Kwaliteitsborging en Tijdnormen in Metselwerk: Een Overzicht voor Professionals en Huiseigenaren

Inleiding

De metselwerksector staat voor uitdagingen op het gebied van kwaliteitsborging, met name door de betrokkenheid van diverse partijen en de druk om projecten binnen strakke planningen te realiseren. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) stelt strengere eisen aan documentatie en verantwoordelijkheid. Dit artikel biedt een overzicht van de beschikbare instrumenten en normen voor kwaliteitsborging in metselwerk, met speciale aandacht voor de Wkb-checklist en de relevantie van tijdnormen voor calculatie en planning. De beschikbare informatie richt zich voornamelijk op het waarborgen van kwaliteit en het voldoen aan wettelijke eisen, en geeft een indicatie van de levensduur van metselwerk en de noodzaak van onderhoud.

De Uitdagingen in Metselwerk: Samenwerking en Kwaliteit

De samenwerking tussen aannemers, metselbedrijven en toeleveranciers in de metselwerksector kan leiden tot onduidelijkheden over verantwoordelijkheden en normen. Wanneer er weinig kennis is over de geldende richtlijnen en controles onvoldoende zijn, ontstaan er vaak kwaliteitsproblemen die herstelwerk vereisen. Tijdsdruk verergert dit probleem, doordat controles soms worden overgeslagen of onvoldoende aandacht krijgen.

De Wkb-Checklist voor Metselwerk: Een Instrument voor Kwaliteitsborging

De Wkb-checklist voor metselwerk is ontwikkeld door kenniscentrum MADE in samenwerking met Vandersanden en andere bedrijven in de sector. Deze checklist is een gestructureerde en praktische tool die aannemers en metselaars helpt om vooraf vast te stellen welke normen en richtlijnen van toepassing zijn, en om de naleving ervan tijdens de voorbereidings- en uitvoeringsfase te controleren. Het tijdig vastleggen van prestatieverklaringen, productinformatie en verwerkingsvoorschriften vormt een stevige basis voor kwaliteitsborging.

De Wkb stelt strengere eisen aan kwaliteitsborging en verplicht aannemers om hun werkproces en resultaten goed te documenteren. Voor metselwerk betekent dit dat de aannemer of het metselbedrijf verantwoordelijk is voor het naleven van normen en richtlijnen, zoals NEN-EN en BRL-voorschriften. De checklist helpt hierbij door alle essentiële documenten vast te leggen. Dit zorgt voor een consistente werkwijze, voldoet aan de eisen van opdrachtgevers en waarborgt de kwaliteit.

Eurocode 6: Europese Normen voor Metselwerk

De Eurocode 6 (NEN-EN 1996) is een uniform voorschrift dat op hoofdlijnen in alle Europese lidstaten geldt. Deze norm wijkt op onderdelen af van de oude TGB-constructienormen en is bovendien uitgebreider. Nieuwe rekenregels zijn opgenomen voor gewapend metselwerk, normen voor het beoordelen van steenconstructies bij brand, en voor uitvoering en specificatie.

De Eurocode 6 bestaat uit meerdere normdelen:

• NEN-EN 1996-1-1: Algemene regels voor gewapend en ongewapend metselwerk.
• NEN-EN 1996-1-2: Beoordeling van het draagvermogen bij brand.
• NEN-EN 1996-2: Ontwerp en berekening, materiaalkeuze en uitvoering van metselwerk.
• NEN-EN 1996-3: Eenvoudige rekenregels bij ongewapend metselwerk.

Voor de Nederlandse situatie is een NPR 9096-1-1 ‘Steenconstructies – Eenvoudige ontwerpregels’ opgesteld. Deze bijlage maakt het eenvoudiger om de Nederlandse wijze van vervaardigen en construeren van metselwerk te laten aansluiten op de Europese normen.

Levensduur van Metselwerk en Spouwankers

Traditionele bouwmethoden, zoals spouwconstructies met baksteen gevelwerk, hebben een verwachte levensduur van 60 tot 100 jaar. Echter, in het verleden lag deze verwachting aanzienlijk lager, tussen de 30 en 40 jaar. Dit had gevolgen voor de levensduur van spouwankers, die destijds werden aangebracht met een maximale levensduur van 25 tot 35 jaar, afhankelijk van de positionering en windrichtingen.

Ondanks deze beperkte levensduur van spouwankers is er lange tijd weinig aan deze constructieve verbindingen gedaan. Nu verandert dit, door de noodzaak van onderhoud aan gevels en maatregelen om energetisch te verduurzamen.

Calculatietijdnormen voor Metselwerk: Efficiëntie en Kostenbeheersing

De calculatietijdnormen van Techniek Nederland bieden genormeerde bewerkingstijden en montagetijden in manuren per fabrikantproduct. Deze normen dienen als basis voor een onderbouwde (tijds)calculatie. De tijdnormen zijn nauwkeurig en gedetailleerd samengesteld door tijdnormspecialisten uit de branche en houden rekening met omgevingsfactoren zoals nieuwbouw, bestaande bouw, en repeterende of eenmalige installatiewerkzaamheden.

2BA heeft deze calculatietijdnormen gekoppeld aan ETIM productklassen. Wanneer producten in een ETIM productklasse zijn ingedeeld en er bijbehorende Techniek Nederland tijdnormen bekend zijn, kunnen deze normen automatisch worden weergegeven bij het product. Dit stelt calculators in staat om, naast de netto kostprijs van het product, ook de genormeerde montagetijd en de daaraan verbonden kosten snel te berekenen.

Professionele Dienstverlening en Certificeringen

Metselbedrijven die beschikken over VCA-certificering en vakdiploma's bieden een professionele dienstverlening. VCA-certificering waarborgt veiligheid, gezondheid en milieu op de werkplek.

Flexibiliteit en Klanttevredenheid

Efficiënte bedrijfsvoering stelt metselbedrijven in staat om concurrerende tarieven aan te bieden. Flexibiliteit is belangrijk, vooral bij projecten die uitlopen. Een klus is pas afgerond wanneer de klant tevreden is, en bedrijven kunnen bereid zijn om in de avonduren of op zaterdag door te werken om een project binnen een realistisch tijdschema te realiseren.

Aanbouwen, Uitbouwen en Gevelrenovatie

Metselbedrijven bieden expertise in aanbouwen en uitbouwen van woningen, evenals in gevelrenovatie. Een verzorgde gevel draagt bij aan de uitstraling van een pand en kan de waarde ervan verhogen, wat vooral belangrijk is bij verkoop.

Conclusie

Kwaliteitsborging in metselwerk vereist een gestructureerde aanpak, waarbij de Wkb-checklist een waardevol instrument is. Het naleven van de Eurocode 6 en het rekening houden met de levensduur van constructieve elementen, zoals spouwankers, zijn essentieel. Calculatietijdnormen, zoals die van Techniek Nederland, dragen bij aan efficiëntie en kostenbeheersing. Professionele dienstverlening, met de juiste certificeringen en een flexibele instelling, is cruciaal voor klanttevredenheid en succesvolle projecten.

Bronnen

1. MBI
2. Vandersanden
3. Stapelbouw
4. Thorlogical
5. 2BA
6. Metselbedrijf Goebel