Voegmortel voor Metselwerk: Toepassingen, Kleuren en Best Practices

Published by Redactie on september 4, 2025 | Category metselwerk

Introductie

Voegmortel is een essentieel onderdeel van metselwerk, zowel bij nieuwbouw als renovatie. Het vullen van de voegen tussen stenen biedt niet alleen structurele stabiliteit, maar draagt ook bij aan de esthetische uitstraling van een gebouw. Deze artikel behandelt de verschillende aspecten van voegmortel, inclusief toepassingen, beschikbare kleuren, verwerkingstechnieken en aandachtspunten bij het gebruik ervan. De informatie is gebaseerd op de huidige aanbevelingen en normen, zoals vastgelegd in NEN-EN 998-2 en CUR aanbeveling 61.

Toepassingsgebieden van Voegmortel

Voegmortel is geschikt voor een breed scala aan metselwerktoepassingen. Zoals vermeld in de beschikbare documentatie, kan het gebruikt worden voor zowel nieuwbouw als renovatie/restauratie. Specifiek is Cantillana voegmortel geschikt voor voegbreedtes van 8 tot 12 mm [4]. De mortel kan worden toegepast op verschillende steentypes, variërend van normaal zuigende tot sterk zuigende stenen (IW3 en IW4) en zelfs voor weinig zuigende stenen (IW1 en IW2) [4]. Het is belangrijk om de juiste mortel te kiezen op basis van de zuigkracht van de steen, om een optimale hechting te garanderen.

De documentatie vermeldt dat bij vakbekwame verwerking voeghardheidsklassen VH35 en VH45 bereikt kunnen worden, conform CUR aanbeveling 61 [4, 5]. Dit geeft aan dat de mortel bestand is tegen aanzienlijke mechanische belasting. Remix voegmortels zijn ook geschikt voor gebruik in aardbevingsgebieden, met name voor het voegen van steenstrips en stenen met weinig hechting [6]. Daarnaast zijn ze bruikbaar in kustgebieden [6].

Samenstelling en Kwaliteit van Voegmortel

Voegmortels zijn fabrieksmatig vervaardigde, cementgebonden droge mortels conform NEN-EN 998-2 [5]. De samenstelling van Cantillana voegmortel bestaat uit cement, hersamengesteld afgezeefd zand en hulpstoffen om de morteleigenschappen te verbeteren [4]. Bruil voegmortel wordt standaard geleverd met een uitbloeiblokker (UA), wat de kans op witte uitslag aanzienlijk vermindert [5]. MegaMix voegmortels worden gemaakt met gecertificeerde cementsoorten en genormeerde toeslagstoffen, wat een hoge kwaliteit garandeert [3]. De pigmenten die gebruikt worden voor het kleuren van de mortel zijn anorganisch, waardoor ze kleurecht zijn en niet oplosbaar in water [3].

Sakrete Voegmortel UA is een uitbloeiingsarme mortel, vervaardigd conform NEN-EN-998-2 en CUR aanbeveling 61 [1]. Deze mortel is geschikt voor metselwerk met sterk verwerende omstandigheden, waterkerend metselwerk, en werk dat niet wordt afgeschermd tegen weer en wind [1].

Beschikbare Kleuren en Leveringsvormen

Voegmortel is leverbaar in een breed scala aan kleuren. Sakrete biedt 13 standaardkleuren aan, en op aanvraag en bij voldoende hoeveelheid kan de mortel in iedere gewenste kleur worden geleverd [1]. MegaMix voegmortels zijn leverbaar in 10 standaardkleuren, en kunnen ook op maat worden gekleurd [3]. De beschikbare kleuren van Sakrete omvatten Extra wit, Wit, Witgrijs, Cementgrijs, Donkergrijs, Antracietgrijs, Antraciet, Zwart, Creme, Okergeel en Terra [1]. Bouwmaat Voegmortel is beschikbaar in Cementgrijs [2].

De leveringsvormen variëren. Sakrete en Bouwmaat leveren voegmortel in zakken van 25 kg [1, 2]. MegaMix biedt voegmortel aan in silosystemen, big bags en regendichte PE zakken van 25 kg [3].

Verwerking van Voegmortel: Stappen en Aandachtspunten

Een correcte verwerking is cruciaal voor een duurzaam en esthetisch resultaat. Het te voegen metselwerk dient 1 dag voor het voegen met schoon water gelijkmatig te worden bevochtigd, en zo nodig kort voor aanvang van de werkzaamheden nogmaals [1]. Er mag echter geen waterfilm op de steen of mortel aanwezig zijn.

Sakrete Voegmortel wordt gemengd met ongeveer 2,0 liter schoon leidingwater per 25 kg mortel, mechanisch tot een aardvochtige homogene voegspecie [1]. Het is belangrijk om altijd dezelfde hoeveelheid aanmaakwater te gebruiken. De mengtijd is afhankelijk van de mengwijze, waarbij het gebruik van een HST, een Baron zakgoedmenger of een boormachine met roerspindel wordt aanbevolen [1]. Bij partij- en palletovergangen is het raadzaam om de laatste zakken van de bijna lege pallet met de eerste zakken van de volgende volle pallet te mengen [1].

Het is belangrijk om te controleren of de mortel niet te nat is aangemaakt, aangezien dit kan leiden tot een fletsere voegkleur [1]. Weersinvloeden, de conditie van de gevel en de werkwijze kunnen invloed hebben op de kleur en oppervlaktestructuur van de voeg, daarom wordt geadviseerd om aaneensluitende oppervlakten zoveel mogelijk door dezelfde voeger te laten uitvoeren [1]. Bij ijsafzetting op het metselwerk dient niet te worden gevoegd [1]. Een betere verdichting kan worden verkregen door de voegspecie ‘drukkend’ en niet ‘vegend’ aan te brengen [1]. Het is ook belangrijk om vochttransport in vers voegwerk te voorkomen, en tijdig hemelwaterafvoer aan te brengen, eventueel met steigerkappen en/of steigergaas [1].

Technische Specificaties en Normen

De technische specificaties van Bouwmaat Voegmortel Cementgrijs zijn onder meer: een maximale korrel van 1 mm, een droogtijd van 28 uur, en een houdbaarheid van 12 maanden [2]. De maximale verwerkingstemperatuur is 30 graden Celsius, en de minimale verwerkingstemperatuur is 5 graden Celsius [2]. De maximale voegbreedte is 12 millimeter, en de minimale voegbreedte is 8 millimeter [2]. De mengverhouding is 2 liter schoon leidingwater op 25 kg mortel [2].

Sakrete Voegmortel heeft een mortelkwaliteit van M15 en is voorzien van keurmerken CE, Komo en BSB [1].

Voegmortel en Duurzaamheid

Het gebruik van uitbloeiingsarme voegmortel, zoals Sakrete UA en Remix voegmortels, verkleint de kans op witte kalkuitslag aanzienlijk [1, 6]. Remix Uitbloeiingsarme (voeg)mortels zijn voorzien van een uitgekiend pakket uitbloeiblokkers en zijn te gebruiken onder extremere weersomstandigheden [6]. Dit draagt bij aan de duurzaamheid van het metselwerk en vermindert de noodzaak van toekomstig onderhoud.

Conclusie

Voegmortel is een cruciaal element in metselwerk, dat zowel structurele als esthetische functies vervult. De keuze van de juiste voegmortel, rekening houdend met de zuigkracht van de steen, de gewenste kleur en de specifieke toepassing, is essentieel voor een duurzaam en kwalitatief resultaat. Een correcte verwerking, conform de aanbevolen richtlijnen, is eveneens van groot belang. Door gebruik te maken van hoogwaardige voegmortels met uitbloeiblokkers, kan de levensduur van het metselwerk worden verlengd en de kans op onderhoud worden verminderd.