Verankering van Metselwerk: Technieken, Aandachtspunten en Systemen

Published by Redactie on september 4, 2025 | Category metselwerk

Inleiding

De verankering van metselwerk is een cruciaal aspect van zowel nieuwbouw als renovatie. Het correct verbinden van metselwerk met achterliggende constructies, zoals staal, beton of hout, is essentieel voor de stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid van een gebouw. Deze artikel behandelt de verschillende technieken en aandachtspunten bij het verankeren van metselwerk, gebaseerd op beschikbare informatie over spouwankers, geveldragers, en diverse verankeringssystemen. De focus ligt op de constructieve aspecten, materiaalkeuze en de noodzaak van zorgvuldige planning en uitvoering.

Verankering van Metselwerk aan Staalconstructies

De combinatie van gevelmetselwerk met een stalen binnenblad of draagconstructie komt frequent voor, zowel in utiliteitsbouw als in woningbouw. Deze toepassing vereist specifieke aandacht voor detaillering, uitvoering en verankering. Een belangrijk uitgangspunt is dat de stabiliteit van het metselwerk afhankelijk is van de verankering aan het binnenblad, dat onderdeel kan zijn van de hoofddraagconstructie of daar stabiliteit van kan ontlenen.

Een significant risico bij het verankeren van metselwerk aan staal is contactcorrosie. Spouwankers zijn vaak vervaardigd van RVS A4 (AISI 316), terwijl de staalconstructie een andere staalkwaliteit of verduurzaming kan hebben. Het direct vastlassen van spouwankers aan de staalconstructie kan leiden tot beschadiging van de verduurzaming en corrosie. Daarom wordt het afgeraden om spouwankers vast te lassen en wordt geadviseerd alternatieven te overwegen. Het lassen, indien onvermijdelijk, dient exact op lagenmaat te gebeuren, wat een nauwkeurige uitvoering in het werk vereist.

Spouwankers: Materiaal en Constructieve Verbinding

Spouwankers vormen een constructieve verbinding tussen het metselwerk en de achterliggende constructie. Deze verbinding moet volledig onderbouwd en berekend worden, conform de eisen van de Eurocode. Het gebruik van gecertificeerde producten wordt sterk aanbevolen. De minimale spouwmaat dient minimaal 40mm te zijn om correcte werking van de spouwankers te garanderen.

Het schieten van spouwankers is een gangbare methode, maar vereist zorgvuldige overweging van de materiaalkeuze en de potentiële risico's van contactcorrosie.

Alternatieve Verankeringssystemen

Naast spouwankers bestaan er diverse alternatieve verankeringssystemen, geschikt voor verschillende situaties en constructies.

Geveldragers

Geveldragers worden verankerd aan de achterconstructie en worden ingezet in specifieke gevallen:

Opvang van metselwerk boven horizontale dilataties.
Voorzieningen van openingen die te groot zijn voor een latei.
Openingen zonder oplegging.
Onderdoorgangen waar het metselwerk begint.

Deze systemen bieden voordelen zoals snelle montage door traploos stelbare onderdelen, verstelbaarheid in alle drie richtingen om toleranties in de betonconstructie te compenseren, en een geoptimaliseerd ontwerp door jarenlange doorontwikkeling. De verankering kan gerealiseerd worden door middel van vooraf ingestorte ankerrails, schroefhulzen of lijmankers. De uitvoering kan in ACC 2-laags gepoedercoat (blootsellingsklasse 3) of V/VCC thermisch verzinkt / 2-laags gepoedercoat. De bevestigingsmiddelen zijn doorgaans vervaardigd van RVS 316 (A4) of thermisch verzinkt staal.

Metselwerkkoppelprofielen

HALFEN metselwerkkoppelprofiel-systemen bieden een efficiënte en betrouwbare bevestiging van metselwerk aan betonnen wanden, kolommen, stalen of houten constructies. De glijmogelijkheid van de ankers in het profiel vermindert scheurvorming in het metselwerk. De ankers worden tijdens het metselen in het profiel gestoken, gedraaid en in de metselspecie gedrukt. Uitsparingen in de ankers verbeteren de verankering.

Geoconnect Deuvelsysteem

Het Geoconnect deuvelsysteem biedt een hoge belastbaarheid, uitstekende roestbescherming en een snelle, betrouwbare montage. Dit systeem is ideaal voor bouwconstructies waar betrouwbaarheid en duurzaamheid essentieel zijn.

Geofor Metselwerkwapening

Het Geofor metselwerkwapening systeem verhoogt de sterkte van de muur en voorkomt scheurvorming, zelfs bij grotere overspanningen of zwaardere belasting.

V-ankers en Schroefstempels

Andere verankeringsmethoden omvatten het gebruik van V-ankers en het inklemmen van schroefstempels in sparingen of tussenvloeren. De laatste methode is echter beperkt tot steigers tot 12 meter vanwege de afhankelijkheid van de inklemming en de sterkte van de stempelbuis.

Extra Verankering en Stabiliteit

In sommige gevallen is extra verankering noodzakelijk voor de stabiliteit van het metselwerk. Dit kan worden bereikt met muur- en balkankers of getordeerde roestvaststalen staven die in de voegen worden aangebracht. Het is cruciaal dat de plaatsing van nieuwe ankers zorgvuldig wordt overwogen om lokale trekspanningen en scheurvorming te voorkomen. De krachten moeten gelijkmatig over een groot oppervlak van het metselwerk worden verdeeld.

Bij stabiliteitsproblemen is het belangrijk om eerst te onderzoeken of delen van de oorspronkelijke constructie zijn verdwenen of gewijzigd. Een constructeur moet beoordelen of een reconstructie van verwijderde delen een volwaardige constructie kan opleveren, in overeenstemming met de bouwvoorschriften. Indien de stabiliteit niet voldoende is, moet een hulpconstructie worden aangebracht, zonder afbreuk te doen aan de cultuurhistorische waarden.

Vergunningen en Subsidies

Het aanbrengen van nieuwe verankeringen kan vergunningsplichtig zijn. Het is raadzaam om dit vooraf te controleren bij de relevante autoriteiten.

Aandachtspunten bij Verankering

Materiaalkeuze: Gebruik altijd materialen die compatibel zijn met de onderliggende constructie om corrosie te voorkomen. RVS A4 (AISI 316) is een aanbevolen materiaalkeuze voor spouwankers.
Constructieve Berekening: De verankering moet altijd constructief worden berekend en voldoen aan de eisen van de Eurocode.
Zorgvuldige Uitvoering: Een nauwkeurige uitvoering is essentieel om de integriteit van de verankering te waarborgen.
Gelijkmatige Krachtverdeling: Zorg ervoor dat de krachten gelijkmatig over het metselwerk worden verdeeld om lokale spanningen te voorkomen.
Compatibiliteit met Cultuurhistorische Waarden: Bij renovaties is het belangrijk om de aanwezige cultuurhistorische waarden te respecteren.

Conclusie

De verankering van metselwerk is een complex proces dat zorgvuldige planning, materiaalkeuze en uitvoering vereist. Het correct verbinden van metselwerk met de achterliggende constructie is essentieel voor de stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid van een gebouw. Verschillende systemen, zoals spouwankers, geveldragers, metselwerkkoppelprofielen en deuvelsystemen, bieden oplossingen voor diverse situaties. Het is van groot belang om de specifieke eisen van het project te analyseren en de juiste verankeringsmethode te kiezen, rekening houdend met de constructieve aspecten, materiaalkeuze en potentiële risico's zoals corrosie.

Bronnen

verankeren