Rachelwerk: Constructie, Toepassing en Montage tegen Metselwerk

Inleiding

Rachelwerk, ook bekend als raggelwerk, is een constructietechniek die veel wordt gebruikt bij renovaties en nieuwbouw voor het creëren van plafonds en wanden. Het bestaat uit een basis van houten latten, waaraan materialen zoals gipsplaten bevestigd worden. Deze constructie biedt ruimte voor isolatie en leidingwerk, en kan zowel op houten als steenachtige ondergronden worden toegepast. Dit artikel beschrijft de verschillende aspecten van rachelwerk, met een focus op de montage tegen metselwerk, gebaseerd op beschikbare informatie.

Wat is Rachelwerk?

Een rachel, of raggel, is in essentie een houten lat. Rachelwerk wordt gebruikt om een draagconstructie te creëren voor het bevestigen van gipsplaten, stucwerk, steengaas of andere schroefbare platen. De term ‘rachelwerk maken’ verwijst naar het installeren van deze latten als basis voor een wand of plafond. Rachelwerk kan worden toegepast voor voorzetwanden of op een houten balklaag, waardoor het geschikt is voor diverse ondergronden. Het wordt ook wel aangeduid met termen als rafter, rachter, tengels en veerregel.

Materialen en Afmetingen

Rachelwerk wordt traditioneel vervaardigd uit zachthout, specifiek vuren. Er is een keuze tussen vuren ruw en vuren geschaafd. Geschaafd hout heeft een splintervrij oppervlak en is daardoor beter geschikt om te verven. De beschikbare afmetingen variëren, waaronder:

• 10x50 mm – 270 cm (vuren ruw)
• 10x50 mm – 390 cm (vuren ruw)
• 12x44 mm – 240 cm (vuren geschaafd)
• 12x44 mm – 300 cm (vuren geschaafd)
• 12x56 mm – 240 cm (vuren geschaafd)
• 12x69 mm – 240 cm (vuren geschaafd)
• 12x69 mm – 300 cm (vuren geschaafd)
• 12x94 mm – 240 cm (vuren geschaafd)
• 12x94 mm – 300 cm (vuren geschaafd)
• 18x44 mm – 240 cm (vuren geschaafd)
• 18x44 mm – 270 cm (vuren geschaafd)
• 18x44 mm – 300 cm (vuren geschaafd)
• 18x44 mm – 360 cm (vuren geschaafd)
• 18x44 mm – 390 cm (vuren geschaafd)
• 18x44 mm – 450 cm (vuren geschaafd)
• 18x69 mm – 240 cm (vuren geschaafd)
• 18x69 mm – 270 cm (vuren geschaafd)

Andere leveranciers bieden afmetingen zoals 22x50, 22x75, 32x75, 32x50 en 32x63 aan, met lengtes variërend van 2700 tot 5400 mm.

Montage van Rachelwerk tegen Steenachtige Ondergronden

Bij de montage van rachelwerk tegen steenachtige plafonds, zoals metselwerk, is een specifieke aanpak vereist. Eerst dient een basislaag van rachels met een minimale afmeting van 30 x 50 mm te worden bevestigd. Deze rachels worden door middel van inboren met pluggen en schroeven aan de ondergrond bevestigd, met een maximale hart-op-hart afstand van 750 mm. Vervolgens worden hierop haaks houten rachels met een minimale afmeting van 24 x 48 mm aangebracht, met een maximale hart-op-hart afstand van 400 mm. Deze rachels worden mechanisch bevestigd met verzinkt materiaal, met minimaal twee spijkers of schroeven per bevestigingspunt.

Alternatieve Montage: Spanhulzen

Een alternatieve methode voor het bevestigen van rachelwerk tegen metselwerk is het gebruik van spanhulzen. Spanhulzen worden gebruikt voor een snelle montage van kantlatten, rachelwerk of ander houtwerk tegen wanden van beton of massief metselwerk. Voor een 6,0 mm spanhuls is een boorgat van 6,0 mm nodig, en voor een 8,0 mm spanhuls een boorgat van 8,0 mm. De spanhuls wordt met een hamer in het boorgat geslagen, zowel in het aanbouwdeel (hout) als in de wand (doorsteekmontage). De spanhuls spant zich over de gehele montagediepte tegen de boorgatwand, waardoor de lat of regel stevig vastzit. De kraag van de spanhuls zorgt voor extra stabiliteit. Het is belangrijk te vermelden dat spanhulzen primair bedoeld zijn voor lichte bevestigingen. Spanhulzen zijn over de hele lengte ‘opengesneden’ en hebben een licht conische punt om gemakkelijk in het boorgat te komen.

Montage van Regelwerk: Hout versus Metaal

Naast houten rachelwerk is ook een metalen variant mogelijk. Voor houten plafondconstructies wordt aanbevolen om een draagconstructie van droge, geschaafde houten rachels te gebruiken met een minimale afmeting van 24 x 48 mm, bevestigd met een maximale hart-op-hart afstand van 400 mm. Deze rachels worden mechanisch bevestigd met verzinkt materiaal, met minimaal twee spijkers of schroeven per bevestigingspunt.

Voor metalen regelwerk kan een enkel of dubbel regelwerk worden toegepast. Bij een enkel regelwerk worden metalen C-profielen met een afmeting van 60 x 27 mm gemonteerd met een maximale hart-op-hart afstand van 400 mm. Deze profielen worden bevestigd met starre afhanging, met een hart-op-hart afstand van 750 mm.

Voorbereiding en Uitvoering

Voordat met de montage van rachelwerk begonnen kan worden, is een goede voorbereiding essentieel. De ruimte moet leeggeruimd worden en indien nodig kan een kamersteiger worden gebruikt om overal goed bij te kunnen. Vervolgens moet worden bepaald of een verlaagd plafond geplaatst wordt, of het oude regelwerk eerst verwijderd moet worden. Het is belangrijk om alle benodigde materialen bij elkaar te verzamelen om onderbrekingen te voorkomen.

Belangrijke Overwegingen

Bij het installeren van rachelwerk is het cruciaal om verzinkt materiaal te gebruiken om corrosie te voorkomen. De keuze tussen houten en metalen regelwerk hangt af van de specifieke toepassing en de gewenste eigenschappen. Houten rachelwerk biedt een duurzame keuze en kan de wand sterker maken, terwijl metalen regelwerk een alternatief biedt met specifieke voordelen.

Kosten

De prijs van rachels is afhankelijk van de gekozen variant en de gewenste lengte. Prijzen zijn doorgaans gebaseerd op eenheden van enkele meters.

Conclusie

Rachelwerk is een veelzijdige constructietechniek voor het creëren van plafonds en wanden. De montage tegen metselwerk vereist een zorgvuldige aanpak, waarbij de juiste materialen en bevestigingsmethoden essentieel zijn. Het gebruik van spanhulzen biedt een snelle en efficiënte oplossing voor lichte bevestigingen, terwijl traditionele methoden met pluggen en schroeven een stevige basis vormen. Een goede voorbereiding en het gebruik van verzinkt materiaal zijn cruciaal voor een duurzaam resultaat.

Bronnen

1. Bouwmaat
2. NOA
3. Raadsma
4. Schroevenland
5. Geluidsdichtmaken
6. Sleiderink