Dakkapel op schuur: vergunningsvrije opties en bouwvoorwaarden

Bij de bouw van een schuur is het vaak niet alleen de opslagruimte die telt, maar ook de mogelijkheid om de functie van het bouwwerk te verbreden. Een dakkapel op een schuur kan bijvoorbeeld nuttig worden gebruikt als werkplaats, berging of zelfs als tijdelijke woonruimte. Voor het plaatsen van zo’n dakkapel zijn er echter een aantal regels en voorwaarden die je moet kennen. Deze richtlijnen zijn grotendeels afhankelijk van de locatie binnen het perceel, de hoogte van het bouwwerk en de relatie tot het hoofdgebouw.

Deze artikel geeft een overzicht van de bouwvoorwaarden en regelgeving die van toepassing zijn op het plaatsen van een dakkapel op een schuur. Op basis van de informatie uit betrouwbare bronnen, zoals Bouwadvies Shop, Drechterland en Wat Mag Ik Bouwen, worden de relevante normen en praktische aandachtspunten besproken.

Inleiding

Het plaatsen van een dakkapel op een schuur is een veelvoorkomende aanvulling bij het vergunningsvrije bouwen van bijgebouwen. In de meeste gevallen is het bouwen van een schuur zonder vergunning mogelijk, mits er aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Een dakkapel op zo’n schuur kan extra ruimte bieden, maar moet wel voldoen aan de regels omtrent hoogte, afstand tot perceelgrenzen en functie.

Het artikel is opgebouwd in logische hoofdstukken die elk een aspect van de regelgeving belichten. Hierin worden de begrippen dakkapel, bijgebouw en schuur gedefinieerd, worden de bouwvoorwaarden beschreven en worden praktische richtlijnen voor het berekenen van maximale hoogte en afstand gegeven. Ook wordt ingegaan op uitzonderingen, zoals bijgebouwen in beschermde dorps- of stadsgezichten of in de buurt van monumenten.

Wat is een dakkapel op een schuur?

Een dakkapel is een uitstekende constructie bovenop een schuur of een ander bijgebouw. Deze uitbreiding kan dienen als extra berging, werkplaats of zelfs als tijdelijke woonruimte. In de context van vergunningsvrij bouwen is een dakkapel geclassificeerd als een bijgebouw. Dit betekent dat de dakkapel functioneel ondergeschikt moet zijn aan het hoofdgebouw van het perceel.

De dakkapel valt dus onder de categorie van bouwwerken die zonder vergunning kunnen worden geplaatst, zolang de regels van het Omgevingsplan en de Bouwbesluit zijn gevolgd. Dit betreft onder andere de locatie, hoogte, afstand tot het hoofdgebouw en het gebruik van het bouwwerk.

Vergunningsvrije bouw: voorwaarden voor een dakkapel op een schuur

Als je een dakkapel op een schuur wil bouwen zonder vergunning, zijn er meerdere voorwaarden die je moet respecteren. Deze voorwaarden zijn in grote mate gelijk aan die voor het bouwen van een schuur, maar met een aantal specifieke aandachtspunten voor het aanbouwen van een dakkapel.

1. Locatie: binnen het achtererfgebied

De eerste voorwaarde voor een vergunningsvrije dakkapel is dat deze binnen het achtererfgebied moet komen. Het achtererf is gedefinieerd als het deel van het perceel dat zich achter de voorgevel bevindt. Bij vrijstaande of hoekwoningen begint het achtererf meestal op 1 meter vanaf de voorkant van het hoofdgebouw.

Het achtererfgebied is van belang, omdat het de wijkvisie van de gemeente weerspiegelt. Plaatsing van een dakkapel op het voorerf kan leiden tot het vernieuwen van het aanzicht van de wijk, wat vaak tegenwerkt aan het Omgevingsplan. Uitzonderingen zijn mogelijk als de gemeente geen Omgevingsplan heeft.

2. Afstand tot het hoofdgebouw

De dakkapel moet minimaal 4 meter vanaf het hoofdgebouw staan. Deze regel geldt ook voor schuren of andere bijgebouwen met een dak. De afstand is belangrijk, omdat het zorgt voor een visuele scheidingslijn tussen hoofd- en bijgebouw en de hinder voor buren beperkt.

Bij een dakkapel die deels binnen en deels buiten de zone van 4 meter staat, geldt dat de functie van het gehele bouwwerk ondergeschikt moet zijn aan het hoofdgebouw.

3. Maximale hoogte

De hoogte van een dakkapel op een schuur wordt bepaald door een formule die rekening houdt met de afstand tot de perceelgrens. De formule luidt als volgt:

Daknokhoogte (m) = (afstand tot perceelgrens (m) × 0,47) + 3 meter

De waarde van 3 meter is de basis hoogte van de schuur. Er mag dus extra hoogte worden toegevoegd, mits de afstand tot de perceelgrens in aanmerking wordt genomen.

Bijvoorbeeld: Als de afstand tot de perceelgrens 2 meter is, dan is de maximale hoogte van de dakkapel:

3 + (2 × 0,47) = 3 + 0,94 = 3,94 meter

Deze berekening geldt voor schuren of dakkapellen met een schuindak. Bij vlakdaken geldt een maximale hoogte van 3 meter.

De afstand moet altijd worden gemeten vanaf het maaiveld van de aangrenzende perceelgrens, niet vanaf de zijkant van het hoofdgebouw of de schuur.

4. Geen gebruik als verblijfsruimte

Een dakkapel mag niet dienen als een permanente verblijfsruimte. Dit betekent dat het bouwwerk niet mag worden gebruikt als een wooneenheid. De Raad van State heeft in het verleden bepaald dat een buitenkeuken of dakterras op een bijgebouw niet ondergeschikt is aan het hoofdgebouw en dus niet vergunningsvrij is.

Dit betekent dat het plaatsen van een dakterras op een dakkapel boven een schuur niet zonder vergunning mag worden gedaan.

5. Geen bouwwerk in de buurt van monumenten of in beschermde dorpsgezichten

In een beschermd dorps- of stadsgezicht gelden vaak strengere regels voor het bouwen van bijgebouwen. In dergelijke zones is het bouwen van een dakkapel op een schuur meestal niet vergunningsvrij. Ook wanneer je een schuur of dakkapel aan een beschermde woning of monument bouwt, zijn er extra regels van toepassing.

In deze gevallen is het noodzakelijk om contact op te nemen met de gemeente om te bepalen of een vergunning nodig is. Dit is vaak het geval, aangezien de wijkvisie en het aanzicht van het perceel extra in de gaten worden gehouden.

Functie en gebruik: ondergeschiktheid aan het hoofdgebouw

Een belangrijk aspect van vergunningsvrije bouw is de functie van het bijgebouw. Een dakkapel op een schuur moet functioneel ondergeschikt zijn aan het hoofdgebouw. Dit betekent dat de dakkapel niet in eigen rechten mag worden gebruikt, zoals als een aparte woning of een verblijfsruimte.

De functie van de dakkapel moet in dienst staan van het hoofdgebouw. Voorbeelden hiervan zijn:

• Extra berging voor gereedschap of materialen
• Werkplaats of garage
• Tijdelijke opslagruimte

Een dakkapel mag niet worden gebruikt als een volwaardige wooneenheid. Het is dus niet toegestaan om zonder vergunning een verdieping met verblijfsruimte te maken boven een schuur.

Burenrecht en hinder

Het plaatsen van een dakkapel op een schuur kan ook hinder veroorzaken voor buren. Het burenrecht, zoals opgenomen in het Burgerlijk Wetboek, zorgt ervoor dat buren kunnen reageren op bouwactiviteiten die hun leefomgeving negatief beïnvloeden. Dit geldt bijvoorbeeld wanneer:

• De dakkapel zonlicht blokkeert
• De dakkapel lawaai of luchtverontreiniging veroorzaakt
• De dakkapel hinderlijk is voor de buren

Het burenrecht helpt hierbij om juridisch te bepalen of de hinder rechtens is. Het is daarom verstandig om bij het bouwen van een dakkapel rekening te houden met de omgeving en eventuele bezwaren van buren.

Praktische richtlijnen voor het bouwen van een dakkapel

1. Controleer of je een vergunning nodig hebt

Voordat je begint met het bouwen van een dakkapel op een schuur, is het belangrijk om te controleren of je een vergunning nodig hebt. Dit kan via het Omgevingsloket van de gemeente. In het Omgevingsloket kun je zien of je een vergunning of een melding nodig hebt. Voor eenvoudige plannen zoals het bouwen van een dakkapel is het vaak voldoende om een melding te doen.

Voor ingewikkelde projecten, zoals het bouwen van een dakterras of het maken van verblijfsruimte, is een vergunning meestal verplicht. Het is verstandig om hierbij vooraf contact op te nemen met de gemeente.

2. Bereken de maximale hoogte

Gebruik de formule om de maximale hoogte van de dakkapel te berekenen. Zorg ervoor dat je de afstand tot de perceelgrens correct meet. Deze afstand moet vanaf het maaiveld worden gemeten.

3. Zorg voor voldoende afstand tot het hoofdgebouw

Controleer of de dakkapel minstens 4 meter vanaf het hoofdgebouw staat. Dit geldt ook voor schuren of andere bijgebouwen.

4. Controleer of je in een beschermde wijk of bij een monument woont

Als je in een beschermd dorps- of stadsgezicht woont of in de buurt van een monument, zijn er extra regels van toepassing. In dergelijke gevallen is het bouwen van een dakkapel vaak niet vergunningsvrij.

Uitzonderingen en praktische overwegingen

1. Mantelzorgwoningen

Een uitzondering op de regels voor vergunningsvrije bouw is het geval van mantelzorgwoningen. In sommige gevallen mag een mantelzorgwoning zonder vergunning worden gebouwd, ook als het als een aparte woning fungeert. Dit is echter afhankelijk van de omstandigheden en moet per geval worden gecontroleerd.

2. Bijgebouwen op weilanden of bospercelen

Bijgebouwen zijn meestal vergunningsvrij in het achtererfgebied van een woonperceel. Echter, wanneer het perceel geen hoofdgebouw heeft, zoals een weiland of bosperceel, zijn de regels voor vergunningsvrije bouw niet van toepassing.

3. Recreatiewoningen en woonwagens

Bijgebouwen in de buurt van recreatiewoningen of woonwagens zijn meestal niet vergunningsvrij. In dergelijke gevallen is het noodzakelijk om een vergunning aan te vragen bij de gemeente.

Conclusie

Het bouwen van een dakkapel op een schuur kan een waardevolle uitbreiding zijn van een bijgebouw, mits de regels worden gevolgd. De belangrijkste voorwaarden voor vergunningsvrije bouw zijn de locatie binnen het achtererfgebied, de afstand tot het hoofdgebouw, de hoogte van het bouwwerk en de ondergeschiktheid aan het hoofdgebouw.

Het is verstandig om voor het bouwen van een dakkapel rekening te houden met de regels van het Omgevingsplan, het burenrecht en eventuele uitzonderingen in beschermd dorps- of stadsgezichten. Door deze richtlijnen te volgen, kun je ervoor zorgen dat je schuur met dakkapel legaal en vergunningsvrij kan worden geplaatst.

Bronnen

1. Bouwadviesshop.nl
2. Drechterland.nl
3. Watmagikbouwen.nl