Potdeksel Gevelbekleding: Combinaties met Metselwerk en Materialenoverzicht

Published by Redactie on september 3, 2025 | Category metselwerk

Introductie

Potdekselbekleding is een populaire keuze voor gevels in Nederland, gekenmerkt door de horizontale montage van panelen waarbij elk paneel het onderliggende paneel gedeeltelijk bedekt. Dit zorgt voor een effectieve afwatering en een strakke uitstraling. Traditioneel werd potdeksel uitgevoerd in hout, maar steeds vaker wordt gekozen voor kunststof alternatieven vanwege het lagere onderhoud. Deze artikel bespreekt de verschillende materialen, montagemethoden, en de mogelijkheden om potdeksel te combineren met metselwerk, gebaseerd op beschikbare informatie. De regelgeving omtrent het gebruik van materialen en de vormgeving van woningen wordt tevens kort aangestipt.

Wat is Potdeksel?

Potdekselen, ook bekend als Zweeds rabat of vlotdelen, is een specifieke manier van gevelbekleding. De panelen worden horizontaal gemonteerd, waarbij de bovenliggende plank een deel van de onderliggende plank overlapt. Dit creëert een dakpansgewijze structuur die zorgt voor een goede afwatering. In tegenstelling tot andere gevelbekledingsmethoden, zoals het gebruik van veren of sponningen, is potdeksel specifiek horizontaal te monteren. Het wordt vaak gebruikt om een rustieke of landelijke uitstraling te creëren, maar kan ook in moderne ontwerpen worden toegepast.

Materialen voor Potdekselbekleding

Oorspronkelijk werd potdeksel vervaardigd uit hout. Hoewel hout een mooie, natuurlijke uitstraling biedt, vereist het aanzienlijk onderhoud. Houten potdeksel dient om de vier tot vijf jaar geschilderd te worden om verkleuring, afbladderen en uiteindelijk rot te voorkomen. Als alternatief wint kunststof potdeksel aan populariteit, omdat het de uitstraling van hout nabootst zonder de noodzaak van frequent onderhoud.

Houten Potdeksel

De meest gebruikte houtsoorten voor potdekselwerk zijn Douglas, Red Cedar en Amerikaans eiken. De keuze van de houtsoort hangt af van de gewenste uitstraling.

Kunststof Potdeksel

Er zijn verschillende kunststof opties beschikbaar, waaronder Keralit en Novicell. Keralit is een bekend merk in kunststof gevelbekleding en biedt een strakke uitstraling met een UV-bestendige folie, verkrijgbaar in diverse kleuren en houtdessins. Novicell onderscheidt zich door een natuurgetrouwe houtnerfstructuur. Andere kunststoffen die gebruikt worden zijn Trespa, Arpa en Volkern. Deze materialen bieden voordelen zoals:

Geen onderhoud en kleurbehoud door een UV-bestendige toplaag.
Goede isolatiewaarde, wat kan leiden tot energiebesparing en een verhoging van de woningwaarde.
Lange levensduur met een garantie van 10 jaar.
Milieuvriendelijkheid door hergebruik van grondstoffen en het vermijden van houtkap.

Potdeksel en Metselwerk: Combinatiemogelijkheden

De combinatie van potdekselbekleding met metselwerk is een veelvoorkomende en esthetisch aantrekkelijke optie. De regelgeving omtrent het gebruik van materialen stelt dat het hoofdvolume van woningen voorzien moet zijn van een kap en dat het materiaalgebruik overwegend baksteen/metselwerk dient te zijn, met ondergeschikte combinaties met natuursteen, hout (zoals potdeksel) en glas. Stucwerk wordt afgeraden.

De onderkant van een gevel kan bijvoorbeeld met metselwerk worden bekleed, terwijl de bovenkant met potdeksel wordt afgewerkt. Dit creëert een interessante textuur en visuele variatie. De hoogte van het metselwerk kan variëren, afhankelijk van de gewenste uitstraling en de architectonische stijl van de woning.

Montage van Potdekselwerk

Potdekselwerk kan zowel horizontaal als verticaal worden aangebracht. Bij horizontale montage worden de planken op een raamwerk bevestigd dat aan de binnenmuur van het huis is bevestigd. Het is belangrijk dat de planken schuin lopen en elkaar volledig afdekken voor optimale afwatering. Bij verticale montage is dezelfde logica van toepassing.

Regelgeving en Beeldkwaliteit

Lokale regelgeving kan invloed hebben op de keuze van materialen en de vormgeving van een woning. In bepaalde gebieden, zoals Oisterwijk, zijn er specifieke eisen met betrekking tot de bouwstijl en het materiaalgebruik. Zo moet het hoofdgebouw een prominente bouwmassa hebben met een rechthoekige plattegrond en een zadeldak. De dakbedekking kan bestaan uit gebakken pannen, zink of riet. De gevels dienen overwegend in hout of glas te zijn uitgevoerd, met kleuren als zwart of natuurlijke houtkleuren. Dakkapellen zijn niet toegestaan.

De goothoogte mag maximaal 4,5 meter bedragen en de bouwhoogte maximaal 10 meter. De inhoud van de woning mag niet meer dan 1.000 m³ bedragen. Bijgebouwen moeten herkenbaar zijn als aparte gebouwen en mogen niet voorzien zijn van een plat dak.

Potdeksel in Verschillende Stijlen

Potdekselbekleding kan worden gebruikt in verschillende bouwstijlen. Zo kan het worden toegepast in landelijke villa's, moderne woningen en zelfs schuurwoningen. Bij schuurwoningen is het belangrijk dat de woning een eenvoudige detaillering heeft en een fors zadeldak. De gevels dienen overwegend in hout of glas te zijn uitgevoerd, met kleuren als zwart of natuurlijke houtkleuren.

Kleurgebruik en Afwerking

Bij de keuze van de kleur van potdekselbekleding is het belangrijk om rekening te houden met de omgeving en de gewenste uitstraling. Natuurlijke kleuren zoals rood/bruin, rood/oranje en grijs/geel zijn populair. Keimen en cementeren zijn toegestane afwerkingstechnieken. Kunststof potdeksel is verkrijgbaar in meer dan 15 kleuren, ook met houtnerfstructuur.

Voordelen van Kunststof Potdeksel

Kunststof potdeksel biedt verschillende voordelen ten opzichte van houten potdeksel:

Onderhoudsarm: Geen schilderen of beitsen nodig.
Duurzaam: Lange levensduur en bestand tegen weersinvloeden.
Isolerend: Goede isolatiewaarde, wat kan leiden tot energiebesparing.
Milieuvriendelijk: Hergebruik van grondstoffen en geen houtkap.
Kleurvast: UV-bestendige toplaag zorgt voor behoud van kleur.

Conclusie

Potdekselbekleding is een veelzijdige en populaire keuze voor gevels in Nederland. Het biedt een aantrekkelijke uitstraling en kan zowel in traditionele als moderne ontwerpen worden toegepast. De combinatie met metselwerk biedt interessante mogelijkheden voor visuele variatie en textuur. Bij de keuze van het materiaal is het belangrijk om rekening te houden met de onderhoudseisen en de gewenste uitstraling. Kunststof potdeksel biedt een aantrekkelijk alternatief voor hout, met voordelen op het gebied van onderhoud, duurzaamheid en milieuvriendelijkheid. Het is essentieel om de lokale regelgeving en beeldkwaliteitseisen in acht te nemen bij het ontwerpen en realiseren van een project met potdekselbekleding.