Verankering van Metselwerk aan Staalconstructies: Technieken en Aandachtspunten

Published by Redactie on september 4, 2025 | Category metselwerk

Inleiding

Dit artikel behandelt de verankering van metselwerk aan staalconstructies, een cruciaal aspect bij zowel nieuwbouw als renovatie. De beschikbare informatie richt zich voornamelijk op de technische aspecten van deze verbinding, de verschillende verankeringsmethoden, en de aandachtspunten met betrekking tot corrosie en constructieve integriteit. De focus ligt op het waarborgen van een veilige en duurzame verbinding tussen metselwerk en staal, rekening houdend met de specifieke eigenschappen van beide materialen. De informatie is relevant voor zowel professionals in de bouw als voor particulieren die renovatiewerkzaamheden overwegen.

Verankeringsmethoden en -middelen

Er bestaan diverse methoden voor het verankeren van metselwerk aan staal. De keuze van de juiste methode is afhankelijk van de specifieke constructie, de belasting, en de eigenschappen van de gebruikte materialen. De beschikbare informatie onderscheidt verschillende verankeringsmiddelen, waaronder verankeringsbuizen met diverse bevestigingsopties (plaat, haakpen, draadeind), schroefoogbouten, en speciale koppelingen voor systeemsteigers en HEA-profielen. (Bron 2)

Een veelgebruikte methode is het gebruik van spouwankers. Deze ankers worden in de spouw tussen het metselwerk en de staalconstructie geplaatst en zorgen voor een mechanische verbinding. Het is essentieel dat de spouwmaat voldoende groot is, minimaal 40 mm, om de ankers correct te kunnen plaatsen. (Bron 1) De kwaliteit van de spouwankers moet minimaal RVS A4 (AISI 316) zijn om corrosie te voorkomen. (Bron 1)

Andere verankeringsmethoden omvatten het gebruik van V-ankers en het inklemmen van schroefstempels in sparingen of tussenvloeren. De laatste methode is echter slechts incidenteel toegestaan bij steigers tot 12 meter, vanwege de afhankelijkheid van de inklemming en de sterkte van de stempelbuis. (Bron 2)

Aandachtspunten bij Spouwankers

Bij het gebruik van spouwankers zijn er specifieke aandachtspunten. Het lassen van spouwankers direct op een staalconstructie wordt afgeraden, omdat dit kan leiden tot contactcorrosie en beschadiging van de verduurzaming van het staal. Dit komt doordat de staalkwaliteit van de constructie vaak verschilt van de RVS A4 kwaliteit van de ankers. (Bron 1) Lassen dient, indien onvermijdelijk, exact op lagenmaat te gebeuren, wat in de praktijk betekent dat het in het werk moet worden uitgevoerd. (Bron 1)

Het is belangrijk om spouwankers en metselwerkwapening niet in dezelfde voeg aan te brengen, omdat dit de verankeringscapaciteit kan verminderen. (Bron 1, Bron 4) Spouwankers dienen bij voorkeur in horizontale voegen te worden aangebracht, omdat deze over het algemeen voller en beter gemetseld zijn, wat zorgt voor een betere initiële hechting. (Bron 1, Bron 4)

Verankering bij Verschillende Metselwerkverbanden

De keuze van de verankeringsmethode is ook afhankelijk van het type metselwerkverband. Bij verticaal tegelverband is het noodzakelijk om metselwerkwapening aan te brengen om de samenhang in het metselwerk te realiseren. In dit geval is het vaak nodig om wapening in iedere horizontale voeg te plaatsen. (Bron 1, Bron 4)

Bij verticaal halfsteens verband is het aanbrengen van wapening lastiger, omdat er geen doorgaande lintvoegen zijn. Dit resulteert vaak in het dichter bij elkaar plaatsen van de spouwverankeringen. (Bron 4)

Dilatatie en Randafstanden

Bij het dilateren van gevelmetselwerk voor een stalen achterconstructie is het belangrijk om rekening te houden met de dilatatievoegen. De maximale horizontale randafstand voor de verankering bedraagt 0,2 meter (200 mm). Dit betekent dat aan beide zijden van een dilatatievoeg in een doorlopend gevelvlak de verankering binnen deze afstand moet worden aangebracht. (Bron 1)

Indien het niet mogelijk is om aan beide zijden van een kolom een verankering aan te brengen, kan het plaatsen van een extra kolom een oplossing zijn om de verankering binnen de gestelde randafstand te realiseren. (Bron 1)

Borstwerings- en Dakrandsteunen

Bij de toepassing van stalen borstwerings- en dakrandsteunen is het van belang om rekening te houden met de optredende vervormingen en de mogelijkheden voor een correcte verankering van het gevelmetselwerk. Vaak wordt een standaard hart-op-hart (h.o.h.) maat opgegeven voor deze steunen, zonder dat de verdeling van dilataties wordt meegenomen. (Bron 1)

Algemene Principes en Producten

HALFEN metselwerkverankeringen worden gepresenteerd als een veilige, economische en moderne oplossing voor het verankeren van metselwerkgevels. Het doel is om de belasting van de gevel direct in de achterliggende constructie van het gebouw te geleiden. (Bron 3)

De verankering van metselwerk aan staal is een constructieve verbinding die volledig onderbouwd en berekend moet worden, en moet voldoen aan de eisen in de Eurocode. Het gebruik van gecertificeerde producten wordt aanbevolen. (Bron 1)

Verankeringsbuizen en Alternatieven

De informatie beschrijft verschillende typen verankeringsbuizen, waaronder buizen met opgelaste platen, haakpennen, en draadeinden. Deze kunnen worden bevestigd aan verschillende ondergronden, zoals beton, metselwerk, vliesgevels, en stucwerk op isolatie, met behulp van schroefoogbouten, schroefhulzen, of keilbouthulzen. (Bron 2)

Het wordt benadrukt dat andere typen verankeringsmiddelen eveneens geschikt kunnen zijn, afhankelijk van de specifieke eigenschappen van het bouwwerk. (Bron 2)

Conclusie

De verankering van metselwerk aan staalconstructies vereist een zorgvuldige afweging van verschillende factoren, waaronder de keuze van de juiste verankeringsmethode, de eigenschappen van het metselwerkverband, en de aandacht voor corrosiepreventie. Het gebruik van spouwankers van RVS A4 kwaliteit, het vermijden van direct lassen op de staalconstructie, en het correct plaatsen van de ankers in horizontale voegen zijn cruciale aspecten voor een duurzame en veilige verbinding. Het is essentieel om de verankering volledig te onderbouwen en te berekenen, en om te voldoen aan de eisen van de Eurocode.