Metselwerk waterafstotend maken: Effectieve methoden en praktische toepassingen

Vocht in metselwerk is een van de meest voorkomende problemen in de bouw- en renovatieindustrie. Het kan schade veroorzaken aan zowel de esthetiek als de duurzaamheid van een woning. Daarom is het belangrijk om metselwerk waterafstotend te maken, zodat de buitenmuur beschermd is tegen invloeden van buitenaf, zoals regen, vorst, schimmels en vervuiling. In dit artikel geven we een overzicht van de beschikbare methoden, het stappenplan voor toepassing, en de voordelen van het hydrofoberen of impregneren van metselwerk.

De focus ligt op het verweren van metselwerk tegen vocht, met nadruk op het gebruik van moderne producten zoals hydrofobe impregnaties en vochtwerende verf. De informatie is gebaseerd op praktische toepassingen en adviseert die in diverse contexten worden genoemd in betrouwbare bronnen.

Wat is waterafstotend maken van metselwerk?

Waterafstotend maken van metselwerk, ook wel hydrofoberen genoemd, is een techniek waarbij een waterafstotend middel op het oppervlak van de gevel of muur wordt aangebracht. Het doel is om het metselwerk te beschermen tegen vochtindringing, zonder de dampopenheid van het materiaal te verliezen. Dit is belangrijk, omdat metselwerk natuurlijk "ademt", wat nodig is voor een gezond bouwresultaat.

Volgens onderzoek door TNO en rapporten van het Rijksvastgoedbedrijf verlengen hydrofobe impregnaties de levensduur van metselwerk en beton aanzienlijk, mits goed aangebracht en onderhouden. Deze behandelingen zorgen voor een duurzamere gevel en verkleinen het risico op vervroegde slijtage, schimmelvorming of vries- en regenschade.

Voordelen van waterafstotend maken van metselwerk

• Bescherming tegen vochtindringing: Voorkomt dat regenwater in het metselwerk trekt.
• Weerstand tegen schimmels en algen: Vermindert het groeibod voor organische schadelijers.
• Droogere gevel: Minimaliseert de kans op vriesbreuk bij lage temperaturen.
• Vervuiling vertraagt: Het oppervlak wordt minder snel vuil en behoudt langer zijn esthetiek.
• Verlaagde warmteverliezen: Droge gevels zorgen voor betere isolatie.
• Verhoogde waarde en levensduur van het gebouw: Een goed onderhouden metselwerk draagt bij aan een hogere marktwaarde.

Hydrofoberen is dus een preventieve maatregel die het bouwresultaat beschermt en hoge renovatiekosten in de toekomst kan voorkomen.

Welke methoden zijn er beschikbaar?

Er zijn meerdere methoden om metselwerk waterafstotend te maken. De keuze van methode hangt af van het type metselwerk, de mate van vochtprobleem, en de gewenste duurzaamheid van de oplossing.

1. Hydrofoberen

Hydrofoberen is de meest gebruikte methode voor het waterafstotend maken van metselwerk. Hierbij wordt een hydrofobe impregnerende laag aangebracht, die diep in het metselwerk doordringt en een waterafstotende barrière vormt. Het middel maakt het metselwerk waterafstotend zonder de dampopenheid te verliezen, wat essentieel is om conditieproblemen te voorkomen.

De hydrofobe behandeling is ideaal voor muren gemaakt van baksteen, kalkzandsteen, beton, of natuursteen. Het is een langdurige oplossing die het metselwerk beschermt tegen de elementen.

Voordelen van hydrofoberen: - Verlengt de levensduur van het metselwerk. - Vertraagt de vorming van algen en schimmels. - Is geschikt voor diverse materialen. - Zorgt voor een natuurlijke uitstraling van het metselwerk.

2. Impregneren

Impregneren is een alternatieve methode waarbij een waterafstotend middel wordt aangebracht dat diep in het metselwerk doordringt. Het verschil met hydrofoberen is dat de impregnerende laag meer gericht is op het versterken van het metselwerk en het voorkomen van vochtindringing via het poreuze karakter van het materiaal.

Impregneren is vooral geschikt voor metselwerk dat al enigszins vervuild of beschadigd is. Het vult microscheuren en poriën, waardoor het metselwerk minder gevoelig is voor vocht.

Voordelen van impregneren: - Geeft extra bescherming tegen vocht en vervuiling. - Is geschikt voor metselwerk met microscheuren. - Versterkt de structuur van het metselwerk.

3. Vochtwerende verf

Vochtwerende verf is een andere optie voor het waterafstotend maken van metselwerk. Deze verf bevat speciale additieven die voorkomen dat vocht in het oppervlak trekt. Het is een oplossing die vooral geschikt is voor het schilderen van muren, waarbij een extra laag waterdichtheid wordt toegevoegd.

Voordelen van vochtwerende verf: - Geeft een esthetische afwerking. - Is geschikt voor het herstellen van vervormde of verouderde muren. - Kan aangebracht worden op diverse ondergronden.

Stappenplan voor het waterafstotend maken van metselwerk

Zowel hydrofoberen als impregneren of het gebruik van vochtwerende verf vereist een voorbereidingsfase en een nauwkeurige toepassing. Hieronder geven we een algemeen stappenplan dat van toepassing is op de meeste methoden.

Stap 1: Inspectie en diagnose

Voordat er een behandeling wordt toegepast, is het essentieel om de oorzaak van het vochtprobleem te achterhalen. Dit kan door:

• De muur visueel te controleren op scheuren, gaten of vochtplekken.
• Eventuele schade, zoals gescheurd metselwerk of uitgesprongen voegen, te herstellen.
• Te bepalen of het probleem veroorzaakt wordt door doorslaand vocht (regenwater), opstijgend vocht (uit de fundering) of conditieproblemen.

Als het probleem ernstig is, is het aan te raden om professioneel advies in te winnen van een vochtspecialist. Deels worden hier methoden genoemd die door experts worden toegepast, zoals injecteren tegen opstijgend vocht of het afdichten van kelders.

Stap 2: Reiniging van de muur

Voor een goed resultaat moet de muur eerst grondig worden gereinigd. Dit houdt in:

• Het verwijderen van vuil, algen, schimmels en vervuiling.
• Het reinigen van de muur onder hoge druk indien nodig.
• Het repareren van scheuren en naden met kit of mortel.

Reiniging is essentieel, omdat vuil of schimmel de toepassing van hydrofobe middelen kan verstoren en het resultaat vermindert.

Stap 3: Aanbrengen van primer (optioneel)

In sommige gevallen is het aan te raden om eerst een primer aan te brengen, vooral bij zeer poreus metselwerk of wanneer het metselwerk niet sterk genoeg is om het hydrofobe middel op te nemen. De primer zorgt voor een betere hechting en een langdurigere bescherming.

De primer moet volledig drogen voordat het hydrofobe middel of de vochtwerende verf wordt aangebracht.

Stap 4: Aanbrengen van het hydrofobe middel of vochtwerende verf

Na de reiniging en eventuele primer kan het hydrofobe middel of vochtwerende verf worden aangebracht. Hier zijn enkele richtlijnen:

• Hydrofobe middelen: Deze worden met een spuitapparaat of kwast aangebracht. Het middel moet volgens de instructies van de fabrikant worden gebruikt.
• Vochtwerende verf: Deze verf wordt met een roller of kwast aangebracht. Het is aan te raden om minimaal twee lagen aan te brengen voor een optimaal resultaat.
• Impregnerende middelen: Deze worden meestal met een spuitapparaat of borstel aangebracht. Het middel moet goed doordringen in het metselwerk.

Het is belangrijk om de instructies van de fabrikant zorgvuldig te volgen, omdat de droogtijd en de toepassing van het middel van product tot product kan variëren.

Stap 5: Controle en eventuele herhaling

Na het aanbrengen van het middel is het aan te raden om de muur te controleren op waterdichtheid. Dit kan door een kleine test uit te voeren met water of door te wachten tot het regent. Eventuele reparaties of herbehandelingen moeten dan worden uitgevoerd indien nodig.

Bij gebruik van een hydrofobe behandeling is het aan te raden om het onderhoud op te volgen. Hoewel het middel relatief langdurig is, kan het nodig zijn om het na jaren opnieuw aan te brengen.

Kiezen van het juiste product

Het kiezen van het juiste product is essentieel voor het succes van de behandeling. De keuze hangt af van het type metselwerk en de gewenste functie van het middel.

1. Type metselwerk bepalen

Niet alle hydrofobe middelen zijn geschikt voor iedere gevel. Het is aan te raden om een product te kiezen dat afgestemd is op het materiaal van het metselwerk. De meest voorkomende materialen zijn:

• Baksteen
• Kalkzandsteen
• Beton
• Natuursteen
• Stucwerk

Het product moet geschikt zijn voor het type oppervlak en de gewenste toepassing. Bijvoorbeeld, een product dat is ontwikkeld voor stucwerk is niet noodzakelijk geschikt voor baksteen.

2. Fuctie van het middel

Bij het kiezen van een middel moet je ook rekening houden met de gewenste functie. Sommige middelen zijn gericht op vochtbestrijding, terwijl andere ook vuilafstotend zijn of extra hardheid bieden.

• Waterafstotend: Voorkomt vochtindringing.
• Vuilafstotend: Vertraagt vervuiling van het oppervlak.
• Versterkend: Versterkt het metselwerk door het vullen van microscheuren.

3. Voorbeeldproduct: Sikagard-703 W

Een veelgebruikt product voor het hydrofoberen van metselwerk is Sikagard-703 W, een watergebaseerde impregnerende verf op basis van silaan en siloxaan. Dit middel is geschikt voor metselwerk, mortel, baksteen, kalkzandsteen en natuursteen.

Kenmerken van Sikagard-703 W: - Sterk waterafstotend - Waterdampdoorlatend - Onzichtbaar na toepassing - Verbeterd de weerstand tegen vuil - Milieuvriendelijk - Gebruiksklaar

Na toepassing kan het oppervlak binnen 5 uur worden afgewerkt met verf.

Wanneer een professional inschakelen?

Hoewel het waterafstotend maken van metselwerk in veel gevallen zelf uit te voeren is, is het soms verstandig om een professional in te schakelen. Hier zijn enkele situaties waarin dit aan te raden is:

1. Ernstige vochtproblemen

Bij ernstige vochtproblemen, zoals opstijgend vocht of structurele schade, is het aan te raden om een vochtspecialist in te schakelen. Deze experts zijn ervaren in het herstellen van metselwerk en het toepassen van specifieke methoden zoals injecteren of afdichting van de fundering.

2. Onzekerheid over de oorzaak

Als de oorzaak van het vochtprobleem onduidelijk is, is het verstandig om een vochtspecialist te betrekken. Deze kan een vochtdiagnose uitvoeren en een oplossing aanbieden die gericht is op de onderliggende oorzaak.

3. Oudere of gevoelige gevels

Bij oude of gevoelige gevels kan het risico op schade groter zijn. In dergelijke gevallen is het aan te raden om een professional te betrekken om de behandeling veilig en effectief uit te voeren.

4. Geen ervaring met het proces

Als je geen ervaring hebt met het waterafstotend maken van metselwerk, kan het verstandig zijn om een professional in te schakelen. Dit voorkomt eventuele fouten en zorgt voor een duurzamere oplossing.

Samenvatting van de methoden

Conclusie

Het waterafstotend maken van metselwerk is een essentiële maatregel om vochtproblemen te voorkomen en de levensduur van het bouwwerk te verlengen. Door middel van hydrofoberen, impregneren of het gebruik van vochtwerende verf kan het metselwerk effectief worden beschermd tegen vochtindringing, schimmelvorming en vervuiling.

De keuze van methode hangt af van het type metselwerk, de mate van vochtprobleem en de gewenste functie van de behandeling. Het is aan te raden om eerst de oorzaak van het probleem te achterhalen en eventueel professioneel advies in te winnen, vooral bij ernstige vochtproblemen of gevoelige gevels.

Met de juiste voorbereiding en producten is het mogelijk om een droog, esthetisch en duurzaam metselwerk te creëren dat jarenlang goed presteert.

Bronnen

1. Gevel hydrofoberen – Zelf aan de slag met duurzame gevelbescherming
2. Buitenmuur waterdicht maken – Voorkom vochtproblemen
3. Vochtbestrijding in Purmerend – Professieel advies en oplossingen
4. Gevel waterdicht maken – Praktische tips en methoden
5. Gevel waterdicht maken – Oplossingen en toepassingen