Brandwerend glas in dakkapellen: Toepassing en eisen volgens het Bouwbesluit

Published by Redactie on september 12, 2025 | Category dakkapel

Inleiding

Brandwerend glas speelt een steeds belangrijker rol in de bouwsector, met name in de context van dakkapellen en andere glazen constructies. In een tijd waarin glas niet alleen functioneel maar ook esthetisch van grote betekenis is, zijn er strikte eisen met betrekking tot brandveiligheid. In dit artikel wordt ingegaan op de toepassing van brandwerend glas in dakkapellen, afgestemd op de Nederlandse regelgeving zoals vastgelegd in het Bouwbesluit en andere relevante documenten.

Op basis van de beschikbare bronnen wordt bekeken hoe brandwerend glas wordt gedefinieerd, welke klassen er onderscheid worden, hoe het functioneert in praktijk, en wat de verplichtingen zijn voor bouwmeesters en ontwerpers bij de toepassing van dit type glas. Hierbij wordt rekening gehouden met zowel technische aspecten als juridische kaders en veiligheidseisen.

Wat is brandwerend glas?

Brandwerend glas is een speciaal soort glas dat gemaakt is om brandoverslag en branddoorslag te voorkomen. Het voldoet aan bepaalde eisen in termen van brandwerendheid, rookwerendheid en warmtestralingsbeperking. Dit soort glas wordt vaak toegepast in situaties waar glas een rol speelt in brandwanden, deuren of scheidingsconstructies, zoals bij dakkapellen.

Eigenschappen van brandwerend glas

Volgens de gegevens uit bron [1] en [3] heeft brandwerend glas een aantal belangrijke functies:

Brandwerendheid: Het glas houdt vlammen tegen gedurende een bepaalde tijd, bijvoorbeeld 30 of 60 minuten.
Rookwerendheid: Het voorkomt het doordringen van rook en giftige gassen.
Warmtestralingsbeperking: Het houdt warmtestraling aan de niet-brandzijde onder een bepaalde drempelwaarde (15 kW/m²), wat essentieel is voor de veiligheid van personen tijdens een brand.
Zorgvuldig getest: Brandwerend glas wordt getest en afgestemd op het Bouwbesluit en andere regelgeving.

Er zijn verschillende soorten brandwerend glas, zoals brandwerend enkelglas, brandwerend dubbelglas en gelaagde, opschuimende glassoorten. Elke soort heeft specifieke toepassingsgebieden, afhankelijk van de vereisten van het bouwproject.

Voorbeelden van gelaagde, opschuimende glassoorten

Uit bron [4] is gebleken dat gelaagde, opschuimende glassoorten zoals Pyrobelite en Pyrodur vaak worden gebruikt in situaties waar volledige beglazing is gewenst. Deze glassoorten bestaan uit meerdere lagen en bevatten een opschuimende gel die tijdens een brand in werking treedt. Deze glassoorten kunnen meestal gebruikt worden voor volledige wandbeglazingen, zolang de testrapporten aantonen dat de warmtestraling aan de niet-brandzijde onder de limiet blijft.

Toepassing in dakkapellen

Dakkapellen zijn een populaire keuze voor verlichting in zowel woningen als commerciële gebouwen. Echter, omdat dakkapellen vaak uit glas zijn vervaardigd, is er een groter brandrisico. Het Bouwbesluit en andere regelgeving leggen daarom strikte eisen op aan de toepassing van brandwerend glas in dergelijke constructies.

Brandwerendheidseisen voor dakkapellen

Het Bouwbesluit stelt eisen aan de brandwerendheid van constructies, inclusief dakkapellen. Hierbij is de doelstelling om:

Het brandgevaar zoveel mogelijk te beperken.
De uitbreiding van branden naar andere ruimtes te voorkomen (branddoorslag en brandoverslag).
De verspreiding van rook en giftige gassen te beperken.
Zelfredzaamheid en vluchtmogelijkheid te waarborgen voor personen in het gebouw.
Toegang en reddingsmogelijkheid te garanderen voor de brandweer.

Deze eisen worden onder het begrip WBDBO samengevat, wat staat voor Weerstand tegen BrandDoorslag en BrandOverslag. Deze term is afgeleid uit de doelstellingen van het Bouwbesluit met betrekking tot brandveiligheid (bron [4]).

Klassen van brandwerendheid

De brandwerendheid van glas wordt uitgedrukt in minuten, aangevuld met specifieke eigenschappen. Bijvoorbeeld:

Brandwerend enkelglas is beschikbaar in 30 minuten of 60 minuten vertragingstijd.
Rookwerende klasse betekent dat de glasconstructie voorkomt dat rook en gassen doordringen.
Brandwerende klasse geeft aan dat de warmtestraling aan de niet-brandzijde gedurende een bepaalde tijd onder een bepaalde drempelwaarde blijft.

Het is essentieel om bij het ontwerp van een dakkapel te bepalen welke klasse van brandwerendheid nodig is, afhankelijk van de locatie, de functie van de ruimte en de afstand tot andere ruimtes of gebouwen.

Bouwbesluit en regelgeving

Het Bouwbesluit is het centrale juridische kader voor brandveiligheid in de bouw. Het legt eisen op aan constructies, materialen en toepassingen. Voor dakkapellen en andere glazen constructies gelden specifieke eisen die bepalen of brandwerend glas nodig is.

Verplichte meldingen en controles

Uit bron [2] is gebleken dat er verplichtingen zijn voor bouwmeesters om bepaalde werkzaamheden bij het bouwtoezicht te melden. Dit geldt bijvoorbeeld voor:

Thermische isolatie in de spouw van wanden.
Putten en aansluitleidingen van riolering.
Gereedmeldingen van onderdelen van het bouwwerk.

Hoewel deze meldingen niet direct gerelateerd zijn aan brandwerend glas, benadrukken ze het belang van transparantie en naleving van regelgeving tijdens de bouw. In het geval van glasconstructies kan het bouwtoezicht controleren of de gebruikte materialen voldoen aan de vereisten van het Bouwbesluit.

Gereedmelding bij toepassing van brandwerend glas

Hoewel niet expliciet vermeld in de bronnen, is te veronderstellen dat het gebruik van brandwerend glas in een dakkapel onderdeel kan zijn van een gereedmelding zoals beschreven in artikel 4.12 van bron [2]. De bouwmeester moet dan het bouwtoezicht op de hoogte stellen van de voltooiing van deze werkzaamheden, en onderdelen mogen niet zonder toestemming van het bouwtoezicht aan het oog worden onttrokken.

Technische aspecten van montage

Niet alleen het keuze van het juiste glas is belangrijk, ook de montage is essentieel voor de brandveiligheid. Uit bron [4] is gebleken dat de volgende aspecten een rol spelen bij de correcte montage van brandwerend glas:

Ondersteuning door onbrandbaar materiaal: De beglazing dient ondersteund te worden door blokjes van onbrandbaar materiaal.
Correcte afmetingen en tests: De sponningen en glaslatten moeten gedimensioneerd zijn voor de betreffende brandwerendheid. De maximaal geteste afmeting is belangrijk.
Bevestiging: De glaslatten en glaslijsten moeten altijd geschroefd bevestigd zijn.
Referenties: Voor gedetailleerde informatie over montage worden referenties gegeven naar TNO-rapporten en praktijkrichtlijnen van de Nederlandse Brandweer Federatie.

Een verkeerde montage kan de brandwerendheid van het glas ernstig compromitteren, zelfs als het glas in principe voldoet aan de eisen.

Veiligheid in praktijk

Het gebruik van brandwerend glas in dakkapellen draagt bij aan een veiligere woning of bouwproject. Het helpt bij het beperken van de verspreiding van vlammen en rook, wat van groot belang is bij een brand. Daarnaast heeft brandwerend glas vaak ook geluidsisolerende eigenschappen, wat een extra voordeel is voor dakkapellen (bron [1]).

Veiligheid voor hulpdiensten

Een andere belangrijke overweging is de veiligheid van de hulpdiensten. Uit bron [2] is gebleken dat het toepassen van glas in plafonds en horizontale constructies kan leiden tot gevaren bij brand, bijvoorbeeld door het vallen van glas. Om dit te voorkomen, zijn er specifieke eisen aan de toepassing van glas. Bij dakkapellen geldt een vergelijkbare aanpak, waarbij het gebruik van brandwerend glas een rol speelt in het voorkomen van gevaren voor hulpdiensten en vluchtenden.

Conclusie

De toepassing van brandwerend glas in dakkapellen is een essentieel onderdeel van brandveiligheid in moderne bouwprojecten. Het voldoet aan strikte eisen die zijn vastgelegd in het Bouwbesluit en andere regelgeving. Brandwerend glas bescherming tegen branddoorslag en brandoverslag, beperkt de verspreiding van rook en warmtestraling, en draagt bij aan een veiligere omgeving voor zowel bewoners als hulpdiensten.

Het kiezen van het juiste type brandwerend glas en de correcte montage zijn cruciaal voor de prestaties van de constructie. Bouwmeesters en ontwerpers moeten zich bewust zijn van de eisen van het Bouwbesluit, de verplichte meldingen en de rol van het bouwtoezicht. Tegelijkertijd is het belangrijk om te beseffen dat brandwerend glas niet alleen functioneel is, maar ook esthetische voordelen biedt, zoals geluidsisolatie en natuurlijke verlichting.

In de praktijk betekent dit dat zowel technische expertise als naleving van regelgeving essentieel zijn bij het gebruik van brandwerend glas in dakkapellen. Hierbij dient rekening te worden gehouden met zowel de toepassing van het glas zelf als de montage en de interventie van het bouwtoezicht.