Dakkapelconstructie in gordingendaken: technische aandachtspunten en uitvoering

Published by Redactie on september 14, 2025 | Category dakkapel

Een dakkapel is een populaire keuze voor wie wil profiteren van extra licht, ruimte of een aansluitende woonruimte. Echter, de integratie van een dakkapel in bestaande dakconstructies vraagt om zorgvuldig overleg en technische uitvoering. Bij een gordingendak, waarin horizontale balken (gordingen) de belasting opnemen, is het maken van een opening en de daarbij horende versterking essentieel om de stabiliteit van het geheel te bewaren.

In dit artikel bespreken we de constructie van een dakkapel in een gordingendak, vanaf de voorbereiding tot en met de afwerking. We ronden af met een overzicht van de mogelijkheden, uitdagingen en aanbevolen technieken, allemaal op basis van betrouwbare bronnen uit de bouwsector.

Wat is een gordingendak?

Een gordingendak is een dakconstructie waarbij horizontale balken, genaamd gordingen, op de draagmuren zijn geplaatst. Deze balken ondersteunen het dakbeschot en de dakbedekking. Het is een veelgebruikte constructie in woningen en kleinere gebouwen, vooral bij daken met een beperkte overspanning.

De gordingen zijn horizontaal geplaatst en lopen van muur tot muur. Hierdoor kunnen ze het dakbeschot en de dakbedekking dragen, evenals eventuele belastingen zoals sneeuw of wind. De gordingen zijn vaak gemaakt van hout en moeten horizontaal worden geplaatst om een goed draagvermogen te garanderen. Doordat gordingen horizontaal liggen, is er een risico op doorbuigen, wat betekent dat hun lengte meestal beperkt is tot 3 tot 4 meter per stuk.

De rol van gordingen in een dakconstructie

Gordingen dragen het gehele dak. Ze ondersteunen de dakhuid, die bestaat uit het dakbeschot en de dakbedekking. De dakbedekking kan uit dakpannen, riet of andere materialen bestaan. Daarnaast moeten gordingen ook de belastingen van sneeuw of wind dragen. Als een gording verwijderd wordt, verliest het dak zijn stabiliteit en is het noodzakelijk om een constructieberekening uit te voeren om te bepalen hoe de belastingen vervolgens gedragen moeten worden.

Gordingendak vs. spantendak

In tegenstelling tot een gordingendak, waarin horizontale balken de belasting opnemen, is een spantendak opgebouwd uit driehoekige frames genaamd spanten. Deze constructie is stabieler bij grotere overspanningen en biedt meer vrije ruimte onder het dak, wat ideaal is voor het aanleggen van een zolderkamer.

Een gordingendak is daarentegen vaak goedkoper en sneller te bouwen. Het is geschikt voor kleinere overspanningen en biedt minder vrije ruimte onder het dak. Voor aanpassingen zoals het plaatsen van een dakkapel is een gordingendak meestal flexibeler dan een spantendak, omdat het makkelijker is om openingen aan te brengen in een horizontale constructie.

De uitdaging van het plaatsen van een dakkapel in een gordingendak

Het plaatsen van een dakkapel in een gordingendak vereist een zorgvuldige aanpak. Een gordingendak bestaat uit gordingen die horizontaal zijn bevestigd. Soms is er ook een spant (verticale balk) aanwezig om de gordingen te ondersteunen. Bij het maken van een gat in het dak om een dakkapel te plaatsen, moeten een aantal gordingen verwijderd worden of aanpassingen gedaan worden. Dit kan de stabiliteit van de constructie aantasten.

Om dit te voorkomen, is het noodzakelijk om de opening in de balkenlaag op te vangen. Dit gebeurt meestal door het aanbrengen van een raveling, een versterking die ervoor zorgt dat de krachten goed worden doorgegeven. Hoeveel aanpassingen nodig zijn, hangt af van de situatie. In sommige gevallen kunnen bestaande gordingen als onderslagbalk of bovenslagbalk van de dakkapel worden gebruikt. In andere gevallen zijn nieuwe horizontale balken nodig.

Voorbereiding op de constructie van een dakkapel in een gordingendak

De eerste stap bij het plaatsen van een dakkapel in een gordingendak is de voorbereiding van de dakconstructie. Dit omvat het maken van een opening in het dak, het verstevigen van de bestaande constructie en het plaatsen van de dakkapel zelf.

1. Verwijderen van de dakbedekking

De eerste actie is het verwijderen van de dakbedekking in de aangegeven sectie op basis van de constructietekeningen. Dit zorgt ervoor dat toegang is tot de gordingen en andere onderliggende structuren.

2. Versterken van de bestaande constructie

De bestaande dakconstructie moet worden versterkt om de impact van het gat te compenseren. Dit kan gedaan worden door het aanbrengen van een raveling of het plaatsen van extra balken. De raveling zorgt ervoor dat de krachten die op de gordingen worden uitgeoefend, goed worden doorgegeven naar de onderliggende structuren.

3. Het maken van het gat in het dak

Het gat wordt gemaakt door een aantal gordingen te verwijderen of te kappen. Het is belangrijk dat dit gebeurt met rekening houdend met de draagconstructie en de stabiliteit van het dak. Hierbij wordt vaak een constructieberekening gemaakt om te bepalen welke balken kunnen worden verwijderd en hoe de versterking moet worden uitgevoerd.

Constructie en montage van de dakkapel

Er zijn twee hoofdmethoden om een dakkapel te plaatsen: prefab of traditioneel.

1. Prefab dakkapel

Een prefab dakkapel wordt in een fabriek gemaakt en daarna met een hijskraan op het dak geplaatst. Deze methode is doorgaans sneller en goedkoper, vooral als het gaat om standaardafmetingen en vormen. De montage duurt meestal één werkdag en is geschikt voor standaard situaties.

2. Traditionele dakkapel

Een traditionele dakkapel wordt opgebouwd op het dak van de woning. Deze methode biedt meer keuzevrijheid in termen van afmetingen, dakvorm en opties. Het is bijvoorbeeld ideaal voor specifieke wensen of voor daken met een kleine hellingshoek. De montage duurt doorgaans drie werkdagen, afhankelijk van de complexiteit.

Een belangrijk verschil tussen deze twee methoden is de mate van flexibiliteit. Een prefab dakkapel is meestal niet geschikt voor elk type dak, terwijl een traditionele dakkapel altijd past, ook op daken met een kleine hellingshoek.

Technische aandachtspunten bij de montage

Bij de montage van een dakkapel in een gordingendak zijn er een aantal technische aandachtspunten die belangrijk zijn:

Waterdichtheid: Een traditionele dakkapel is doorgaans niet direct wind- en waterdicht na de montage. Daarom is het gebruikelijk om de werkplek af te dekken met zeilen tot alles is afgerond. Dit is vooral belangrijk in een land als Nederland, waar het weer vaak onvoorspelbaar is.
Isolatie: Het is essentieel dat de dakkapel goed geïsoleerd is, zowel van binnen als van buiten. Dit zorgt voor comfort, energiebesparing en een langere levensduur van het bouwwerk.
Afwerking: De afwerking van de dakkapel omvat het plaatsen van kozijnen, glas en eventueel rolluiken aan de buitenkant. De binnenkant wordt volgens afspraak afgewerkt. De vakmensen zorgen ervoor dat het werk netjes wordt afgerond en dat het afval wordt afgevoerd.

Aanpassingen aan de bestaande constructie

Het plaatsen van een dakkapel kan invloed hebben op de bestaande constructie. Het is daarom belangrijk om zorgvuldig te kijken naar de belasting en de draagconstructie. In sommige gevallen is het mogelijk om bestaande gordingen te gebruiken als onder- of bovenslagbalken van de dakkapel. In andere gevallen is het nodig om extra balken aan te brengen.

Een belangrijk aspect is de stabiliteit van het knieschot. Dit is het deel van het dak dat onder de dakkapel ligt. Het knieschot moet in staat zijn om de krachten van de dakkapel over te brengen naar de vloer. In de meeste gevallen zijn bestaande knieschotten goed genoeg voor deze functie, maar het is aan te raden om dit te controleren bij een constructieberekening.

Constructieberekening en sterkteberekening

Bij het plaatsen van een dakkapel in een gordingendak is het noodzakelijk om een constructieberekening en een sterkteberekening uit te voeren. Deze berekeningen bepalen of de bestaande constructie in staat is om de extra belasting van de dakkapel te dragen. Ze geven ook aan hoe de versterking moet worden uitgevoerd en welke balken kunnen worden verwijderd.

De resultaten van deze berekeningen worden vastgelegd in de archieftekeningen van het bouwwerk. Dit is belangrijk voor toekomstige aanpassingen of inspecties.

Voorbereiding en communicatie

Voordat een dakkapel wordt geplaatst, is het belangrijk om de woning en de omgeving goed voor te bereiden. De buren moeten op de hoogte worden gebracht van de werkzaamheden, ook als er geen vergunning nodig is. Dit is een kwestie van respect en veiligheid.

Als een hijskraan nodig is, moet er voldoende ruimte beschikbaar zijn op de dag van de montage. Dit kan geregeld worden door omwonenden te vragen om tijdelijk elders te parkeren.

De afwerking van een dakkapel

De afwerking van een dakkapel omvat verschillende stappen:

Buitenkant: Plaatsen van kozijnen, beglazing en eventueel rolluiken.
Waterdicht maken en isoleren: De buitenkant moet geïsoleerd en waterdicht gemaakt worden.
Binnenkant: De binnenkant wordt afgewerkt volgens de afspraak. Dit kan variëren van een eenvoudige afwerking tot een uitgebreide verbouwing.
Afvoeren van afval: De vakmensen zorgen ervoor dat het werk netjes is afgerond en dat het afval wordt afgevoerd.

Conclusie

De constructie van een dakkapel in een gordingendak vereist een zorgvuldige aanpak. Het is belangrijk om rekening te houden met de stabiliteit van de bestaande constructie en de noodzakelijke versterkingen. Door een raveling aan te brengen of extra balken te plaatsen, kan de draagconstructie behouden blijven. Het is aan te raden om een constructieberekening en een sterkteberekening uit te voeren om de veiligheid en duurzaamheid van de dakkapel te garanderen.

De keuze tussen een prefab en een traditionele dakkapel hangt af van de specifieke wensen en omstandigheden. Een prefab dakkapel is sneller en goedkoper, terwijl een traditionele dakkapel meer flexibiliteit biedt. Ongeacht de keuze, is het belangrijk om de afwerking en de isolatie goed te verzorgen.

De integratie van een dakkapel in een gordingendak is een uitdaging, maar met de juiste kennis en voorbereiding kan het een waardevolle toevoeging zijn aan elke woning.