Toezichtput in de riolering: functie, toepassing en keuze

Published by Redactie on juli 5, 2025 | Category riolering

Een toezichtput is een cruciaal onderdeel van elk rioleringssysteem. Het fungeert als een controle- en inspectiepunten, waarbij onderhoud, reiniging en inspectie van het rioleringssysteem worden gedaan. In Nederland worden deze putten vaak gebruikt om de afvoer van afvalwater en regenwater te beheren en om de werking van het rioleringssysteem te waarborgen. In dit artikel worden de functies, toepassingsgebieden en keuzemogelijkheden van een toezichtput uitgebreid behandeld, op basis van informatie uit de beschikbare bronnen.

Functies en toepassingsgebieden van een toezichtput

Een toezichtput is vooral bedoeld om toegang te bieden tot het rioleringssysteem voor inspectie, reiniging en onderhoud. Deze putten worden op strategische punten in het riolingsnetwerk geplaatst, zoals bij knooppunten, waar leidingen samenkomen, of bij veranderingen in de diameter of richting van de leidingen. Daarnaast kunnen toezichtputten ook dienen als afsluiting van de particuliere riolering aan de perceelgrens.

De functie van een toezichtput is onderverdeeld in meerdere aspecten:

1. Inspectie en onderhoud

Een van de belangrijkste functies van een toezichtput is het faciliteren van inspectie en onderhoud van het rioleringssysteem. Dit gebeurt door middel van een afneembaar deksel, waardoor toegang is tot de leidingen en aansluitingen. Hiermee kan worden gekeken of er verstoppingen zijn, of of er schade aan de leidingen is. Dit helpt om eventuele problemen vroeg te herkennen en te voorkomen dat er ernstige schade ontstaat.

2. Afvoer van afvalwater

De toezichtput dient ook als een punt waar afvalwater van huishoudens en bedrijven via de leidingen naar de afvoer wordt geleid. In sommige gevallen wordt ook een gescheiden rioleringssysteem gebruikt, waarbij regenwater apart wordt afgevoerd om overstromingen te voorkomen.

3. Monstername en analyse

In sommige gevallen worden monsters van het riolingswater genomen in de toezichtputten, om de kwaliteit van het afvalwater te analyseren. Dit is belangrijk om zodoende te voldoen aan milieunormen en de volksgezondheid te waarborgen.

4. Beheersing van verstoppingen

Een toezichtput kan helpen bij het voorkomen van verstoppingen in het riolingsnetwerk. Door het plaatsen van een toezichtput op punten waar de diameter van de leidingen verandert of waar verschillende aansluitingen bij elkaar komen, wordt het risico op verstoppingen verkleind.

Toepassingsgebied van een toezichtput

Een toezichtput wordt vaak toegepast in verschillende situaties, waaronder:

1. Aansluiting van riolering

Een toezichtput wordt vaak gebruikt als afsluiting van de particuliere riolering aan de perceelgrens. Dit is nodig om de overgang van het particuliere naar het openbare rioleringssysteem te regelen. Deze put dient ook als controlepunten voor de afvoer van afvalwater.

2. Infiltratie en overstromingsbescherming

Infiltratieputten, die vaak worden aangesloten op een toezichtput, helpen bij het afvoeren van overbodig regenwater, zodat overstromingen worden voorkomen. Dit is vooral van toepassing in gebieden met een hoge regenval.

3. Veiligheid en preventie

Een toezichtput kan helpen bij het voorkomen van terugstromen van vuil water. Hierbij wordt vaak een terugslapklep gebruikt, die ervoor zorgt dat het water niet in omgekeerde richting stroomt. Dit is belangrijk in situaties waarin de riolering van een woning wordt aangesloten op een openbare riolering.

Materialen en constructie van een toezichtput

De materialen waaruit een toezichtput is opgebouwd, variëren afhankelijk van het gebruik en de locatie. De meest voorkomende materialen zijn beton, kunststof en gietijzer. Hieronder volgt een overzicht van de voordelen en nadelen van deze materialen:

1. Beton

Beton is een van de meest gebruikte materialen voor toezichtputten. Het is sterk, bestand tegen corrosie en heeft een lange levensduur. Binnen de betonputten zijn er verschillende varianten, waaronder zelfverdichtend beton, dat wordt gebruikt in grote constructies. Betonputten zijn beschikbaar in verschillende maten en vormen, en kunnen worden aangepast aan de specifieke behoeften van het rioleringssysteem.

2. Kunststof

Kunststofputten zijn lichter dan beton en kunnen eenvoudiger worden geïnstalleerd. Ze zijn bestand tegen corrosie en hebben een lange levensduur. Kunststofputten zijn verkrijgbaar in verschillende materialen, waaronder polypropyleen (PP), polyethyleen (PE) en PVC. Deze materialen zijn 100% recyclebaar en voldoen aan verschillende Europese normen, waaronder de NEN-EN 13598-2:2020.

3. Gietijzer

Gietijzeren putten zijn minder gebruikelijk, maar worden nog steeds toegepast in bepaalde situaties. Ze zijn sterk en bestand tegen slijtage, maar kunnen zwaarder zijn dan kunststof of beton. Daarnaast zijn ze moeilijker te monteren en kunnen ze sneller corroderen.

Keuze en installatie van een toezichtput

Bij het kiezen van een toezichtput zijn er verschillende factoren die in aanmerking moeten worden genomen, waaronder de diameter van de aansluitende leidingen, de belastingklasse en de locatie van de put. In de bronnen worden verschillende richtlijnen gegeven over de juiste keuze van de toegestane diameter en de benodigde afmetingen.

1. Diameter van de toegestane leidingen

De diameter van de toegestane leidingen is afhankelijk van de diameter van de toezichtput. De volgende tabel geeft een overzicht van de maximale diameter van de aansluitende leidingen per toegestane diameter van de put:

Diameter toezichtput	Max. diameter aansluitende leiding
600 mm	315 mm
800 mm	500 mm
1000 mm	630 mm

2. Belastingklasse en verkeersbelasting

De belastingklasse bepaalt de verkeersbelasting die de put moet kunnen dragen. De verschillende klassen zijn als volgt:

A 15 kN: Voetgangers en fietsers
B 125 kN: Trotoirs, parkeerplaatsen en garages
C 250 kN: Wegmarkeringen en parkeerplaatsen
D 400 kN: Rijbanen en parkeerplaatsen
E 600 kN: Havens en laadstations
F 900 kN: Landingsbanen

Deze belastingklasse beïnvloedt ook de keuze van het materiaal en de constructie van de put.

3. Installatie en montage

De installatie van een toezichtput gebeurt meestal met behulp van schachtelementen, dekplaten en pasringen. Bij de montage moet rekening worden gehouden met de verkeersbelasting, de gronddruk en de aansluitingen van de leidingen. De put moet zodanig worden geplaatst dat er voldoende ruimte is voor inspectie en onderhoud.

Voorbeelden van toezichtputten

In de bronnen zijn verschillende voorbeelden van toezichtputten te vinden, waaronder:

1. DykaMax-putten

De DykaMax-putten zijn klantspecifieke prefab-putten, die volledig op maat worden geproduceerd. Ze zijn gemaakt van kunststof en kunnen worden aangepast aan de specifieke behoeften van het rioleringssysteem. Deze putten zijn verkrijgbaar in verschillende diameters en hebben een telescoopfunctie om zettingsverschillen op te vangen.

2. Kunststof inspectieputten

Kunststof inspectieputten zijn lichter dan betonnen putten en kunnen eenvoudiger worden geïnstalleerd. Ze zijn bestand tegen corrosie en hebben een lange levensduur. Kunststofputten zijn verkrijgbaar in verschillende materialen, waaronder PP en PVC.

3. Betonputten

Betonputten zijn sterk, bestand tegen corrosie en hebben een lange levensduur. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende maten en vormen, en kunnen worden aangepast aan de specifieke behoeften van het rioleringssysteem. Ze zijn beschikbaar in zelfverdichtend beton, wat helpt bij het voorkomen van verstoppingen.

Conclusie

Een toezichtput is een essentieel onderdeel van elk rioleringssysteem. Het dient als controle- en inspectiepunten, waarbij onderhoud, reiniging en inspectie van het rioleringssysteem worden gedaan. De keuze van het materiaal, de diameter en de belastingklasse zijn belangrijke factoren bij het plaatsen van een toezichtput. De toepassing van een toezichtput is breed, en het is van toepassing in verschillende situaties, waaronder het beheren van afvoer van afvalwater, het voorkomen van verstoppingen en het beveiligen van het milieu.