Doorstrijkmortel en Spouwmuurisolatie: Kwaliteit en Aandachtspunten bij Metselwerk en Gevelisolatie

Published by Redactie on september 4, 2025 | Category metselwerk

Inleiding

Dit artikel behandelt twee belangrijke aspecten van bouw en renovatie: de doorstrijkmethode bij metselwerk en de overwegingen bij spouwmuurisolatie. De doorstrijkmethode biedt een duurzame en kwalitatief hoogwaardige afwerking van metselwerk, terwijl spouwmuurisolatie een effectieve manier kan zijn om de energie-efficiëntie van een woning te verbeteren. Echter, bij beide technieken zijn er specifieke aandachtspunten die in acht genomen moeten worden om problemen zoals uitslag, vocht en verminderde isolatiewaarde te voorkomen. De informatie in dit artikel is gebaseerd op beschikbare gegevens over deze methoden en de bijbehorende uitdagingen.

Doorstrijken: Een Monolithische Verbinding

Doorstrijken is een techniek waarbij metselen en voegen in één arbeidsgang worden uitgevoerd, resulterend in een homogene en duurzame voeg. In tegenstelling tot traditionele navoegmethoden, waarbij de voegmortel slechts beperkte hechting heeft op het steenoppervlak, creëert doorstrijken een monolithisch geheel tussen metsel- en voegwerk. Dit vermindert de kans op schade aan de voegen aanzienlijk.

De methode omvat het “vol en zat” metselen, waarbij stoot- en lintvoegen volledig gevuld worden met mortel. Vervolgens worden de baarden (de delen van de mortel die uitsteken) “geschoren”. Zodra de mortel voldoende is aangetrokken, wordt overtollige mortel verwijderd met een voegroller of voegspijker. De voeg wordt vervolgens afgewerkt en verdicht door middel van bezemen of doorstrijken met een voegspijker, -ijzer of -roller. Afhankelijk van de gekozen methode zijn verschillende voegvormen mogelijk, maar platvol, snij- en knipwerk zijn niet toepasbaar bij doorstrijken.

Voordelen van Doorstrijken

De voordelen van doorstrijken zijn talrijk. Naast de verbeterde duurzaamheid en verminderde kans op schade, biedt de methode ook:

Hogere kwaliteit: Door het verdichten van de zichtzijde van het metselwerk tijdens het “vol en zat” metselen, wordt een hogere kwaliteit en hardheid van de voegen bereikt.
Minder mortelverlies: Het proces resulteert in minder mortelverlies, wat de efficiëntie verhoogt.
Verminderde vorstschade: Door de monolithische verbinding is het metselwerk minder gevoelig voor vorstschade. Er wordt zelfs gemeld dat met de Remix Frost methode gewerkt kan worden tot -6°C, met bestandheid tegen nachtvorstpieken tot -15°C.
Minder gevoelig voor uitslag en kleurverschillen: Uitslagarme doorstrijkmortel minimaliseert het risico op witte uitslag en kleurverschillen in het voegwerk.
Geschikt voor verdiepte voegen: Verdiepte voegen zijn minder vatbaar voor vervuiling door regenwater en bevorderen een snellere droging, waardoor mosgroei wordt voorkomen.
Geschikt voor stenen met geringe wateropname: De methode is ook toepasbaar op stenen met een lage waterabsorptie.
Efficiëntie in de bouw: Doorstrijken elimineert de noodzaak voor een apart voegbedrijf en voegmortel, waardoor steigers sneller afgebroken kunnen worden. Het metselen en voegen worden in één dag voltooid, wat de bouwtijd verkort.
Verantwoordelijkheid bij één bedrijf: Eén bedrijf kan de volledige verantwoordelijkheid nemen voor de uitvoering van de gevel.
Variatie voor de metselaar: De methode biedt de metselaar meer variatie in zijn werkzaamheden en meer arbeidsuren op hetzelfde bouwwerk.

Uitslagarme Doorstrijkmortel: Een Oplossing voor Esthetische Problemen

Een veelvoorkomend probleem bij nieuw metselwerk is witte uitslag of kalkuitbloei. Dit wordt veroorzaakt door stoffen uit de steen, metselmortel en/of voegmortel die door vochtstroming naar het oppervlak komen en daar kristalliseren. Dit kan de gevel ontsieren en vereist vaak kostbare reiniging.

Uitslagarme doorstrijkmortel biedt een oplossing voor dit probleem. Door de samenstelling van de mortel wordt de kans op uitslag aanzienlijk verminderd. Een aannemer die uitslagarme doorstrijkmortel toepaste in het project Lingevest, benadrukte de esthetische en kwalitatieve voordelen. De snelle voltooiing van de gevel, zonder de noodzaak voor een aparte voeger, werd ook als een belangrijk voordeel genoemd.

Preventieve Maatregelen bij Doorstrijken

Naast het gebruik van uitslagarme mortel, zijn er preventieve maatregelen die genomen kunnen worden om uitslag te voorkomen:

Afdekken van vers metselwerk: Het afdekken van vers metselwerk, vooral aan de onderzijde, voorkomt vlekken en vocht door opspattend vuil.
Afdekken van verschillende metselwerksoorten: Het afdekken van rode metselwerk onder zwarte metselvlakken voorkomt kleurverschillen.
Afdekken van de spouwmuur: Het direct afdekken van de spouwmuur aan de bovenzijde na het metselen voorkomt inwateren.
Droogte bevorderen: Een snelle droging van het metselwerk vermindert de kans op uitslag.

Spouwmuurisolatie: Potentie en Valkuilen

Spouwmuurisolatie is een populaire methode om de thermische isolatie van een woning te verbeteren. Echter, er zijn verschillende factoren die de effectiviteit van spouwmuurisolatie kunnen beïnvloeden.

Problemen bij Spouwmuurisolatie

Cementbaarden: Cementbaarden, resten cement die een brug vormen tussen het buiten- en binnenspouwblad, vormen koudebruggen en kunnen leiden tot vochtproblemen. Indien mogelijk moeten cementbaarden verwijderd worden. Bij een grote hoeveelheid cementbaarden is spouwmuurisolatie geen geschikte optie.
Spouwmuurvervuiling: Resten puin, cement of andere bouwmaterialen in de spouw verhinderen een gelijkmatige verdeling van het isolatiemateriaal en kunnen leiden tot koudebruggen en vochtplekken. Verontreinigingen moeten verwijderd worden voordat de spouw geïsoleerd wordt.
Minimale spouwbreedte: De spouw moet een minimale breedte hebben om effectieve isolatie mogelijk te maken.
Dampdichte verf: Een dampdichte verf op de gevel kan condensatie veroorzaken. In dit geval moet de verf verwijderd worden en vervangen door een dampopen verf.

Oplossingen voor Problemen bij Spouwmuurisolatie

Cementbaarden: Plaatselijk verwijderen indien mogelijk, anders alternatieve isolatie-oplossingen overwegen (bijvoorbeeld buitenmuurisolatie).
Spouwmuurvervuiling: Verontreinigingen verwijderen door enkele gevelstenen te verwijderen en de spouw schoon te maken.
Dampdichte verf: Afstralen en vervangen door dampopen verf.

Onderzoek van de Spouw

Om te bepalen of spouwmuurisolatie mogelijk is en eventuele problemen te identificeren, wordt een onderzoek van de spouw aangeraden. Dit onderzoek kan spouwvervuiling en de aanwezigheid van cementbaarden aan het licht brengen.

Conclusie

Zowel de doorstrijkmethode bij metselwerk als spouwmuurisolatie bieden aanzienlijke voordelen, maar vereisen zorgvuldige planning en uitvoering. Doorstrijkmortel zorgt voor een duurzame en kwalitatief hoogwaardige afwerking van metselwerk, terwijl spouwmuurisolatie de energie-efficiëntie van een woning kan verbeteren. Het is essentieel om de specifieke aandachtspunten en mogelijke problemen te kennen en passende maatregelen te nemen om optimale resultaten te garanderen. Een grondig onderzoek van de spouw is cruciaal voordat spouwmuurisolatie wordt overwogen.