Vele Friese Geeltjes in voorraad: Een handleiding voor bouwers en herbebouwers

Published by Redactie on september 4, 2025 | Category metselwerk

Deze handleiding richt zich op het gebruik van friese geeltjes in de bouwpraktijk, met een focus op de beschikbare voorraden, specificaties en marktwaarden zoals weergegeven in de beschikbare bronnen. Het doel is om een duidelijk beeld te verschaffen van de huidige markt voor deze historische metselstenen, zowel voor professionele bouwers als voor DIY-liefhebbers die op zoek zijn naar een authentieke look voor hun projecten.

Soorten en maten van Friese Geeltjes op de Nederlandse markt

Uit de beschikbare bronnen blijkt een diversiteit aan soorten en maten van friese geeltjes op de Nederlandse markt. De meest voorkomende soorten zijn de klassieke Friese geeltjes, ook wel "Friese drielingen" genoemd, en de kleinere varianten zoals de "kleine Friese geeltjes" of "geeltjes in klein formaat". Daarnaast zijn er ook specifieke vormen zoals de "appelbloesem" en "waalformaat" geeltjes. De meeste aanbiedingen zijn tweedehands of afkomstig uit sloopprojecten, wat aangeeft dat deze stenen vaak uit oude gebouwen, zoals boerderijen, komen.

De meest gebruikte maten zijn duidelijk gedefinieerd. De "appelbloesem" of "groter formaat" geeltjes zijn vaak 18 cm lang, 4 cm breed en 9 cm hoog. Andere aanbiedingen geven maten zoals 185x85x40 mm en 210x100x50 mm. Voor kleinere stenen worden maten van 5,5 cm breed en 17 cm lang genoemd, met een laagmaat (dikte inclusief voeg) van circa 5,5 cm. Er zijn ook stenen beschikbaar met afmetingen van 5x10x20,5 cm. Deze variatie in maten biedt de mogelijkheid om verschillende stijlen en technieken toe te passen in het metselwerk.

De kleuren van de geeltjes zijn voornamelijk geel of pastelkleuren zoals roze. De geel gekleurde stenen worden vaak beschreven als "gele metselstenen" of "gele geeltjes", wat duidt op een specifieke baktechniek en een bepaalde kleur die vaak wordt geassocieerd met de regio Friesland. De stenen worden vaak beschreven als "gebakken handvorm", wat verwijst naar de manier waarop ze zijn vervaardigd. De "drieling" of "drievoudige" stenen zijn vaak groter en zijn bedoeld voor het metselwerk van buitenmuren, terwijl de kleinere stenen vaak voor binnenmuren of sierlagen worden gebruikt.

Beschikbare hoeveelheden en leveranciers

De markt voor friese geeltjes in Nederland is gekenmerkt door aanzienlijke voorraad, voornamelijk in de vorm van grote partijen van tweedehands of geretrograde bouwmaterialen. Er zijn meerdere leveranciers actief, variërend van particulieren tot professionele handelsbedrijven. Een belangrijke speler is Walstra Antieke Bouwmaterialen, die zich specialiseert in het in- en verkoop van oude bouwmaterialen. Deze onderneming heeft een voorraad van minstens 1 miljoen stukken op voorraad, inclusief grote hoeveelheden friese geeltjes in verschillende maten en kleuren. Andere belangrijke leveranciers zijn BONTE In & Outdoor Decoration, MMSOudemirdum, en verschillende particulieren zoals Sharon Ter Idzard en Sietse de Bruin.

De beschikbare hoeveelheden zijn aanzienlijk. Er zijn aanbiedingen voor partijen van 20.000 stuks (appelbloesem), 32.000 stuks (klein formaat), 6.500 stuks (waalformaat), 9.000 stuks (algemeen), 200.000 stuks (klein formaat), en zelfs 400.000 stuks kleine gele stenen op voorraad. Deze grote hoeveelheden suggereren dat er een actieve markt is voor deze materialen, vooral voor grotere bouwprojecten. De leveranciers geven vaak aan dat prijzen voor grotere partijen apart worden afgegeven, meestal alleen bij de zaak of via een directe contactopname. Dit wijst op een markt waar klanten worden aangemoedigd om rechtstreeks contact op te nemen, in plaats van via de standaard chatfunctie van de marktplaats.

De voorraad is vaak opgeslagen op specifieke locaties, zoals "feenstr sloopwerken de roede 7 franeker" of "Bolsward". De levering kan per ophalen of via bezorgservice geschieden. Voor grote aankopen worden vaak kortingen aangeboden, zoals vermeld in een aanbod van 100 euro voor 1000 m² geeltjes. Er zijn ook aanbiedingen voor "straatgeeltjes", die mogelijk een andere vorm of dikte hebben dan de reguliere metselstenen.

Prijsontwikkelingen en marktwaarden

De marktwaarden voor friese geeltjes zijn afhankelijk van de hoeveelheid, de staat van de stenen en de leverancier. De prijzen variëren sterk, van zeer lage prijzen per stuk tot hoge totale bedragen voor groottes partijen. De meest voorkomende prijs is 0,50 euro per stuk, wat wordt genoemd als "richtprijs" of "vraagprijs". Deze prijs wordt vaak geassocieerd met stenen van goede kwaliteit, zoals "antieke drielingen" of "gebakken handvorm" stenen. Er zijn ook aanbiedingen met een hogere prijs van 0,70 euro per stuk, wat mogelijk verwijst naar een lagere hoeveelheid of een hogere kwaliteit.

Voor grotere hoeveelheden worden de prijzen vaak per m² aangegeven. Een voorbeeld is 100 euro voor 1000 m², wat neerkomt op 0,10 euro per m². Deze lage prijs per m² duidt erop dat er grote kortingen zijn voor grootschalige aankopen. Voor een grootschalig project kan deze prijs aantrekkelijk zijn. Er zijn ook partijen met een totaalbedrag van 600 euro voor 1137 stukken, wat neerkomt op ongeveer 0,53 euro per stuk. Een andere aanbieding voor 180 m² in halfsteens metselwerk heeft een totaalbedrag van 1234 euro, wat neerkomt op ongeveer 6,86 euro per m².

De prijzen zijn vaak afhankelijk van de staat van de stenen. Er zijn aanbiedingen voor "kopjes" (beschadigde stenen), "gebroken metselstenen" en "hele stenen", wat wijst op een verscheidenheid in kwaliteit. De prijs per stuk is vaak lager voor stenen met lichte beschadigingen. Voor grootschalige projecten is het belangrijk om te letten op de kwaliteit van de stenen, aangezien een hoge mate van beschadiging de bouwduur en de kosten kan verhogen.

Bouwtechnische aspecten en gebruik van Friese Geeltjes

Het gebruik van friese geeltjes in de bouw is gekenmerkt door hun historische waarde en esthetische waarde. De stenen zijn vaak handvormig gebakken, wat een unieke textuur en vorm geeft die moeilijk te reproduceren is met moderne materialen. Het metselwerk dat met deze stenen wordt gemaakt, heeft een authentieke uitstraling, vooral in combinatie met een oude stijl van bouwen. De meeste bronnen benadrukken dat de stenen geschikt zijn voor het metselwerk van zowel binnen- als buitenmuren, afhankelijk van de dikte en de kwaliteit.

De maten en vormen van de stenen bepalen het bouwproces. De "drielingen" zijn vaak groter en worden vaak gebruikt voor buitenmuren vanwege hun stevige vorm. De kleinere stenen zijn geschikt voor binnenmuren of sierlagen. De dikte van de stenen is cruciaal voor de duurzaamheid van het metselwerk. Een laagmaat van circa 5,5 cm inclusief voeg wordt vaak genoemd, wat aangeeft dat het metselwerk een bepaalde dikte heeft die geschikt is voor de belasting van een muur. Voor het metselwerk is een geschikte mortel nodig, vaak een mengsel van zand, kalk en cement, dat geschikt is voor het materiaal.

Het metselwerk dat met deze stenen wordt gemaakt, heeft een bepaalde duurzaamheid. De stenen zijn vaak uit een oude boerderij afkomstig, wat aangeeft dat ze al jaren hebben stand gehouden. De kwaliteit van de stenen is vaak goed, maar er zijn ook aanbiedingen voor "kopjes" of "gebroken metselstenen", wat wijst op een lagere kwaliteit. Voor een duurzaam bouwproject is het belangrijk om te letten op de kwaliteit van de stenen, aangezien beschadigde stenen het metselwerk kunnen verzwakken.

Er zijn ook aanbiedingen voor "decoratieve stenen wanden" die zelf gemetseld kunnen worden. Deze wanden zijn vaak gemaakt van de zelfde materialen, maar zijn bedoeld voor een decoratieve functie in plaats van een structurele functie. Voor een bouwproject is het belangrijk om te bepalen of de stenen geschikt zijn voor een bepaalde functie, zoals een buitenmuur of een binnenmuur.

Advies voor kopers en bouwers

Voor kopers van friese geeltjes is het belangrijk om vooraf te controleren welke stenen beschikbaar zijn en in welke staat ze zich bevinden. Er zijn aanbiedingen voor "hele stenen", "kopjes" en "gebroken metselstenen", wat aangeeft dat de kwaliteit van de stenen kan variëren. Voor een duurzaam bouwproject is het aan te raden om een grote hoeveelheid stenen te controleren voordat het tot een aankoop wordt overgegaan. De leverancier moet kunnen aantonen dat de stenen geschikt zijn voor het doel van het project.

Voor bouwers is het belangrijk om te weten dat de stenen vaak een bepaalde dikte hebben die geschikt is voor het metselwerk. De laagmaat van circa 5,5 cm inclusief voeg is belangrijk voor de duurzaamheid van het metselwerk. Voor een buitengewoon duurzaam metselwerk is het aan te raden om een geschikte mortel te gebruiken, zoals een mengsel van zand, kalk en cement. De keuze van de mortel is cruciaal voor de duurzaamheid van het metselwerk.

Voor grootschalige projecten is het belangrijk om te letten op de prijs per m². Er zijn aanbiedingen voor 0,10 euro per m², wat een aantrekkelijke prijs is voor grootschalige projecten. Voor kleinere projecten is het belangrijk om te controleren of de leverancier een minimumhoeveelheid heeft, aangezien sommige leveranciers alleen grotere partijen verkopen. Voor een klein project kan het handig zijn om een kleinere hoeveelheid stenen te kopen van een particulier of via een klein bedrijf.

Conclusie

De markt voor friese geeltjes in Nederland is actief en divers, met een grote hoeveelheid beschikbare materialen van hoge kwaliteit. De beschikbare bronnen tonen aan dat er zowel kleine als grote hoeveelheden beschikbaar zijn, met een verscheidenheid aan maten, kleuren en kwaliteiten. De prijzen variëren sterk, afhankelijk van de hoeveelheid en de kwaliteit van de stenen. Voor grootschalige projecten zijn de prijzen per m² vaak aantrekkelijk, terwijl kleinere aankopen een hogere prijs per stuk kunnen hebben. De kwaliteit van de stenen is vaak goed, maar er zijn ook aanbiedingen voor "kopjes" of "gebroken metselstenen", wat aangeeft dat de kwaliteit kan variëren. Het is belangrijk om vooraf te controleren welke stenen beschikbaar zijn en in welke staat ze zich bevinden, voordat een aankoop plaatsvindt.