Hoeveel voegmortel en voegwerk per m² nodig bij metselwerk?

Published by Redactie on augustus 31, 2025 | Category metselwerk

Het bepalen van de juiste hoeveelheid voegmortel en voegwerk per vierkante meter (m²) metselwerk is essentieel voor een sluitend, duurzaam en esthetisch resultaat. Tijdens renovaties of nieuwbouwprojecten is het belangrijk om niet alleen rekening te houden met het aantal metselstenen, maar ook met de benodigde hoeveelheid mortel en het type voegwerk dat wordt toegepast. In deze artikel leggen we uit hoe u deze hoeveelheden kunt berekenen, welke factoren het verbruik beïnvloeden, en welke voegsoorten beschikbaar zijn met hun respectievelijke kosten.

Inleiding

Bij metselwerk speelt voegmortel een cruciale rol in de stabiliteit en esthetiek van het gebouw. Voegmortel vult de ruimtes tussen de stenen en zorgt voor een waterdichte, stevige verbinding. Daarnaast beïnvloedt het type voegwerk de uiterlijke afwerking van het metselwerk. Het berekenen van het benodigde voegmortelverbruik per m² en het kiezen van het juiste voegtype is daarom essentieel voor zowel professionals als DIY-liefhebbers die een project starten.

De hoeveelheid mortel en voegwerk die nodig is, hangt af van verschillende parameters zoals het formaat en dikte van de metselstenen, de breedte en diepte van de voegen, de mengverhouding van de mortel, en het type voegwerk dat wordt toegepast. In de volgende hoofdstukken zullen we deze parameters nader toelichten en uitgebreid uitleggen hoe u deze kunt berekenen.

Berekening van voegmortelverbruik per m²

Het berekenen van de hoeveelheid voegmortel per m² is belangrijk om te voorkomen dat er te weinig of te veel mortel wordt gebruikt. Dit heeft directe invloed op de kwaliteit van het metselwerk en eventuele kosten.

Formule voor het berekenen van voegmortel

Een veel gebruikte methode om het benodigde voegmortelverbruik te berekenen, is als volgt:

(Tegellengte + Tegelbreedte) × Voegdiepte × Voegbreedte × 1,7 = Verbruik in liters

De vermenigvuldiging met 1,7 is een correctiefactor die rekening houdt met de dichtheid van de mortel. Dit is een gemiddelde waarde en kan variëren afhankelijk van het type mortel en de werkwijze.

Voorbeeldberekening

Laten we een voorbeeld geven met een standaard metselsteen van 190 mm × 90 mm × 50 mm en een voegdiepte van 12 mm, voegbreedte van 10 mm:

Tegellengte + Tegelbreedte = 190 + 90 = 280 mm
Voegdiepte = 12 mm
Voegbreedte = 10 mm
280 × 12 × 10 × 1,7 = 57,12 liter per m²

Dus voor 1 m² metselwerk is ongeveer 57 liter voegmortel nodig. Echter, dit is een theoretische waarde. In de praktijk is het verbruik iets lager, aangezien de formule een conservatieve schatting geeft. Vaak wordt er een factor van ongeveer 0,4 liter voegmortel per m² gebruikt voor grote stenen en tot wel 1 liter per m² voor kleine tegels of mozaïktegels.

Tabel: Voegmortelverbruik per m² per steenformaat

Steenformaat	Voegdikte	Verbruik in kg/m²
Dikformaat (210x100x65)	12 mm	± 6,5 kg/m²
Module 50 (190x90x50)	12 mm	± 7,5 kg/m²
Module 90 (190x90x90)	12 mm	± 5,5 kg/m²
Vechtformaat (210x100x40)	12 mm	± 8,5 kg/m²

Deze waarden zijn een richtlijn en kunnen variëren afhankelijk van het type mortel en de werkwijze. Het is daarom aan te raden om altijd een kleine reserve aan mortel in te schatten (10–15%).

Mengverhouding en mortelcompositie

De standaard mortelcompositie is meestal:

1 kg cement
2–3 kg zand
3 liter water

Een mengverhouding van 1:3 (cement : zand) is de meest voorkomende voor normaal metselwerk. Voor gevels wordt vaak fijner zand gebruikt en soms wit cement om een bleekere kleur te verkrijgen. Voor voegmortel wordt een iets fijne mortel gebruikt dan voor gewone mortel.

Hoeveel metselstenen per m²?

Om het aantal benodigde metselstenen per m² te berekenen, kunt u de volgende formule gebruiken:

1 m² ÷ Oppervlakte van één metselsteen (in m²) = Aantal benodigde stenen per m²

Een standaard metselsteen heeft een oppervlakte van 0,017 m² (190 mm × 90 mm = 17100 mm² = 0,0171 m²). Dus:

1 m² ÷ 0,0171 m² = ongeveer 59 metselstenen per m²

Factoren die het aantal stenen beïnvloeden

Voegbreedte: Een bredere voeg betekent minder stenen per m².
Snijverlies: Tijdens het metselen kunnen stenen beschadigd raken of niet perfect passen. Daarom is het verstandig om 10% extra stenen in te schatten.
Steenformaat: Grotere stenen betekenen minder stenen per m², maar ook minder voegbreedte.

Soorten voegwerk en hun kosten

Naast het berekenen van de hoeveelheid mortel is het ook belangrijk om te weten welke soort voegwerk u wilt toepassen. Dit heeft directe invloed op de esthetiek van het metselwerk en de kosten per m².

Tabel: Overzicht van voegsoorten en gemiddelde kosten

Soort voeg	Omschrijving	Gemiddelde prijs per m²
Geborstelde voeg	Eenvoudige, ruwere afwerking, vaak goedkoop en veel gebruikt	€ 7,-
Gesneden voeg	Voeg die iets dieper of breder is, wat extra structuur geeft	€ 7,-
Holle voeg	Voeg die licht ingezakt is, wat een subtiel contrast geeft	€ 7,-
Knipvoeg	Voeg die schuin is afgesneden en een sterke lijn vormt	€ 25,-
Open stootvoeg	Voeg die niet volledig wordt gevuld, wat een rustige afwerking geeft	€ 7,-
Snijvoeg	Voeg die wordt doorgevoegd met een scherpere lijn en iets extra’s toevoegt	€ 30,-
Verdiepte voeg	Voeg die dieper is dan normaal, wat een extra diepte en contrast geeft	€ 7,-
Platvolvoeg	Volledig vlak met de stenen, eenvoudige en goedkope afwerking	€ 9,-
Schaduwvoeg	Voeg die iets ingezakt is, wat een schaduw-effect creëert	€ 11,-
Bolvoeg	Voeg die licht bolvormig is, wat een extra structuur en contrast geeft	€ 9,-

De prijsvariaties zijn afhankelijk van de complexiteit van de voegtechniek en de handwerktijd die eraan wordt besteed. Eenvoudige voegen zoals een platvolvoeg of een verdiepte voeg zijn goedkoper, terwijl sierlijke voegen zoals een knipvoeg of snijvoeg aanzienlijk duurder kunnen zijn.

Voegwerk en gevelrenovatie

Bij het voegen van een gevel is het belangrijk om rekening te houden met de oude voegen. Als deze afbrokkelen, scheuren of vochtig zijn, is het noodzakelijk om deze eerst te verwijderen. Het verwijderen van voegen kan een aparte kost zijn, meestal berekend in m². De verwijdering is vooral belangrijk bij gevelrenovaties, waarbij een complete herwerking wordt uitgevoerd.

Kenmerken van goed voegwerk bij gevels

Duurzaamheid: Goed voegwerk moet waterdicht zijn en bestand tegen weersinvloeden.
Esthetiek: Het juiste voegtype zorgt voor een visueel aantrekkelijke gevel.
Functioneel: Het voegwerk moet de structuur steunen en voorkomen dat vocht en wind infiltreren.

Een professionele metselaar kiest de juiste mortelcompositie, controleert de kleur en zorgt voor een nette uitvoering. Het is daarom aan te raden om voor complexe gevelrenovaties een ervaren metselaar in te schakelen.

Handige tips voor voegwerk en metselprojecten

Reken ruim: Bereken altijd met een kleine reserve aan mortel en stenen, omdat er altijd snijverlies of onverwachte verbruik is.
Kies het juiste voegtype: Het type voeg beïnvloedt niet alleen de uiterlijk, maar ook de duurzaamheid en onderhoudsbehoefte.
Gebruik kwaliteitsmortel: Gebruik een mortel die geschikt is voor het type metselwerk en weersomstandigheden.
Vermijd vochtproblemen: Zorg dat de mortel goed uithardt en de gevel tijdens deze periode beschermd blijft.
Kies ervaren vakmensen: Bij complexe projecten is het verstandig om professionals in te schakelen om problemen te voorkomen.

Conclusie

Het berekenen van het benodigde voegmortelverbruik en voegwerk per m² is essentieel voor een sluitend, duurzaam en esthetisch resultaat bij metselwerk. Door het juiste formaat van de stenen, de voegbreedte en -diepte, en het type voegwerk te kiezen, zorgt u ervoor dat het project niet alleen goed verloopt, maar ook optimaal functioneert. Eenvoudige formules en tabellen kunnen u helpen bij het berekenen van de benodigde hoeveelheden, maar het is ook belangrijk om rekening te houden met praktische factoren zoals snijverlies en verbruik variaties.

Bij gevelrenovaties is het extra belangrijk om ervaren vakmensen in te schakelen, aangezien voegwerk niet alleen een esthetische functie heeft, maar ook een cruciale rol speelt in de duurzaamheid en het vochtbestendigheid van het gebouw. Door het juiste voegtype en mortel te kiezen, zorgt u ervoor dat uw metselwerk jarenlang goed functioneert en een aantrekkelijke afwerking heeft.