Droog stapelen: De toekomst van metselwerk in duurzame bouw

Published by Redactie on augustus 30, 2025 | Category metselwerk

In de bouwsector speelt de keuze van technieken en materialen een cruciale rol in de duurzaamheid, efficiëntie en kwaliteit van gebouwen. Een innovatieve oplossing die in de afgelopen jaren opkomt is droog stapelen, ook wel aangeduid als DryStack of Drystack. Dit metseltechniek maakt gebruik van gestapelde bakstenen zonder het gebruik van mortel of cement, waardoor het een milieuvriendelijke, snelle en circulaire alternatief is voor traditioneel metselwerk.

In dit artikel bespreken we de technologie achter droog stapelen, de voordelen en toepassingen, de rol van innovatieve bedrijven zoals Kok Metselen, en de impact op de bouwsector. We baseren ons hierbij uitsluitend op gegevens uit betrouwbare bronnen die in de contextdocumenten zijn verstrekt.

Wat is droog stapelen?

Droog stapelen is een metseltechniek waarbij bakstenen op een nauwkeurige manier worden gestapeld zonder gebruik van mortel of cement. In plaats daarvan worden de stenen voorzien van gaten en kunststof koppelstukken, zodat ze op een solide en snelle manier op elkaar kunnen worden gestapeld. Deze methode is geïntroduceerd om de bouwsector te verduurzamen, sneller te maken en te ondersteunen bij het oplossen van het tekort aan metselaars.

De technologie achter droog stapelen is gebaseerd op het concept van legoblokken: de bakstenen worden voorzien van speciale profielen, gaten en kunststof laagjes (layers) die ervoor zorgen dat de stenen perfect aansluiten en vast blijven. Dit maakt het bouwproces vrijwel onafhankelijk van weersomstandigheden, zoals regen of vorst, die traditioneel het metselen beïnvloeden.

Hoe werkt het droogstapelstelsel?

Het droogstapelstelsel bestaat uit drie belangrijke componenten:

Bakstenen met gaten: Tijdens de productie worden in de bakstenen specifieke gaten geboord aan zowel de boven- als onderkant. Deze gaten zijn exact op maat gesneden en worden gebruikt voor het aansluiten van kunststof koppelstukken.
Kunststof koppelstukken (layers en bridges): Deze componenten zijn gemaakt van gerecycled kunststof en dienen als verbinding tussen de bakstenen. Ze worden in de gaten gestoken en zorgen voor een stabiel en duurzaam resultaat.
Automatisering en kalibratie: De bakstenen worden in een fabriek automatisch gecalibreerd tot op de tiende millimeter nauwkeurig. Hierdoor is het metselen zonder mortel mogelijk en wordt de precisie in het metselwerk vergroot.

Voordelen van droog stapelen

1. Duurzaamheid en circulaire economie

Een van de grootste voordelen van droog stapelen is de duurzaamheid. Traditioneel metselwerk maakt gebruik van cement en mortel, die zowel CO2-uitstoot als energieverbruik met zich meebrengen. Cement is bovendien niet recycleerbaar, wat een probleem vormt voor de circulaire economie.

Droog stapelen gebruikt geen cement, maar een 100% circulaire kunststof die herbruikbaar is. De bakstenen zijn eveneens recycleerbaar en kunnen opnieuw gebruikt worden in andere bouwprojecten. Dit maakt droog stapelen een ideale oplossing binnen de visie op adoptief bouwen en circulaire bouwmaterialen.

Volgens bron [2] is het systeem aanzienlijk CO2-vriendelijker dan traditioneel metselwerk. De productie en verwerking van het systeem zorgen voor een lage CO2-uitstoot en minimaliseren het gebruik van grondstoffen. Dit maakt het systeem geschikt voor bouwprojecten waar duurzaamheid een centrale rol speelt.

2. Tijdsbesparing en efficiëntie

Droog stapelen leidt tot een aanzienlijke tijdsbesparing. Traditioneel metselwerk vereist het mengen en toepassen van mortel, wat tijd kost en afhankelijk is van droogtijd. Met droog stapelen is dit niet nodig. De stenen kunnen direct op elkaar worden gestapeld, waardoor de bouwtijd wordt verkort.

Bron [3] meldt dat het systeem het bouwen van een pand bijna twee keer sneller maakt. Dit is een groot voordeel voor bouwprojecten waarbij tijd en planning van belang zijn. Bovendien is het systeem onafhankelijk van weersomstandigheden, zoals regen of vorst. Hierdoor kunnen bouwprojecten ononderbroken verdergaan, wat leidt tot snellere oplevering.

3. Kostenefficiëntie

De combinatie van tijdsbesparing en verminderde arbeidskosten zorgt voor kostenefficiëntie. Het droogstapelsysteem vereist minder handenarbeid en kan door een bredere groep werknemers worden uitgevoerd. Dit maakt het systeem toegankelijker en goedkoper in vergelijking met traditioneel metselwerk.

Volgens bron [1] leidt droog stapelen op de lange termijn tot kostenbesparing. De snellere bouwtijd en lagere kosten voor mortel en cement zorgen voor een efficiënter gebruik van middelen.

4. Kwaliteit en precisie

Ondanks de eenvoud van het droogstapelsysteem, garandeert het hoogwaardige kwaliteit en precisie. De bakstenen worden automatisch gecalibreerd tot op de tiende millimeter en kunnen door ervaren metselaars worden gestapeld volgens traditionele verbanden. Hierdoor is het resultaat qua uitzicht en structuur ononderscheidbaar van traditioneel metselwerk.

Bron [3] benadrukt dat het systeem alle verbanden van traditioneel metselwerk kan uitvoeren. De precisie van het systeem zorgt voor een homogeen en stijlvol resultaat, zonder het noodzakelijke gedoe van mortel.

5. Beschikbaarheid en toegankelijkheid

Er is momenteel een tekort aan kwalitatief goede metselaars in de bouwsector. Dit leidt tot vertragingen en hoge lonen. Droog stapelen lost dit probleem gedeeltelijk op, omdat het systeem eenvoudiger te leren is en door een bredere groep werknemers kan worden uitgevoerd.

Bron [4] meldt dat het systeem voldoende beschikbaarheid van stapelaars biedt. Het is dus een realistische oplossing voor bouwprojecten waar het tekort aan metselaars een probleem vormt.

Droog stapelen in de praktijk

Case study: Droog stapelen in villa Zuidland

Een recente case study uit bron [5] laat zien hoe droog stapelen in de praktijk werkt. In Zuidland is een villa gerealiseerd met het Drystack-systeem. De stenen zijn voorzien van boorgaten en kunnen snel en nauwkeurig worden gestapeld. Dit zorgt voor een snellere bouwtijd en minder afhankelijkheid van weersomstandigheden.

Het project benadrukt ook de duurzaamheid van het systeem. De kunststof koppelstukken zijn herbruikbaar, en de bakstenen kunnen opnieuw worden ingezet in andere projecten. Dit maakt het systeem ideaal voor bouwprojecten die zich richten op cirkelbaarheid en milieuvriendelijkheid.

Verwerkers en partners

Kok Metselen, zoals aangegeven in bron [1], is een erkend verwerker van het Drystack-systeem. Het bedrijf heeft ervaren metselaars die getraind zijn in het gebruik van het systeem en ervoor zorgen dat het metselwerk van hoge kwaliteit is. Het gebruik van het systeem door verwerkers zoals Kok Metselen zorgt voor betrouwbare uitvoering en kwaliteitsborging.

Daarnaast zijn er andere partners betrokken bij het systeem, zoals steenspecialisten, verwerkers en steenfabrikanten. Deze samenwerking zorgt ervoor dat het systeem breed toepasbaar is en beschikbaar is voor verschillende bouwprojecten.

Technische specificaties en certificeringen

Het Drystack-systeem is KIWA-gekeurd en is cum laude geslaagd op alle onderdelen van het Bouwbesluit. Daarnaast zijn klimaattesten met glans doorstaan, wat aantoont dat het systeem duurzaam en betrouwbaar is. Het systeem voldoet dus aan alle juridische en kwaliteitsnormen binnen de bouwsector.

Bron [4] geeft ook aan dat het systeem volledig recycleerbaar is en uitgericht is op cirkelbaarheid. Het systeem is daarom ideaal voor bouwprojecten die gericht zijn op duurzame groei en milieubesparing.

Toekomstige ontwikkelingen en uitdagingen

Hoewel droog stapelen al een aantal voordelen biedt, zijn er nog uitdagingen. De technologie is nog relatief nieuw, wat betekent dat het nog niet overal bekend is of geaccepteerd wordt binnen de bouwsector. Het vereist ook een zekere aanpassing van bouwprocessen en -planningen, wat niet voor iedereen vanzelfsprekend is.

Toch is de technologie op de lange termijn een kansrijke oplossing voor de bouwsector. Het systeem past goed bij de trends van cirkelbaarheid, duurzaamheid en efficiëntie, en kan helpen bij het oplossen van de huidige tekorten aan metselaars en bouwmaterialen.

Conclusie

Droog stapelen, ofwel Drystack, is een innovatieve en duurzame metseltechniek die het bouwproces sneller, efficiënter en milieuvriendelijker maakt. Het systeem maakt gebruik van gestapelde bakstenen zonder cement of mortel, waarbij kunststof koppelstukken dienen als verbinding. Het systeem is KIWA-gekeurd, cum laude geslaagd in klimaattesten en beschikbaar voor een breed spectrum van bouwprojecten.

De voordelen van droog stapelen zijn onder andere:

Duurzaamheid en circulaire economie door het gebruik van recycleerbare materialen en het verminderen van CO2-uitstoot.
Tijdsbesparing en efficiëntie door het snelle bouwproces en onafhankelijkheid van weersomstandigheden.
Kostenefficiëntie door minder handenarbeid en lagere kosten.
Kwaliteit en precisie door automatische kalibratie en traditionele verbanden.
Beschikbaarheid en toegankelijkheid voor een bredere groep werknemers en bouwprojecten.

De toepassing van droog stapelen is al aan het groeien, met bedrijven zoals Kok Metselen die het systeem verwerken en ervoor zorgen dat het op hoge kwaliteit wordt uitgevoerd. Met verder onderzoek en uitrol van het systeem, is droog stapelen een beloftevolle technologie voor de toekomst van de bouwsector.

Bronnen

droge
stapel