Glazen bouwstenen in metselwerk: toepassing, techniek en voordelen

Published by Redactie on augustus 31, 2025 | Category metselwerk

Glazen bouwstenen zijn sinds hun komst in de bouwsector een populaire keuze geworden bij zowel professionals als particulieren. Deze transparante of gedeeltelijk doorzichtige elementen worden vaak gebruikt voor het maken van scheidingswanden, glaspartitions, of als decoratieve elementen in interieurs en exterieurs. In dit artikel wordt een gedetailleerde inzicht gegeven in de toepassing van glazen bouwstenen in metselwerk, met aandacht voor de technische aspecten, de benodigde materialen, het proces van het verwerken en de voordelen die het gebruik ervan biedt.

De informatie is gebaseerd op gegevens van betrouwbare bronnen binnen de bouwsector, waaronder leveranciers van glazen bouwstenen en instructies van experts in het verwerken van deze materialen. Het artikel richt zich vooral op de praktische toepassing in metselwerk, maar biedt ook inzichten in de bouwfysische eigenschappen, zoals brandwerendheid, lichtdoorlaatbaarheid en isolatie-eigenschappen.

Wat zijn glazen bouwstenen?

Glazen bouwstenen, ook wel bekend als glasblokken, zijn blokken van glas die zijn ontworpen om in metselwerk te worden gebruikt. Ze zijn meestal rechthoekig of vierkant in vorm, met een standaardafmeting van ongeveer 19 x 19 x 8 cm. Er zijn ook speciale vormen beschikbaar, zoals hoekblokken van 60° tot 135°, die toegankelijk gemaakt zijn voor het maken van vloeren, daken of schuine wanden.

Het gebruik van glazen bouwstenen is mogelijk in zowel binnen- als buitenwanden, mits de technische eisen voor stabiliteit en veiligheid zijn nagekomen. De belastingcapaciteit van glazen bouwstenen is maximaal 5 kN/m², wat geschikt is voor horizontale toegankelijke constructies zoals vloeren en daken.

Technische eigenschappen van glazen bouwstenen

Bouwfysische eigenschappen

Glazen bouwstenen hebben een aantal belangrijke bouwfysische eigenschappen die hen geschikt maken voor gebruik in metselwerk:

Lichtdoorlaatbaarheid: Glazen bouwstenen zijn doorzichtig of gedeeltelijk doorzichtig, waardoor natuurlijk licht in een ruimte kan komen zonder dat er openingen of ramen nodig zijn.
Brandwerendheid: Er zijn speciale varianten beschikbaar die brandwerend zijn voor 30, 60 of 90 minuten. Deze worden vaak gebruikt in toepassingen waar brandveiligheid een belangrijke rol speelt.
Warmteweerstand: De U-waarde van een glazen bouwstenenwand is ongeveer 2,2 W/(m²·K), wat betekent dat ze redelijk goed isoleren, maar niet zo goed als traditionele metselstenen.
Geluidsisolatie: Aangezien glas een relatief harde stof is, kunnen glazen bouwstenen ook gebruikt worden voor toepassingen waar geluidsisolatie gewenst is.
Sterkte en stabiliteit: Glazen bouwstenen zijn zwaar en dus sterk genoeg om als wandconstructie te dienen, maar ze moeten steeds op de juiste manier worden gemetseld en eventueel bewapend worden.

Uitvoering in metselwerk

Het metselen van glazen bouwstenen gebeurt met speciale mortel of met een verlijmsysteem. De keuze hangt af van de gewenste functionaliteit van de wand, de omgeving (binnen of buiten) en de mate van vochtbelasting. In de meeste gevallen wordt gebruik gemaakt van een metseltechniek die vergelijkbaar is met die van baksteen, maar met specifieke aandachtspunten:

Metselmortel: De mortel moet de juiste vochtigheidsgraad hebben en indien nodig versterkt worden met toevoegingen zoals waterdichte versterkingsmiddelen.
Afstandhouders: Kunststof afstandhouders worden gebruikt om de voegbreedte gelijk te houden en om de bouwstenen op hun plaats te houden tijdens het metselen.
Bewapening: Bij wanden hoger dan 5 lagen is het noodzakelijk om verticale of horizontale bewapeningsijzeren aan te brengen om de wand extra stevig te maken.
U-profielen: In bijna alle gevallen moet er rondom de wand een koudgewalst u-profiel worden geplaatst om de werking van het glas op te vangen en eventuele vervormingen te voorkomen.

Voordelen van het gebruik van glazen bouwstenen in metselwerk

Het gebruik van glazen bouwstenen in metselwerk biedt verschillende voordelen, zowel qua esthetiek als qua technische prestaties:

Esthetische voordelen
- Glazen bouwstenen geven een moderne, lichte uitstraling aan een ruimte en zorgen voor een visuele doorverbinding.
- Ze zijn beschikbaar in verschillende kleuren en patronen, waardoor ze aangepast kunnen worden aan de stijl van een interieur of exterieur.
- Ze kunnen worden gebruikt om licht te laten door naar ruimtes die anders donker zouden zijn, zoals souterrains of dichte hoeken in een woning.
Functionele voordelen
- Lichting: Door hun transparante aard zorgen glazen bouwstenen voor natuurlijke verlichting zonder ramen nodig te hebben.
- Privacy: Hoewel ze licht doorlaten, bieden glazen bouwstenen vaak voldoende privacy, vooral wanneer ze in combinatie worden gebruikt met patronen of kleuren.
- Duurzaamheid: Glazen bouwstenen zijn duurzaam en eenvoudig te reinigen. Ze zijn resistent tegen vuil en slijtage, waardoor ze langdurig goed te onderhouden zijn.
- Brandwerendheid: Sommige varianten zijn speciaal ontworpen voor gebruik in brandwerende constructies, zoals in kantoren of industriële gebouwen.
Constructieve voordelen
- Snelle opbouw: Het metselen van glazen bouwstenen is relatief snel en vereist minder tijd dan het metselen van traditionele bakstenen.
- Lichte gewicht: Hoewel glas zwaar is, is het gewicht van glazen bouwstenen lager dan dat van betonblokken, waardoor het gebruik van zware onderbouwen vaak niet nodig is.
- Flexibiliteit: De bouwstenen kunnen eenvoudig worden gemontageerd in bijna elke vorm of vrije constructie, waardoor ze geschikt zijn voor een breed spectrum van toepassingen.

Het metselen van glazen bouwstenen: stappenplan

Het metselen van glazen bouwstenen vereist een zorgvuldig uitgevoerde aanpak. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste stappen die genomen moeten worden:

1. Voorbereiding

Ruimtemetingen: Meet de ruimte waar de wand moet komen en bereken hoeveel bouwstenen nodig zijn.
Materiaalvoorraad: Zorg ervoor dat je voldoende metselmortel, glazen bouwstenen, afstandhouders, bewapeningsijzer, waterpas en andere benodigdheden hebt.
Ondergrond: De ondergrond moet vlak, schoon en droog zijn. Eventuele onregelmatigheden moeten worden weggenomen of gecorrigeerd.

2. Leg de eerste laag

Metselmortel aanbrengen: Leg een laag mortel aan op de voorbereide ondergrond met een troffel. De dikte van de laag moet overeenkomen met de hoogte van één bouwsteen.
Bouwstenen plaatsen: Plaats de eerste rij bouwstenen in de mortel. Zorg ervoor dat de stenen goed gelijk zijn met behulp van een waterpas.
Afstandhouders: Gebruik kunststoffen afstandhouders om een gelijke voegbreedte te garanderen en om de stenen niet te laten zakken.

3. Bewapening

Verticale bewapening: Plaats bewapeningsijzer verticaal in de wand, ongeveer om de twee stenen.
Horizontale bewapening: Bij wanden hoger dan 5 lagen is het noodzakelijk om ook horizontale bewapening aan te brengen, om de wand extra stevig te maken.

4. Aanbrengen van de volgende lagen

Metseltechniek: Elke laag wordt op dezelfde manier geplaatst als de eerste. Zorg ervoor dat de bouwstenen goed uitgelijnd zijn en dat er geen scheefheid ontstaat.
Droogtijd: Na elke 7 lagen moet de wand minstens 24 uur drogen voordat er verder gewerkt kan worden.

5. Afwerking

Onderkant en bovenkant: Aangezien glazen bouwstenen niet op maat gemaakt kunnen worden, is het nodig om eventuele overblijvende ruimte aan te vullen met een houten lat. Deze wordt nadien afgeplint ges.
Voegafwerking: De voegen tussen de glazen bouwstenen moeten afgewerkt worden met zuurvrije kit, vooral in vochtige ruimtes zoals badkamers.

Glazen bouwstenen buiten gebruiken

Glazen bouwstenen kunnen ook succesvol buiten worden gebruikt, bijvoorbeeld voor de opbouw van schermen, scheidingsmuren of veranda’s. Aangezien ze blootgesteld worden aan weersinvloeden, is het belangrijk dat het metselwerk extra aandacht krijgt:

Waterdichtheid: Gebruik waterdichte mortel of impregneer de wand met een waterdichte laag.
Afwerking: Zorg voor een stevige afwerking met een plint of afdekking die de voegen beschermt tegen regen en vuil.
Beveiliging: In sommige gevallen is het noodzakelijk om de wand extra te versterken, bijvoorbeeld met een u-profiel of met extra bewapening.

Snelbouwsysteem versus traditioneel metselwerk

Er zijn twee hoofdmethodeën voor het verwerken van glazen bouwstenen:

1. Traditionele metseltechniek

Metselmortel: Wordt gebruikt om de bouwstenen met elkaar te verbinden.
Afstandhouders: Worden gebruikt om de voegbreedte gelijk te houden.
Bewapening: Is nodig voor wanden hoger dan 5 lagen.
Voegbreedte: Meestal 14-15 mm.

2. Snelbouwsysteem

Kunststof profielen en siliconenkit: Worden gebruikt om de bouwstenen aan elkaar te verlijmen.
Voegbreedte: Slechts 7-8 mm, waardoor een modernere uitstraling ontstaat.
Snelheid: Het systeem is sneller en vereist minder tijd en aandacht voor het mortelen.
Flexibiliteit: Er kunnen verschillende voegkleuren worden gebruikt.

Het snelbouwsysteem is meestal geschikt voor wanden tot ongeveer 10 m² en wordt vaak gebruikt voor kleinere projecten zoals douchewanden of interieurscheidingswanden. Het is echter niet geschikt voor draagmuren of grote constructies.

Toepassing in renovatieprojecten

Glazen bouwstenen zijn een populaire keuze in renovatieprojecten vanwege hun visuele effect en functionele voordelen. Ze kunnen worden gebruikt voor:

Scheidingswanden: Tussen kamer en keuken of woonkamer en badkamer.
Douchewanden: Voor het scheiden van de doucheruimte in badkamers.
Souterrainwanden: Voor het laten binnenkomen van licht in donkere ruimtes.
Verlichte wanden: In combinatie met LED-verlichting kunnen glazen bouwstenen ook gebruikt worden voor verlichte wanden of accenten.

Bij renovatieprojecten is het belangrijk om rekening te houden met de bestaande constructies en de eventuele noodzaak van extra versterking of bewapening.

Veiligheid en veiligheidseisen

Aangezien glazen bouwstenen zwaar zijn en in sommige gevallen ook transparant, is het belangrijk om rekening te houden met de veiligheid bij de opbouw:

Mensen in de buurt: Zorg ervoor dat er geen mensen of dingen in de buurt zijn tijdens het opbouwen van de wand.
Droogtijd: Laat de wand genoeg tijd drogen voordat er op of rondom gewerkt wordt.
Beveiliging: In openbare of bewoonde ruimtes is het vaak nodig om de wand extra te versterken of te beveiligen met kogelwerend glas of andere materialen.

Conclusie

Glazen bouwstenen zijn een veelzijdige en functionele keuze voor metselwerk in zowel binnen- als buitenprojecten. Ze combineren esthetiek met functionele eigenschappen zoals lichtdoorlaatbaarheid, brandwerendheid en geluidsisolatie. Het metselen van glazen bouwstenen vereist een zorgvuldige aanpak, inclusief het gebruik van de juiste mortel, afstandhouders, bewapening en afwerking. Door het gebruik van traditionele metseltechnieken of moderne snelbouwmethoden kunnen projecten efficiënt en met een hoge kwaliteit worden uitgevoerd.

Voor zowel professionals als particulieren die glazen bouwstenen willen gebruiken in hun projecten is het verstandig om advies in te winnen bij een betrouwbare leverancier of een ervaren aannemer. Hierdoor kan men ervoor zorgen dat de wanden volledig voldoen aan de bouwfysische eisen en veiligheidseisen.