Cementresten en mortelresten veilig verwijderen van metselwerk en tegeloppervlakken

Published by Redactie on augustus 30, 2025 | Category metselwerk

Het verwijderen van cementresten en mortelresten van metselwerk, muur- of vloeroppervlakken is een uitdaging die vaak ontstaat tijdens of na bouw- of renovatieprojecten. Vooral bij oud metselwerk kan het verwijderen van cement niet alleen moeilijk zijn, maar ook schadelijk voor het oppervlak. In dit artikel worden de meest gebruikte methoden en producten besproken, inclusief tips voor het voorkomen van cementresten en specifieke richtlijnen voor het verwijderen van cement van verschillende soorten oppervlakken.

De informatie is gebaseerd op concrete aanbevelingen van HG en Thorlogical, waarbij aandacht wordt besteed aan zowel professionele methodes als praktische DIY-oplossingen. Daarnaast worden mogelijke schadeverhoudingen van oud metselwerk tijdens renovaties en het gebruik van kalk als alternatief voor cement besproken.

Wat zijn cementresten en waarom zijn ze lastig?

Cementresten en mortelresten zijn vormen van overgebleven bouwmateriaal die zich vaak op tegel- of metselwerkoppervlakken afzetten tijdens of na bouwactiviteiten. Ze ontstaan bijvoorbeeld door omvallen van emmers, droppen van gereedschap of het ondoordacht verwerken van mortel of cement. Cementresten kunnen in het begin nog relatief makkelijk worden verwijderd, maar hoe langer men wacht, hoe moeilijker en schadelijker het wordt.

Een specifieke vorm van cementresten is cementsluier, een dun laagje voegmortel dat na het voegen van wand- of vloertegels achterblijft. Deze sluier vormt een waas over het oppervlak van de tegels en verstoort de esthetiek. Hoe langer men wacht met schoonmaken, hoe moeilijker het is om de sluier te verwijderen.

Het gevaar van cement op oud metselwerk

Bij oud metselwerk is het verwijderen van cementresten extra belangrijk, omdat oud metselwerk vaak niet is ontworpen om aan moderne drukken of schokken te weerstaan. Oud metselwerk wordt vaak gemaakt van zand en kalk, soms met tras, terwijl modern cement pas later ontwikkeld werd. De combinatie van oud metselwerk en moderne cementresten kan dus schadelijk zijn, met name als het verwijderen van cement met grof geschuur of krachtige middelen gebeurt.

Tijdens renovaties, verbouwingen of funderingswerkzaamheden kan het metselwerk van oudere panden onderhevig zijn aan schade door trillingen of verkeersdruk. In sommige gevallen wordt rekening gehouden met de huidige staat van de fundering, maar in veel gevallen wordt ervan uitgegaan dat de fundering intact moet blijven om kosten te beperken. Dit kan leiden tot schade en eventuele gevolgschade aan dragende muren en funderingen.

Hoe verwijder je cementresten veilig en effectief?

Het verwijderen van cementresten en mortelresten vereist een zorgvuldige aanpak. Het gebruik van schuurpapier of krabbers kan effectief zijn, maar deze methoden kunnen ook het oppervlak beschadigen. Daarnaast zijn azijn of andere huishoudelijke middelen soms nuttig, maar moeten met voorzichtigheid worden toegepast, vooral op kalkhoudende oppervlakken.

1. Het gebruik van HG tegel cementrestenverwijderaar (product 12)

Een veilige en effectieve oplossing is het gebruik van HG tegel cementrestenverwijderaar (product 12). Dit product is ontworpen om hardnekkige cementresten en mortelresten te verwijderen zonder het oppervlak beschadigd te raken. Het werkt door het cement op te lossen, terwijl het cement in de voegen intact blijft en zelfs versterkt wordt.

Toepassing van HG tegel cementrestenverwijderaar:

Reinig het oppervlak met schoon water.
Maak een oplossing door ½ liter HG cement- & mortelresten verwijderaar op te lossen in 5 liter water.
Breng de oplossing aan met een dweil of mop.
Schrob de vlekken met een schrobber of borstel.
Laat de oplossing inwerken gedurende een paar minuten.
Schrob opnieuw voor een diepere reiniging.
Verwijder de oplossing met een dweil en spoel regelmatig uit.
Dweil de vloer 2-3 maal met schoon water om residu’s te verwijderen.

Geschiktheid van het product:

Het product is geschikt voor poreuze en niet-poreuze keramische tegels, plavuizen, en niet-kalkhoudende natuursteensoorten zoals Noorse leisteen, graniet en kwartsiet.
Het product is niet geschikt voor kalkhoudende natuursteensoorten zoals marmer, travertin, blauwe hardsteen en betontegels of betonvloeren. Voor deze oppervlakken wordt HG natuursteen cementsluierverwijderaar (product 31) aanbevolen.

Alternatieve methodes en huis-, tuin- en keukentips

Hoewel HG-producten veilig en effectief zijn, zijn er ook enkele alternatieve methoden die kunnen worden gebruikt. Deze methoden zijn echter minder betrouwbaar en kunnen het oppervlak beschadigen. Het is daarom belangrijk om deze methodes voorzichtig en met voorzichtigheid te testen op een onopvallende plek voordat ze op een groter oppervlak worden toegepast.

1. Cement verwijderen met azijn

Azijn kan worden gebruikt om cement op een vloer op te lossen, omdat cement reageert met zuur. De methode is echter niet geschikt voor kalkhoudende oppervlakken zoals marmer. Azijn kan zowel het oppervlak als siliconen randen beschadigen. Een aanbevolen mix is één deel azijn met één deel warm water. Deze oplossing wordt aangebracht met een borstel en vervolgens afgespoeld met schoon water.

2. Cement verwijderen met schuurpapier of een krabber

Schuurpapier of een krabber kunnen worden gebruikt om cementresten te verwijderen, afhankelijk van het type oppervlak. Het is niet geschikt voor gladde oppervlakken zoals badkamertegels of spiegels. Het is wel geschikt voor hout of ruwere stenen zoals klinkers, maar niet voor tegels of glimmende oppervlakken.

Het gebruik van kalk als alternatief voor cement

Een duurzamere en zachtere alternatieve methode voor het aanbrengen van mortel is het gebruik van kalk. Kalkmortels, zoals luchtkalk, putkalk en hydraulische kalk, hebben voordelen ten opzichte van cementmortels. Ze zijn over het algemeen zachter en poreuzer, waardoor vocht uit de voegen kan verdampen in plaats van uit de steen. Dit helpt het vochtgehalte in de muur te verlagen en vermindert de ophoping van oplosbare zouten in het oppervlak.

Voordelen van kalk:

Duurzamer en milieuvriendelijker dan cement, omdat het minder energie kost en minder CO2 produceert.
Betere ademhaling van het oppervlak, wat helpt bij het voorkomen van schimmel en vochtproblemen.
Zachter en minder schadelijk voor oud metselwerk.

Hoe kalkvoegen aanbrengen:

Voorbereiding van de muur
- Het oude, gebrekkige voegwerk moet worden uitgehakt tot een diepte van 1,5 tot tweemaal de breedte van de voeg. Dit zorgt voor voldoende ruimte voor het nieuwe kalkmortel en betere hechting.
Bereiding van de mortel
- Gebruik een kalkmortel die geschikt is voor de soort metselwerk en de gewenste duurzaamheid.
Aanbreng van de mortel
- Breng de mortel aan met een rubberen spatel en vorm de voegen met een voegroller.
Droogproces en carbonatatie
- Zorg voor een langzaam droogproces en controleer de mate van carbonatatie. Dit zorgt voor een duurzame en goed uitziende mortel.

Het voorkomen van cementresten

Het voorkomen van cementresten is vaak efficiënter en minder kostbaar dan het verwijderen. Er zijn een aantal maatregelen die kunnen worden genomen om cementresten en mortelresten te voorkomen:

Leg afdekzeilen neer tijdens bouw- of renovatieklussen. Dit is ideaal voor vloeren, trappen of tuinen.
Zorg voor voldoende beweegruimte. Dit voorkomt dat cement overvalt of dat men struikelt.
Gebruik afdekmatjes of tijdelijke vloeren in gevoelige ruimtes.
Beheer uw gereedschap goed en reinig het regelmatig om cementresten te voorkomen.

Veelgestelde vragen

Kan ik cementresten voorkomen?

Ja, met de juiste voorbereiding is het mogelijk om cementresten gedeeltelijk te voorkomen. Zorg voor voldoende beweegruimte en gebruik afdekzeilen tijdens bouw- of renovatieklussen.

Hoe verwijder ik cementresten of mortelresten?

Middelen zoals azijn, schuurpapier of een krabber kunnen gebruikt worden, maar zijn niet altijd even effectief. Ze kunnen ook het oppervlak beschadigen. Het veiligste en meest effectieve middel is HG tegel cementrestenverwijderaar (product 12).

Welk HG-product kan ik gebruiken om cementresten te verwijderen?

HG tegel cementrestenverwijderaar (product 12) is geschikt voor het verwijderen van hardnekkige cementsluier en mortelresten van alle soorten poreuze en niet-poreuze tegels, plavuizen en niet-kalkhoudende natuursteen zoals Noorse leisteen, graniet en kwartsiet.

Kan ik HG tegel cementrestenverwijderaar of azijn gebruiken voor kalkhoudende oppervlakken?

Nee. Deze producten zijn niet geschikt voor kalkhoudende natuursteensoorten zoals marmer, travertin, blauwe hardsteen en verschillende leisteensoorten en betontegels of betonvloeren. Voor deze oppervlakken wordt HG natuursteen cementsluierverwijderaar (product 31) aanbevolen.

Conclusie

Het verwijderen van cementresten en mortelresten van metselwerk, muur- en vloeroppervlakken vereist zorgvuldigheid, kennis van geschikte producten en methodes, en het voorkomen van schade aan het oppervlak. Voor oud metselwerk en kalkhoudende oppervlakken is het gebruik van geschikte producten als HG tegel cementrestenverwijderaar (product 12) en HG natuursteen cementsluierverwijderaar (product 31) aan te raden. Daarnaast kunnen alternatieve methodes zoals het gebruik van kalk als mortel een betere en duurzamere oplossing bieden.

Voor het voorkomen van cementresten is het belangrijk om tijdens bouw- of renovatieprojecten voorzichtig te werken, genoeg beweegruimte te creëren en afdekzeilen te gebruiken. Het juiste gereedschap, kennis van het materiaal en een strategische aanpak zijn essentieel voor een succesvolle renovatie of bouwproject.