Metselwerk Verankering en Ondersteuning: Technieken en Toepassingen

Inleiding

Metselwerk is een veelvoorkomend bouwmateriaal in Nederland, aanwezig in meer dan 60% van de gebouwen. De integriteit van metselwerk, zowel bij nieuwbouw als renovatie, is afhankelijk van correcte verankering en ondersteuning. Dit artikel behandelt de verschillende aspecten van metselwerk verankering, inclusief de soorten metselwerk, de beschikbare ankertechnieken, en de aandachtspunten bij renovatie en reparatie. De informatie is gebaseerd op expertise op het gebied van gevelmetselwerk en constructieve verankeringstechnieken.

Soorten Metselwerk

Er zijn hoofdzakelijk twee soorten metselwerk te onderscheiden: massief metselwerk en hol metselwerk. Massief metselwerk, zoals massieve baksteen of kalkzandsteen, kenmerkt zich door een hoge dichtheid, waarbij het percentage geperforeerde gebieden minder dan 15% is. Dit type metselwerk is drukbestendig, warmteregulerend, geluidsisolerend en brandwerend. Zowel universele kunststof ankers als schroefankers kunnen in massief metselwerk worden gebruikt, maar voor zware lasten zijn chemische ankers noodzakelijk. Hol metselwerk daarentegen, wordt niet nader gespecificeerd in de beschikbare documenten.

Verankeringsprincipes en Ankertechnieken

De verankering van metselwerk is cruciaal voor de stabiliteit en veiligheid van een constructie. Een belangrijk aspect is de verankering van buitenblad aan binnenblad, met name bij spouwmuren. Het aantal spouwankers per vierkante meter moet worden bepaald om te controleren of de constructieve verankering voldoende is, vooral bij renovatieplannen.

Er zijn verschillende ankertechnieken beschikbaar, afhankelijk van de beoogde last en het type metselwerk. Hilti biedt bevestigingsoplossingen voor metselwerk voor alle lastenvereisten. De keuze van het juiste anker is cruciaal en wordt bepaald op basis van het type ondergrond en de beoogde lasten.

Chemische Ankers

Chemische ankers worden gebruikt voor zware lasten in massief metselwerk. Deze ankers worden in het metselwerk verankerd met behulp van zeefhulzen en speciale injectiemortel. De mortel loopt zijdelings in het metselwerk en zorgt voor een vormvaste bevestiging in het boorgat. De mortel voldoet aan de richtlijnen van ETAG 029 en biedt een stevige houvast. Een voorbeeld van toepassing is de bevestiging van een luifel, waarbij injectiemortel in het boorgat wordt gespoten en de ankerstang aan het metselwerk hecht.

Mechanische Ankers

Naast chemische ankers biedt Hilti ook een breed assortiment mechanische ankers die geschikt en goedgekeurd zijn voor metselwerk. De documenten specificeren echter niet welke soorten mechanische ankers beschikbaar zijn.

Renovatie-Spouwankers

Bij buitenisolatie van gevels is het belangrijk om roestvast stalen renovatie-spouwankers toe te passen. Deze ankers kunnen schade en scheuren in het metselwerk overbruggen. Het extra gewicht van een buitenisolatiepakket kan oplopen tot 14kg tot 35kg per vierkante meter, waardoor de juiste verankering essentieel is.

Toepassingen van Metselwerk Verankering

Metselwerk verankering is van toepassing in diverse situaties:

• Bevestiging van luifels: Chemische ankers worden gebruikt om luifels stevig aan het metselwerk te bevestigen.
• Bevestiging van zware lasten: Voor het monteren van brandtrappen of andere zware lasten aan het metselwerk worden ankersystemen voor zware lasten gebruikt, bestaande uit chemische ankers, zeefhulzen en speciale injectiemortel.
• Verankering van buitenbladen aan binnenbladen: Spouwankers zijn essentieel voor de constructieve verankering van buitenblad aan binnenblad, met name bij spouwmuren.
• Herstel van metselwerk: Preventief versterken en toepassen van een latei constructie herstelsysteem boven gevelkozijnen kan losscheuren of uitvallen van metselwerk voorkomen.

Inspectie en Onderzoek van Metselwerk

Voorafgaand aan renovatie of reparatie is een grondige inspectie van het metselwerk noodzakelijk. Dit omvat een visuele inspectie en een destructief onderzoek. Bij het destructieve onderzoek worden op verschillende geveldelen en hoogtes spouwankerpatronen vastgesteld. De ontstane openingen worden vervolgens weer netjes dichtgemaakt.

Visueel Onderzoek

Een visuele inspectie omvat een rondgang rond het gebouw om eventuele schade of scheuren in het metselwerk te identificeren.

Destructief Onderzoek

Het destructieve onderzoek omvat het maken van openingen in het metselwerk om de spouwankerpatronen te analyseren. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door gevelspecialisten en dakdekkers.

Kwaliteitsborging en Goedkeuringen

Om de veiligheid en stabiliteit van ankers in metselwerk te garanderen, zijn verschillende goedkeuringen relevant:

• Europese technische beoordeling (ETA): Deze beoordeling zorgt ervoor dat de ankers voldoen aan de relevante kwaliteits- en prestatienormen, inclusief tests op draagvermogen, duurzaamheid en weerstand tegen externe invloeden.
• Nationale bouwvoorschriften: Deze voorschriften zijn gericht op de specifieke vereisten en klimaatinvloeden van een land.
• CE-markering: Dit is een bewijs van conformiteit met de toepasselijke geharmoniseerde normen.

Het is belangrijk om te controleren of het geselecteerde metselwerkanker geschikt is voor de gewenste lasten volgens de ETA en de productinformatieblad of PE-software.

Metselwerk Reparatie

Soms is metselwerk reparatie onvermijdelijk, maar vaak kan dit worden voorkomen door preventieve maatregelen, zoals het versterken en toepassen van een latei constructie herstelsysteem boven gevelkozijnen. Particulieren kunnen een offerte aanvragen bij gecertificeerde aannemers voor metselwerk reparatie en herstel.

Beperkingen van de Beschikbare Informatie

De beschikbare documenten bieden een beperkt overzicht van de verschillende aspecten van metselwerk verankering. Zo wordt het type hol metselwerk niet nader gespecificeerd, en ontbreken details over specifieke soorten mechanische ankers. De informatie is voornamelijk gericht op massief metselwerk en de toepassing van chemische ankers.

Conclusie

Metselwerk verankering en ondersteuning zijn essentieel voor de stabiliteit en veiligheid van gebouwen. De keuze van het juiste anker is cruciaal en hangt af van het type metselwerk, de beoogde lasten en de specifieke toepassing. Chemische ankers zijn geschikt voor zware lasten in massief metselwerk, terwijl renovatie-spouwankers belangrijk zijn bij buitenisolatie. Een grondige inspectie en kwaliteitsborging zijn noodzakelijk om de veiligheid en duurzaamheid van de constructie te garanderen.

Bronnen

1. Thor Logical
2. Hilti