Plaatsen van een dakkapel en de vergunningeisen: wat elke eigenaar moet weten

Published by Redactie on september 7, 2025 | Category dakkapel

Het plaatsen van een dakkapel is een veelgebruikte manier om extra ruimte en natuurlijk licht in een woning te creëren. Of het nu gaat om een kleine uitbreiding op een zolder of een grotere verbouwing op een bovenverdieping, het is van groot belang om vooraf goed te begrijpen welke regels en wetgeving van toepassing zijn. Niet voor elke dakkapel is een vergunning nodig, maar wel voor de meeste. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van het vergunningbeleid bij het plaatsen van een dakkapel uitgelegd, met nadruk op de regels voor de voorzijde, achterzijde en zijkant van de woning, de afmetingen en de situaties waarin een vergunning wel of niet nodig is.

Inleiding

Bij de verbouwing van een woning is het verhogen van het comfort, de belichting of de gebruiksruimte vaak een van de belangrijkste doelen. Een dakkapel kan deze doelen efficiënt bereiken, maar het is belangrijk om te weten dat het plaatsen van zo’n constructie vaak bepaalde administratieve en bouwtechnische eisen met zich meebrengt. In Nederland geldt een vergunningstelsel dat de bouwactiviteiten reguleert, met als doel de straatbeeldkwaliteit, de veiligheid en de burenrechten te waarborgen.

De informatie in dit artikel is gebaseerd op officiële en betrouwbare bronnen, zoals websites van bouwadviezen, gemeentelijke kennisbanken en overheidssites. De nadruk ligt op de wetgeving zoals die is vastgelegd in het Besluit omgevingsrecht (Bor), het Bouwbesluit en de Welstandseisen.

Vergunningvrij bouwen: wanneer is een dakkapel toegestaan zonder vergunning?

Er zijn bepaalde voorwaarden waaronder een dakkapel zonder omgevingsvergunning mag worden geplaatst. Deze voorwaarden gelden meestal voor dakkapellen die aan de achterzijde van de woning worden geplaatst. Deze regels zijn vastgelegd in het Besluit omgevingsrecht en zijn van toepassing op vrijwel alle gemeenten in Nederland.

Aan de achterzijde van de woning

Een dakkapel mag zonder vergunning worden geplaatst aan de achterzijde van een woning, mits het volgende wordt voldaan:

De hoogte van de dakkapel mag niet groter zijn dan 1,75 meter.
De onderkant van de dakkapel moet zich minstens 0,5 meter boven de dakvoet bevinden.
De bovenkant van de dakkapel moet zich minstens 0,5 meter onder de daknok bevinden.
De zijkanten van de dakkapel moeten zich op minstens 0,5 meter afstand van de zijkanten van het dak bevinden.
De dakkapel moet zich op 50 tot 100 cm vanaf de dakgoot bevinden.
De dakkapel mag niet dichter bij de erfscheiding liggen dan 2 meter.

Bij het bouwen van twee dakkapellen boven elkaar is altijd een vergunning nodig, ongeacht de ligging.

Aan de voorzijde van de woning

Aan de voorzijde van een woning is het plaatsen van een dakkapel in de meeste gevallen vergunningplichtig, vooral als deze zichtbaar is vanaf de openbare weg. Er zijn echter uitzonderingen:

Als de dakkapel wordt vervangen door een gelijkwaardige dakkapel van dezelfde afmetingen en vorm, is een vergunning vaak niet nodig.
De breedte van de dakkapel mag maximaal 50% van de breedte van het dak zijn.
De dakkapel moet zich 50 tot 100 cm vanaf de dakgoot bevinden.

Aan de zijkant van de woning

Aan de zijkant van een woning is het vaak vergunningvrij om een dakkapel te plaatsen, mits het niet in een zichtbare locatie ligt, zoals op een doorgaande weg. De volgende voorwaarden moeten worden voldaan:

De dakkapel moet zich minstens 1 meter vanaf de voorzijde van de woning bevinden.
De dakkapel moet zich 50 tot 100 cm vanaf de dakgoot bevinden.
De dakkapel moet zich minstens 0,5 meter vanaf de achterzijde van het dak bevinden.
De hoogte mag niet groter zijn dan 1,75 meter.

Let op: In sommige gevallen, zoals in een hoekwoning of in een beschermde stadsgezicht, zijn er extra eisen waaraan moet worden voldaan.

Welstandseisen en het straatbeeld

De welstandseisen zijn een belangrijk onderdeel van het vergunningstelsel. Deze eisen zijn bedoeld om te waarborgen dat de nieuwe bouwwerken passen in de omgeving en het straatbeeld niet negatief beïnvloeden. Of welstandseisen van toepassing zijn, hangt af van de locatie van de woning en de gemeentelijke regelgeving.

In sommige gebieden zijn er geen welstandseisen van kracht, wat betekent dat het straatbeeld minder in het gedrang komt te staan. In andere gemeenten zijn de welstandseisen strikter, en kan een dakkapel die in het oog springt of niet past in het straatbeeld, worden geweigerd.

Bij het aanvragen van een vergunning voor een dakkapel, moet de gemeente worden ingelicht over de volledige opbouw van de dakkapel, inclusief materiaalkeuze, afmetingen en locatie. Als de gemeente vindt dat de dakkapel niet voldoet aan de welstandseisen, kan de vergunning worden geweigerd.

De rol van burenrechten en omwonenden

Hoewel de eigenaar van de woning in de meeste gevallen de bevoegdheid heeft om een dakkapel te plaatsen, kunnen omwonenden in sommige gevallen een rol spelen bij de vergunningaanvraag.

Kunnen buren de plaatsing van een dakkapel tegenhouden?

Ja, in theorie kunnen buren een vergunningverzoek tegenhouden, zolang ze een geldig argument hebben. Dit argument kan bijvoorbeeld zijn dat de dakkapel in strijd is met de welstandseisen van de gemeente of dat het burenrecht niet is gerespecteerd. Buren kunnen een ingebrekestuk indienen bij de gemeente, waarin zij hun bezwaren uiteen zetten.

Als de gemeente besluit dat de dakkapel niet voldoet aan de eisen, kan de vergunning worden geweigerd. De eigenaar van de woning kan dan nog beroep aantekenen bij de rechter, maar dit is een tijdrovend en kostbaar proces.

Tips bij het omgaan met buren

Het is verstandig om voor het aanvragen van een vergunning contact op te nemen met buren, vooral als de dakkapel zichtbaar zal zijn vanaf hun woning. Veel problemen kunnen worden voorkomen door eerlijk en open communicatie. In de meeste gevallen zullen buren geen bezwaar maken als het dakkapeldesign harmonisch is met de rest van de omgeving.

Hoe een vergunning aanvragen voor een dakkapel

Als de dakkapel niet onder de vergunningvrije voorwaarden valt, is het noodzakelijk om een omgevingsvergunning aan te vragen bij de gemeente. Het proces van het aanvragen van een vergunning verloopt in meerdere stappen:

Stap 1: Controle via het Omgevingsloket

Voordat u formeel een vergunning aanvraagt, is het verstandig om via het Omgevingsloket.nl te controleren of er in uw situatie een vergunning nodig is. Deze website biedt een vergunningcheck waarbij u uw project kunt invoeren, inclusief locatie, afmetingen en materiaalkeuze. De check geeft een indicatie of u in principe een vergunning nodig hebt.

Stap 2: Invullen en indienen van het aanvraagformulier

Als u besluit dat u toch een vergunning nodig heeft, dient u een aanvraagformulier in. Dit kan digitaal via de website van de gemeente of via de Omgevingsloket.nl-website. U dient ook een aantal bijlagen in, zoals:

Een bouwtekening van de dakkapel
Een plattegrond van de woning
Een verklaring dat u voldoet aan het Bouwbesluit
Eventueel een constructieberekening
Bewijs van eigenaarschap van de woning

Stap 3: Verwerking van de aanvraag

Na het indienen van de aanvraag beoordeelt de gemeente of de dakkapel aan alle eisen voldoet. De gemeente kan aanvullende informatie vragen of u om extra documentatie vragen. In sommige gevallen kan het proces weken duren, afhankelijk van de complexiteit van het project en de drukte bij de gemeente.

Extra aandachtspunten bij het plaatsen van een dakkapel

Bouwbesluit en constructieberekening

Niet alleen de vergunning is belangrijk, ook moet er rekening worden gehouden met het Bouwbesluit. Dit betekent dat de dakkapel veilig, duurzaam en voldoende geïsoleerd moet zijn. In sommige gevallen is het noodzakelijk om een constructieberekening te laten uitvoeren door een erkend ingenieur of bouwadviseur.

Bestemmingsplan

Het Bestemmingsplan van de gemeente bepaalt of een woning mag worden verbouwd en welke soorten verbouwingen toegestaan zijn. Het is verstandig om dit plan te raadplegen voordat u begint met het plaatsen van een dakkapel.

Welstandsnota

De Welstandsnota is een document dat wordt gebruikt om te bepalen of het ontwerp van de dakkapel past in het straatbeeld. De nota kan eisen stellen aan het materiaal, de hoogte, de vorm en de locatie van de dakkapel.

Asbest en veiligheid

Een belangrijk aspect dat vaak wordt over het hoofd gezien, is de aanwezigheid van asbesthoudend dakbeschot. In huizen die zijn gebouwd voor 1994 is het vaak gebruikelijk dat het dakbeschot asbest bevat. Als dit het geval is, is het verplicht om een sloopmelding aan te vullen voordat de dakkapel wordt geplaatst. Ook bij isolatieverbouwingen is het verstandig om te controleren of er sprake is van asbest.

Verplichte sloopmelding

Als er asbesthoudend dakbeschot aanwezig is, dient een sloopmelding aan te vullen via het Asbestmeldsysteem (AMS) van het Rijksvastgoedbedrijf. Deze melding is verplicht om ervoor te zorgen dat het afval veilig wordt afgevoerd en dat de omgeving niet wordt gevaarlijk beïnvloed.

Checklist: ben je vergunningvrij toegestaan?

Voor wie wil weten of zijn of haar dakkapel vergunningvrij is, is het nuttig om de volgende checklist te volgen:

Is de dakkapel geplaatst aan de achterzijde van de woning?
Is de hoogte van de dakkapel niet hoger dan 1,75 meter?
Is de onderkant van de dakkapel minstens 0,5 meter boven de dakvoet?
Is de bovenkant van de dakkapel minstens 0,5 meter onder de daknok?
Is de dakkapel minstens 0,5 meter van de zijkanten van het dak geplaatst?
Is de dakkapel 50 tot 100 cm vanaf de dakgoot?
Ligt de dakkapel minstens 2 meter van de erfscheiding?
Wordt de dakkapel niet geplaatst aan de voorzijde of zijkant van de woning?

Als u op alle vragen met “ja” kan antwoorden, is de dakkapel waarschijnlijk vergunningvrij. Als één van deze voorwaarden niet wordt gerespecteerd, is een vergunning nodig.

Conclusie

Het plaatsen van een dakkapel kan een waardevolle aanpassing zijn voor een woning, zowel qua comfort als qua belichting. Het is echter belangrijk om vooraf goed te begrijpen welke wetgeving en regels van toepassing zijn. Niet elke dakkapel is vergunningvrij, en het kan vertragingen, extra kosten of zelfs juridische problemen opleveren als u niet voldoet aan de eisen.

De regels zijn vooral strikter bij dakkapellen die zichtbaar zijn vanaf de openbare weg of in beschermde stadsgezichten. Het is verstandig om contact op te nemen met uw gemeente of via het Omgevingsloket te checken of een vergunning nodig is. Ook moet rekening worden gehouden met het Bouwbesluit, het Bestemmingsplan en eventueel de aanwezigheid van asbesthoudend dakbeschot.

Bij het aanvragen van een vergunning is het belangrijk om zorgvuldig te werken met documentatie en te luisteren naar eventuele bezwaren van buren. Door vooraf goed voorbereid te zijn, kunt u ervoor zorgen dat uw verbouwing vlekkeloos verloopt en dat u op lange termijn geniet van de extra ruimte die een dakkapel biedt.