Afmetingen en eisen voor een vergunningsvrije dakkapel: wat moet je weten?

Voor wie wil uitbreiden of extra licht in huis brengen, is een dakkapel een populaire keuze. Veel woningeigenaren weten echter niet dat het in veel gevallen mogelijk is om een dakkapel te plaatsen zonder een bouwvergunning. Dit is mogelijk onder voorwaarden die te maken hebben met de afmetingen, locatie en vorm van de dakkapel. De regels zijn landelijk bepaald, maar kunnen lokaal variëren. Het is daarom belangrijk om deze voorwaarden goed te begrijpen om eventuele problemen met de gemeente of buren te voorkomen.

In dit artikel geven we een overzicht van de afmetingen en eisen die gelden voor een vergunningsvrije dakkapel. Daarnaast bespreken we de locatiekeuzes, materiaalopties en kosten, om je te helpen een weloverwogen keuze te maken.

Wat is een vergunningsvrije dakkapel?

Een vergunningsvrije dakkapel is een bouwproject dat niet vereist dat een bouwvergunning wordt aangevraagd bij de gemeente. Dit is echter alleen mogelijk als je aan bepaalde voorwaarden voldoet. Deze voorwaarden zijn vastgelegd in het Bouwbesluit en het Burgerlijk Wetboek, en zijn onderdeel van de Omgevingswet.

De vergunningsvrijheid is bedoeld om kleine verbeteringen en aanpassingen aan een woning te vergemakkelijken, zoals het plaatsen van een dakkapel. Het betekent echter niet dat je je willekeurig kunt bouwen: er zijn strikte regels omtrent de afmetingen, locatie en vorm van de dakkapel. Als deze niet worden nageleefd, kan je strafrechtelijk aansprakelijk worden gemaakt of zelfs geconfronteerd worden met een boete.

Belangrijke afmetingen voor een vergunningsvrije dakkapel

Een van de belangrijkste aspecten bij het plaatsen van een vergunningsvrije dakkapel is de afstand tot het dakvlak en de hoogte. Hieronder geven we een overzicht van de afmetingen die je moet in acht nemen.

1. Maximale hoogte van de dakkapel: 175 cm

De hoogte van de dakkapel mag niet meer dan 175 centimeter bedragen. Dit betekent dat de onderkant van de dakkapel zich maximaal 1,75 meter boven de dakvoet bevindt. Deze hoogte is bepaald om te voorkomen dat de dakkapel de sfeer van het woonhuis of de omgeving negatief beïnvloedt.

2. Afstand tot de onderkant van het dakvlak: 50 tot 100 cm

De onderkant van de dakkapel moet minstens 50 centimeter boven de dakvoet liggen en minder dan 100 centimeter boven de dakvoet. Dit betekent dat de dakkapel niet direct op het dak zit, maar wel voldoende ruimte moet zijn tussen de onderkant van de dakkapel en het dak.

3. Afstand tot de zijkanten van het dakvlak: minstens 50 cm

De zijkanten van de dakkapel mogen niet dichter dan 50 centimeter bij de rand van het dak komen. Dit geldt voor zowel de linkerkant als de rechterkant. Het doel van deze regel is om een natuurlijke afstand te behouden tussen de dakkapel en het bestaande dak, en om het uitzicht van de woning niet te beïnvloeden.

4. Afstand tot de daknok: minstens 50 cm

De bovenkant van de dakkapel moet minstens 50 centimeter onder de daknok liggen. Dit betekent dat de dakkapel niet boven de nok mag uitsteken. Deze eis is bedoeld om te voorkomen dat de dakkapel te veel opvalt en de vorm van het dak niet verstoort.

Locatiekeuze: waar mag een dakkapel vergunningsvrij staan?

Naast de afmetingen speelt ook de locatie van de dakkapel een belangrijke rol bij de vergunningsvrijheid. De locatie bepaalt of het bouwproject in de regel van de vergunningsvrijheid valt.

1. Achterzijde van het huis

De meest voorkomende locatie voor een vergunningsvrije dakkapel is de achterzijde van het huis. Hier is het in de meeste gevallen mogelijk om een dakkapel te plaatsen zonder vergunning, zolang de afmetingen en andere voorwaarden worden nageleefd.

2. Zijkant van het huis

Op de zijkant van het huis is een vergunningsvrije dakkapel ook mogelijk, mits deze niet grenst aan openbaar terrein zoals een straat, weg of park. Als de dakkapel zich op een openbare rand bevindt, is een vergunning meestal verplicht.

3. Voorzijde van het huis

Het plaatsen van een dakkapel aan de voorzijde van het huis is vaak niet vergunningsvrij. Dit geldt vooral in wijkgebieden waar welstandseisen gelden. Welstandseisen zijn lokale regels die worden opgesteld om de sfeer van het stadsbeeld te behouden. In dergelijke gevallen is het aangewezen om een vergunning aan te vragen.

Vorm en type van de dakkapel

Niet alleen de afmetingen, maar ook de vorm en het type dakkapel bepalen of het bouwproject vergunningsvrij is. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste eisen.

1. Plat dak is verplicht

Een vergunningsvrije dakkapel moet een plat dak hebben. Dit betekent dat schuine of spitsdekkapellen niet in aanmerking komen voor vergunningsvrijheid. De keuze voor een plat dak helpt om het uitzicht van het huis te behouden en zorgt voor een eenvoudigere constructie.

2. Algemene vorm en afmeting

Buiten de hoogte en de afstanden zijn er ook beperkingen wat betreft de algemene vorm en afmeting. De dakkapel mag niet de volledige breedte van het dak beslaan. Daarnaast moet het ontwerp harmonisch passen binnen de bestaande structuur van het dak.

Voorwaarden voor speciale dakkapeltypen

Niet alle dakkapellen zijn vergunningsvrij, ook al voldoen ze aan de eisen voor afmetingen en locatie. Sommige typen vereisen altijd een vergunning.

1. Nokverhogende dakkapellen

Een nokverhogende dakkapel (ook wel bekend als nokdakkapel) is niet vergunningsvrij. Dit type dakkapel verhoogt de daknok en verandert daarmee het uiterlijk van het huis aanzienlijk. Dit maakt het noodzakelijk om een vergunning aan te vragen.

2. Hoekdakkapellen

Een hoekdakkapel is ook niet vergunningsvrij. Omdat deze dakkapel aan twee zijden van het dak aansluit, heeft het een groter visueel effect op het stadsbeeld en is een vergunning verplicht.

3. Dakkapellen op monumenten of beschermd stadsgezicht

Als je een dakkapel wilt plaatsen in een gebied met een beschermd stadsgezicht of op een monument, is een vergunning altijd verplicht. De regels voor vergunningsvrijheid zijn hier niet van toepassing, omdat het stadsbeeld en culturele waarde van het gebied extra bescherming krijgen.

Kosten van een vergunningsvrije dakkapel

De kosten van een dakkapel hangen af van de afmetingen, het materiaal en de complexiteit van het bouwproject. Een vergunningsvrije dakkapel is in de regel voordeliger dan een vergunningplichtige dakkapel, omdat het eenvoudiger te realiseren is en geen extra kosten met een vergunningplicht zijn verbonden.

1. Prijs per afmeting en materiaal

De volgende schattingen zijn gebaseerd op typische afmetingen en materialen:

2. Vergunningkosten

Als je kiest voor een vergunningplichtige dakkapel, zijn er daarnaast kosten verbonden aan het aanvragen van een vergunning. Deze kosten variëren per gemeente, maar liggen meestal tussen €200,- en €600,-. Het proces duurt ongeveer acht weken, en kan langer duren als er bezwaren zijn van buren of andere belanghebbenden.

Risico’s van een dakkapel zonder vergunning

Hoewel het mogelijk is om een dakkapel vergunningsvrij te plaatsen, is het belangrijk om je bewust te zijn van de risico’s die je loopt als je dit niet doet.

1. Boetes en sancties

Als je zonder vergunning een dakkapel plaatst en de gemeente merkt dat je niet aan de regels voldoet, kan je geboetvaardig worden. De hoogte van de boete hangt af van de mate van overtreding, maar kan aanzienlijk zijn.

2. Verplichte verbetering of verwijdering

Als de dakkapel niet voldoet aan de eisen van het Bouwbesluit of het Burgerlijk Wetboek, kan de gemeente eisen dat je de dakkapel aanpast of verwijdert. Dit kan leiden tot extra kosten en frustratie.

3. Problemen bij verkoop of verzekering

Een dakkapel zonder vergunning kan ook problemen veroorzaken bij de verkoop van je woning of bij verzekeringsclaims. Kopers en verzekeraars willen weten of alle bouwprojecten legaal zijn uitgevoerd.

Wat kun je zelf doen?

Hoewel het mogelijk is om een dakkapel zelf te plaatsen, is het verstandig om advies in te winnen bij een vakman. Een professionele aannemer kent de lokale regels en kan je helpen bij het kiezen van het juiste type en de juiste afmetingen.

1. Voor- en nadeel van een vakman inschakelen

2. Check of je een vergunning nodig hebt

Voor wie wil controleren of zijn of haar plannen voldoen aan de regels voor vergunningsvrijheid, is het aan te raden om gebruik te maken van het Omgevingsloket via omgevingsloket.nl. Hier kun je invullen waar je woont en wat je wilt bouwen. Het systeem geeft direct aan of een vergunning nodig is.

Samenvatting van de belangrijkste eisen

Conclusie

Een dakkapel is een uitstekende manier om extra licht en ruimte in je woning te brengen. In veel gevallen is het mogelijk om een dakkapel vergunningsvrij te plaatsen, mits je aan bepaalde eisen voldoet. Deze eisen gaan vooral over de afmetingen, locatie en vorm van de dakkapel.

Het is belangrijk om te begrijpen dat vergunningsvrijheid niet betekent dat je je willekeurig kunt bouwen. Je moet je bewust zijn van de regels en eventueel advies inwinnen bij een vakman of via het Omgevingsloket. Dit voorkomt problemen met de gemeente of buren en zorgt ervoor dat je dakkapel juridisch veilig is.

Bronnen

1. Jarino – Dakkapel vergunningvrij
2. Slimster – Dakkapel vergunning
3. Beneluxdakkapellen – Hoe groot mag een dakkapel zijn zonder vergunning
4. ODRijssum – Vergunningvrij bouwen