast moet rekening worden gehouden met eventuele leidingverliezen en het gewenste einddruk aan het tappunt.

Filters

Filters zijn een essentieel onderdeel van een regenwatersysteem, omdat ze zorgen voor het verwijderen van vuil, bladeren en andere neergeslagen stoffen. De meeste filters kunnen jaarlijks worden schoongemaakt, meestal 3 of 4 keer per jaar. De schotels of filterschotten zorgen voor een kindveilige afsluiting van de opslagtank en kunnen handmatig worden onderhouden.

Een complete regenwatersysteem, inclusief waterzak, pomp, schacht en filters, is leverbaar vanaf ongeveer 2.495 euro (excl. BTW). Dit is een typisch pakket dat geschikt is voor woningen met een 3.000-liter tank.

Onderhoud en kosten

Het onderhoud van een regenwatersysteem is vrij beperkt. De filters moeten jaarlijks 3 tot 4 keer worden schoongemaakt. De sliblaag aan de bodem van de tank moet af en toe verwijderd worden. Deze onderhoudsactiviteiten zijn meestal eenvoudig uit te voeren en vragen geen aanzienlijke kosten.

De installatiekosten hangen af van de complexiteit van het systeem en de toegankelijkheid van de installatieplek. Voor een betonnen tank is montage relatief eenvoudig, terwijl kunststof tanks vaak meer technische aandacht vereisen.

In sommige gemeenten zijn regenwatersystemen verplicht, zoals in België. Hierbij wordt een minimale capaciteit van 5.000 liter verplicht gesteld. Dit kan leiden tot hogere kosten, aangezien grotere tanks meestal duurder zijn.

Toepassing in woningbouw en renovatie

Nieuwbouwprojecten

Bij nieuwbouwprojecten is het meestal eenvoudiger om een regenwatersysteem in te bouwen, omdat de infrastructuur vanaf het begin kan worden gepland. Hierbij is het mogelijk om het systeem te integreren in een kleine kelder of technische ruimte. Compacte systemen zijn daarvoor geschikt, met een capaciteit van 300 tot 2.400 liter per dag.

Renovatieprojecten

Bij renovatieprojecten is het vaak nodig om een regenwatersysteem aan te passen aan de bestaande structuur. In sommige gevallen is het mogelijk om een regenwaterreservoir te plaatsen in een kruipruimte of in een technische ruimte. De installatie van een kunststof tank is hierbij meestal de voorkeur, aangezien deze gemakkelijker is in te passen in beperkte ruimtes.

Bij renovaties is het ook belangrijk om rekening te houden met de bestaande leidingen en de drukverdeling in het huis. Een zelf aanzuigende pomp is vaak de beste keuze, omdat deze in staat is om luchtbellen af te voeren en het systeem droogloopbeveiligd te houden.

Voordelen van regenwatergebruik

Besparing op drinkwaterfactuur

Een van de belangrijkste voordelen van het gebruik van regenwater is de besparing op de drinkwaterfactuur. Regenwater kan worden gebruikt voor toiletspoelen, wasmachines en tuinirrigatie. In Nederland en België is dit een belangrijk aandrijfkracht voor het gebruik van regenwatersystemen.

In België is het zelfs wettelijk verplicht om een regenwateropvangsysteem aan te schaffen. Hierbij is een minimale capaciteit van 5.000 liter verplicht. Dit betekent dat de kosten van het systeem iets hoger uitvallen, maar het draagt bij aan het verminderen van drinkwaterverbruik en aan de duurzaamheid van de woning.

Klimaatbestendigheid

Het gebruik van regenwater draagt ook bij aan klimaatbestendigheid. Door regenwater op te vangen, wordt overlast door hevige regenval verminderd. Hierbij spelen regenwatersystemen en infiltratieproducten een rol. Zoals bij GEP het geval is, worden regenwatersystemen ontwikkeld die tegelijkertijd de overlast van pluviale stortvloeden kunnen verminderen. Dit is vooral belangrijk in stedelijke gebieden, waar de afvoer van regenwater beperkt is door de infrastructuur.

Toekomstige ontwikkelingen en kostenvermindering

Automatisering

Het automatiseren van regenwatersystemen kan leiden tot lagere kosten op de lange termijn. Een satellietbeeldexpert uit Wageningen benadrukt dat automatisering belangrijk is om regenwaterbeheer efficiënter te maken. In de eerste jaren is de investering in automatisering ongeveer 40.000 euro per gemeente, maar daarna kan het goedkoper worden. Dit is vooral relevant wanneer gemeenten anticiperen op regelgeving zoals de tuintegeltaks.

Innovatie en standaarden

Er zijn verschillende standaarden en normen die regenwatersystemen moeten voldoen. Bijvoorbeeld, de Varitankregelgeving stelt eisen aan de veiligheid en toegankelijkheid van regenwatertanks. Kunststof kraaginstallaties en draaibare schachten zijn voorbeelden van innovaties die het montagemakkelijker maken en veiliger.

Toekomstige kostenontwikkelingen

Hoewel de initiële kosten van een regenwatersysteem relatief hoog kunnen zijn, is het verwacht dat de kosten op de lange termijn zullen dalen. Dit is vooral het geval bij grootschalige toepassingen of wanneer gemeenten subsidies of andere stimulansen bieden.

Conclusie

Regenwatersystemen worden steeds belangrijker in de woningbouwsector en bij renovatieprojecten. De kosten variëren afhankelijk van de grootte van het systeem, het type tank, de pomp, en de filters. Beton- en kunststof opslagtanks zijn beide geschikt, afhankelijk van de situatie. Pompsystemen en filters zijn essentieel voor het functioneren van het systeem, en onderhoud is beperkt.

De voordelen van het gebruik van regenwater zijn duidelijk: het bespaart drinkwater, vermindert de belasting op drinkwatervoorzieningen, en draagt bij aan klimaatbestendigheid. In sommige landen, zoals België, is het zelfs wettelijk verplicht om een regenwateropvangsysteem te gebruiken. In de toekomst wordt automatisering en standaardisering van regenwatersystemen een rol spelen in de kostenontwikkeling.

Zowel voor woningbouw als voor renovatieprojecten is het kiezen van het juiste regenwatersysteem belangrijk. Door rekening te houden met de technische aspecten, de kosten en de toekomstige ontwikkelingen, kan een regenwatersysteem efficiënt en duurzaam worden geïntegreerd in het huis.

Bronnen

1. Regenwater.com