Van Tempex tot Beton: Een Overzicht van de Groei van Van Dijk Bouwbedrijven

Published by Redactie on september 4, 2025 | Category metselwerk

De beschikbare informatie biedt een fragmentarisch beeld van de ontwikkeling van verschillende bouwgerelateerde bedrijven met de naam “Van Dijk”, van de vroege pioniersfase van tempex-isolatie tot de productie van betonproducten en de verkenning van duurzame materialen zoals zeegras. De informatie is verspreid over verschillende bronnen en periodes, waardoor een volledig coherent verhaal ontbreekt. Dit artikel zal de beschikbare gegevens samenvatten en ordenen, waarbij de focus ligt op de verschillende activiteiten en de evolutie van de betrokken bedrijven.

De Pioniersfase: Gebroeders van Dijk en Tempex-Isolatie

De geschiedenis begint in 1969 met de oprichting van Gebroeders van Dijk, later Unidek. De initiatiefnemer, Hendrik van Dijk, geloofde sterk in de potentie van tempex (polystyreen) als isolatiemateriaal, ondanks dat het destijds voornamelijk in de verpakkingsindustrie werd gebruikt. Hij zag een toekomst voor tempex-plaatisolatie, hoewel de grootschalige toepassing nog jaren op zich zou laten wachten.

Hendrik van Dijk werkte aanvankelijk in zijn eentje, dag en nacht, om de tempexplaten te zagen en te verkopen. Hij kreeg hulp van zijn zwager Cor van der Elzen, en later van zijn broers Jan en Toon. De verkoop verliep goed, en de bevestiging van de platen werd vakkundig uitgevoerd. Het bedrijf groeide snel en zou uiteindelijk de grootste tempex-producent van Nederland worden, met uitbreiding naar België, Duitsland en Frankrijk.

Ondanks een eerdere poging tot samenwerking met een bedrijf in België, die uiteindelijk mislukte, zette Hendrik van Dijk door. Hij investeerde in een productielijn ter waarde van 180.000 gulden en besloot de kar alleen te trekken. Uiteindelijk, nadat het element de nodige certificaten had verkregen, werd de rest van de professionele bouwwereld zich bewust van de voordelen van tempex-isolatie. De bouw van hal 10 voor grootschalige en geautomatiseerde productie gaf het bedrijf een aanzienlijke voorsprong op de concurrentie.

Uitdagingen en Veiligheid

De vroege jaren waren niet zonder uitdagingen. Er was een brand in een van de grondstoffensilo's, veroorzaakt door een nagloeiend stukje pijp. Hendrik van Dijk toonde echter snelle reactie en vindingrijkheid door het vliegengaas aan flarden te snijden, waardoor de silo leegliep en het vuur werd gesmoord. Dit incident benadrukt het belang van veiligheidsmaatregelen in de productieomgeving.

Van Tempex naar Beton: Van Dijk Beton

Naast de activiteiten van Gebroeders van Dijk, is er Van Dijk Beton, een bedrijf dat zich richt op de productie van betonproducten. De productportfolio omvat geluidswanden, sleufsilo's, keerwanden, funderingsblokken, funderingspoeren en maatwerkproductie. Van Dijk Beton profileert zich als een betrouwbare partner met persoonlijke samenwerking, snelle levering en een focus op kwaliteit. De producten worden ingedeeld onder de categorieën Prefab-GWW-Industrie-Energie en omvatten geluidsschermen, funderingsblokken en -poeren, en bedrijfsvloerplaten.

Het bedrijf staat open voor specifieke wensen en biedt maatwerkoplossingen. De slogan "Wat mogen we voor u produceren?" benadrukt de flexibiliteit en klantgerichtheid.

Duurzaamheid en Innovatie: Zostera en Zeegrasisolatie

Een recentere ontwikkeling is de oprichting van Zostera door Samuël van Dijk (22 jaar). Zostera richt zich op de ontwikkeling van duurzaam isolatiemateriaal van zeegras, een natuurlijk restmateriaal uit zee dat CO₂ opslaat in plaats van uitstoot. Dit initiatief past binnen de bredere trend van biobased bouwen en de noodzaak om de CO₂-uitstoot van de bouwsector te verminderen. Samuël van Dijk heeft dit idee ontwikkeld tijdens zijn studie Bouwkunde aan Windesheim.

Regionale Bouwstijlen en Wederopbouw

De informatie bevat ook beschrijvingen van regionale bouwstijlen en wederopbouwprojecten. In Zandberg IJsselmuiden werden in de jaren '50 en '60 sober vormgegeven rijwoningen gebouwd met open bouwblokken en stroken aan wigvormige plantsoenen. De bebouwing is voornamelijk tweelaags met rode en grijze langkappen en soms een plat dak.

In de Schokkerbuurt, met name De Greente (1960), is sprake van een samenhangende eenheid van open bouwblokken rijwoningen tussen plantsoenen, met appartementengebouwen aan de oostrand. De vormgeving is sober, met eenvoudige raamkozijnen in rood metselwerk.

De Flevowijk (Plan West I 1958-1970) is een voorbeeld van functionalistische wederopbouw, met flats langs de randen en rijwoningen daarbinnen. De wijk is gebaseerd op de principes van de CIAM-beweging, met aandacht voor licht, lucht, ruimte, scheiding van functies en terugkerende open blokverkavelingen.

In Mastenbroek is sprake van een geometrische en grootschalige polderindeling met een stelsel van kruisende waterwegen en 'stegen'. De bebouwing is verspreid en agrarisch, met boerderijen dicht aan de weg. Nieuwere boerderijen zijn divers in type en staan niet op een terp. Polder de Koekoek is een onderdeel van Mastenbroek en wordt apart beschreven.

Conclusie

De beschikbare informatie toont de evolutie van verschillende bouwgerelateerde bedrijven met de naam “Van Dijk”. Van de pioniersfase van tempex-isolatie met Gebroeders van Dijk, via de productie van betonproducten met Van Dijk Beton, tot de innovatieve ontwikkeling van duurzaam isolatiemateriaal van zeegras met Zostera. De informatie geeft ook inzicht in regionale bouwstijlen en wederopbouwprojecten. Hoewel de informatie fragmentarisch is, laat het zien hoe de bedrijven zich hebben aangepast aan veranderende marktomstandigheden en de groeiende behoefte aan duurzaamheid.

De focus op kwaliteit, maatwerk en innovatie lijkt een constante te zijn in de verschillende fasen van de ontwikkeling van deze bedrijven. De vindingrijkheid van Hendrik van Dijk bij het oplossen van problemen, zoals de brand in de silo, benadrukt het belang van pragmatisme en probleemoplossend vermogen in de bouwsector.