Dakkapel en Oppervlakte: Belangrijke Regels, Afmetingen en Invloed op Vloeroppervlakte

Bij de renovatie van een woning of het uitbreiden van de leefruimte komt de dakkapel vaak in overweging. Deze uitbreiding kan de woonruimte aanzienlijk vergroten, extra licht binnenlaten en de sfeer van een kamer versterken. Maar de keuze van de juiste afmeting en vorm van een dakkapel is niet alleen een kwestie van esthetiek. Het heeft ook invloed op de berekening van de vloeroppervlakte en kan bepalend zijn voor de noodzaak van een vergunning.

In dit artikel wordt ingegaan op de relatie tussen de afmetingen van een dakkapel en de oppervlakte die deze toevoegt aan de woning. Bovendien worden de relevante regels en maatvoeringen van de bouwregelgeving uitgelegd, om duidelijkheid te scheppen over hoe de dakkapel bijdraagt aan de totale oppervlakte van het bouwwerk.

Invloed van de Afmetingen van een Dakkapel op de Vloeroppervlakte

Een van de belangrijkste vragen bij het overwegen van een dakkapel is: hoeveel extra oppervlakte kan er gerealiseerd worden? De afmetingen van de dakkapel zijn hierin bepalend. In het kader van een normaal dak (met een hellingshoek van 35 tot 45 graden) levert een dakkapel van 3 meter breedte gemiddeld 4 tot 6 vierkante meter extra vloeroppervlakte op. Voor een steiler dak (60 graden) is deze uitbreiding aanzienlijk kleiner, terwijl een flauwer dak (onder 35 graden) juist grotere oppervlaktes mogelijk maakt.

De volgende tabel geeft een overzicht van de extra vloeroppervlakte die kan worden gerealiseerd bij verschillende dakhellingen en breedtes van de dakkapel:

Deze gegevens zijn afkomstig uit een berekening die op voorhand helpt bij het bepalen van de optimale afmeting van een dakkapel. De werkelijke uitkomst kan variëren afhankelijk van het individuele ontwerp, de hellingshoek van het dak en de ruimtelijke situatie van de woning. Het is daarom belangrijk om samen met een professionele dakkapelbouwer of architect de mogelijkheden te bespreken.

Bouwregelgeving en Oppervlakteberekening

Wanneer het gaat om de berekening van de oppervlakte van een bouwwerk, worden dakkapellen onder bepaalde voorwaarden meegenomen. Volgens de landelijke bouwregelgeving worden dakkapellen in de berekening van de vloeroppervlakte meegerekend als de breedte van de dakkapel meer dan 50% van de breedte van het betreffende dakvlak bedraagt. In dat geval wordt de goothoogte van het bouwwerk gemeten vanaf het peil tot aan de goot van de dakkapel.

Bij het berekenen van de oppervlakte van een bouwwerk wordt in principe uitgegaan van de buitenzijde van de gevels of het hart van de scheidsmuren. De dakkapel wordt hierbij meegenomen op basis van de buitenzijde van het dak en de dakkapel. Dit geldt echter alleen als de dakkapel niet groter is dan de toegestane afmetingen volgens de bouwregels.

Oppervlakte van een dakkapel als overkapping

Een dakkapel kan ook worden beschouwd als een overkapping of een ander bouwwerk dat geen gebouw is. In dat geval wordt de oppervlakte berekend tussen de buitenzijde van de afdekking van de overkapping. Dit betekent dat de dakkapel niet automatisch wordt meegenomen in de totale vloeroppervlakte van het bouwwerk, tenzij de afmetingen het voorschrijven.

Ondergeschikte onderdelen en uitzonderingen

Volgens de regelgeving worden bepaalde ondergeschikte bouwonderdelen buiten beschouwing gelaten bij de berekening van de inhoud of oppervlakte van een bouwwerk. Dit geldt onder andere voor plinten, pilasters, ventilatiekanalen, schoorstenen, liftschachten, luifels, balkons, balustrades en overstekende daken, mits deze onderdelen maximaal 1 meter over de bouwgrenzen uitsteken.

Dit betekent dat een dakkapel die niet groter is dan 50% van het dakvlak en die niet meer dan 1 meter over de grens uitsteekt, niet wordt meegerekend in de totale oppervlakte. Dit kan van groot belang zijn bij het bepalen van de bouwvergunning of de toegestane bouwoppervlakte in een bepaald gebied.

Technische Eisen en Locatiespecifieke Regelgeving

De locatie van de dakkapel is een belangrijke factor bij het bepalen van de benodigde afmetingen en de benodigde vergunning. De landelijke bouwregelgeving stelt een aantal algemene eisen, maar gemeenten kunnen daarbij aanvullende voorwaarden stellen. De belangrijkste eisen die gelden voor een vergunningsvrije dakkapel zijn:

• Plaatsing: De dakkapel moet aan de achterzijde of een niet-zichtbare zijgevel van de woning worden geplaatst.
• Hoogte: De maximale hoogte van de dakkapel is 1,75 meter.
• Afstand tot dakvoet: De onderkant van de dakkapel moet minstens 0,5 meter boven de dakvoet liggen.
• Afstand tot de nok: De bovenkant van de dakkapel moet minstens 0,5 meter onder de nok liggen.
• Afstand tot zijkanten: De zijkanten van de dakkapel moeten minstens 0,5 meter van de dakrand liggen.
• Dakvorm: De dakkapel moet een plat dak hebben en op een schuin dak geplaatst worden.
• Beschermd stads- of dorpsgezicht: De woning mag geen monument zijn en mag niet in een beschermd stads- of dorpsgezicht liggen.

Deze eisen gelden voor het landelijke kader, maar het is mogelijk dat een gemeente aanvullende voorwaarden stelt. Het is daarom verstandig om vooraf te controleren of de dakkapel aan de lokale regelgeving voldoet. Dit kan via het Omgevingsloket of via een bouwadviseur.

Afstand tot Dakranden en Hoekkepers

Naast de algemene eisen gelden ook specifieke afstanden tussen de dakkapel en de dakranden of hoekkepers. Zo moet de afstand tot de goot of dakvoet verticaal gemeten minstens 0,5 meter bedragen en maximaal 1,00 meter. De afstand tot de zijkant van het achterdakvlak moet minstens 0,5 meter zijn, gemeten aan de bovenzijde van de dakkapel. Indien het zijerf of -gevel aan de weg of openbaar groen ligt, moet deze afstand zelfs minstens 1,00 meter zijn.

Bij dakkapellen op zijdakvlakken moet de afstand tot zijkant van het zijdakvlak minstens 1,00 meter bedragen. Ook geldt hier dat het aantal dakkapellen beperkt is: maximaal twee dakkapellen op het achterdakvlak en maximaal één dakkapel op het zijdakvlak.

Hoogte en Breedte van de Dakkapel

De hoogte van de dakkapel mag maximaal 50% van de in het verticale vlak geprojecteerde hoogte van het dakvlak zijn, met een maximum van 1,50 meter. De breedte van de dakkapel mag maximaal 50% van de breedte van het dakvlak zijn, met een maximum van 3,00 meter. Deze afmetingen zijn essentieel bij het bepalen van de vorm en de verhouding tussen de dakkapel en het hoofdbouwwerk.

De vorm van de dakkapel is ook onderworpen aan bepaalde regels. De dakkapel moet plat afgedekt zijn, met een maximaal overstek van 0,10 meter. De hoogte van het boeiboord mag niet meer dan 0,25 meter zijn. Deze voorwaarden zijn bedoeld om de visuele samenhang met het hoofdbouwwerk te waarborgen en om te voorkomen dat de dakkapel te veel uitsteekt.

Materiaal- en Kleurgebruik

Het materiaal- en kleurgebruik van de dakkapel moet afgestemd zijn op het hoofdbouwwerk. Dit betekent dat de kleur en het materiaal van de kozijnen conform moeten zijn aan die van de voorgevel. De voorvlak van de dakkapel moet gevuld zijn met glas; dichte panelen zijn niet toegestaan. De zijwanden van de dakkapel moeten in een donkere kleur of afgewerkt zijn in de kleur van het dakvlak.

Aanvullende Criteria per Dakvorm

De regelgeving voor dakkapellen kan variëren afhankelijk van de vorm van het dak. Voor een zadeldak met een hellingshoek van minder dan 30 graden is een dakkapel niet wenselijk. Bij een hellingshoek van 30 graden of meer is een dakkapel aanvaardbaar, mits deze zich in het onderste deel van het dakvlak bevindt.

Bij een tent- of piramidedak zijn de afmetingen van de dakkapel beperkt. De breedte van de dakkapel mag aan de voorkant maximaal 25% van de breedte van het dakvlak bedragen, en aan de achterkant maximaal 40%. De afstand tot de hoekkepers moet in beide gevallen minstens 1,00 meter zijn.

Dakkapel en Bouwvergunning

Of een dakkapel vergunningsvrij kan worden geplaatst, hangt af van een aantal factoren. Zo is een dakkapel vergunningsvrij indien deze aan de landelijke bouwregels voldoet. Dit betekent dat de dakkapel aan de achterzijde of een niet-zichtbare zijgevel moet worden geplaatst, en dat de afmetingen binnen de gestelde limieten vallen. De woning mag geen monument zijn en mag niet in een beschermd stads- of dorpsgezicht liggen.

Indien de dakkapel groter is dan de toegestane afmetingen of in een zichtbaar deel van de woning moet worden geplaatst, is een bouwvergunning vereist. Het is daarom verstandig om vooraf te controleren of de dakkapel aan de lokale regelgeving voldoet. Dit kan via het Omgevingsloket of via een bouwadviseur.

Conclusie

De keuze van de juiste afmetingen en vorm van een dakkapel is niet alleen een kwestie van esthetiek, maar ook van technische en juridische voorwaarden. De afmetingen bepalen niet alleen de extra vloeroppervlakte die kan worden gerealiseerd, maar ook of de dakkapel meegenomen wordt in de berekening van de totale oppervlakte van het bouwwerk. Daarnaast zijn er regelgevingen die bepalen of een bouwvergunning nodig is.

Bij het overwegen van een dakkapel is het daarom verstandig om samen met een professional te overleggen. Dit helpt om de optimale oplossing te vinden die zowel esthetisch aantrekkelijk is als functioneel en bouwtechnisch correct.

Bronnen

1. VH Dakkapellen - Afmeting dakkapel
2. Lokale regelgeving over dakkapellen (CVDR294394)
3. Dakkapel berekening
4. Lokale regelgeving over dakkapellen (CVDR40762)
5. Dakkapel en vergunning