Kalkzandsteen Binnenmuren: Reiniging, Afwerking en Onderhoud

Published by Redactie on september 3, 2025 | Category metselwerk

De toepassing van kalkzandsteen als bouwmateriaal voor binnenmuren is populair, maar vereist specifieke aandacht voor reiniging, afwerking en onderhoud om de duurzaamheid en esthetiek te waarborgen. Dit artikel behandelt de verschillende aspecten van het werken met kalkzandsteen binnenmuren, gebaseerd op beschikbare informatie over lijmwerk, stucwerk, reiniging en voegwerk.

Kalkzandsteen en Lijmwerk

Kalkzandsteen wordt veelvuldig gebruikt bij het optrekken van binnenmuren. Het materiaal kan zowel in de vorm van blokken als elementen worden verwerkt. Bij de verwerking van elementen wordt vaak gebruik gemaakt van een lijmkraan, een machine die het stellen en verlijmen automatiseert. Metselaars van Braal & de Jager benadrukken hun vakmanschap in zowel het verlijmen van handblokken als elementen, ongeacht of het gaat om schoon of vuil lijmwerk. Naast het verlijmen zelf, bieden zij ook diensten aan voor stelwerk en het nauwkeurig uitmeten van profielen voor kalkzandsteen constructies. Advies over de meest geschikte methode voor een specifiek project is eveneens beschikbaar. Het complete metselpakket, inclusief metselwerk, voegwerk, lijmwerk, stelwerk en steigerwerk, kan volledig worden uitbesteed.

Voorbereiding van Kalkzandsteen voor Stucwerk

Het stucen van een stenen muur of schoon metselwerk, zoals kalkzandsteen, vereist een zorgvuldige voorbereiding. Kalkzandsteen en cellenbeton worden vaak eerst bevochtigd, terwijl bestaand metselwerk doorgaans geen bevochtiging nodig heeft vanwege de natuurlijke zuigende eigenschappen. Het is essentieel om de muur vrij te maken van verfresten en stof om een goede hechting van het stucwerk te garanderen.

Een belangrijke stap bij het stucen van een ruwe of ongelijkmatige muur is het aanbrengen van raapwerk. Dit is met name belangrijk bij schoon metselwerk. Raapwerk bestaat uit een laag gipsmortel die de muur vlak en waterpas maakt. Naast het egaliseren van het oppervlak, zorgt raapwerk voor een betere vochtregulering en biedt het een brandvertragend effect. Wanneer de muur glad en strak gestuct is, is deze geschikt voor verdere afwerking, zoals sauzen of behangen.

Reiniging van Kalkzandsteen Gevels

Kalkzandsteen, een populaire steensoort uit de jaren '80 en '90, is gevoelig voor vervuiling, vocht en vorstschade. Regelmatige reiniging is daarom noodzakelijk om de gevel in goede conditie te houden. Het oppervlak van kalkzandsteen is open en poreus, waardoor vuil en algen gemakkelijk in de steen trekken. Metsel-Gigant adviseert stoomreiniging als de meest effectieve methode. Zonder periodiek onderhoud kan een witte kalkzandsteen gevel na verloop van tijd grauw worden en zelfs beschadigen.

De kosten voor het reinigen van een kalkzandsteen gevel variëren afhankelijk van de grootte van het pand en de gekozen behandeling. De volgende prijzen zijn indicatief:

Tussenwoning (± 30 m²): € 295,- (reinigen + impregneren)
Hoekwoning / 2-onder-1-kap (± 45 m²): € 395,- (reinigen + impregneren)
Vrijstaande woning (± 60 m²): € 495,- (reinigen + impregneren)

Impregneren voor Duurzaamheid

Het gebruik van een goede impregnerant is cruciaal, vooral bij nieuwe glasbewassingstechnologieën zoals osmose. Osmosewatertechniek maakt het mogelijk om panden sneller en efficiënter te reinigen dan traditionele methoden. Echter, zuiver water kan een verbinding aangaan met kalk en andere stoffen in mortels, wat op termijn tot slijtage kan leiden. Een impregnerant vermindert deze slijtage en zorgt voor een duurzamere gebouwschil. Het wordt aanbevolen om zowel oude als nieuwere gebouwen met kalkzandsteen gevels te impregneren, met name wanneer gebruik wordt gemaakt van nanotechnologie of osmosewater.

Voegwerk en Onderhoud

De kwaliteit van het voegwerk is van groot belang voor de duurzaamheid van kalkzandsteen metselwerk. Een vakman beschikt over het juiste gereedschap en de kennis om het voegwerk met regelmatige druk aan te brengen met een voegspijker, wat resulteert in een nette afwerking. De voegmortel bestaat uit kalk of cement, bindmiddel en zand, gemengd met water. Het is belangrijk dat de mortel voldoende tijd heeft om te rusten voordat deze wordt verwerkt. Voor het aanbrengen van het voegwerk worden de gevel en bakstenen bevochtigd.

Er zijn diverse kwaliteiten en soorten voegwerk, elk met hun eigen kenmerken en potentiële problemen. Termen zoals "verbranden", "verdrogen", "vorstschade", "uitgelopen voegwerk" en "witte uitslag" duiden op mogelijke gebreken. Een waterdicht voegwerk is essentieel om te voorkomen dat vocht in de naden binnendringt en bevriest, wat kan leiden tot scheurvorming.

Herstel van Beschadigd Metselwerk

Schade aan metselwerk, bijvoorbeeld door blootstelling aan hoge temperaturen bij brand, moet zo snel mogelijk worden hersteld om erger te voorkomen. Kalk kan door brand omgezet worden in ongebluste kalk, wat spanningen in het metselwerk veroorzaakt en kan leiden tot afschilfering van baksteen en voegwerk. Metsel-Gigant biedt onderzoeken aan om advies te geven over het herstellen van monolithisch metselwerk.

Mechanische schade aan metselwerk, veroorzaakt door impact, kan leiden tot scheuren tussen mortel en bakstenen. In dergelijke gevallen wordt het metselwerk slechts door zwaartekracht of omliggende bouwelementen bij elkaar gehouden. Hoge wateropname kan de schade verergeren, vooral in de winter wanneer water bevriest en uitzet. Metselwerk reparatie moet niet alleen functioneel zijn, maar ook esthetisch, waarbij het karakter en de uitstraling van het metselwerk behouden blijven. Kleine herstellingen kunnen ook tijdens regulier onderhoud worden uitgevoerd.

Vijzels bij Metselwerk

Bij het repareren van metselwerk worden soms stalen vijzels gebruikt. Deze worden geplaatst in de kassen (openingen) in het metselwerk. Na het plaatsen van de vijzels worden deze strak aangedraaid met een steeksleutel, waarna de krimparme mortel kan uitharden.

Conclusie

Kalkzandsteen is een veelzijdig bouwmateriaal voor binnenmuren, maar vereist specifieke aandacht voor reiniging, afwerking en onderhoud. Een goede voorbereiding van het oppervlak, het gebruik van de juiste materialen en technieken, en regelmatige inspectie en reparatie zijn essentieel om de duurzaamheid en esthetiek van kalkzandsteen constructies te waarborgen. Het inschakelen van vakmensen met de juiste kennis en ervaring is aan te raden, met name bij complexere reparaties of reinigingswerkzaamheden.