Het metselen van binnenwanden en scheidingsmuren: Technieken, materialen en tips voor zelfbouw

Het metselen van binnenwanden en scheidingsmuren is een veelvoorkomende klus in renovatieprojecten en nieuwbouw. Deze constructies dienen om ruimtes te scheiden en kunnen zowel dragend als niet-dragend zijn. Het proces vereist zorgvuldig plannen, het juiste materiaal kiezen en technische vaardigheden om een stabiele, duurzame wand te creëren. In dit artikel bespreken we de meest relevante technieken, materialen en tips voor het metselen van binnenwanden en scheidingsmuren, op basis van actuele informatie uit betrouwbare bronnen.

Inleiding

Binnenwanden en scheidingsmuren spelen een essentiële rol in de inrichting van een woning of gebouw. Ze kunnen ruimtes verdelen, akoestische isolatie bieden en structuur geven aan de interieur. Voor het metselen van dergelijke muren zijn meerdere materialen beschikbaar, waaronder bakstenen, kalkzandsteen, gasbeton en gipsplaten. Elke methode heeft haar eigen voor- en nadelen, afhankelijk van de functie van de wand, de gewenste isolatie, het gewicht en het budget.

Zowel professionals als ervaren DIY-ers kunnen deze klus uitvoeren, maar het vereist zorgvuldig uitgevoerde berekeningen, correcte voorschriften en technische kennis. Hieronder bespreken we stap voor stap hoe men een binnenwand of scheidingsmuur met metselwerk kan bouwen, welke materialen geschikt zijn en wat de juridische en technische eisen zijn.

Technieken voor het metselen van binnenwanden

1. Metselen met bakstenen

Bakstenen zijn een klassiek bouwmateriaal en worden vaak gebruikt voor zowel dragende als niet-dragende muren. Ze zijn sterk, duurzaam en hebben goede isolerende eigenschappen. Bij het metselen van bakstenen muren wordt gebruikgemaakt van metselcement of mortel, afhankelijk van de gewenste sterkte en voegafwerking.

Voordelen van bakstenen muren:

• Goede thermische massa, wat helpt bij het reguleren van binnenklimaat
• Duurzaam en bestand tegen brand
• Verschillende kleuren en texturen beschikbaar voor esthetische toepassingen

Nadelen:

• Zwaarder en moeilijker te verwerken dan lichtere materialen
• Vereist nauwkeurige metingen en techniek

Het metselen van bakstenen muren gebeurt meestal volgens een bepaald metselverband. De meest gebruikte patronen zijn het "kruisverband" en het "scheef verband", afhankelijk van de gewenste stabiliteit en esthetiek.

Stappen bij het metselen:

1. Voorbereiding en planning: Meet de ruimte nauwkeurig op en bepaal de hoogte en breedte van de muur. Maak een lijst van benodigde materialen.
2. Fundering leggen: Graaf een sleuf van ongeveer 30 cm diep en plaats een funderingsbalk. Zorg voor een waterpas uitvoering.
3. Metselen van de muur: Begin met het leggen van de stenen en gebruik metselcement of mortel. Controleer regelmatig met een waterpas om zeker te zijn dat de muur recht blijft.
4. Afwerking: Voeg de muur af en zorg voor een stevige afwerking met lijmwapening. Maak de voegen netjes schoon met een voegspijker en zorg ervoor dat de muur overal waterdicht is. Breng indien nodig waterdichte folie aan aan de binnenkant van de muur.

Een belangrijk aspect bij het metselen van bakstenen is de keuze van het juiste morteltype. Voor binnenmuren is een zachte kalkmortel vaak voldoende, terwijl voor dragende constructies een sterkere cementmortel wordt aanbevolen.

2. Metselen met kalkzandsteen

Kalkzandsteen is een lichter alternatief voor bakstenen en wordt vaak gebruikt voor niet-dragende binnenmuren. Het is gemakkelijker te snijden en vereist minder kracht bij het metselen. Kalkzandsteenmuren zijn ook bekend om hun goede geluidsisolatie en thermische isolatie.

Voordelen van kalkzandsteen:

• Leger en makkelijker te verwerken
• Goede isolatie
• Flexibel in ontwerp

Nadelen:

• Biedt minder stevigheid bij schade
• Vereist eventueel extra versterking

Bij het metselen van kalkzandsteen wordt vaak een lijmwapening gebruikt om de wand extra stevig te maken. Ook is het belangrijk om de muur steeds van beneden naar boven te bouwen, zodat het gewicht correct wordt verdeeld.

Alternatieven voor metselwerk

Niet alle scheidingswanden worden gemetseld. Er zijn ook alternatieven die sneller en eenvoudiger zijn uit te voeren. Deze oplossingen zijn vooral geschikt voor niet-dragende wanden.

1. Voorzetwanden

Een voorzetwand is een prefab constructie die snel en eenvoudig kan worden gemonteerd. Het bestaat uit metalen profielen of houten regelwerk met gipsplaten en isolatie. Deze wanden zijn ideaal voor projecten waarbij snelheid en kostenefficiëntie belangrijk zijn.

Voordelen:

• Snel en eenvoudig te monteren
• Goede isolatie
• Goedkoop in vergelijking met metselwerk

Nadelen:

• Minder stevig dan gemetselde wanden
• Vereist eventueel extra versterking

Voorzetwanden zijn een populaire keuze voor woningen en kantoren, vooral bij kleinere scheidingswanden.

2. Gipsplaten en houten regelwerk

Gipsplaten op houten regelwerk zijn een klassieke methode voor het maken van binnenwanden. Deze oplossing is goed geschikt voor niet-dragende constructies en biedt goede akoestische isolatie.

Voordelen:

• Eenvoudig te verwerken
• Goede akoestische eigenschappen
• Flexibel in ontwerp

Nadelen:

• Minder stevig dan gemetselde wanden
• Vereist eventueel extra versterking

Het gebruik van gipsplaten is handig bij projecten waarbij snelheid en flexibiliteit belangrijk zijn.

3. Cellenbeton

Cellenbeton, ook wel gasbeton genoemd, is een lichtgewicht bouwmateriaal dat vaak wordt gebruikt voor niet-dragende binnenwanden. Het is makkelijk te snijden en biedt goede thermische en akoestische isolatie.

Voordelen:

• Leger en makkelijker te verwerken
• Goede isolatie
• Flexibel in ontwerp

Nadelen:

• Minder stevig dan gemetselde wanden
• Vereist eventueel extra versterking

Cellenbeton is een uitstekende keuze voor scheidingswanden in nieuwbouwprojecten.

Juridische en wettelijke overwegingen

Bij het metselen van binnenwanden en scheidingsmuren is het belangrijk om rekening te houden met juridische en wettelijke eisen. Deze eisen variëren afhankelijk van of de wand dragend is of niet.

1. Bouwbesluit en bouwvergunning

Het Bouwbesluit bevat regels voor de bouw van dragende en niet-dragende muren. Voor dragende muren is het vaak verplicht om een bouwvergunning aan te vragen. Niet-dragende scheidingswanden vallen vaak onder de vrijstellingen, maar het is altijd verstandig om dit te controleren.

2. Brandveiligheid

Binnenwanden moeten voldoen aan de brandveiligheidseisen. De keuze van het materiaal en de constructie beïnvloedt de brandweerstand van de wand. Het is belangrijk om materialen te kiezen die voldoen aan de huidige brandveiligheidsnormen.

3. Geluidsisolatie

Scheidingswanden moeten ook voldoen aan de akoestische eisen. Deze eisen zijn lager voor niet-dragende muren, maar het is verstandig om te investeren in goede isolatie om akoestische lasten te voorkomen.

Tips voor DIY-ers

Voor ervaren DIY-ers is het zelf metselen van een binnenwand of scheidingsmuur een haalbare klus. Het bespaart kosten en biedt een gevoel van voldoening. Hier zijn enkele tips:

1. Begin met een klein proefstuk

Als je geen ervaring hebt met metselwerk, is het verstandig om met een klein proefstuk te beginnen. Dit helpt je om vertrouwd te raken met het materiaal en de techniek.

2. Zorg voor goed gereedschap

Het gebruik van het juiste gereedschap is essentieel. Denk aan een troffel, voegspijker, waterpas en eventueel lijmwapening. Goed gereedschap zorgt voor een strak resultaat.

3. Werk met een waterpas

Een waterpas is onmisbaar bij het metselen van een muur. Het zorgt ervoor dat de muur strak en recht blijft.

4. Kies het juiste morteltype

De keuze van het morteltype is afhankelijk van de functie van de wand. Voor dragende muren is een sterkere cementmortel aan te raden, terwijl voor niet-dragende muren een zachte kalkmortel vaak voldoende is.

5. Laat stucwerk en afwerking uitbesteden

Als je geen ervaring hebt met stucwerk, is het verstandig om deze klus aan een professional over te laten. Een niet-vlakke wand verhoogt namelijk de kosten van het stucwerk.

Kostenoverzicht

De kosten van het metselen van binnenwanden en scheidingsmuren variëren afhankelijk van het gebruikte materiaal en of je de klus zelf uitvoert of uitbested. Hieronder een overzicht van de gemiddelde kosten per oplossing:

De kosten van het metselen zelf zijn lager, maar vereisen wel technische kennis en ervaring.

Veiligheid en kwaliteit

Het metselen van binnenwanden en scheidingsmuren vereist zorgvuldig plannen en uitvoering. Het is belangrijk om te rekening te houden met de volgende aspecten:

• Stabiliteit en structuur: Zorg ervoor dat de muur stabiel is en voldoet aan de structuurvereisten.
• Waterdichtheid: Zorg voor een waterdichte afwerking om lekkages en vochtproblemen te voorkomen.
• Brandveiligheid: Kies materialen die voldoen aan de brandveiligheidsnormen.
• Akoestische isolatie: Investeer in goede isolatie om akoestische lasten te voorkomen.
• Esthetiek: De afwerking en voegafwerking bepalen de esthetiek van de muur. Zorg voor een nette en strakke afwerking.

Conclusie

Het metselen van binnenwanden en scheidingsmuren is een veelvoorkomende klus in renovatieprojecten en nieuwbouw. Het vereist technische kennis, het juiste gereedschap en het juiste materiaal om een stabiele en duurzame wand te creëren. Zowel dragende als niet-dragende muren hebben hun eigen eisen en toepassingen. Voor ervaren DIY-ers is het zelf metselen van een wand een haalbare klus, maar het vereist zorgvuldig plannen en uitvoering.

Er zijn verschillende materialen beschikbaar, waaronder bakstenen, kalkzandsteen, gasbeton en gipsplaten. Elke oplossing heeft haar eigen voor- en nadelen. Het is belangrijk om rekening te houden met de structuurvereisten, brandveiligheid en akoestische isolatie. Door de juiste keuze te maken en de juiste technieken toe te passen, kan men een functionele en esthetische wand creëren die voldoet aan de eisen van het project.

Bronnen

1. Het metselen van een scheidingsmuur in huis
2. Binnenmuur maken: zelf of uitbesteden?
3. 5 oplossingen scheidingswand maken
4. Fundering van een scheidingsmuur: technische eisen
5. Verschillende soorten muren metselen
6. Bakstenen muur: definitie en toepassing