Waterslagen: Functie, Materialen en Montage voor Gevelbescherming

Introductie

Waterslagen, ook bekend als raamdorpels, lekdorpels, raamtabletten of schuine vensterbanken voor buiten, zijn essentiële componenten voor de afwatering van een gevel. Ze vormen de overgang tussen het metselwerk en het kozijn, en worden ook gebruikt bij de overgang tussen verschillende gevelmaterialen. Deze elementen beschermen de gevel tegen waterindringing en vervuiling. Aluminium waterslagen zijn populair in de nieuwbouw en bij het vervangen van kozijnen vanwege hun onderhoudsgemak, lichtgewicht karakter en eenvoudige montage. Dit artikel biedt een gedetailleerd overzicht van waterslagen, hun functies, materialen, montage en onderhoud, gebaseerd op beschikbare informatie.

De Functie van Waterslagen

De primaire functie van een waterslag is het afvoeren van water dat langs het kozijn naar beneden loopt. Zonder waterslag zou regenwater direct op het metselwerk terechtkomen, wat kan leiden tot vochtproblemen, beschadiging van het metselwerk en verminderde isolatie. Waterslagen beschermen de bovenzijde van het buitenblad (metselwerk) tegen indringen van water aan de onderzijde van het raam. Ze voorkomen dat water en vuil langs de gevel lopen, wat vooral belangrijk is in de utiliteitsbouw en woningbouw om de gevel schoon te houden en minder reiniging noodzakelijk te maken.

Waterslagen zijn ontworpen om regenwater en vocht te weren van de onderliggende gevel. Ze steken een deel uit en lopen schuin af, waardoor water effectief wordt afgevoerd. De schuine afloop kan variëren, met hellingshoeken van 5°, 10° en 15°. De keuze van de hellingshoek hangt af van de specifieke omstandigheden en de gewenste afvoercapaciteit.

Materialen voor Waterslagen

Waterslagen kunnen worden vervaardigd uit verschillende materialen, waaronder aluminium, kunststof, glasvezelversterkte kunststof (GVK), beton en natuursteen.

• Aluminium: Aluminium waterslagen zijn zeer populair vanwege hun onderhoudsgemak, lichtgewicht karakter en eenvoudige montage. Ze kunnen worden geanodiseerd, gepoedercoat of gelakt in verschillende kleuren. Vaak wordt aan de onderzijde een anti-dreunfolie geplakt om tikkende geluiden van regen te dempen en een lekrandje aangebracht.
• Kunststof: Kunststof waterslagen, vaak gemaakt van GVK, bieden een strakke uitstraling en zijn snel te monteren. Ze zijn licht van gewicht en isolerend. GVK-waterslagen bestaan voor 90% uit zuiver glas en zijn leverbaar in lengtes tot 6 meter.
• Beton en Natuursteen: Traditionele waterslagen worden vaak gemaakt van beton of natuursteen. Deze materialen zijn duurzaam, maar kunnen zwaarder zijn en meer onderhoud vereisen.

Afmetingen en Montage

Het bepalen van de juiste maat waterslag is cruciaal voor een correcte installatie. De maat wordt bepaald door de negge te meten, de afstand van het stelkozijn tot de buitenzijde van het metselwerk. Hierbij wordt 20 mm opgeteld. Indien de berekende maat niet beschikbaar is, wordt de eerstvolgende grotere maat gekozen.

De montage van waterslagen gebeurt doorgaans met ankers die op het metselwerk worden gemonteerd, waarna de waterslag wordt geklikt. Bij aluminium waterslagen worden vaak glij-kopschotten gebruikt, voorzien van rubber, voor een goede afdichting. Kopschotten aan de zijkanten zorgen ervoor dat het systeem vrij kan uitzetten of krimpen.

Aansluitingen en Afdichtingen

Een optimale afdichting en aansluiting wordt bereikt wanneer de opstaande rand van de waterslag in een lekdorpel is gemonteerd. Bij regenval, slagregen of windgestuwde afwatering kan inwateren optreden. Het is daarom raadzaam alle waterslagen te controleren op een goede aansluiting en eventuele verbeteringen aan te brengen.

De aansluiting tussen de gevel en de waterslagen kan worden verbeterd door een kitafdichting toe te passen. Kopschotten aan de uiteinden van de waterslag zijn essentieel om inwateren te voorkomen.

Onderhoud en Reiniging

Regelmatig onderhoud is belangrijk om de functionaliteit en levensduur van waterslagen te waarborgen. Vervuiling door alg en mos moet worden verwijderd en het materiaal moet worden gereinigd. Dergelijke vervuiling tast het materiaal aan, houdt vocht vast en kan bij vorst schade veroorzaken.

Indien raamdorpelstenen los liggen, dienen deze opnieuw te worden gemonteerd en het voegwerk te worden hersteld. Als het voegwerk in slechte conditie verkeert, moet het worden hersteld of vervangen om inwateren te voorkomen.

Problemen en Oplossingen

Door werking van materialen en weersinvloeden kunnen waterslagen vervormen. In dergelijke gevallen kan de bevestiging worden verbeterd of ruimte worden gecreëerd zodat de materialen kunnen uitzetten en krimpen.

Indien de waterslag slecht is onderhouden, is zelfwerkzaamheid voor onderhoud en reiniging aan te raden. Bij bevestigingsproblemen kan gebruik worden gemaakt van ‘Poly max’ of ‘Fix all kit’ om de bevestiging te verbeteren.

Specifieke aandachtspunten

• Aluminium waterslagen: Deze zijn vaak voorzien van een lekrandje aan de onderzijde van het zichtvlak.
• GVK waterslagen: Deze zijn licht van gewicht, sterk en onbreekbaar, en hebben een hoge isolatiewaarde.
• Kopschotten: Zorg ervoor dat waterslagen aan de uiteinden zijn voorzien van kopschotten om inwateren te voorkomen.
• Anti-dreunfolie: Overweeg het gebruik van een anti-dreunfolie aan de onderzijde van de uitstekende rand om geluidsoverlast te verminderen.

Conclusie

Waterslagen zijn cruciale elementen voor de bescherming van een gevel tegen waterindringing en vervuiling. De keuze van het juiste materiaal, de correcte afmetingen en een zorgvuldige montage zijn essentieel voor een optimale werking. Regelmatig onderhoud en inspectie zijn noodzakelijk om de levensduur en functionaliteit van waterslagen te waarborgen. Door aandacht te besteden aan deze aspecten kan men de gevel effectief beschermen en de waarde van het pand behouden.

Bronnen

1. Aluparts
2. Homekeur
3. MS Kozijn
4. Comhan
5. ZKKF