Gemeentelijke riolering: Taken, strategieën en toekomstplannen

Published by Redactie on juli 5, 2025 | Category riolering

In de hedendaagse samenleving is de functie van gemeentelijke riolering van cruciaal belang voor de veiligheid, het milieu en de kwaliteit van het leefcomfort. Een gemeentelijk rioleringsplan (GRP) vormt hierbij het fundament van het beleid, en bepaalt hoe de gemeente haar zorgplichten ten aanzien van het afvalwater, het hemelwater en het grondwater uitvoert. Dit artikel presenteert een overzicht van de kernaspecten van een GRP, inclusief taken van de gemeente, strategieën, maatregelen en financiële aspecten, op basis van de beschikbare informatie in de bronnen.

Taken van de gemeente

De gemeente is wettelijk verplicht om voorzieningen te nemen voor de inzameling, het transport en de zuivering van afvalwater, hemelwater en grondwater. Deze taken zijn geregeld in de Wet milieubeheer, de Waterwet en de Gemeentewet. De gemeente draagt zorg voor het veilig en gezond inzamelen van afvalwater, en houdt het in overleg met waterschappen zodat er geen overlast ontstaat bij extreme neerslag. Binnen de bebouwde kom is de gemeente verantwoordelijk, terwijl buiten de bebouwde kom een samenwerking met het waterschap noodzakelijk is.

De gemeente heeft ook een verantwoordelijkheid ten aanzien van het beheer van het grondwater. Dit omvat het voorkomen van grondwateroverlast en het beheersen van het risico op schade aan woningen en gebouwen. De gemeente moet hiervoor maatregelen nemen, waaronder het onderhouden van rioleringssystemen en het evalueren van de effecten op het milieu.

Strategieën en maatregelen

In de komende planperiode richt de gemeente zich op het vergroten van de klimaatadaptatie en het aanpassen van de riolering aan de gevolgen van het klimaat. Dit wordt ondersteund door de resultaten van klimaatstresstests en het gebruik van gegevens uit het verleden om de risico’s op schade te bepalen. De gemeente wil de deelname van particulieren en bedrijven stimuleren door hen te informeren over het afkoppelen van verhard oppervlak en het gebruik van een goede rioolgebruik. Hierdoor kan de gemeente de impact van wateroverlast verminderen en de leefomgeving klimaatbestendiger maken.

De strategieën omvatten ook het verbeteren van het energieverbruik van pompen en gemalen, het circulaire gebruik van materialen en duurzame grond-, weg- en waterbouw. De gemeente wil hierbij samenwerken met andere gemeenten, waterschappen en partijen om efficiëntie en lagere kosten te bereiken.

Beheer en onderhoud

De gemeente streeft naar een robuuste en efficiënte riolering. Hierbij wordt gekeken naar de leeftijd van het systeem en de verwachting van een vervangingspiek. Het beheer en onderhoud van de riolering gebeurt op basis van doelmatigheid, waarbij reparaties, renovaties en vervangingen worden gedaan op basis van de noodzaak. De gemeente wil ook overwegen om risicogestuurd beheer in te voeren, zodat systemen met een grotere impact sneller worden vervangen.

Bij het beheer van het rioolsysteem wordt ook gekeken naar ongewenste lozingen, zoals illegale aansluitingen of het lozen van bedrijfsafvalwater. Hierbij zijn duidelijke afspraken van belang met de betrokken partijen.

Communicatie en participatie

De gemeente wil een klantgerichte benadering aanwenden en communiceren met bewoners om hun inzichten en klachten te verwerken. Daarnaast wil de gemeente actief participatie stimuleren, met name bij nieuwe bouwprojecten. Hierbij is het belangrijk om bewoners te informeren over de invloed van hun gedrag op het rioolsysteem en het klimaat.

Financiële aspecten

Het financiële beleid van de gemeente richt zich op de opslag en het onderhouden van bestaande voorzieningen, evenals de vervanging hiervan op de lange termijn. Hierbij wordt rekening gehouden met nieuwe inzichten en klimaatveranderingen. De gemeente streeft naar een kostendekkend tarief, waarbij voldoende buffer wordt opgeslagen voor onvoorziene investeringen.

Tabel: Overzicht van het rioleringsbeheer in de gemeente

Soort riolering	Lengte (km)
Vrijvervalriolering	63,0
Gemengde riolering	59,2
Vuilwaterriolering	54,3
Drukriolering	80,4
Vacuümriolering	4,5

Conclusie

Een gemeentelijk rioleringsplan is van cruciaal belang voor de veiligheid, het milieu en de kwaliteit van het leefcomfort. De gemeente draagt zorg voor de inzameling, het transport en de zuivering van afvalwater, hemelwater en grondwater. In de komende jaren richt de gemeente zich op het aanpassen van de riolering aan de gevolgen van het klimaat, en wil de deelname van particulieren en bedrijven stimuleren. De strategieën omvatten het verbeteren van het energieverbruik, het circulaire gebruik van materialen en duurzame bouw. De gemeente wil ook samenwerken met andere gemeenten, waterschappen en partijen om efficiëntie en lagere kosten te bereiken. De financiële aspecten omvatten het opslaan van buffer voor onvoorziene investeringen en het aanbieden van een kostendekkend tarief.