Waterdichting aanbrengen op plat dak en metselwerk: professionele stappen en materialen

Published by Redactie on augustus 31, 2025 | Category metselwerk

Inleiding

Het aanbrengen van waterdichting op platte daken en metselwerk is een essentiële maatregel om lekkages en vochtproblemen te voorkomen. Zowel bij nieuwbouw als bij renovatie is het belangrijk om professionele methoden en bewezen materialen te gebruiken. In dit artikel wordt ingegaan op de stappen, materialen en technieken die worden gebruikt bij de waterdichting van platte daken en metselwerk. De informatie is gebaseerd op praktijkvoorbeelden, zoals beschreven in casussen van dakinspecties en reparaties, evenals technische procesbeschrijvingen uit de bouwsector.

De nadruk ligt op het gebruik van EPDM, bitumen, lood en andere technieken die worden toegepast om de waterdichtheid van een dak of gevel te waarborgen. Aan de hand van de informatie uit de gegeven bronnen wordt een duidelijk overzicht gegeven van de werkwijze, mogelijke problemen en oplossingen. Dit artikel richt zich aan homeowners, bouwprofessionals en DIY-enthusiasten die beter willen begrijpen hoe ze hun woning waterdicht kunnen maken.

1. Visuele inspectie en detectie van lekkages

Een eerste en essentiële stap voor het aanbrengen van waterdichting is het uitvoeren van een visuele inspectie. Tijdens deze inspectie bekijkt een dakdekker of bouwprofessional de huidige staat van het platte dak en het metselwerk. Aan de hand van duidelijke tekenen van slijtage, scheurtjes of vochtplekken kan worden bepaald of er sprake is van lekkages.

Visuele inspectie van platte daken

Bij het inspecteren van platte daken wordt vooral gekeken naar de dakbedekking, EPDM-lagen, loodslabben en eventuele slijtage aan de randen. Tijdens een inspectie kan worden geconstateerd dat loslatende EPDM of slijtage aan het bitumen de oorzaak is van lekkages. In dergelijke gevallen is het aanbrengen of vervangen van de waterdichting noodzakelijk.

Een visuele inspectie kan ook helpen bij het detecteren van problemen rondom schoorstenen of dakkapellen, waar loodslabben of zinkwerk vaak slijten of scheuren. Deze gebieden zijn vaak gevoelig voor waterinbreng en moeten zorgvuldig worden gecontroleerd.

Visuele inspectie van metselwerk

Bij metselwerk, zoals gevels of schoorstenen, worden scheuren in het metselwerk of losse loodslabben vaak opgemerkt. Deze tekens duiden op een mogelijke lekkage of slijtage. Ook het vochtgehalte in het metselwerk kan worden gecontroleerd om te bepalen of er sprake is van infiltratie. In sommige gevallen is het nodig om een dieper onderzoek te doen, bijvoorbeeld met behulp van rookgas of andere technieken.

2. Technische opsporing van lekkages

Als de visuele inspectie geen duidelijke oorzaak oplevert, is het vaak nodig om gebruik te maken van technische middelen om lekkages te detecteren. Deze technieken zijn gericht op het lokaliseren van waterinbrengpunten die niet direct zichtbaar zijn.

Rookgasinspectie voor platte daken

Bij het opsporen van lekkages in platte daken wordt vaak rookgas gebruikt. Het gas wordt onder de dakbedekking geblazen, waar het zich door eventuele scheurtjes of losse lagen verspreidt. Door het gas te detecteren op het oppervlak kan worden vastgesteld waar de lekkage zich bevindt. Deze methode is vooral effectief bij EPDM- of bitumen-dakbedekkingen, waar het gas zich snel verspreidt via losse verwerking of slijtage.

Permeabiliteitstesten met de buis van Karsten

Bij metselwerk wordt vaak de zogenaamde Karsten-test gebruikt om de wateropname van een gevel te bepalen. Bij deze test wordt een buis op het metselwerk geplakt en gevuld met water. Het verloop van het waterniveau tijdens de test geeft informatie over de waterdichtheid van het metselwerk. Als het waterniveau gedurende 2 minuten slechts met 0,2 ml daalt, wordt de waterdichtheid als voldoende geacht. Deze test wordt op meerdere punten uitgevoerd en helpt bij het bepalen of het metselwerk geheel of gedeeltelijk moet worden vernieuwd.

Scheurmeters en monitoren van schade

Wanneer er al schade aanwezig is, zoals scheuren in het metselwerk, worden scheurmeters gebruikt om de uitbreiding van de schade te monitoren. Deze meters geven een nauwkeurig beeld van hoe snel de scheur groeit en of er sprake is van verzakkingen in het metselwerk. Dit is belangrijk om te bepalen of de schade tijdelijk is of dat een herstel of vervanging nodig is.

3. Aanbrengen van waterdichting op platte daken

Na de inspectie en detectie is het tijd om de waterdichtheid van het platte dak te herstellen of aan te brengen. Hierbij worden verschillende materialen en technieken gebruikt, afhankelijk van de mate van schade en het type dakbedekking.

1. Vervanging van EPDM of bitumen

Als de oorzaak van de lekkage ligt bij slijtage of loslatende EPDM, kan deze lokaal worden hersteld of volledig worden vervangen. In gevallen van grootschalige slijtage is het vaak efficiënter om de EPDM-laag volledig te vervangen. Een alternatief is het aanbrengen van een naadloze bitumenlaag, die zowel duurzaam als waterdicht is.

Tijdens het vervangen van EPDM of bitumen wordt eerst het oude materiaal verwijderd en het dakoppervlak schoongemaakt. Vervolgens wordt het nieuwe materiaal zorgvuldig aangebracht, waarbij zorg wordt genomen voor een vloeiende overgang en een waterdichte verwerking. Deze methode is snel, effectief en vaak binnen één dag klaar, zoals beschreven in een casus uit Rotterdam.

2. Vervanging van loodslabben en zinkwerk

Bij lekkages rondom schoorstenen of dakkapellen zijn loodslabben en zinkwerk vaak de oorzaak. Het vervangen van dit materiaal is een essentiële maatregel. Bij dit proces wordt eerst het oude lood zorgvuldig verwijderd en wordt de onderliggende structuur schoongemaakt. Vervolgens wordt nieuw lood (meestal 18 ponds) aangebracht en wordt een waterkering geplaatst om verdere infiltratie te voorkomen.

De loodslabben worden vastgemaakt met Bora-loodklemmen om ervoor te zorgen dat ze stevig blijven zitten. Na het aangebrengen van het nieuwe lood wordt de lintvoeg waterdicht afgevoegd in de kleur van het bestaande metselwerk, zodat de esthetiek van de gevel of schoorsteen behouden blijft.

3. Herstel van de dakbedekking

Bij hellende daken met lekkages, zoals bij pannendaken of leien, kan het noodzakelijk zijn om de dakbedekking volledig te vervangen. Dit is het geval wanneer meerdere pannen beschadigd zijn of het dakbeschot is verweerd. Een volledige dakrenovatie is meestal nodig om zowel de waterdichtheid als de duurzaamheid van het dak te waarborgen.

4. Waterdichting aanbrengen op metselwerk

Naast het waterdicht maken van het dak is het ook belangrijk om het metselwerk waterdicht te maken. Dit is vooral relevant bij gevels, schoorstenen en dakkapellen. De aanbreng van waterdichting op metselwerk vereist zorgvuldige voorbereiding en het gebruik van geschikte materialen.

1. Herstel van loodslabben en metselwerk

Scheuren of versleten loodslabben in het metselwerk kunnen leiden tot lekkages. Het herstel van deze sluitingen is essentieel om infiltratie te voorkomen. Bij het herstel wordt eerst het oude lood verwijderd en wordt het metselwerk schoongemaakt. Vervolgens wordt nieuw lood aangebracht en worden eventuele scheuren in het metselwerk hersteld. Het lood wordt vastgemaakt met klemmen en wordt de lintvoeg waterdicht afgevoegd.

2. Vervanging van voegwerk

Als het voegwerk van een gevel of metselwerk slijt of loskomt, kan dit leiden tot vochtproblemen. In dergelijke gevallen is het noodzakelijk om het voegwerk te vervangen. Bij deze procedure wordt het oude mortel verwijderd en wordt het nieuwe voegwerk aangebracht. Het nieuwe voegwerk moet zowel duurzaam als waterdicht zijn om infiltratie te voorkomen.

3. Aanbrengen van waterkering

Als de waterdichtheid van het metselwerk niet voldoet, kan het nodig zijn om een extra waterkering aan te brengen. Deze waterkering kan worden gemaakt van lood, zink of andere materialen die effectief zijn tegen infiltratie. De waterkering wordt zorgvuldig aangebracht en wordt geïntegreerd in het bestaande metselwerk om de esthetiek te behouden.

5. Veiligheid en gezondheid bij waterdichting

Bij het aanbrengen van waterdichting is het belangrijk om rekening te houden met de veiligheid van de werknemers en de gezondheid van de inwoners. Sommige materialen, zoals asbesthoudend lood of bitumen, kunnen schadelijk zijn en moeten daarom met extra zorg worden aangepakt.

1. Asbesthoudende materialen

Tijdens inspecties worden regelmatig materialen aangetroffen die vermoedelijk asbest bevatten, zoals asbestverdacht bitumen of lood. Deze materialen kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid en moeten daarom alleen worden verwerkt door gespecialiseerde bedrijven. In dergelijke gevallen wordt in overleg met asbestinventarisatie-inspecteurs gewerkt om zowel de schade te herstellen als het risico op gezondheidsproblemen te minimaliseren.

2. Veilig werken op het dak

Het aanbrengen van waterdichting op een plat dak is een risicovolle activiteit. Daarom is het essentieel dat het werk wordt uitgevoerd door ervaren professionals die veiligheidsmaatregelen nemen. Dit omvat het gebruik van veiligheidsuitrusting, zoals lijnen, veiligheidsharnassen en steunpunten. Ook is het belangrijk om een duidelijke werkvloer te hebben en om het werk op een droge dag uit te voeren om te voorkomen dat er extra risico's ontstaan.

6. Advies en herstel na inspectie

Na de inspectie en herstel is het vaak nodig om aan de klant advies te geven over het voortgezette onderhoud en eventuele verdere maatregelen. Dit is vooral van toepassing bij bestaande bouw of bij woningen met vochtproblemen. Het geven van hersteladvies helpt om te voorkomen dat hetzelfde probleem zich opnieuw voordoet.

1. Onderhoudsadvies

Het aanbrengen van waterdichting is niet eenmalig. Het is belangrijk om regelmatig te controleren of de waterdichtheid nog goed is en of er tekenen van slijtage zijn. Bij metselwerk is het bijvoorbeeld aan te raden om de voegwerk en loodslabben regelmatig te controleren. Bij platte daken is het aan te raden om de EPDM of bitumenlaag te inspecteren en eventueel te herstellen.

2. Verder onderzoek

Als tijdens de inspectie duidelijk blijkt dat het probleem niet volledig is opgelost of dat er meer schade aanwezig is, is verder onderzoek nodig. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij vochtproblemen die niet direct te relateren zijn aan het dak of metselwerk. In dergelijke gevallen is het aan te raden om een professionele lekdetectie uit te voeren of om contact op te nemen met een bouwprofessional.

Conclusie

Het aanbrengen van waterdichting op platte daken en metselwerk is een essentiële maatregel om lekkages en vochtproblemen te voorkomen. Tijdens dit proces worden verschillende technieken en materialen gebruikt, zoals EPDM, bitumen, lood en zinkwerk. Het is belangrijk om zowel de inspectie als de herstelmaatregelen uit te voeren door ervaren professionals, omdat dit het risico op schade en gezondheidsproblemen vermindert.

De informatie in dit artikel is gebaseerd op praktijkvoorbeelden en technische procesbeschrijvingen uit de bouwsector. Deze gegevens tonen aan dat een goede visuele inspectie, technische opsporing en professionele herstelmaatregelen essentieel zijn voor het waarborgen van de waterdichtheid van een woning.