Krammen gebruiken in metselwerk: Technieken, toepassingen en voorbeelden

Published by Redactie on augustus 31, 2025 | Category metselwerk

In de bouw- en renovatiebranche zijn krammen, ook wel bekend als klemmen of verankeringen, essentiële hulpmiddelen bij de montage van constructies, het vervangen van kozijnen en het uitvoeren van ondersteunende maatregelen in metselwerk. Vooral bij renovaties en reconstructies in gevels of muren zijn krammen van groot belang om schade door verzakkingen en scheuren te voorkomen. In dit artikel bespreken we het gebruik van krammen in metselwerk, met aandacht voor technische toepassingen, voordelen, en praktische voorbeelden uit de realiteit.

Wat zijn krammen in metselwerk?

Krammen in metselwerk zijn constructieelementen die gebruikt worden om metsellagen te ondersteunen, te verankeren of te verbinden. Ze vormen een essentiële onderdeel van het bouwproces, met name bij gevelrenovaties, kozijnvervanging of het aanbrengen van lateien. Het gebruik van krammen helpt bij het voorkomen van scheuren en verzakkingen in metselwerk, doordat ze de structuur ondersteunen zonder schroefstempels of andere vaste ondersteuning nodig te hebben.

Een veelvoorkomende kram is de gevelklem, ook wel aangeduid als gevelklauw of geveldrager. Deze klem wordt gebruikt om tijdens renovaties een latei van meerdere lagen metselwerk te vormen, waardoor het vervangen van kozijnen eenvoudiger en veiliger wordt.

Toepassing van gevelklemmen in metselwerk

De gevelklem is een klein en handig gereedschap dat meegenomen kan worden in een gereedschapskist. De klem wordt gebruikt om metsellagen boven een kozijn in te klemmen en zo een latei te creëren. Dit is een alternatief voor het plaatsen van schroefstempels, die vaak obstakels vormen bij het monteren van kozijnen.

Technische specificaties van de gevelklem

Maximale overspanning: 5 meter
Inklemmen van metsellagen: Vervangt moeilijke ondersteuningen
Materiaal: Thermisch verzinkt
Boormaat: 10 mm
Gemakkelijk in gebruik: Snel te plaatsen en verwijderen
Formaat: Handig formaat, geschikt voor diverse klussen

Praktijktoepassing van de gevelklem

Bij het vervangen van een kozijn wordt de gevelklem boven het kozijn gemonteerd, met een afstand van ongeveer 700 mm. Door het inklemmen van meerdere lagen metselwerk (meestal zeven lagen) creëert men een stevige latei. Deze latei ondersteunt het kozijn zonder het nodig te hebben om schroefstempels te gebruiken. Hierdoor ontstaat meer ruimte voor het monteren van het nieuwe kozijn, wat het proces efficiënter maakt en schade aan het metselwerk voorkomt.

De gevelklem is dus een waardevolle aanwinst in de bouwtoolkit, vooral bij renovaties waar schade door verzakkingen een bekende probleemfactor is.

Voordelen van krammen in metselwerk

Het gebruik van krammen in metselwerk biedt verschillende voordelen:

Scheur- en schadevoorzichtigheid: Krammen ondersteunen het metselwerk zonder het te comprimeren, wat schade door scheuren of verzakkingen voorkomt.
Gemakkelijke montage: In tegenstelling tot schroefstempels of andere permanente ondersteuningen, zijn krammen eenvoudig te plaatsen en verwijderen.
Flexibiliteit: Krammen kunnen in verschillende situaties worden toegepast, zoals bij het vervangen van kozijnen, het aanbrengen van lateien of het uitvoeren van reconstructies.
Duurzaamheid: Door schade aan metselwerk te voorkomen, draagt het gebruik van krammen bij aan de levensduur van constructies.
Economische voordelen: De toepassing van krammen kan leiden tot kostenbesparing, zowel bij het materiaal als bij de uitvoering van klussen.

Krammen versus andere ondersteunende technieken

Traditioneel wordt bij het vervangen van kozijnen gebruikgemaakt van schroefstempels of tijdelijke ondersteuning. Deze methoden hebben echter hun nadelen:

Beperkte ruimte: Schroefstempels nemen ruimte in, wat het monteren van een nieuw kozijn lastiger maakt.
Risico op schade: Tijdelijke ondersteuning kan instorten of niet stevig genoeg zijn, wat leidt tot scheuren of verzakkingen.
Ongemak: Het verwijderen van schroefstempels is tijd- en mankrachtverrijkend en vraagt aandacht voor het herstel van de metselconstructie.

In tegenstelling tot deze methoden bieden krammen een tijdelijke, maar sterke ondersteuning die geen schade veroorzaakt en gemakkelijk in te passen is in bestaande constructies.

Kies de juiste kram voor het juiste doel

Het kiezen van de juiste kram is belangrijk voor de effectiviteit van de toepassing. De keuze hangt af van het type metselwerk, de gewenste belasting en de mate van ondersteuning die nodig is. Hieronder volgen enkele richtlijnen voor het kiezen van de juiste kram:

1. Gevelklem voor kozijnvervanging

Geschikt voor overspanningen tot 5 meter.
Ideaal voor het aanbrengen van een latei van 7 lagen metselwerk.
Handig bij renovaties waar schroefstempels in de weg zouden zijn.

2. Pluggen als ondersteuning

Bij het gebruik van pluggen in metselwerk zijn er verschillende soorten beschikbaar, afhankelijk van het type bouwmateriaal:

Fischer Plug S: Robuust nylonplug voor massieve materialen zoals beton en metselwerk.
Fischer DuoPower: Universele plug die zich aanpast aan het type bouwmateriaal.
Cellenbetonpluggen: Ontworpen voor poreuze materialen zoals gasbeton of Ytong.
Toggler Hollewandpluggen: Ideaal voor holle wanden zoals gipsplaat.

3. Kozijnpluggen en metalen kozijnpluggen

Nylon kozijnpluggen: Geschikt voor doorsteekmontage, met een verankeringsdiepte van 70 mm.
Metaalkozijnpluggen: Voorzien van een schroef met verzonken kop en metalen huls. Ideaal voor permanente bevestigingen.

Montage van krammen en pluggen

Het montageproces van krammen en pluggen varieert per type, maar er zijn algemene richtlijnen die van toepassing zijn voor meeste constructies in metselwerk.

Algemene montageprocedure

Boor een gat met de juiste diameter.
- Controleer de boormaat op de verpakking of productinformatie.
- Gebruik een boor die gelijk is aan de diameter van de plug of kram.
Steek de plug of kram in het gat.
- Zorg dat het gat schoon is en vrij van stof.
- In sommige gevallen kan een stofzuiger gebruikt worden om het gat schoon te maken.
Draai de schroef vast.
- Afhankelijk van het type plug of kram, kan de plug zich uitzetten, vouwen of knopen, afhankelijk van het materiaal waarin het wordt gebruikt.
Controleer de bevestiging.
- Zorg dat de kram of plug stevig zit en geen losse onderdelen heeft.

Voorbeeld: Montage van de gevelklem

Boor een gat met een diameter van 10 mm.
Steek de gevelklem in het gat.
Druk de metsellagen boven het kozijn tegen elkaar.
De klem ondersteunt het gewicht van het metselwerk, waardoor het kozijn veilig kan worden vervangen.

Veiligheid en kwaliteitsborging

Het gebruik van krammen in metselwerk vereist aandacht voor veiligheid en kwaliteit. Het is belangrijk om de juiste producten te kiezen, afhankelijk van het gewicht dat ondersteund moet worden en het type bouwmateriaal.

Veiligheidsmaatregelen

Controleer de belastingcapaciteit van de kram of plug.
Volg de montage-instructies nauwkeurig om schade aan metselwerk te voorkomen.
Gebruik steeds het juiste gereedschap, zoals een boor, tang of schroevendraaier.
Laat complexe klussen uitvoeren door professionals, als er twijfel is over de juiste toepassing.

Kwaliteitsborging

Kies voor gecertificeerde producten van betrouwbare merken zoals Fischer of Aukerauwerda.
Lees altijd de productinformatie en montagehandleiding.
Kies de correcte maat en type afhankelijk van het bouwmateriaal en de gewenste belasting.

Toepassing van krammen in praktijkprojecten

Het gebruik van krammen in metselwerk is niet beperkt tot het vervangen van kozijnen. Ze worden ook vaak gebruikt bij reconstructies, het aanbrengen van lateien en het uitvoeren van herstellingen in oude gebouwen.

Voorbeeldproject: Reconstructie van een oude woning

In een reconstructieproject van een oude woning in Utrecht zijn gevelklemmen gebruikt bij het vervangen van kozijnen in een gevel met meerdere lagen metselwerk. Door het gebruik van gevelklemmen is het mogelijk geweest om schroefstempels te ontwijken, wat het monteren van de kozijnen sneller en veiliger heeft gemaakt. Bovendien is schade aan het metselwerk voorkomen, wat de levensduur van de constructie verlengt.

Voorbeeldproject: Aanleg van een latei in een nieuwbouwproject

In een nieuwbouwproject in Drenthe zijn krammen gebruikt bij het aanleggen van een latei boven een kozijn. Door het inklemmen van metsellagen is een stevige ondersteuning ontstaan, zonder de noodzaak van permanente constructies. De krammen zijn gemakkelijk te verwijderen en kunnen hergebruikt worden in andere projecten.

Conclusie

Krammen in metselwerk zijn essentiële hulpmiddelen die bijdragen aan de veiligheid, duurzaamheid en efficiëntie van bouw- en renovatieprojecten. Ze worden veelvuldig toegepast bij het vervangen van kozijnen, het aanbrengen van lateien en het uitvoeren van reconstructies. Door de juiste kram te kiezen en correct te monteren, kan schade aan metselwerk worden voorkomen en het montagerisico worden verlaagd.

De gevelklem, of gevelklauw, is een uitstekend voorbeeld van een kram die handig is in de praktijk. Het is een compact en betrouwbaar gereedschap dat eenvoudig in gebruik is en geschikt is voor overspanningen tot 5 meter. Door het inklemmen van metsellagen wordt een latei gecreëerd, waardoor het vervangen van kozijnen eenvoudiger en veiliger is.

Tegenover traditionele ondersteuningsmethoden zoals schroefstempels bieden krammen een betere oplossing. Ze zijn tijdelijk, gemakkelijk in te passen in bestaande constructies en voorkomen schade door drukverzakkingen of scheuren. Daarnaast zijn er verschillende soorten pluggen en krammen beschikbaar, afhankelijk van het bouwmateriaal en de gewenste belastingcapaciteit.

Voor zowel professionals als DIY-enthousiastelingen is het belangrijk om de juiste kram te kiezen en correct te gebruiken. Door de montage-instructies nauwkeurig te volgen en de belastingcapaciteit te begrijpen, wordt zowel de veiligheid als de kwaliteit van het project gegarandeerd.