Rc-waarde dakkapel en bouwbesluit: eisen, uitzonderingen en praktische toepassing

Published by Redactie on september 12, 2025 | Category dakkapel

Voor wie overweegt om een dakkapel aan te brengen, zijn de eisen die gelden voor isolatie en energieprestaties van groot belang. De Rc-waarde, een maatstaf voor warmteweerstand, speelt hierin een centrale rol. In dit artikel bespreken we de relevante regelgeving uit het Bouwbesluit 2012, uitzonderingen voor verbouw, praktische toepassingen en de invloed op energieprestaties. Op basis van beschikbare informatie worden de eisen voor de Rc-waarde van een dakkapel verduidelijkt, inclusief de rol van bouwtekeningen en eventuele uitzonderingen voor zijwanden.

Wat is de Rc-waarde en waarom is deze belangrijk?

De Rc-waarde, ook wel warmteweerstand genoemd, is een maat voor de isolatieveerkracht van een bouwelement. Hoe hoger de Rc-waarde, hoe beter het bouwelement warmte voorkomt en hoe minder energie nodig is voor verwarming. Voor dakkapellen is de Rc-waarde van essentieel belang, omdat een goed geïsoleerde dakkapel bijdraagt aan een comfortabele binnenklimaat en een energiezuinig huis.

In de praktijk maakt men onderscheid tussen warmte-isolatie en koude-isolatie. Bij warmte-isolatie is het isolatiemateriaal zichtbaar van binnen, terwijl bij koude-isolatie het materiaal niet zichtbaar is. Voor koude-isolatie is het eenvoudiger om hogere Rc-waarden te bereiken, omdat het isolatiemateriaal direct in de constructie verwerkt kan worden.

Het is belangrijk op te merken dat koude-isolatie niet beschikbaar is voor de zijwanden van een dakkapel. Dit betekent dat de Rc-waarde van de zijwanden lager kan uitvallen dan die van het dak en de zolderbalken, wat invloed heeft op de totale isolatieprestatie van de dakkapel.

Bouwbesluit 2012: eisen voor Rc-waarde

Het Bouwbesluit 2012 stelt eisen aan de isolatiewaarde van bouwelementen in nieuwbouw. Voor gevels, vloeren en daken is een Rc-waarde van minimaal 3,5 verplicht. Bij nieuwbouw dient dus standaard aan deze eisen te worden voldaan.

Bij verbouw geldt echter een iets andere regel. Volgens het Bouwbesluit 2012 moet bij verbouw aan het rechtens verkregen niveau worden voldaan. Dit betekent dat een verbouwende partij niet verplicht is om de eisen van nieuwbouw te halen, maar wel dient te blijven functioneren binnen de grenzen die al zijn vastgesteld.

Toch zijn er uitzonderingen. Bijvoorbeeld bij uitbreiding van een woning of het plaatsen van een nieuwe dakkapel op een bestaande woning, gelden de nieuwbouweisen. Hierbij dient de Rc-waarde van de dakkapel dus minimaal 3,5 te zijn. Deze eis geldt ook voor de zolderbalken en het dakdeel van de dakkapel.

Uitzonderingen voor zijwanden van de dakkapel

De zijwanden van een dakkapel zijn een specifiek onderdeel. Hoewel bij nieuwbouw en verbouw in principe een Rc-waarde van 3,5 verplicht is, geldt er een uitzondering. Het Bouwbesluit 2012 stelt dat de zijwanden van een dakkapel niet verplicht zijn om geïsoleerd te worden tot een Rc-waarde van 3,5. In plaats daarvan is het voldoende om aan een minimale U-waarde van 1,65 te voldoen. Deze U-waarde komt overeen met een Rc-waarde van ongeveer 0,6.

De reden voor deze uitzondering is dat de zijwanden van een dakkapel worden beoordeeld zoals een paneel in een kozijn. Dit betekent dat de eisen voor isolatie van deze delen minder streng zijn dan voor andere bouwelementen.

Een lage Rc-waarde van de zijwanden heeft wel nadelige gevolgen. Het heeft invloed op de EPC-berekening en op het daadwerkelijke energieverbruik van het huis. Daarom wordt aangeraden om bij een dakkapel een zo hoge Rc-waarde mogelijk te realiseren, ook al is het niet verplicht.

Praktijk: Rc-waarde in de uitvoering

In de praktijk variëren de Rc-waarden van dakkapellen. Een typische Rc-waarde ligt tussen 2,5 en 3,5. Sommige leveranciers bieden dakkapellen aan met een Rc-waarde van 2,5, wat voldoet aan de eisen bij verbouw, maar niet aan die van nieuwbouw. Voor nieuwbouw of bij een uitbreiding is een Rc-waarde van minimaal 3,5 dus noodzakelijk.

Bij een verbouw kan het dus voldoende zijn om een dakkapel te kiezen met een Rc-waarde van 2,5. Dit is vooral relevant bij woningen die uit 1973 dateren, zoals in een van de bronnen vermeld. In dat voorbeeld kiest de eigenaar ervoor om een dakkapel met een Rc-waarde van 2,5 aan te schaffen, omdat een hogere Rc-waarde (3,5) extra kosten met zich meebrengt en niet noodzakelijk is bij verbouw.

Het is echter aan te raden om, indien mogelijk, voor een hogere Rc-waarde te kiezen. Dit heeft positieve effecten op de energieprestatie van de woning en draagt bij aan een comfortabel leefklimaat.

Bouwtekening dakkapel: noodzakelijk voor vergunning?

Bij het aanbrengen van een dakkapel is het belangrijk om rekening te houden met de regelgeving rondom vergunningen. In sommige gevallen is een vergunning niet nodig, maar ook bij een vergunningsvrije plaatsing wordt een bouwtekening sterk aanbevolen.

Een bouwtekening dakkapel is een essentieel instrument voor het uitvoeren van de constructie. Het dient als leidraad voor het bouwbedrijf en voorkomt misverstanden over maten, uitvoering en detailwerken. Daarnaast is een professionele bouwtekening belangrijk voor de goedkeuring door de gemeente.

Een dakkapel wordt vaak maatwerk uitgevoerd, afhankelijk van de situatie van het pand, de hellingshoek van het dak en de gewenste indeling van de ruimte. Daarom is het verstandig om de bouwtekening te laten maken door een ervaren bouwkundig tekenaar. Dit verhoogt de kans op een vlotte goedkeuring en voorkomt onnodige correcties.

Rol van de gemeente bij verbouw

Sinds 1 januari 2024 is de regelgeving rondom verbouw verder veranderd. De gemeente blijft echter betrokken bij verbouwprojecten, met name bij risicovolle bouwwerken die vallen onder gevolgklasse II en III. Voor dergelijke projecten is een omgevingsvergunning nodig.

De gemeente toetst complexe bouwplannen aan de bouwtechnische voorschriften en houdt toezicht tijdens de uitvoering. Bij verbouwprojecten in gevolgklasse I is het niet verplicht om een kwaliteitsborger in te huren, maar wel is een omgevingsvergunning nodig.

In het kader van verbouw geldt ook dat de gemeente bij verbouw geen rookmelder verplicht kan stellen. Echter, het is verstandig om er een te plaatsen, met name in de ruimte onder de dakkapel. De rookmelder hoeft niet op de bouwtekening te staan, maar dient wel op een geschikte plek geplaatst te worden, zoals onder de nok van het dak, waar het praktisch gezien de beste detectie mogelijk is.

Energieprestatie-eisen bij verbouw

De regelgeving rondom energieprestaties is sinds 10 maart 2020 gewijzigd. Hierbij is de herziene Europese Energy Performance of Buildings Directive (EPBD III) in de Nederlandse wetgeving opgenomen. Vanaf dat moment gelden nieuwe eisen voor technische bouwsystemen in bestaande en nieuwe gebouwen.

Bij verbouw met aanpassing van het technisch bouwsysteem, zoals de installatie van een nieuwe cv-ketel, ventilatie-eenheid of warmwatertoestel, gelden deze nieuwe eisen. De systeemeisen zijn van toepassing bij het vervangen of verbeteren van een derde van de afgiftelichamen of inbouwarmaturen.

De eisen voor systeemrendementen zijn gestandaardiseerd voor verschillende functies, zoals ruimteverwarming, ruimtekoeling, ventilatie, warm tapwater en ingebouwde verlichting. Deze eisen zijn vastgelegd in kWh/m² of kWh/m³, afhankelijk van het type systeem.

Bij een verbouwproject is het belangrijk om rekening te houden met deze eisen. Vooral bij een uitbreiding, zoals het aanbrengen van een dakkapel, is het verstandig om zoveel mogelijk aandacht te besteden aan de energieprestaties. Een goed geïsoleerde dakkapel draagt bij aan het voldoen aan de systeemeisen en een efficiënt gebruik van energie.

Praktische toepassing: kiezen voor de juiste Rc-waarde

In de praktijk komt het vaak voor dat de Rc-waarde van een dakkapel varieert, afhankelijk van de wensen van de eigenaar en de financiële mogelijkheden. Een Rc-waarde van 2,5 is vaak voldoende bij verbouwprojecten, maar bij nieuwbouw of uitbreidingen is een Rc-waarde van minimaal 3,5 verplicht.

Het is aan te raden om te kiezen voor een Rc-waarde van minimaal 3,5, ook al is het niet verplicht. Dit heeft positieve effecten op de EPC-score van het huis en draagt bij aan een comfortabel leefklimaat. Tevens kan het leiden tot lagere energiekosten in de toekomst.

Voor de zijwanden van de dakkapel is het mogelijk om te kiezen voor een lage Rc-waarde, zoals 0,6, maar ook hier geldt dat het verstandiger is om zoveel mogelijk te isoleren. Dit voorkomt warmteverlies en draagt bij aan een betere energieprestatie.

Samenvatting

De Rc-waarde van een dakkapel is een belangrijke factor bij verbouw en nieuwbouw. Het Bouwbesluit 2012 stelt eisen aan isolatie en energieprestaties, die verschillen afhankelijk van het type project. Bij verbouw is het voldoende om aan het rechtens verkregen niveau te voldoen, maar bij uitbreidingen en nieuwbouw gelden de strengere nieuwbouweisen.

De zijwanden van een dakkapel zijn een uitzondering en hoeven niet per se geïsoleerd te worden tot een Rc-waarde van 3,5. Toch is het verstandig om hier ook aandacht aan te besteden, omdat het invloed heeft op de EPC-score en het energieverbruik van het huis.

Een professionele bouwtekening is essentieel voor het voldoen aan de regelgeving en het succesvol uitvoeren van het project. De gemeente speelt een rol bij verbouwprojecten en houdt toezicht op het naleven van de bouwtechnische voorschriften.

Conclusie

De Rc-waarde van een dakkapel is een belangrijk aspect bij verbouw en nieuwbouw. Het Bouwbesluit 2012 stelt duidelijke eisen, met uitzonderingen voor specifieke delen zoals de zijwanden. Het is verstandig om zoveel mogelijk aandacht te besteden aan isolatie, niet alleen om aan de eisen te voldoen, maar ook om een energiezuinig en comfortabel leefklimaat te creëren. Door een hogere Rc-waarde te kiezen en aandacht te besteden aan de bouwtekening en energieprestaties, kan men zorgen voor een duurzamere en efficiëntere verbouw.