Duurzame en historische riolering in Paleis Het Loo: een combinatie van techniek en cultuurhistorie

Published by Redactie on juli 5, 2025 | Category riolering

In het hart van Apeldoorn ligt Paleis Het Loo, een monumentaal gebouw dat niet alleen een belangrijk historisch erfgoed is, maar ook een voorbeeld van moderne duurzaamheid en technische innovatie. De riolering van het paleis, met name de ondergrondse uitbreiding, is een essentieel onderdeel geweest van de renovatie en uitbreiding van het museum. Deze uitbreiding, die in 2023 werd geopend, is een van de meest indrukwekkende projecten van het museum en bevat unieke technische en duurzaamheidsmaatregelen. In dit artikel worden de technische details, duurzaamheidsmaatregelen en de historische context van de riolering van Paleis Het Loo belicht.

Historische en functionele context van de riolering

Paleis Het Loo, dat in de 17e eeuw is gebouwd, heeft een complexe riolering nodig gehad vanwege het feit dat het op een laaggelegen plek staat, waar het water vanuit de Veluwe naar de tuinen stroomt. In de 17e eeuw was er al een ingenieus sprengenstelsel, met watermolens en sloten, waarmee het paleis en de tuinen goed van water werd voorzien. Dit systeem zorgde voor een ongekende luxe in het verleden, waaronder het spuiten van water uit fonteinen en het gebruik van het water voor de keuken en andere functies.

De riolering van het paleis is daarom niet alleen van functioneel belang, maar ook van historisch en cultureel belang. Het paleis is een rijksmonument, en de renovatie van het gebouw moet worden uitgevoerd met respect voor de cultuurhistorische waarde. In dit opzicht is de ondergrondse uitbreiding van het paleis, die onder de Basse-cour plaatsvindt, een goed voorbeeld van hoe moderne techniek en historische bewaring samen kunnen gaan.

Technische uitvoering van de riolering

De ondergrondse uitbreiding van Paleis Het Loo is een complexe technische uitdaging geweest. In het kader van de renovatie is er een bouwput gegraven, die een oppervlakte van bijna 4.500 m² en een diepte van ongeveer tien meter heeft. Deze bouwput is gemaakt met behulp van een complexe techniek, waaronder het gebruik van 400 meter Mixed in Place (CSM)-wanden en meerdere constructies om de funderingen te versterken. Daarnaast zijn er ingrepen gedaan om de bestaande gebouwen te beschermen met behulp van trillingvrije technieken, zodat de historische funderingen niet worden beschadigd.

De technische uitvoering van de riolering is ook van belang geweest voor de duurzaamheid van het project. De bouwput is waterdicht uitgevoerd, zodat grondwater niet kan binnendringen. Daarnaast is er een complex systeem van grondwaterbeheersing aangebracht, waaronder robotische total stations, glasvezelmetingen en automatische scheurmeters, om vervormingen, trillingen en veranderingen in het grondwater te monitoren. Deze maatregelen zijn essentieel geweest om de veiligheid en duurzaamheid van de ondergrondse ruimtes te waarborgen.

Duurzaamheid en innovatie in de riolering

Paleis Het Loo heeft zich sterk ingezet voor duurzaamheid, en dit is ook zichtbaar in de riolering. Tijdens de renovatie is er een watermistsysteem van Marioff, ontworpen, geleverd en geïnstalleerd door FireX, aangebracht. Dit systeem is een innovatie op het gebied van brandveiligheid en heeft ook een positieve invloed op de duurzaamheid van het gebouw. Het watermistsysteem verbruikt aanzienlijk minder water dan traditionele sprinklerinstallaties en vereist daarom geen grote waterbergingen nabij het paleis. Hierdoor is de invloed op de omgeving beperkt en blijft het gebouw duurzaam.

Daarnaast is er ook gekeken naar het gebruik van duurzame materialen in de riolering. FireX heeft bijvoorbeeld zorgvuldig geselecteerde en duurzame materialen gebruikt in het ontwerp van de riolering, zodat de levenscycluskosten van het museum worden verlaagd. Dit is een van de belangrijkste maatregelen in het kader van de duurzaamheidstrategie van Paleis Het Loo.

Invloed van de riolering op de omgeving

De riolering van Paleis Het Loo heeft ook invloed gehad op de omgeving. De ondergrondse uitbreiding is grotendeels geplaatst op een plek waar geen sprengen of beken aanwezig zijn. Hierdoor is het mogelijk geweest om de cultuurhistorische waarden van het gebied te behouden, en is de invloed op het waterbeheer beperkt gebleven. De riolering is daarom een voorbeeld van hoe moderne techniek en historische bewaring samen kunnen gaan.

Daarnaast is er ook gekeken naar de invloed van de riolering op het grondwater. De ondergrondse bebouwing is zodanig uitgevoerd dat grondwater niet kan binnendringen en er geen risico is op opdrijven van de kelder. Ook is er rekening gehouden met grondwaterstijgingen als gevolg van klimaatverandering en eventuele wijzigingen in de grondwateronttrekking. Hierdoor wordt de riolering grondwaterneutraal gehouden, wat een belangrijk onderdeel is van de duurzaamheidstrategie van het museum.

Conclusie

De riolering van Paleis Het Loo is een uniek project geweest dat zowel technisch als duurzaamheidsmatig een voorbeeld is. De ondergrondse uitbreiding is een van de meest indrukwekkende delen van het museum en toont hoe moderne techniek en historische bewaring samen kunnen gaan. De technische uitvoering van de riolering, inclusief de bouwput, de funderingsversterking en de grondwaterbeheersing, is een bewijs van de professionele uitvoering van het project. Bovendien is de riolering van het paleis een voorbeeld van duurzaamheid, met het gebruik van duurzame materialen en een watermistsysteem dat zowel veiligheid als duurzaamheid waarborgt.

Bronnen

paleis