Dakkapellen op bijgebouwen: Regels, criteria en praktische aandachtspunten

Published by Redactie on september 13, 2025 | Category dakkapel

Inleiding

De constructie en uitbreiding van woningen of gebouwen vereisen niet alleen technische expertise, maar ook een duidelijke kennis van de lokale regelgeving en welstandscriteria. Een dakkapel is een populaire keuze om de nuttige ruimte van een woning te vergroten of om de energievoorziening te verbeteren, bijvoorbeeld door zonnepanelen. Toch kan de aanleg van een dakkapel aan bijgebouwen aan strikte voorwaarden voldoen, zoals blijkt uit de inzichten uit de geleverde bronnen.

In dit artikel worden de relevante regels en aandachtspunten besproken voor het plaatsen van dakkapellen op bijgebouwen, met een focus op bouwtechnische criteria, welstandscriteria en het noodzakelijke gebruik van bouwtekeningen. Het artikel richt zich vooral op situaties die volgens de bronnen toepasbaar zijn in Nederlandse bouwverordeningen, en biedt een overzicht van de regelgeving en praktijkrichtlijnen.

Wat is een bijgebouw?

In de context van de bouwregelgeving is een bijgebouw een op zichzelf staand, al dan niet vrijstaand gebouw, dat door de vorm onderscheiden kan worden van het hoofdgebouw. Dit bijgebouw is qua functie, vorm, ligging en omvang ondergeschikt aan het hoofdgebouw.

Het is belangrijk om duidelijk te onderscheiden tussen hoofd- en bijgebouw, omdat bepaalde constructies of uitbreidingen, zoals dakkapellen, niet toegestaan zijn op bijgebouwen. Dit is expliciet vermeld in de regelgeving: “Geen dakkapel op aan- en uitbouw of bijgebouw.” Dit betekent dat het plaatsen van een dakkapel op een bijgebouw in de meeste gevallen niet toegestaan is, tenzij er een uitzondering gemaakt wordt die uitdrukkelijk in de welstandsrichtlijnen staat.

Definitie en kenmerken van een dakkapel

Een dakkapel is een constructie ter vergroting van een gebouw, die zich tussen de dakgoot en de nok van een dakvlak bevindt. De dakkapel is onder de noklijn gelegen, en de onderzijde van de constructie is in het dakvlak geplaatst. Deze definitie is belangrijk om te begrijpen hoe een dakkapel zich verhoudt tot de bestaande bouwconstructie.

De regulering van dakkapellen is onderdeel van de gemeentelijke bouwverordeningen en bevat zowel bouwtechnische als welstandscriteria. Deze richtlijnen zijn ontworpen om de visuele harmonie van de bebouwde omgeving te bewaren en de bouwkwaliteit te waarborgen.

Welstandscriteria voor dakkapellen

De toepassing van een dakkapel hangt sterk af van het geborgen beoordelingskader van het betreffende gebied. Daarnaast gelden er ook lokale welstandscriteria die bepalen of een dakkapel op een bepaalde manier of op een bepaalde locatie toegestaan is.

De volgende algemene welstandscriteria zijn van toepassing op dakkapellen:

Materiaal- en kleurgebruik: Dit moet afgestemd zijn op het hoofdgebouw. Kozijnen moeten conform de voorgevel of zijgevel zijn uitgevoerd. Het voorvlak van de dakkapel moet uit glas bestaan; dichte panelen zijn niet toegestaan. Zijwanden van de dakkapel moeten in een donkere kleur zijn of afgewerkt in de kleur van het dakvlak.
Afstanden en positie: De dakkapel moet minimaal 0,50 meter van de goot of dakvoet af staan, verticaal gemeten. De afstand tot de zijkant van het achterdakvlak moet minimaal 0,50 meter zijn, gemeten aan de bovenzijde van de dakkapel. Bij kilkepers moet deze afstand vanaf de voet van de dakkapel gemeten worden. Bovendien moet de afstand tot de nok minimaal 0,50 meter zijn.
Aantal dakkapellen: Maximaal twee dakkapellen zijn toegestaan op het achterdakvlak van de woning, en maximaal één dakkapel op het zijdakvlak.
Maatvoering en vorm: De hoogte van de dakkapel mag maximaal 50% zijn van de geprojecteerde hoogte van het dakvlak, met een maximum van 1,50 meter gemeten vanaf de voet tot de boeiboord. De breedte mag maximaal 50% zijn van de breedte van het dakvlak, met een maximum van 3,00 meter. De dakkapel moet plat afgedekt zijn, met maximaal 0,10 meter overstek.
Hellingshoeken en dakvormen: Voor dakkapellen op zadeldaken gelden extra bepalingen. Een zadeldak met een hellingshoek kleiner dan 30° is meestal niet geschikt voor een dakkapel, omdat de vrije hoogte onder het dak beperkt is. Hierdoor is een dakkapel aan de rand van het dakvlak geplaatst en wordt het silhouet van het gebouw sterk aangetast. In dergelijke gevallen is een dakkapel niet toegestaan, tenzij het gaat om een dakopbouw, die wel vergunningplichtig is.

Dakkapellen op bijgebouwen: Toegestaan of niet?

Uit de bronnen blijkt dat een dakkapel op een bijgebouw niet toegestaan is. Dit betekent dat het plaatsen van een dakkapel op een bijgebouw in de regel niet voldoet aan de welstandscriteria of bouwregelgeving. Echter, er is ruimte voor uitzonderingen, bijvoorbeeld wanneer het gaat om een dakopbouw, die wel vergunningplichtig is en aan de welstandscommissie voorgelegd moet worden.

Het is daarom belangrijk om bij een eventuele aanvraag voor een dakkapel op een bijgebouw rekening te houden met de mogelijkheid dat de aanvraag geweigerd kan worden. In dat geval is het noodzakelijk om alternatieve constructies te overwegen, zoals een dakopbouw, of om te kijken naar het mogelijk maken van een aanpassing aan de hoofdconstructie.

Dakopbouw als alternatief voor dakkapel op bijgebouw

Een dakopbouw is een constructie die zich boven de dakgoot bevindt en (deels) boven de oorspronkelijke nok uitkomt. De onderzijden van de constructie zijn in één of beide dakvlakken geplaatst. In tegenstelling tot een dakkapel is een dakopbouw altijd vergunningplichtig en moet deze aan de welstandscommissie worden voorgelegd.

Hoewel de toepassing van een dakopbouw op een bijgebouw niet expliciet is vermeld in de gegeven bronnen, is het aannemelijk dat dit mogelijk is bij het stellen van een officiële aanvraag. Het is echter belangrijk om te erkennen dat dit een meer complexe en bureaucratische procedure met zich meebrengt. De opbouw moet aan alle welstandscriteria voldoen, en eventuele visuele impact op de omgeving moet worden beoordeeld.

Bouwtekeningen voor dakkapellen

Zelfs bij een vergunningsvrije aanleg van een dakkapel is het sterk aan te raden om een bouwtekening op te stellen. Dit geldt zeker wanneer het gaat om complexe constructies of situaties waarin de regelgeving niet volledig duidelijk is.

Bouwtekeningen dienen als leidraad voor bouwbedrijven tijdens de uitvoering van het project. Ze voorkomen misverstanden over maten, details en uitvoering, en fungeren als technische basis voor de werkvoorbereiding. Daarnaast zijn bouwtekeningen ook van belang bij het aanvragen van een vergunning of bij het afstemmen van de uitvoering op lokale welstandscriteria.

Een professionele bouwtekening wordt opgesteld door een ervaren bouwkundig tekenaar. Deze weet precies wat gemeenten eisen en kan de bouwtekening afstemmen op lokale welstandscriteria. Hierdoor wordt de kans op een vlotte goedkeuring verhoogd en worden kostbare aanpassingen achteraf voorkomen.

Maatwerk per situatie

Geen dak is hetzelfde, en daarom is elke bouwtekening maatwerk. De bouwtekening moet altijd afgestemd zijn op de specifieke situatie van het pand, de hellingshoek van het dak en de gewenste indeling van de ruimte. Zowel voor een dakkapel aan de voorzijde, achterzijde of zijkant van de woning gelden duidelijke richtlijnen.

Bijvoorbeeld: De hellingshoek van een zadeldak bepaalt of een dakkapel technisch haalbaar is. Een dakkapel op een zadeldak met een hellingshoek kleiner dan 30° is meestal niet toegestaan, terwijl een dakkapel op een zadeldak met een hellingshoek groter dan 30° vrijwel altijd geschikt is.

Bouwtekening voor prefab of traditionele opbouw

Of je kiest voor een prefab model of een ter plaatse opgebouwde variant, in beide gevallen is een bouwtekening vereist. De bouwer baseert zich op deze tekening om alle onderdelen op maat te leveren of op locatie correct op te bouwen. Het is daarom belangrijk om zorgvuldig te kiezen voor een ervaren en betrouwbare bouwkundige tekenaar.

Controle op volledigheid

Het is verstandig om de bouwtekening na te laten controleren op volledigheid. De tekening moet alle relevante details bevatten, zoals afmetingen, materialen, constructiedetails en eventuele aansluitingen met bestaande bouwelementen. Een onvolledige of incorrecte bouwtekening kan leiden tot fouten tijdens de bouw en extra kosten.

Conclusie

De plaatsing van een dakkapel op een bijgebouw is in de regel niet toegestaan volgens de gegeven regelgeving en welstandscriteria. Echter, in bepaalde gevallen kan het toegestaan zijn om een dakopbouw te realiseren, die wel vergunningplichtig is. Het is belangrijk om bij dergelijke projecten rekening te houden met de lokale regelgeving, welstandscriteria en de technische haalbaarheid van het project.

Bouwtekeningen spelen een sleutelrol in het succes van dergelijke projecten. Zelfs bij een vergunningsvrije aanleg is het aan te raden om professionele hulp in te huren om een gedetailleerde bouwtekening op te stellen. Hierdoor wordt de kans op fouten tijdens de bouw verkleind en wordt de kans op een snelle goedkeuring verhoogd.

Tijdens het gehele proces is het verstandig om in contact te blijven met de gemeente of welstandscommissie en eventuele vragen of twijfels tijdig te bespreken. Dit zorgt voor duidelijkheid en voorkomt onverwachte problemen bij de aanvraag of uitvoering van het project.

Bronnen

bijgebouw