Vergunningvrij plaatsen van een airco-unit op een dakkapel: voorwaarden en regelgeving

Published by Redactie on september 11, 2025 | Category dakkapel

Het plaatsen van een airco-unit in of op een woning kan van grote invloed zijn op comfort, energieverbruik en de esthetiek van een bouwwerk. Voor veel homeowners is het ideale scenario om dit soort aanpassingen zonder extra vergunning of administratie te realiseren. In sommige gevallen is het plaatsen van een airco-unit inderdaad vergunningvrij, onder bepaalde voorwaarden. Dit artikel biedt een gedetailleerde uitleg van de regelgeving rond het vergunningvrij plaatsen van een airco-unit op een dakkapel of in de omgeving ervan. Het beoogt te verduidelijken onder welke omstandigheden dit mogelijk is en welke aandachtspunten er zijn.

Inleiding

De regelgeving rond airco-units is niet altijd duidelijk of eenduidig. Hoewel het Besluit bouwvergunningsvrije en licht-bouwvergunningplichtige bouwwerken (Bouwvergunningsvergunningbesluit) niet expliciet vermeldt dat airco-units een categorie vormen, kan het plaatsen ervan wel aangemerkt worden als een "verandering van niet-ingrijpende aard", mits de wettelijke eisen zijn vervuld. Dit artikel richt zich op het specifieke geval van het plaatsen van een airco-unit op of nabij een dakkapel. Aan de hand van beleidsregels uit gemeenten zoals Meerssen en Berkelland wordt geanalyseerd welke voorwaarden gelden en hoe deze kunnen worden voldaan.

Definitie: Wat is een verandering van niet-ingrijpende aard?

In artikel 3, eerste lid, sub k van het Bouwvergunningsvergunningbesluit wordt het begrip "verandering van niet-ingrijpende aard" gedefinieerd. Deze verandering is toegestaan zonder bouwvergunning, mits:

De verandering heeft geen betrekking op de draagconstructie van het bouwwerk.
De bebouwde oppervlakte wordt niet uitgebreid.
Het bestaande niet-wederrechtelijke gebruik wordt gehandhaafd.

Als deze drie voorwaarden zijn vervuld en als het bouwwerk niet in een beschermde zone staat of niet is aangemerkt als monument, dan kan het plaatsen van de airco-unit als vergunningvrij aangemerkt worden.

Airco-unit op een plat dak van een dakkapel

Een dakkapel is een typisch voorbeeld van een plat dakconstructie die vaak gebruikt wordt om een airco-unit te plaatsen. De regelgeving in gemeenten zoals Meerssen en Berkelland bevat specifieke voorwaarden voor het vergunningvrij plaatsen van een airco-unit op een plat dak, inclusief dakkapellen.

Voorwaarden voor het plaatsen van een airco-unit op een plat dak van een dakkapel:

Maximaal 1 airco-unit per dakvlak: Slechts één airco-unit mag op het platte dak van een dakkapel geplaatst worden.
Minimale afstand tot de perceelsgrens: De airco-unit moet zich op minstens 1 meter afstand van de perceelsgrens bevinden.
Minimale afstand tot de dakrand: De afstand van de airco-unit tot de rand van het dak mag niet minder zijn dan 1 meter.
Zichtbaarheid: De airco-unit en zijn aansluitingen mogen niet zichtbaar zijn vanaf de weg of openbaar groen.
Zichtoppervlakte: De zichtbare oppervlakte van de airco-unit mag maximaal 0,5 m² bedragen.

Bij het voldoen aan deze voorwaarden wordt het plaatsen van de airco-unit beschouwd als een verandering van niet-ingrijpende aard, waardoor het vergunningvrij kan zijn.

Airco-unit op een hellend dakvlak

Het plaatsen van een airco-unit op een hellend dakvlak wordt altijd aangemerkt als een ingrijpende verandering, volgens de beleidsregel van Berkelland. Dit betekent dat een reguliere bouwvergunning in dit geval verplicht is. De reden hiervoor is dat het hellend dakvlak als een essentieel onderdeel van de bouwconstructie wordt beschouwd. Aanpassingen aan deze structuur vallen dus buiten de categorie "verandering van niet-ingrijpende aard".

Airco-unit op of nabij de grond

Het plaatsen van een airco-unit op of vlakbij de grond kan ook vergunningvrij zijn, mits bepaalde voorwaarden zijn vervuld. Deze voorwaarden zijn gericht op het voorkomen van visuele overlast, akoestische storingen en mogelijke invloeden op de omgeving.

Voorwaarden voor het vergunningvrij plaatsen van een airco-unit op of nabij de grond:

Maximaal 1 airco-unit per woning: Slechts één airco-unit mag op of vlakbij de grond geplaatst worden.
Zichtoppervlakte beperkt: De zichtbare oppervlakte van de unit mag maximaal 0,5 m² zijn.
Minimale afstand tot perceelsgrens: De airco-unit moet zich op minstens 1 meter afstand van de perceelsgrens bevinden.
Plaatsing tegen de gevel: De unit moet tegen de gevel van de woning worden geplaatst.
Maximale hoogte: De bovenkant van de airco-unit mag zich niet meer dan 80 cm boven het aansluitende maaiveld bevinden.
Plaatsing niet op de voorgevel: De unit mag niet geplaatst worden aan de voorgevel van de woning.

Wegwerken van de airco-unit

Wanneer de airco-unit wel zichtbaar is vanaf de weg of openbaar groen, is het noodzakelijk om deze "weg te werken". Dit kan bijvoorbeeld gedaan worden door de unit in een dakkapel te integreren of door middel van een gevelafwerking. Het doel van dit wegwerken is om visuele overlast te voorkomen en het bouwwerk esthetisch aantrekkelijker te maken.

Voorbeelden van wegwerken:

In het dak door middel van een dakkapel.
Op de gevel door middel van een gevelafwerking of scherm.

Ondanks dit wegwerken blijft het bouwvoornemen onderworpen aan de redelijke welstandseisen. Wordt niet voldaan aan deze eisen, dan kan de bouwvergunning worden geweigerd.

Welstandseisen en redelijke eisen van welstand

Naast de wettelijke voorwaarden voor een verandering van niet-ingrijpende aard, moeten bouwvoornemingen ook voldoen aan de redelijke eisen van welstand. Deze eisen zijn van toepassing op aspecten zoals:

Visuele overlast (zichtbaarheid en esthetiek van het bouwwerk).
Akoestische overlast (geluidsoverlast van bijvoorbeeld de airco-unit).
Gezondheid en veiligheid (bijvoorbeeld uitlaatgassen of elektrische veiligheid).
Verkeer en toegankelijkheid (indien de airco-unit toegang of parkeerfaciliteiten beïnvloedt).

Wordt niet voldaan aan deze welstandseisen, dan kan het bouwvoornemen niet als vergunningvrij aangemerkt worden, zelfs als de wettelijke voorwaarden voor een verandering van niet-ingrijpende aard zijn vervuld.

Airco-unit en het Bouwbesluit

Alle bouwwerken, ook die die vergunningvrij zijn, moeten voldoen aan de eisen van het Bouwbesluit. Dit betreft onder andere aspecten zoals:

Energieprestaties.
Brandveiligheid.
Toegankelijkheid.
Sanitaire voorzieningen.

Het Bouwbesluit bevat ook specifieke voorschriften voor het gebruik van airco-units. Deze richtlijnen moeten altijd gevolgd worden, ongeacht of het bouwvoornemen vergunningvrij is of niet.

Onderscheid: airco-unit als onderdeel van het ventilatiesysteem

Het verschil tussen een airco-unit die exclusief wordt gebruikt voor koeling en een unit die onderdeel is van een ventilatiesysteem is van belang. In de regel geldt dat een airco-unit die alleen dient voor koeling minder strikte eisen ondergaat dan een unit die ook luchtverversing voorziet.

Als de airco-unit onderdeel uitmaakt van een ventilatiesysteem, kunnen extra regelgevingen en eisen gelden, zoals die uit het Bouwbesluit of de Nationale Buwbesluit (NBB).

Airco-unit en monumenten

Indien de woning waarin de airco-unit wordt geplaatst een monument is, gelden aparte regels. Monumentale woningen vallen onder de Monumentenwet en kunnen extra vergunningseisen bevatten. In dergelijke gevallen is het verplicht om een omgevingsvergunning aan te vragen, zelfs als het bouwvoornemen aangemerkt kan worden als een verandering van niet-ingrijpende aard.

Conclusie

Het vergunningvrij plaatsen van een airco-unit op een dakkapel of in de directe omgeving is mogelijk onder bepaalde voorwaarden. Deze voorwaarden zijn gericht op het voorkomen van visuele overlast, akoestische storingen en mogelijke impact op de omgeving. Belangrijk is dat het bouwvoornemen aangemerkt wordt als een verandering van niet-ingrijpende aard en dat het voldoet aan de wettelijke eisen. Daarnaast moet het bouwvoornemen ook voldoen aan de redelijke welstandseisen en aan de eisen van het Bouwbesluit.

Hoewel het in veel gevallen mogelijk is om een airco-unit zonder bouwvergunning te plaatsen, is het noodzakelijk om de lokale regelgeving nauwkeurig te bestuderen. De regelgeving kan per gemeente verschillen, en het is verstandig om contact op te nemen met de gemeente of het Omgevingsloket voor een vergunningcheck. Dit voorkomt onverwachte administratieve problemen of het weigeren van een aanvraag.