Stucwerk op Metselwerk: Technieken, Voor- en Nadelen, en Toepassingen

Published by Redactie on september 3, 2025 | Category metselwerk

Inleiding

Stucwerk op metselwerk is een traditionele afwerkingstechniek die een unieke uitstraling kan geven aan zowel binnen- als buitenmuren. Deze methode, hoewel eeuwenoud, blijft relevant in de bouw- en renovatiesector. Dit artikel behandelt de verschillende aspecten van stucwerk op metselwerk, van de voorbereiding en toepassing tot de voor- en nadelen, en de specifieke aandachtspunten bij zowel nieuw als oud metselwerk. De informatie is gebaseerd op beschikbare documentatie over stucwerktechnieken en materialen.

Voorbereiding van het Metselwerk

Een cruciale stap bij het stucen van metselwerk is de juiste voorbereiding van de ondergrond. Nieuw metselwerk vereist minder voorbereiding dan bestaand metselwerk. Bij nieuw metselwerk is het niet noodzakelijk om de muur te bevochtigen, aangezien een gemetselde muur van nature een goede zuigende werking heeft. Echter, bij bestaand metselwerk is het belangrijk om alle verfresten en stofresten te verwijderen om een goede hechting van het stucwerk te garanderen.

Raapwerk: De Basis voor een Vlakke Muur

Voor ongelijk of ruw metselwerk is raapwerk vaak onmisbaar. Raapwerk is een laag gipsmortel die wordt aangebracht om de ruwe muur vlak en waterpas te maken. Deze laag zorgt niet alleen voor een prima basis voor de verdere stucafwerking, maar draagt ook bij aan een juiste vochtregulering en heeft een brandvertragend effect. Raapwerk is dus een essentiële stap, vooral bij schoon metselwerk, om een optimaal resultaat te bereiken.

Stucwerk: Materialen en Toepassingen

Stucwerk zelf is een cementachtig mengsel bestaande uit zand, portlandcement, kalk en water. Het wordt aangebracht als een dunne afwerkingslaag en kan worden geverfd of gekleurd. Er zijn ook voorgemengde stucafwerkingen beschikbaar, waarbij alleen water toegevoegd hoeft te worden. Naast glad stucwerk zijn er diverse afwerkingsmogelijkheden, zoals spachtelputz, betonlook en beton ciré, die een unieke uitstraling aan de muur geven.

Stucwerk op Buitengevels

Bij het stucen van buitengevels is het belangrijk om hoekprofielen of stucstops van kunststof of roestvrij staal aan te brengen rondom ramen en deuren. Als de gevel tot aan de grond reikt, is het aan te raden om tot 20 cm onder de grond te stucen om optrekkend vocht te voorkomen. Bij het stucen op een nieuw gemetselde gevel kan direct gestart worden met het aanbrengen van profielen en stucstops, waarna een cementgebonden raaplaag wordt aangebracht om de voegen te dichten en een vlakke ondergrond te creëren. Voorstrijken is in dit geval niet nodig.

Stucwerk op Oud Stucwerk

Wanneer er op de buitenmuur een oude stuclaag zit die verouderd is, poedert, gescheurd is of loslaat, dient deze eerst verwijderd te worden. Na het verwijderen van de oude stuclaag en het afvoeren van het vuil, is het belangrijk om de gevel voor te strijken voor een correcte hechting. Vervolgens kunnen de profielen bij ramen en deuren worden aangebracht, waarna de onderlaag met een gitex gaaslaag tegen scheurvorming kan worden aangebracht, gevolgd door de eindafwerking.

Scheurvorming en Dilatatie

Bij uitbouwen waarbij de nieuwe muur niet in de oude muur wordt vertand, is het noodzakelijk om te dilateren. De naad tussen de twee profielen wordt na het stuccen waterdicht afgekit. Een eventuele scheur wordt opgevangen achter de waterdichte kit, waardoor de muur waterdicht blijft. Het gebruik van overschilderbare en blijvend elastische ms polymeerkit wordt aanbevolen.

Kaleien versus Stukadoren

Een alternatief voor stucwerk is kaleien. Stukwerk geeft een strakker en moderner uiterlijk, terwijl kaleiwerk de structuur van het metselwerk behoudt en de scherpe aftekening van voeg en mortel nivelleert. Bij kaleiwerk wordt een laagdikte van gemiddeld 1 tot 3 mm aangebracht, in tegenstelling tot de 6 tot 10 mm bij regulier gevelstukwerk. Beide technieken bieden bescherming tegen weersinvloeden en kunnen beschadigingen camoufleren. Kaleiwerk kan ook vorstschade aan de stenen technisch opvangen en camoufleren.

Kosten en Onderhoud

Stucwerk heeft lage kosten in vergelijking met andere gevelbekledingsmaterialen, maar wordt soms als 'ondermaats' beschouwd. De kosten voor het keimen of kaleien per m² zijn niet gespecificeerd in de beschikbare documentatie. Stucwerk gaat 50 jaar of langer mee, maar vereist goed onderhoud. Reparatie van stucwerk is niet eenvoudig en doe-het-zelf mogelijkheden zijn beperkt.

Toepassingsgebied

Stucwerk is het meest geschikt voor gebieden in Zuidwest-Europa. Het is niet geschikt voor alle locaties en vereist professionele installatie.

Voordelen en Nadelen van Stucwerk

Voordelen:

Lage kosten in vergelijking met andere gevelbekledingsmaterialen.
Goede afdichting tegen weersinvloeden.
Kan zowel getextureerd als getint zijn.

Nadelen:

Reparatie is niet eenvoudig.
Beperkte doe-het-zelf mogelijkheden.
Niet geschikt voor alle locaties.
Lage kosten kunnen als 'ondermaats' worden geïnterpreteerd.

Regionale Focus en Kortingen

Sommige stucadoorsbedrijven hebben een sterke regionale focus en bieden extra kortingen aan klanten in specifieke woonplaatsen. Dit kan een aantrekkelijke optie zijn voor huiseigenaren die een lokale stucadoor zoeken.

Conclusie

Stucwerk op metselwerk is een veelzijdige afwerkingstechniek met zowel voordelen als nadelen. De juiste voorbereiding, inclusief raapwerk indien nodig, is essentieel voor een duurzaam en esthetisch resultaat. Hoewel stucwerk relatief lage kosten heeft, vereist het professionele installatie en regelmatig onderhoud. De keuze tussen stucwerk en kaleien hangt af van de gewenste uitstraling en de specifieke eigenschappen van de gevel.