Impregneren van nieuw metselwerk: Belang, methoden en richtlijnen

Published by Redactie on augustus 31, 2025 | Category metselwerk

Bij de renovatie van metselwerk – of het nu gaat om het herstellen van voegen, reinigen of het aanbrengen van een waterafstotende laag – is het impregneren van de gevel een belangrijke stap in het verlengen van de levensduur van het bouwmateriaal. Impregneren zorgt ervoor dat de gevel beter beschermd is tegen vocht, schimmel en vervuiling. Dit artikel behandelt de rol van impregneren in het kader van nieuw metselwerk, met aandacht voor de technische aspecten, kostenstructuur, toepassingsrichtlijnen en mogelijke beperkingen.

De informatie is gebaseerd op relevante richtlijnen, kostenoverzichten en praktische toepassingsvoorbeelden uit de brondocumenten.

Inleiding

Het impregneren van metselwerk is een veelvoorkomende praktijk in de gevelrenovatie. Het helpt bij het behoud van het uiterlijk van het gebouw en draagt bij aan de duurzaamheid van het metselwerk. Echter, niet alle impregneringsmethoden zijn geschikt voor elk type metselwerk, en in sommige gevallen zijn er wettelijke beperkingen inzake toegestane materialen en technieken.

In dit artikel worden de volgende onderwerpen behandeld: - De rol en functie van impregnering in het metselwerk. - Kostenstructuren bij impregnering van metselwerk. - Richtlijnen en beperkingen rondom impregnering, inclusief relevante regelgeving. - Praktische toepassingsvoorbeelden en adviezen voor de keuze van het juiste impregneringsproduct.

De functie van impregnering bij nieuw metselwerk

Impregnering van metselwerk dient als een beschermende laag die de poriën van de stenen of betonblokken verkleint, waardoor de gevel minder gevoelig is voor vocht. Dit voorkomt vochtopbouw in de muren en daarmee gerelateerde problemen zoals schimmelvorming, verkleuring en losgaande voegen. Bovendien helpt impregnering bij het beperken van vervuiling en graffiti, die lastig te verwijderen zijn zonder schade aan het metselwerk.

Volgens de brondocumenten wordt het impregneren vaak gecombineerd met andere gevelrenovatieprojecten, zoals het herstellen van voegen of reinigen van de gevel. Deze combinatie zorgt voor een duurzamere en kostenefficiëntere renovatie dan het los uitvoeren van de werkzaamheden.

Kostenstructuur bij impregnering van metselwerk

Impregneren van metselwerk valt binnen een specifieke kostenstructuur die afhankelijk is van meerdere factoren. Uit de brondocumenten blijkt dat:

Totale kosten per m² liggen rond €30,- wanneer impregneren wordt gecombineerd met gevelreiniging en voegen. Dit is aanzienlijk goedkoper dan wanneer de werkzaamheden los worden uitgevoerd.
Arbeidskosten vormen ongeveer 20% van de totale kosten. Deze kosten variëren sterk per bedrijf, omdat gevelspecialisten hun eigen tarieven hanteren.
Materiaalkosten vormen 75% van de totale kosten. Dit is het grootste kostenonderdeel en hangt af van het type impregneringsproduct dat wordt gebruikt.
Voorrijkosten maken ongeveer 5% van de totale kosten uit.

De keuzes die een klant maakt, zoals het type impregnering, de omvang van de renovatie en de manier van uitvoering, hebben een grote invloed op de totale kosten. Door bewust te kiezen en eventuele extra werkzaamheden te voorkomen, kan de kostprijs van het impregneren van metselwerk aanzienlijk worden beperkt.

Richtlijnen en beperkingen rond impregneren

De brondocumenten tonen aan dat het impregneren van metselwerk niet zonder beperkingen of regelgeving kan. De gemeente Zwolle stelt in haar regelgeving duidelijke richtlijnen voor de uitvoering van gevelwerkzaamheden, waaronder ook impregnering. Deze richtlijnen zijn vooral van toepassing op monumenten of gebouwen met historische waarde.

Beperkingen

Impregneren is niet altijd toegestaan. In de regelgeving van Zwolle wordt duidelijk gesteld dat het hydrofoberen en impregneren van gevels niet toegestaan is. Dit geldt in het bijzonder voor monumenten of historische gebouwen.
Materiaalkeuze is belangrijk. Het gebruik van bepaalde materialen, zoals steenverstevigers, is volgens de regelgeving ook niet toegestaan.
Monumentenzorg moet worden ingelicht. Indien impregnering toch moet worden uitgevoerd – bijvoorbeeld bij een zware vervuiling van de gevel – dan dient deze vooraf gemeld te worden bij het team monumentenzorg van de gemeente Zwolle. Dit geldt ook wanneer meer dan 25% van het voegwerk moet worden vervangen.
Nieuw voegwerk moet overeenkomen met het oorspronkelijke. Nieuw voegwerk dient in samenstelling, kleur en uitvoering het oorspronkelijke werk te benaderen. Dit geldt ook voor pleisterwerk en schilderwerk.

Praktische toepassing en aanbevelingen

De praktijk van gevelrenovatie en impregnering vereist een zorgvuldige aanpak, zowel qua materiaalkeuze als qua uitvoering. Een aantal praktische stappen en aanbevelingen zijn hieronder opgenomen:

1. Kies het juiste impregneringsproduct

Impregneringsproducten variëren in samenstelling, doordringingsgraad en duurzaamheid. Het is belangrijk om een product te kiezen dat compatibel is met het bestaande metselwerk. Bijvoorbeeld:

Glad opdrogende, damp-open verf is aan te raden voor het schilderen van pleisterwerk of natuursteen.
Anti-graffiticoatings kunnen worden aangebracht op plekken waar graffiti een probleem is.

2. Combineer impregnering met andere gevelwerkzaamheden

Een veel voorkomende en kostenefficiënte aanpak is het combineren van gevelreiniging, voegen en impregnering in één project. Volgens de brondocumenten is dit aanzienlijk goedkoper dan het los uitvoeren van de werkzaamheden.

3. Zorg voor een correcte uitvoering

Impregnering moet zorgvuldig worden uitgevoerd om effectief te zijn. Belangrijke aandachtspunten zijn:

Voorbereiding: De gevel moet grondig worden gereinigd voordat impregnering wordt toegepast.
Techniek: Het impregneringsproduct moet goed doordringen in de poriën van het metselwerk. Dit vereist vaak een speciale toepassingstechniek, zoals het spuiten of het sponseren van het product.
Kwaliteitscontrole: Na afloop dient de gevel te worden gecontroleerd op eventuele onvolkomenheden of losse voegen.

Vraagstukken en onduidelijkheden

Hoewel de brondocumenten een duidelijk beeld geven over de kostenstructuur en de richtlijnen voor impregnering, zijn er ook enkele onduidelijkheden en tegenspraak te vinden. Een aantal vragen die nog open staan zijn:

Is impregneren toegestaan in alle gevallen? Hoewel de gemeente Zwolle duidelijk stelt dat impregneren niet toegestaan is, zijn er ook bedrijven die het aanraden als onderdeel van een gevelrenovatie. Dit suggereert dat er mogelijk lokale variaties in regelgeving zijn.
Welke impregneringsproducten zijn geschikt voor historische gevels? De brondocumenten geven geen overzicht van welke producten toegestaan zijn. Dit is een belangrijke kwestie, aangezien het verkeerde product de historische waarde van een gebouw kan schaden.

Het is aan te raden om bij twijfel contact op te nemen met de lokale monumentenzorg of met een ervaren gevelspecialist die ervaring heeft met historische gevels.

Conclusie

Impregneren van nieuw metselwerk is een veelvoorkomende praktijk in de gevelrenovatie, met het doel om het metselwerk langer in goede staat te houden. De kostenstructuur is duidelijk: arbeidskosten vormen een klein deel van de totale kosten, terwijl materiaalkosten het grootste aandeel uitmaken. Het combineren van impregneren met gevelreiniging en voegen is kostenefficiënt en wordt vaak aangeraden.

Echter, de regelgeving rondom impregnering is strikt, met name voor monumenten en historische gebouwen. Het is daarom belangrijk om duidelijk te weten welke richtlijnen van toepassing zijn en in welke gevallen impregnering is toegestaan. Een zorgvuldige aanpak, inclusief het kiezen van het juiste product en het vooraf inlichten van monumentenzorg, is essentieel voor een succesvolle gevelrenovatie.

Impregneren is dus een waardevolle techniek, maar het moet zorgvuldig en verantwoord worden toegepast.