Cursussen metselwerk en beton: Bouwen met kennis en duurzaamheid

Published by Redactie on augustus 30, 2025 | Category metselwerk

Inleiding

Binnen de bouw- en renovatiebranche is het belang van onderwijs en opleiding steeds sterker aan het groeien. Niet alleen om de kwaliteit van de bouwwerkzaamheden te verhogen, maar ook om te voldoen aan steeds striktere normen op het gebied van duurzaamheid, veiligheid en technische prestaties. Cursussen op het gebied van metselwerk en beton zijn daarbij van groot belang voor zowel professionals als beginnende vaklieden.

Deze artikel biedt een overzicht van beschikbare cursussen, gericht op metselwerk en beton, en legt uit welke doelen deze cursussen nastreven. Daarnaast worden de inhouden, praktijkgerichtheid en toepassingen van deze opleidingen besproken, met een focus op de relevante kennis en vaardigheden die voor de praktijk belangrijk zijn. Het artikel is opgebouwd aan de hand van informatie uit openbare bronnen, zoals agenda’s en nieuwsartikelen van de Vereniging Beton, de Bouw-cursus Noord-Holland en gerelateerde organisaties.

Doel en toepassing van metselwerk- en betoncursussen

Metselwerk en beton zijn essentiële onderdelen van de bouwsector. Het metselen van bakstenen, het ontwerpen en uitvoeren van betonconstructies, en de toepassing van duurzame bouwmethoden vragen niet alleen fysieke vaardigheden, maar ook een diepe kennis van materialen, constructieve oplossingen en regelgeving. Daarom zijn cursussen in deze gebieden bedoeld om professionals in staat te stellen de laatste technieken en normen te beheersen.

De cursussen zijn gericht op verschillende doelgroepen, waaronder allround timmerlieden en metselaars, bouwplaatsmedewerkers en professionals die betrokken zijn bij renovatie- en verbouwwerkzaamheden. In de praktijk betekent dit dat de cursussen niet alleen gericht zijn op het uitvoeren van handelingen, maar ook op het begrijpen van bouwfysica, materialen en het toepassen van veiligheidsmaatregelen.

Constructieve veiligheid en duurzaamheid

Een van de kernvragen in moderne bouwpraktijk is hoe constructieve veiligheid en duurzaamheid te verenigen. De Betonvereniging benadrukt in diverse cursussen en workshops dat constructieve veiligheid een ketenverantwoordelijkheid is. Hierbij wordt benadrukt dat het samenwerken van verschillende disciplines — zoals metselwerk, beton, stalen constructies en elektriciteit — essentieel is voor het bereiken van veilige en duurzame gebouwen.

Cursussen zoals de cursus "Constructieve veiligheid" van de Betonvereniging, Bouwen met Staal, KPCV en VNconstructeurs, tonen aan hoe multidisciplinaire samenwerking en intervisies essentieel zijn voor het verhogen van de kwaliteit in de bouwpraktijk. Deze cursus bestaat uit drie webinars en een intervisiesessie op locatie, waarin deelnemers ervaringen delen en good practices bespreken.

Duurzame materialen en technieken

Duurzaamheid is niet alleen gericht op het energieverbruik van gebouwen, maar ook op de materialen die gebruikt worden. Het gebruik van beton — het meest toegepaste bouwmateriaal ter wereld — vraagt om aandacht voor het milieu. Het is sterk, duurzaam en kan in vrijwel elke gewenste vorm aangebracht worden. Toch is het verwerken van beton een proces dat veel kennis en vakmanschap vereist om tot het beste resultaat te komen.

Cursussen zoals de praktijktraining in betonverwerking tonen aan hoe belangrijk het is om niet alleen de theorie te begrijpen, maar ook de praktijk. Tijdens deze cursus worden deelnemers uitgenodigd om op een bouwplaats te werken, waarbij ze de verwerking van ter plaatse gestort beton en prefab betonelementen leren uitvoeren. De cursus is zo opgebouwd dat het praktische werk een centrale rol speelt, zodat de kennis direct toepasbaar wordt in de praktijk.

Inhoud en structuur van metselwerk- en betoncursussen

De inhoud van metselwerk- en betoncursussen varieert per niveau en doelgroep. Wat alle cursussen gemeen hebben, is een sterke focus op het verhogen van technische kennis en het ontwikkelen van handvaardigheid.

Restauratie en monumentenzorg

Een van de cursussen die gericht zijn op metselwerk is de "klassikale AutoCAD Basiscursus" en de praktijktraining in restauratie. Deze cursus is bedoeld voor allround timmerlieden en metselaars die werkzaam zijn in het restauratie- en monumentenveld. Tijdens de cursus leren de deelnemers hoe ze eenvoudige herstelwerkzaamheden kunnen uitvoeren, zoals het opmeten van onderdelen, schaven van profielen en het verlijmen van stukken hout. Voor metselaars komt het uitvoeren van metselverbanden, het samenstellen van metselmortels en het uitvoeren van hechtproeven aan de orde.

De cursus is een 4-daagse basistraining en is een goede voorbereiding voor verdere opleidingen zoals de NCE-opleiding Specialist Restauratie Timmeren/Metselen op MBO-4 niveau. De syllabus MBO-3 Basis Restauratie Timmeren/Metselen is los te koop, waardoor de cursus ook goed bruikbaar is voor professionals die hun kennis willen versterken.

Buitengevelisolatie en keramische materialen

Cursussen op het gebied van buitengevelisolatie geven inzicht in de toepassing van keramische materialen, zoals steenstrips en stucwerk. Deze materialen behouden het karakter van een bakstenen gevel, maar bieden tegelijkertijd goede isolatie-eigenschappen. Het aanbrengen van deze materialen vraagt om specifieke kennis en vaardigheden, wat wordt behandeld in cursussen over gevelisolatie.

Tijdens deze cursussen leren deelnemers alles over de diverse systemen, de manier van verwerken en het aansluiten op andere bouwdelen. In de theorieles wordt ingegaan op bouwfysica, wat gevelisolatie is en wat het doet. In de praktijklessen leren deelnemers hoe ze de systemen op de juiste manier kunnen aanbrengen.

De cursus duurt twee dagen, waarvan één dag theorie en één dag praktijk. Na het behalen van het examen ontvangen de deelnemers een certificaat en handige praktijktools. Deze cursus is bedoeld voor medewerkers die betrokken zijn bij onderhoud, renovatie en verbouwwerkzaamheden.

Elektra en bouwpraktijk

Naast metselwerk en beton zijn ook cursussen op het gebied van elektra beschikbaar. Deze cursussen zijn gericht op kleine huisinstallaties en het verhogen van technische kennis op het gebied van elektra. Tijdens deze opleidingen leren de deelnemers elektrische storingen op te sporen en te verhelpen, en werken ze aan het aanleggen en repareren van elektrische installaties. Deze cursussen zijn bedoeld voor medewerkers die betrokken zijn bij renovatie- en verbouwwerkzaamheden en geven hen de vaardigheden om kleine elektrische werkzaamheden veilig en correct uit te voeren.

Verwerken van lood en loodvervanger

Een andere cursus die gericht is op metselwerk is de training over het verwerken van lood en loodvervanger. Deze cursus is bedoeld voor bouwplaatsmedewerkers en richt zich op het verhogen van kennis op het gebied van waterdichting. Tijdens deze cursus leren de deelnemers hoe lekkages kunnen ontstaan door verkeerd aangebrachte waterdichte aansluitingen en hoe deze aansluitingen correct worden gemaakt. De deelnemers leren onder andere hoe ze een binnenhoek- en buitenhoek aansluiting kunnen maken, en hoe ze zelfstandig eind- en tussentlokken kunnen maken van lood en loodvervanger.

De cursus omvat zowel een theorie- als een praktijkdeel, waarbij aandacht wordt besteed aan regenbelasting, waterdichte aansluitingen, spouwen en spouwsteunen. Tijdens de praktijklessen leren de deelnemers hoe ze bladlood of loodvervanger kunnen verwerken. De cursus eindigt met een evaluatie en nabespreking, waarna de deelnemers een digitaal certificaat van deelname ontvangen.

Cursussen en verenigingen

Een aantal cursussen is georganiseerd in samenwerking met verenigingen zoals de Betonvereniging, Bouwen met Staal en KPCV. Deze organisaties spelen een belangrijke rol in het ontwikkelen van kennis en vaardigheden op het gebied van metselwerk en beton. De cursussen die ze organiseren zijn vaak multidisciplinair van aard en geven een breed inzicht in moderne bouwmethoden en materialen.

De rol van de Betonvereniging

De Betonvereniging is een belangrijke speler in de bouwsector en biedt diverse cursussen en workshops, zoals de cursus "Constructieve veiligheid". Deze cursus benadrukt dat constructieve veiligheid een ketenverantwoordelijkheid is. Tijdens deze cursus leren de deelnemers hoe multidisciplinaire samenwerking bijdraagt aan een veiligere en betere bouwpraktijk. De cursus bestaat uit drie webinars en een intervisiesessie op locatie, waarin deelnemers ervaringen delen en good practices bespreken.

De Betonvereniging benadrukt ook het belang van duurzaamheid in de bouwpraktijk. In een interview met Niki Loonen, een van de docenten, wordt ingegaan op zijn rol in de verduurzaming van beton. Deze cursussen zijn bedoeld om professionals in staat te stellen oplossingen te ontwikkelen die zowel duurzaam als constructief betrouwbaar zijn.

Bouwen met Staal en brandveiligheid

Bouwen met Staal is een vereniging die zich richt op de stalen constructie in de bouw. Een van de cursussen die ze organiseren is "Brand en brandveiligheid van staal- en staal-betonconstructies". Deze cursus vindt fysiek plaats en omvat drie cursusdagen. De cursus is inclusief studiemateriaal en een eenvoudige maaltijd tijdens de pauze. Het doel van de cursus is om professionals in staat te stellen betere brandveiligheidsmaatregelen te ontwerpen en uit te voeren.

De presentaties van deze cursus zijn beschikbaar via het BrandInformatieSysteem van Bouwen met Staal. Deze cursus is van belang voor professionals die betrokken zijn bij het ontwerpen en uitvoeren van stalen en staal-betonconstructies.

Werkplekken en praktijkgerichtheid

Een belangrijk kenmerk van de meeste cursussen is de sterke praktijkgerichtheid. Veel cursussen worden opgezet als praktijktrainingen, waarbij de deelnemers direct aan de slag gaan met materialen en technieken. Dit is te zien in cursussen zoals de praktijktraining in betonverwerking, waarbij een bouwplaats is ingericht waar deelnemers kunnen werken.

Tijdens deze training leren de deelnemers hoe ze bekistingen kunnen maken, plaatsen en ontkisten. Ze leren ook hoe ze betonmortels kunnen samenstellen en hoe ze prefab betonelementen kunnen verwerken. De cursus is zo opgebouwd dat het praktische werk centraal staat, zodat de kennis direct toepasbaar wordt in de praktijk.

Het belang van bekwaamheid en certificering

Een van de voordelen van deze cursussen is dat ze vaak eindigen met een certificaat van deelname. Deze certificaten tonen aan dat de deelnemers bepaalde vaardigheden en kennis hebben verworven. Voor professionals is dit een waardevolle aanvulling op hun CV, maar ook voor bouwprojecten kan het van belang zijn dat de aannemer of medewerker over de juiste kwalificaties beschikt.

Certificaten zoals het KGS certificaat en het NCE certificaat tonen aan dat de deelnemers een bepaalde cursus hebben voltooid en bepaalde vaardigheden beheersen. Deze certificaten zijn in de praktijk vaak vereist voor het uitvoeren van bepaalde werkzaamheden, vooral bij projecten waarbij specifieke normen en regelgeving van toepassing zijn.

Duurzaamheid in de praktijk

Duurzaamheid is een kernthema in veel van de cursussen die op het gebied van metselwerk en beton zijn aangeboden. Dit is niet alleen gericht op het verlagen van het energieverbruik van gebouwen, maar ook op het gebruik van duurzame materialen en technieken.

De Betonvereniging benadrukt bijvoorbeeld dat het gebruik van duurzame betonmaterialen een belangrijke rol speelt in de verduurzaming van de bouwsector. In een interview met Niki Loonen wordt ingegaan op de verduurzaming van beton en hoe professionals hieraan kunnen bijdragen. Deze cursussen zijn bedoeld om professionals in staat te stellen duurzame oplossingen te ontwikkelen die ook constructief betrouwbaar zijn.

Een ander voorbeeld van duurzaamheid in de praktijk is de cursus over gevelisolatie met keramische materialen. Deze cursus benadrukt dat buitengevelisolatie de meest effectieve manier is om een woning of gebouw te isoleren. Door het gebruik van keramische materialen zoals steenstrips wordt het karakter van een bakstenen gevel behouden, terwijl tegelijkertijd de isolatie-eigenschappen worden verbeterd.

Conclusie

Cursussen op het gebied van metselwerk en beton spelen een belangrijke rol in de verhoging van kwaliteit, veiligheid en duurzaamheid in de bouwpraktijk. Deze cursussen zijn gericht op verschillende doelgroepen, waaronder professionals en medewerkers die betrokken zijn bij renovatie- en verbouwwerkzaamheden. De inhoud van de cursussen varieert per niveau en doelgroep, maar wat alle cursussen gemeen hebben is een sterke focus op praktijkgerichtheid en technische kennis.

Door het volgen van deze cursussen kunnen professionals hun vaardigheden en kennis uitbreiden, wat essentieel is voor het ontwikkelen van veilige, duurzame en betrouwbare gebouwen. Het is daarom van belang dat professionals en medewerkers regelmatig hun kennis bijwerken en deelnemen aan cursussen die relevante technieken en materialen behandelen.