2D Tekeningen in Bouwprojecten: Efficiëntie en Toepassing bij Gevel- en Dakrestauraties

Inleiding

In de bouwsector is het gebruik van 2D-tekeningen een veelvoorkomende praktijk, ook op een tijd dat 3D-modellen steeds vaker de voorkeur krijgen. Vooral bij gevel- en dakrestauraties blijven 2D-tekeningen een kostenefficiënte en praktische oplossing. Deze tekeningen vormen de basis voor renovatie- en restauratieplannen en bieden voldoende detail om constructieve en esthetische maatregelen te realiseren.

In dit artikel wordt ingegaan op de rol van 2D-tekeningen bij bouwprojecten, met een focus op gevel- en dakrestauraties. Op basis van een concreet geval — de restauratie van de Sint-Romboutskathedraal in Mechelen — wordt uitgelegd hoe 2D-tekeningen worden gemaakt, welke meettechnieken gebruikt worden en waarom ze in sommige gevallen beter zijn dan 3D-modellen. Ook wordt aandacht besteed aan de toepassing van 2D-tekeningen in andere bouwprojecten en de rol van bouwprofessionals bij de uitvoering.

2D-tekeningen versus 3D-modellen: Keuze op basis van projectdoelen

Waarom 2D-tekeningen?

Hoewel 3D-modellen een realistische weergave bieden van een gebouw, zijn 2D-tekeningen vaak een betere keuze bij gevel- en dakrestauraties. Dit heeft te maken met de specifieke doeleinden van dergelijke projecten. In de meeste gevallen is het niet nodig om de complete gevelopbouw in kaart te brengen. De buitenzijde van de gevel en het dak zijn meestal voldoende voor het maken van renovatie- en restauratieplannen.

Bij de restauratie van de Sint-Romboutskathedraal in Mechelen was het maken van 2D-tekeningen de beste keuze, gezien de behoeften van de klant. Hierbij werd gebruikgemaakt van een combinatie van meettechnieken, zoals 3D-scanning, total stations en drones. De verkregen data werd gebruikt om gedetailleerde tekeningen op schaal 1:100, 1:50 of 1:20 te maken. Deze tekeningen waren van groot belang voor het opstellen van restauratieplannen en de plaatsing van steigers.

Kostenefficiëntie van 2D-tekeningen

Een van de voornaamste redenen om voor 2D-tekeningen te kiezen in plaats van 3D-modellen is kostenefficiëntie. Het maken van een 3D-model vereist namelijk meer werk, aangezien ook de binnenzijde van de gevel moet worden ingemeten. Deze extra inspanningen leiden tot hogere kosten, terwijl het in veel gevallen geen extra waarde biedt voor een gevelrestauratie die uitsluitend aan de buitenkant plaatsvindt.

Bij de Sint-Romboutskathedraal was het dus voldoende om alleen de buitenzijde van de gevel en het dak in kaart te brengen. Hierbij werden technieken zoals 3D-scanning en total stations gebruikt, waarbij specifieke targets op zowel de binnen- als de buitenzijde van het dak werden gemeten. Dit zorgde voor een nauwkeurige koppeling van binnen- en buitenbeelden en maakte het mogelijk om gedetailleerde tekeningen te maken.

Technieken voor het maken van 2D-tekeningen

Meetinstrumenten en technieken

Bij het maken van 2D-tekeningen voor gevel- en dakrestauraties worden meerdere meettechnieken gebruikt. Deze technieken zijn afhankelijk van de complexiteit van het project en de vereisten van de klant. De volgende technieken werden bijvoorbeeld gebruikt bij de restauratie van de Sint-Romboutskathedraal:

• 3D-scanning: De kathedraal werd in kaart gebracht met behulp van high-end 3D-scanners zoals de Leica P40 en Leica RTC. Deze scanners bieden een nauwkeurige 3D-weergave van het gebouw, die vervolgens gebruikt kan worden voor het maken van 2D-tekeningen.
• Total stations: Deze meetinstrumenten werden gebruikt om specifieke punten op het dak en de gevel in te meten. Hierbij werden targets op zowel de binnen- als de buitenzijde van het dak gebruikt om de data te koppelen.
• Drones: Voor het verkrijgen van een compleet beeld van het dak werd een drone ingezet. Dit was van groot belang om eventuele onzichtbare schade op te sporen en om het dakbeeld compleet te krijgen.
• Handmatige metingen: In sommige gevallen werden ook handmatige metingen uitgevoerd, vooral bij kleinere details of bij gebieden die niet met behulp van technische apparatuur bereikbaar waren.

Deze combinatie van technieken zorgde voor een gedetailleerde en nauwkeurige weergave van het gebouw, die vervolgens werd gebruikt om 2D-tekeningen te maken.

Verwerking van meetdata

De verkregen meetdata wordt verwerkt in CAD-programma’s, waarmee 2D-tekeningen op schaal worden gemaakt. Deze tekeningen bevatten niet alleen het aanzicht van de gevel en het dak, maar ook eventuele details zoals dakkapellen, schoorstenen en andere constructieve elementen. De tekeningen worden vervolgens gebruikt voor de uitvoering van de restauratie- en renovatiemaatregelen.

Bij complexe projecten, zoals de restauratie van historische gebouwen, worden ook zogenaamde blokkentekeningen gemaakt. Deze tekeningen geven een gedetailleerde weergave van het gebruik van natuursteen of andere materialen, en zijn van groot belang bij restauraties waarbij het behoud van historische elementen centraal staat.

Toepassing van 2D-tekeningen in andere bouwprojecten

Hoewel 2D-tekeningen vooral worden gebruikt bij gevel- en dakrestauraties, zijn ze ook van toepassing in andere bouwprojecten. Denk bijvoorbeeld aan uitbouwen, wanddoorbraken of de installatie van dakkapellen. In dergelijke projecten is het vaak niet nodig om een 3D-model te maken, aangezien de uitvoering vooral gericht is op de buitenkant van het gebouw.

Bijvoorbeeld, bij een uitbouwproject is het voldoende om 2D-tekeningen te maken van het nieuwe bouwdeel, waarbij aandacht wordt besteed aan de integratie met het bestaande gebouw. Deze tekeningen worden gebruikt voor het opstellen van bouwplannen, het verkrijgen van vergunningen en de uitvoering van de constructie.

Jaren 30-specialist en historische bouw

Bij restauraties van historische gebouwen, zoals de Sint-Romboutskathedraal, wordt vaak gebruikgemaakt van 2D-tekeningen. Deze tekeningen zijn van groot belang bij het behoud van historische kenmerken en het integreren van moderne oplossingen. Bijvoorbeeld, bij de restauratie van een gebouw uit de jaren 30 worden authentieke details behouden, maar worden moderne constructieve maatregelen toegepast om het gebouw duurzaam en functioneel te maken.

Hierbij is het vaak voldoende om alleen het aanzicht van de gevel en het dak in kaart te brengen. De restauratie-architect kent namelijk vaak de opbouw van het gebouw en hoeft niet alle informatie in een 3D-model terug te vinden. Dit maakt het mogelijk om 2D-tekeningen te gebruiken, waardoor kosten worden bespaard en de efficiëntie wordt verhoogd.

Het belang van professionele bouwprofessionals

Het maken van 2D-tekeningen en het uitvoeren van gevel- en dakrestauraties vereist niet alleen technische kennis, maar ook ervaring en een goed overzicht van de bouwprocessen. Bouwprofessionals, zoals architecten, constructeurs en uitvoerende bedrijven, spelen hierin een centrale rol. Zij zorgen ervoor dat de tekeningen nauwkeurig zijn en dat de restauratie- en renovatiemaatregelen op een efficiënte en duurzame manier worden uitgevoerd.

Samenwerking tussen partijen

Bij gevel- en dakrestauraties is samenwerking tussen verschillende partijen essentieel. Denk bijvoorbeeld aan architecten, die de tekeningen maken en de restauratieplannen opstellen; constructeurs, die de constructieve maatregelen bepalen; en uitvoerende bedrijven, die de restauratie- en renovatiemaatregelen uitvoeren. Deze samenwerking zorgt ervoor dat het project op een efficiënte en kwalitatief goede manier wordt uitgevoerd.

Bijvoorbeeld, bij de restauratie van de Sint-Romboutskathedraal werd gebruikgemaakt van een combinatie van meettechnieken en samenwerking tussen verschillende partijen. Hierbij werd zowel de binnen- als de buitenzijde van het dak gemeten, waardoor een nauwkeurige koppeling kon worden gemaakt. Dit zorgde voor gedetailleerde tekeningen die werden gebruikt voor de uitvoering van de restauratie- en renovatiemaatregelen.

Invloed van 3D-visualisaties

Hoewel 2D-tekeningen centraal staan bij gevel- en dakrestauraties, worden 3D-visualisaties ook steeds vaker gebruikt. Deze visualisaties geven een realistische weergave van het project en zijn van groot belang bij het communiceren van de plannen aan klanten en andere betrokken partijen. Bijvoorbeeld, bij een uitbouwproject of een wanddoorbraak kan een 3D-visualisatie helpen om de wensen van de klant te vertalen naar een concreet ontwerp.

Hierbij is het belangrijk om te weten wat je kunt verwachten, zowel qua uitvoering als qua bouwkosten. Door gebruik te maken van 3D-visualisaties en bouwkostenberekeningen, kunnen klanten goed ingelicht worden over het project en kunnen eventuele aanpassingen worden gedaan voorafgaand aan de uitvoering.

Conclusie

2D-tekeningen blijven een kostenefficiënte en praktische oplossing bij gevel- en dakrestauraties. Deze tekeningen vormen de basis voor renovatie- en restauratieplannen en bieden voldoende detail om constructieve en esthetische maatregelen te realiseren. Bij complexe projecten, zoals de restauratie van historische gebouwen, worden ook zogenaamde blokkentekeningen gemaakt, die een gedetailleerde weergave geven van het gebruik van natuursteen of andere materialen.

De keuze voor 2D-tekeningen boven 3D-modellen hangt af van de specifieke behoeften van het project. In veel gevallen is het niet nodig om de complete gevelopbouw in kaart te brengen, waardoor kosten worden bespaard en de efficiëntie wordt verhoogd. Bovendien is de samenwerking tussen bouwprofessionals essentieel voor het succesvolle uitvoeren van dergelijke projecten.

Aangezien de bouwsector steeds complexer wordt, blijven 2D-tekeningen een waardevolle tool voor de uitvoering van restauraties en renovaties. Zij zorgen voor een helder overzicht van het project en bieden de nodige informatie om de uitvoering op een efficiënte en kwalitatief goede manier te realiseren.

Bronnen

1. 3D-scans voor onderhoudsdossier en restauratieplannen