Het Metselen van een Waterdichte Vijver: Technieken, Materialen en Vorstbestendigheid

Published by Redactie on september 4, 2025 | Category metselwerk

Inleiding

Het metselen van een vijver is een constructief sterke en duurzame manier om een waterpartij in de tuin te creëren. Echter, het vereist zorgvuldige planning en uitvoering om ervoor te zorgen dat de vijver waterdicht is en bestand tegen de elementen, met name vorst. Dit artikel behandelt de verschillende aspecten van het metselen van een vijver, van de fundering tot de afwerking, met speciale aandacht voor waterdichtheid en vorstbestendigheid, gebaseerd op beschikbare informatie.

Fundering en Voorbereiding

Een solide fundering is cruciaal voor een duurzame vijver. De grond dient glad te worden uitgegraven. Voor het metselen wordt een betonvloer als fundering gebruikt, waarin tevens de bodemafvoer kan worden geïntegreerd. Het is raadzaam de vijver niet in de volle zon of onder bomen te plaatsen vanwege algengroei en bladafval. Een betonnen plaat die aan alle kanten 150 cm breder is dan de beoogde vijverafmetingen wordt aanbevolen om de opwaartse druk te verminderen. Het in teren van de eerste meter van de grond aan de buitenkant van de vijver wordt aangeraden om vorstschade te voorkomen.

Metselwerk: Materialen en Technieken

Voor het metselen van een vijver kunnen verschillende materialen worden gebruikt. Snelbouwstenen worden aanbevolen vanwege hun goede bestandheid tegen waterdruk. De muur kan worden gemetseld of gelijmd, afhankelijk van factoren zoals de vorm van de vijver, de gewenste wanddikte en de wandlengte. Een steens muur van 22 cm dik, met mufort ijzer om de 2 à 3 lagen, wordt aanbevolen om scheuren te voorkomen. Om te voorkomen dat de muren naar binnen worden gedrukt, dienen stiepen aan de buitenkant van de vijver om de 150 cm te worden geplaatst.

Waterdichtheid: Methoden en Materialen

Beton en steen zijn van nature niet volledig waterdicht. Kleine poriën en scheurtjes kunnen leiden tot waterinfiltratie en mogelijk vorstschade. Verschillende methoden kunnen worden toegepast om de vijver waterdicht te maken:

Vijverfolie: Een veelgebruikte methode is het aanbrengen van een laag vijverfolie aan de binnenzijde van de vijver. Er zijn verschillende soorten folie beschikbaar, variërend in prijs en levensduur.
Bitumen: Bitumen kan ook aan de binnenzijde van de vijver worden aangebracht als waterdichte laag.
Betegeling: Het betegelen van de vijver is een andere optie om deze waterdicht te maken.
Permacon: Permacon is een product dat in de poriën en scheurtjes van beton en steen dringt en een ondoordringbare barrière vormt. Het maakt beton en steen sterker en waterdicht, en voorkomt dat chloriden, sulfaten en andere verontreinigingen in het vijverwater terechtkomen.
Vloeibaarrubber (Zolieta): De binnenkant van de muur kan worden afgewerkt met vloeibaarrubber, verkrijgbaar in verschillende kleuren.
Speciale toeslagstoffen voor beton: Er bestaan middelen die aan beton kunnen worden toegevoegd om het waterdicht te maken, vergelijkbaar met de middelen die gebruikt worden voor kelders van flatgebouwen.

Vorstbestendigheid: Preventieve Maatregelen

Vorst kan aanzienlijke schade toebrengen aan een vijver. Water dat in de poriën van het beton of steen is ingetrokken, kan uitzetten bij het bevriezen en zo tot scheuren en lekkages leiden. Om vorstschade te voorkomen, kunnen de volgende maatregelen worden genomen:

Diepte: Het in teren van de eerste meter van de grond aan de buitenkant van de vijver helpt om kapotvriezen te voorkomen.
Isolatie: Hoewel niet expliciet vermeld, kan isolatie van de vijverwand een extra bescherming bieden tegen vorst.
Watercirculatie: Een goede watercirculatie kan helpen om bevriezing te voorkomen, omdat bewegend water minder snel bevriest.
Afvoer van water: In strenge winters kan het nodig zijn om een deel van het water uit de vijver af te voeren om de druk op de wanden te verminderen.

Belangrijke Overwegingen en Aanbevelingen

Bij het metselen van een vijver is het van belang om over enige vakkennis te beschikken over meten, bekisten, beton- en mortel aanmaken. Iedere verkeerd berekende dikte, diepte, cementverhouding of materiaalkeuze kan vervelende gevolgen hebben. Het is raadzaam om offertes aan te vragen bij verschillende metselbedrijven en de kosten per m2 in kaart te brengen. Bij de beoordeling van de offertes is het belangrijk om niet alleen naar de prijs te kijken, maar ook naar zaken als garantie, certificering en transparantie.

Als de vijver van beton wordt gemaakt, kan overwogen worden om zwart beton te gebruiken. Het is belangrijk om veel informatie in te winnen over schadelijke stoffen in de gebruikte materialen.

Alternatieven en Aanvullende Informatie

Voor degenen die overwegen een vijver te bouwen, zijn er ook video's beschikbaar van Edwig Boeykens, waarin de volledige bouw van een vijver met filter en verwarming wordt gedemonstreerd. Deze video's zijn te verkrijgen via de Vlaamse Koi en Vijver Vrienden.

Conclusie

Het metselen van een waterdichte vijver is een uitdagende, maar lonende klus. Een zorgvuldige voorbereiding, het gebruik van de juiste materialen en technieken, en aandacht voor waterdichtheid en vorstbestendigheid zijn essentieel voor een duurzaam resultaat. Het is raadzaam om bij twijfel een professioneel metselbedrijf in te schakelen.