Terrassen en dakkapellen in de bebouwde kom: regelgeving, toepassingen en bouwtechnieken

Published by Redactie on september 10, 2025 | Category dakkapel

Inleiding

Terrassen en dakkapellen vormen een belangrijk onderdeel van de woningbouw in de bebouwde kom. Zij bieden extra leefruimte aan woningen, vooral in stedelijke of semi-gelegen omgevingen, en kunnen zowel functioneel als esthetisch van grote waarde zijn. De aanleg van een terras op een dakkapel vraagt echter niet alleen om een zorgvuldige planning, maar ook om naleving van specifieke regelgeving en bouwtechnieken.

In dit artikel zullen we de regelgeving rondom dakkapellen en terrassen bespreken, inclusief de technische eisen, toepassingsgebieden en de bouwpraktijk. We richten ons op de informatie die beschikbaar is in de verstrekte bronnen, met een focus op de bepalingen van de bouwverordening en gemeentelijke beleidsregels. Het doel is om een overzicht te geven dat nuttig is voor woningbouwers, renovateurs en andere betrokken partijen die in de real estate-sector actief zijn.

Wat is een dakkapel en hoe wordt die gedefinieerd?

Een dakkapel is een bouwdeel dat aan een gebouw is aangesloten en wordt gebruikt voor extra leefruimte op of boven een dak. Het is een niet-op-de-grond-gelegen buitenruimte die bij het hoofdgebouw hoort. In de context van de bouwverordening (Bor) en de bijlagen daarvan, zoals in bron [1] aangehaald, wordt een dakkapel vooral gekarakteriseerd door de volgende kenmerken:

Bouwdeel van ondergeschikte aard: Een dakkapel is een bijgebouw of uitbreiding van een hoofdgebouw en heeft geen eigen standzaamheid.
Maximale hoogte: De hoogte vanaf de voet van de dakkapel mag maximaal 1,75 meter zijn.
Verdere eisen: De onderzijde van de dakkapel moet zich bevinden meer dan 0,5 meter, maar minder dan 1 meter boven de dakvoet. Afstanden tot de dakvoet, de nok en de zijkanten van het dakvlak mogen niet minder dan 0,5 meter zijn.
Toegestane locaties: In het kader van vergunningvrije bouw, zijn dakkapellen toegestaan aan de achterzijde of aan de zijde van het gebouw die niet gericht zijn op openbaar toegankelijk gebied.

Een belangrijk aspect is dat een dakkapel niet automatisch recht geeft op een terras. Een terras op een dakkapel moet voldoen aan de bouwtechnische eisen en, indien van toepassing, een vergunning hebben.

Terrassen: definities en toepassingsvelden

Een terras is een buitenruimte die meestal gebruikt wordt voor recreatie, ontbijten of het genieten van het zonlicht. In de bouwverordening en gemeentelijke beleidsregels worden verschillende soorten terrassen gedefinieerd, zoals horecaterassen, gevelterras, eilandterras en horecaterassen. In het kader van woningbouw zijn echter vooral dakkapelterassen van betekenis. Deze worden vaak aangebracht op of boven dakkapellen, en kunnen in dat geval ook onderdeel zijn van de woningbouwconstructie.

De regelgeving (zie bron [3]) onderscheidt ook tussen een horecaterras en een recreatief terras in de context van woningbouw. In de context van een particuliere woning is een terras op een dakkapel meestal een recreatieve uitbreiding die onderdeel is van de woning.

Bouwtechnieken en eisen voor dakkapelterassen

Het aanleggen van een terras op een dakkapel vraagt om een aantal bouwtechnische eisen en aandachtspunten:

1. Vergunningen en bouwverordening

Vergunningvrij of vergunningplichtig: Een dakkapel is in bepaalde gevallen vergunningvrij, maar een terras op een dakkapel kan vergunningplichtig zijn. Dit hangt af van de locatie, de grootte en het type constructie.
Bijlage II van de bouwverordening: Onderdeel 4 van Bijlage II van de bouwverordening bepaalt dat een dakterras, balkon of dakkapel ondergeschikt bouwdeel is en bepaalde eisen moet voldoen. Deze eisen zijn bijvoorbeeld:
- Maximale hoogte vanaf de voet van de dakkapel is 1,75 meter.
- De afstand tot de dakvoet, de nok en de zijkanten van het dakvlak moet minstens 0,5 meter zijn.
- Het terras mag niet hoger liggen dan 2,2 meter, afhankelijk van de locatie.

2. Constructieve aspecten

Standaardconstructie: Het terras moet zorgvuldig worden ontworpen en uitgevoerd om te voldoen aan bouwtechnische eisen. Dit betreft de stabiliteit van de structuur, de afwatering, en de isolatie.
Afwatering en dichting: De dakkapel en het terras moeten goed worden afgewerkt met een dichte laag om lekkages te voorkomen. Dit kan gedaan worden met bijvoorbeeld een EPDM-dakmembrane of een bitumenlaag.
Beveiliging: Een terras op een dakkapel moet beveiligd zijn, bijvoorbeeld met een hek of balustrade, om vallen te voorkomen.

3. Duurzaamheid en energiebesparing

Isolatie: Het aanleggen van een terras op een dakkapel biedt de mogelijkheid om extra isolatie toe te voegen. Dit kan leiden tot een betere energieprestatie van het gebouw.
Duurzame energie: In sommige gevallen kan een terras op een dakkapel ook worden uitgerust met zonnepanelen, als de constructie dit toelaat.

Praktijkvoorbeeld: Terrassen in starterswoningen

In de context van starterswoningen is het gebruik van terrassen en dakkapellen zeer populair. Zoals beschreven in bron [2], zijn de terraswoningen voor starters in Land van Echt woonruimte met een uitstraling die ruimheid en zonlicht biedt. Deze woningen zijn energieneutraal en volgens de KoopStart-regeling verkrijgbaar.

Een typisch kenmerk van deze woningen is dat het terras op het zuidoosten ligt, wat zorgt voor optimale zonneschijn. Dit maakt het terras ideaal voor recreatie en het genieten van de buitenlucht. De woonkamer is ruim, en de slaapkamers en badkamer bevinden zich onder het schuine dak, met een dakkapel die extra leefruimte biedt.

Terrassen op bedrijventerreinen

In bepaalde gevallen, zoals op bedrijventerreinen, zijn er ook regelgevingen rondom het aanleggen van terrassen of dakkapellen. Zoals uit bron [1] blijkt, zijn er specifieke eisen voor erfafscheidingen, dakkapellen en bouwwerken op bedrijventerreinen.

Een belangrijk punt is dat een dakkapel op een bedrijventerrein niet hoger mag zijn dan 2,2 meter en moet het zich achter de rechte lijn in het verlengde van de voorgevel bevinden. Dit geldt ook voor erfafscheidingen.

Terrassen en de invloed op de bebouwde kom

Het aanleggen van een terras of dakkapel heeft invloed op het uiterlijk van het gebouw en de bebouwde kom. In gemeentelijke beleidsregels wordt daarom vaak aandacht besteed aan de invloed op het landschap, het welzijn van de buren en de planologische medewerking.

In Zoeterwoude, zoals beschreven in bron [1], zijn er kruimelgevallen waarin aanvragen voor bijbehorende bouwwerken of uitbreidingen in aanmerking komen. Deze gevallen zijn in detail beschreven en bepalen of een aanvraag planologisch aanvaardbaar is.

Vlaggenmasten en andere bouwwerken

In aanvulling op terrassen en dakkapellen zijn er ook regelgevingen rondom het aanleggen van vlaggenmasten, antenneinstallaties en andere bouwwerken. In bron [1] wordt beschreven dat het maximaal aantal vlaggenmasten per erf afhankelijk is van de grootte van het erf. Op een erf van 500 tot 1000 m² mogen maximaal 2 vlaggenmasten worden aangebracht, en op een erf van tenminste 1000 m² mogen er maximaal 3 zijn. De hoogte van de vlaggenmasten mag niet meer dan 6 meter zijn.

Conclusie

Het aanleggen van een terras op een dakkapel is een populaire keuze in de woningbouw en kan een waardevolle uitbreiding vormen van een woning. Het is echter belangrijk om de regelgeving en bouwtechnische eisen goed te doorgronden. De beschikbare informatie uit de bronnen wijst uit dat er duidelijke eisen zijn qua hoogte, afstand tot de dakvoet, stabiliteit en vergunning.

In de praktijk is het aanleggen van een terras op een dakkapel zowel een functionele als esthetische uitbreiding. Het kan bijdragen aan een betere energieprestatie van het gebouw en het aanbod van extra leefruimte. In starterswoningen is het een veelgebruikte constructie die gericht is op jonge koppels of starters die hun eerste eigen huis zoeken.

Voor betrokken partijen, zoals woningbouwers, architecten en woningeigenaren, is het essentieel om rekening te houden met zowel de juridische als technische aspecten van het aanleggen van een terras op een dakkapel. Dit zorgt niet alleen voor een functionele uitbreiding, maar ook voor een juridisch veilige en planologisch aanvaardbare constructie.

Bronnen

terra