Dakkapel plaatsen: regels, vergunningen en welstandscriteria in Nederland

Published by Redactie on september 9, 2025 | Category dakkapel

Het plaatsen van een dakkapel is een populaire manier om extra licht en ruimte te creëren in een woning, met name op de zolder of bovenverdieping. Toch is het niet alleen een kwestie van bouwen: het is essentieel om te weten of een dakkapel vergunningvrij kan worden geplaatst of dat er een omgevingsvergunning nodig is. In dit artikel bespreken we de regels, eisen en welstandscriteria die van toepassing zijn bij het plaatsen van een dakkapel in Nederland. Het artikel richt zich op zowel particuliere woningeigenaars, die zelf een verbouwing willen realiseren, als professionals die betrokken zijn bij renovatieprojecten.

Wat is een dakkapel en waarom is het belangrijk om de regels te kennen?

Een dakkapel is een constructie die op het dak van een woning wordt aangebracht om extra licht binnen te laten en ruimte te winnen, bijvoorbeeld op een zolder. De keuze voor een dakkapel kan uitgaan van een standaardmodel tot een volledig op maat vervaardigd product, afhankelijk van de behoefte aan licht, de vorm van het dak en de locatie van de woning.

Het is belangrijk om te weten dat in veel gevallen een vergunning nodig is voor het plaatsen van een dakkapel. Dit hangt af van factoren zoals de locatie van de dakkapel (voorkant, zijkant of achterkant van het huis), de afmetingen, de helling van het dak, en de invloed op het straatbeeld en de omgeving. Informatie over deze regels is verwerkt in het Besluit omgevingsrecht (Bor), een juridisch kader dat regelgeving en welstandscriteria voor bouwprojecten bevat. Deze regels zijn ook verder uitgewerkt in de lokale regelgeving van gemeenten, zoals beschreven in bron 3.

Locatie van de dakkapel: voorkant, zijkant of achterkant

De locatie van de dakkapel is een van de belangrijkste factoren bij het bepalen of een vergunning nodig is. De regels verschillen afhankelijk van of de dakkapel aan de voorkant, zijkant of achterkant van de woning wordt geplaatst.

Aan de voorkant

Een dakkapel die aan de voorkant van een woning wordt geplaatst, vereist vrijwel altijd een omgevingsvergunning. Dit komt doordat de voorkant van het huis vaak het straatbeeld beïnvloedt en aan welstandscriteria moet voldoen. Welstandscriteria zijn richtlijnen die ervoor zorgen dat de bouwmaatregel harmonisch past binnen de omgeving. Voorbeelden van welstandscriteria zijn:

De dakkapel moet qua materiaal en kleur afgestemd zijn op het hoofdgebouw.
De kozijnen moeten voldoen aan de regels voor voor- of zijgevel.
Het voorvlak van de dakkapel moet gemaakt zijn van glas, dichte panelen zijn niet toegestaan.
Zijwanden van de dakkapel moeten in een donkere kleur of in de kleur van het dakvlak worden afgewerkt.

Daarnaast mag een dakkapel aan de voorkant niet zonnepanelen of andere constructies bevatten en mag het niet op een aan- of uitbouw of bijgebouw worden geplaatst. Deze regels zijn bedoeld om het straatbeeld te bewaren en eventuele visuele schokkende effecten te voorkomen.

Aan de zijkant

Aan de zijkant van een woning is het mogelijk om een dakkapel vergunningvrij te plaatsen, mits deze aan bepaalde eisen voldoet. Deze eisen zijn vergelijkbaar met die voor de achterkant van het huis. De dakkapel mag bijvoorbeeld niet grenzen aan openbaar terrein, en de hoogte mag niet meer dan 1,75 meter bedragen. Ook moet de dakkapel voldoen aan minimale afstanden tot de zijkant van het dakvlak en andere constructies.

Aan de achterkant

Aan de achterkant van het huis is het meestal mogelijk om een dakkapel vergunningvrij te plaatsen. De regels zijn relatief eenvoudig en bieden dus meer vrijheid in vergelijking met de voorkant. Echter, ook hier zijn er bepaalde eisen die moeten worden nageleefd. Zo moet de dakkapel minimaal 0,5 meter van de dakvoet en de daknok af staan, en moet de afstand tot de zijkant van het dakvlak minstens 0,5 meter bedragen. Daarnaast mag de dakkapel niet meer dan 1,75 meter hoog zijn. Deze eisen zijn bedoeld om de structuur van het dak en het straatbeeld zoveel mogelijk te bewaren.

Afmetingen en helling van het dak

Naast de locatie zijn ook de afmetingen van de dakkapel en de helling van het dak belangrijke factoren bij het bepalen of een vergunning nodig is.

Maximale hoogte

Een van de kernregels is dat de maximale hoogte van een dakkapel 1,75 meter mag zijn, gemeten vanaf de dakvoet. Deze hoogte is zo gekozen dat de dakkapel niet te veel uitsteekt boven het omliggende straatbeeld en de visuele integriteit van de woning behouden blijft. Deze regel is van toepassing op zowel de voorkant, zijkant als achterkant van het huis.

Minimale afstand tot de randen

De dakkapel moet ook voldoen aan minimale afstanden tot de randen van het dakvlak. Deze afstanden zijn:

Minstens 0,5 meter vanaf de dakvoet (de onderkant van het dak).
Minstens 0,5 meter vanaf de daknok (de bovenkant van het dak).
Minstens 0,5 meter vanaf de zijkant van het dakvlak.

Deze afstanden zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat de dakkapel niet te dominant is in het straatbeeld en dat de structuur van het dak niet wordt aangegrepen.

Helling van het dak

De helling van het dak bepaalt ook of een dakkapel vergunningvrij kan worden geplaatst. In Nederland is de minimale hellingshoek van een dak waar een dakkapel op geplaatst kan worden meestal 35 graden. Dit betekent dat het dak een bepaalde steilheid moet hebben om de dakkapel goed te kunnen dragen en om het water af te voeren.

Echter, bij bepaalde dakvormen, zoals een lessenaarsdak of een tentdak, gelden extra eisen. Bijvoorbeeld bij een lessenaarsdak is een dakkapel pas aanvaardbaar als de hoek van het dak groter of gelijk is aan 30 graden. Bij een tent- of piramidedak gelden extra afmetingsbeperkingen. Zo mag een dakkapel aan de voorkant van een tentdak maximaal 25% van de breedte van het dakvlak ter hoogte van het boeiboord beslaan. Aan de achterkant mag dit 40% zijn.

Welstandscriteria en het straatbeeld

Welstandscriteria zijn richtlijnen die ervoor zorgen dat bouwmaatregelen zoals het plaatsen van een dakkapel harmonisch passen binnen de omgeving. Deze richtlijnen zijn ontwikkeld om het straatbeeld te behouden en eventuele visuele schokkende effecten te voorkomen.

Materiaal- en kleurgebruik

Een belangrijk welstandscriterium is dat het materiaal- en kleurgebruik van de dakkapel afgestemd moet zijn op het hoofdgebouw. Dit betekent dat de dakkapel niet moet uitsteken in kleur of textuur en dat de kozijnen voldoen aan de regels voor voor- of zijgevel. Ook moet het voorvlak van de dakkapel gemaakt zijn van glas, dichte panelen zijn niet toegestaan. Dit is bedoeld om ervoor te zorgen dat de dakkapel een functioneel maar visueel aangenaam deel van het straatbeeld vormt.

Afstand tot andere constructies

Naast het materiaal- en kleurgebruik zijn er ook welstandscriteria met betrekking tot de afstand tot andere constructies. Bijvoorbeeld moet een dakkapel minstens 1 meter afstand houden tot de hoekkepers. Daarnaast moeten meerdere dakkapellen of dakramen in regelmatige horizontale lijnen worden geplaatst, met minstens 1 meter tussenruimte. Deze regels zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat de bouwmaatregelen niet te dominant zijn in het straatbeeld.

Vergunningvrije en vergunningverplichte dakkapellen

Vergunningvrije dakkapellen

In veel gevallen is het mogelijk om een dakkapel vergunningvrij te plaatsen, mits deze aan bepaalde eisen voldoet. Deze eisen zijn:

De dakkapel moet op de achterkant of zijkant van het huis worden geplaatst.
De dakkapel mag niet grenzen aan openbaar terrein.
De dakkapel moet voldoen aan de maximale hoogte van 1,75 meter.
De dakkapel moet minstens 0,5 meter vanaf de zijkant van het dakvlak af staan.
De dakkapel mag niet meer dan 70% van de breedte van het dakvlak beslaan.
De dakkapel moet voldoen aan de minimale hellingshoek van het dak (meestal 35 graden).

Deze regels zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat de dakkapel harmonisch past binnen de omgeving en dat het straatbeeld niet te veel verandert.

Vergunningverplichte dakkapellen

Een dakkapel die aan de voorkant van het huis wordt geplaatst, vereist vrijwel altijd een omgevingsvergunning. Ook als de dakkapel groter is dan de toegestane afmetingen of als het dak niet voldoet aan de minimale hellingshoek, is een vergunning nodig. Daarnaast is een vergunning nodig als de dakkapel op een monument of bijgebouw wordt geplaatst.

Bij het aanvragen van een omgevingsvergunning is het belangrijk om ervoor te zorgen dat het bouwplan voldoet aan de regels uit het omgevingsplan en het Besluit bouwwerken leefomgeving. Het is ook verstandig om aan de buren te laten weten dat er bouwplannen zijn, omdat dit eventuele problemen kan voorkomen. Bovendien is het verplicht om de start van de bouw minstens twee werkdagen van tevoren te melden.

Duurzaam bouwen en isolatie

Bij het plaatsen van een dakkapel is het ook belangrijk om te denken aan duurzaam bouwen en isolatie. Een dakkapel kan namelijk een aanzienlijke invloed hebben op de energieprestatie van een woning. Het is daarom verstandig om ervoor te zorgen dat de dakkapel goed geïsoleerd is en dat het glaswerk voldoet aan huidige energie-efficiëntie-standaarden.

Daarnaast is het verstandig om te rekenen met het feit dat het plaatsen van een dakkapel kan leiden tot veranderingen in het lichtinval en de ventilatie van de woning. Het is daarom aan te raden om bij het ontwerp van de dakkapel rekening te houden met de wenselijke lichtinval en de warmte-isolatie.

Veelvoorkomende verbouwingen en praktische tips

Het plaatsen van een dakkapel is een veelvoorkomende verbouwing die relatief eenvoudig is te realiseren, zeker als de regels goed worden nageleefd. Echter, er zijn een aantal praktische tips die kunnen helpen om eventuele problemen te voorkomen.

Kies de juiste locatie

Een van de belangrijkste tips is om ervoor te zorgen dat de dakkapel op de juiste locatie wordt geplaatst. Aan de voorkant van het huis is dit meestal niet mogelijk zonder vergunning, terwijl aan de achterkant en zijkant meer vrijheid is. Het is daarom verstandig om te controleren of de dakkapel aan de juiste locatie wordt geplaatst en of er een vergunning nodig is.

Kies het juiste model

Een andere tip is om het juiste model te kiezen. Er zijn verschillende soorten dakkapellen beschikbaar, zoals een kunststof dakkapel, een houten dakkapel of een prefab dakkapel. Het is verstandig om te kiezen voor een model dat niet alleen functioneel is, maar ook visueel aantrekkelijk en passend binnen de omgeving.

Zorg voor professionele uitvoering

Hoewel het mogelijk is om een dakkapel zelf te plaatsen, is het verstandig om dit door een vakman te laten doen. Een vakman kent de regels en kan ervoor zorgen dat de dakkapel goed wordt geplaatst en voldoet aan alle eisen. Daarnaast kan een vakman ook helpen bij het bepalen of een vergunning nodig is en bij het aanvragen van zo’n vergunning.

Conclusie

Het plaatsen van een dakkapel is een populaire manier om extra licht en ruimte te creëren in een woning. Toch is het belangrijk om te weten dat het plaatsen van een dakkapel niet altijd zonder vergunning kan. De regels zijn afhankelijk van de locatie van de dakkapel, de afmetingen, de helling van het dak en de welstandscriteria. Het is daarom verstandig om vooraf te controleren of een vergunning nodig is en of de dakkapel aan alle eisen voldoet.

Bij het aanvragen van een vergunning is het belangrijk om ervoor te zorgen dat het bouwplan voldoet aan de regels uit het omgevingsplan en het Besluit bouwwerken leefomgeving. Het is ook verstandig om aan de buren te laten weten dat er bouwplannen zijn en om ervoor te zorgen dat de start van de bouw minstens twee werkdagen van tevoren wordt gemeld.

Tenslotte is het verstandig om te rekenen met het feit dat het plaatsen van een dakkapel kan leiden tot veranderingen in het lichtinval en de ventilatie van de woning. Het is daarom aan te raden om bij het ontwerp van de dakkapel rekening te houden met de wenselijke lichtinval en de warmte-isolatie. Door deze regels en tips goed te volgen, is het mogelijk om een dakkapel te plaatsen die niet alleen functioneel is, maar ook visueel aantrekkelijk en passend binnen de omgeving.