Dakkapel in strijd met bestemmingsplan: Uitleg en praktische aandachtspunten

Published by Redactie on september 14, 2025 | Category dakkapel

De bouw en uitbreiding van woningen, zoals het plaatsen van een dakkapel, vallen onder strikte juridische en administratieve regels. Deze regels zijn gericht op het behoud van het straatbeeld, de welstandsvoorzieningen en de naleving van de bestemmingsplannen. In dit artikel wordt dieper ingegaan op de juridische en praktische aspecten van een dakkapel die mogelijk in strijd zou kunnen komen met het bestemmingsplan. De focus ligt op de inhoud van woningen, de bouwregels en de regelgeving rondom het aanvragen van een omgevingsvergunning.

De informatie is gebaseerd op rechtszaken, beleidsregels en juridische oordelen die betrekking hebben op dakkapellen, het straatbeeld, de goothoogte en de toepassing van het bestemmingsplan. Het doel is om homeowners, woningbouwers en professionals inzicht te geven in de juridische en praktische aandachtspunten die van belang zijn bij het plaatsen van een dakkapel in Nederland.

Bestemmingsplan en bouwplannen: Algemene regels

Het bestemmingsplan bepaalt de toegestane activiteiten op een perceel en legt grenzen vast aan bouwprojecten, inclusief uitbreidingen en aanpassingen. In het kader van een dakkapel is het belangrijk om te controleren of de geplande uitbreiding in overeenstemming is met de regels van het bestemmingsplan. Zoals blijkt uit een rechtszaak in Alkmaar (bron 1), kan de aanwezigheid van een dakkapel in strijd komen met het bestemmingsplan wanneer bepaalde bouwparameters, zoals goothoogte of volume, overschreden worden.

Een dakkapel wordt vaak beschouwd als een ondergeschikt bouwdeel, maar bij bepaalde afmetingen en volumes kan dit niet het geval zijn. In de genoemde rechtszaak stelt de appelant dat de dakkapel een grote lengte en een groot deel van het schuine dakvlak wegneemt. Dit zou kunnen leiden tot een overschrijding van de toegestane goothoogte volgens het bestemmingsplan.

De rechtbank heeft geoordeeld dat de dakkapel niet in strijd is met het bestemmingsplan omdat de maximaal toegestane goothoogte niet overschreden wordt. Dit oordeel is gebaseerd op de bouwtekening die is ingezet bij de omgevingsvergunning. Hieruit blijkt dat het beoordelen of een dakkapel in strijd is met het bestemmingsplan afhankelijk is van de exacte parameters van het bouwplan en de regels van het bestemmingsplan van het betreffende perceel.

Gothenhoogte en meetmethoden

Een van de centrale parameters bij het bepalen van de toelaatbaarheid van een dakkapel is de gothoogte. Volgens artikel 2 van een relevante regelgeving (bron 1) wordt de gothoogte gemeten vanaf het peil tot aan de bovenkant van de goot of een gelijkwaardig constructiedeel. Dit is belangrijk bij het bepalen van of een bouwplan voldoet aan de regels van het bestemmingsplan.

Artikel 15.2.1 legt uit dat voor hoofdgebouwen bepaalde regels gelden, waaronder dat de gothoogte niet groter mag zijn dan bestaand. In de rechtszaak in Alkmaar is hierbij geoordeeld dat de dakkapel, ook al neemt deze een groot deel van het schuine dakvlak weg, niet in strijd is met deze regel omdat de gothoogte niet overschreden wordt.

Het is dus van belang dat bij het ontwerp en de aansluiting van een dakkapel rekening wordt gehouden met de meetmethoden die voor de gothoogte gelden. Ook moet duidelijk zijn hoe de dakkapel zich verhoudt tot het bestaande bouwwerk en of het als een ondergeschikt bouwdeel kan worden beschouwd.

Verantwoordelijkheid van de gemeente

De rol van de gemeente bij het beoordelen van een bouwplan is essentieel. In het kader van een vergunningsaanvraag voor een dakkapel wordt de aansluiting met het bestemmingsplan beoordeeld. In Assendelft (bron 2) is duidelijk dat het aanvragen van een vergunning voor een dakkapel aan de achterzijde van een woning vaak eenvoudiger is, omdat er geen beschermd dorps- of stadsgezicht is.

Toch kan de gemeente besluiten dat een dakkapel niet past in het bestemmingsplan. In het genoemde voorbeeld besloot het gemeentebestuur dat de dakkapel niet past in het bestemmingsplan, maar de rechter was het hier niet mee eens. Dit laat zien dat gemeentelijke beleidsregels en de juridische interpretatie van het bestemmingsplan kunnen verschillen.

Daarom is het belangrijk om niet alleen het bestemmingsplan van het perceel te bestuderen, maar ook de beleidsregels van de gemeente. Deze regels kunnen van gemeente tot gemeente verschillen, zoals blijkt uit het voorbeeld van Land van Cuijk, waar in 2025 eenvoudige vergunningsaanvragen, zoals voor dakkapellen, binnen 5 dagen worden behandeld.

Aanvragen van een vergunning: Voorbereiding

Voor het indienen van een vergunningaanvraag is het essentieel om alle benodigde documenten voor te bereiden. De bouwtekeningen en constructieberekeningen vormen hierbij de basis. In het voorbeeld van Assendelft (bron 2) is duidelijk dat een goede voorbereiding ervoor zorgt dat de kans op afwijzing van de vergunning zo klein mogelijk wordt.

Volgens de regelgeving (bron 3) wordt geen ontheffing verleend voor overschrijding van het maximaal toegestane oppervlak of volume van een bouwproject. Dit betekent dat een dakkapel die te groot is of het volume van het bouwwerk te ver overschrijdt, automatisch in strijd kan komen met het bestemmingsplan. Dit is van belang bij het bepalen van de afmetingen van de dakkapel.

Daarnaast is het belangrijk om te weten dat een ontheffing niet verleend wordt voor bouwwerken die in strijd zijn met de bestemming van het perceel. Bijvoorbeeld een dakterras of een opbouw op een aan- of uitbouw kan niet worden toegestaan als het in strijd is met het bestemmingsplan. In het kader van een dakkapel is het dus belangrijk om te controleren of de geplande uitbreiding voldoet aan de regels van het bestemmingsplan.

Welstandsaspecten en het straatbeeld

Nebijeffecten van een dakkapel kunnen ook betrekking hebben op het straatbeeld en de welstandsvoorzieningen. In het kader van een rechtszaak in Alkmaar (bron 1) is geoordeeld dat het bouwplan niet in strijd is met de redelijke eisen van welstand, omdat het aan de zijkant van het perceel geplaatst is en het straatbeeld aan de voorkant bepalend is.

De rechter heeft hierbij benadrukt dat het straatbeeld aan de achter- en zijkant van het perceel een mindere rol speelt bij de welstandsbeoordeling. Dit betekent dat de zichtbaarheid van de dakkapel vanuit het openbaar gebied een belangrijke factor is bij de beoordeling. Als de dakkapel niet zichtbaar is vanuit het openbare domein, is de kans op afwijzing vanwege welstandsredenen kleiner.

Toch kan het bouwplan van invloed zijn op de ruimtelijke beleving van de buren. In de genoemde rechtszaak is duidelijk dat het bouwplan, ondanks de invloed op de ruimtelijke beleving van de buren, niet in strijd is met de redelijke eisen van welstand. Dit laat zien dat de beoordeling van welstandsredenen een complex proces is en afhankelijk is van de specifieke omstandigheden van het bouwplan.

Juridische beoordeling van dakkapellen

De beoordeling van een dakkapel in de context van het bestemmingsplan is een proces dat juridische, technische en administratieve aspecten omvat. In de rechtszaak in Alkmaar is geoordeeld dat het bouwplan niet in strijd is met het bestemmingsplan. De rechtbank heeft hierbij benadrukt dat het bouwplan niet in strijd is met de maximaal toegestane goothoogte en dat het niet in strijd is met de redelijke eisen van welstand.

Dit laat zien dat de beoordeling van een bouwplan een proces is dat niet alleen gericht is op de technische parameters, maar ook op de juridische en sociale aspecten van het bouwplan. Het is daarom belangrijk dat bij een vergunningaanvraag rekening wordt gehouden met alle relevante aspecten van het bouwplan.

Beleidsregels en het afwijken van het bestemmingsplan

Het afwijken van het bestemmingsplan is mogelijk in bepaalde gevallen. In de regeling "Beleid voor het afwijken van het bestemmingsplan" (bron 5) is te lezen dat het afwijken van het bestemmingsplan onder bepaalde voorwaarden toegestaan is. Deze voorwaarden zijn onder andere gericht op het behoud van het straatbeeld, de welstandsvoorzieningen en de toepassing van de regels van het bestemmingsplan.

Het is belangrijk om te weten dat een ontheffing voor het afwijken van het bestemmingsplan niet verleend wordt voor bouwwerken die in strijd zijn met de bestemming van het perceel. Dit betekent dat een dakkapel die te groot is of het volume van het bouwwerk te ver overschrijdt, automatisch in strijd kan komen met het bestemmingsplan.

Daarnaast is het belangrijk om te weten dat een ontheffing niet verleend wordt voor bouwwerken die in strijd zijn met de welstandsregels. Dit betekent dat een dakkapel die het straatbeeld negatief beïnvloedt of de welstandsvoorzieningen overschrijdt, automatisch in strijd kan komen met het bestemmingsplan.

Conclusie

Het plaatsen van een dakkapel kan in strijd komen met het bestemmingsplan wanneer bepaalde parameters, zoals goothoogte, volume en zichtbaarheid, overschreden worden. Het is daarom belangrijk om bij het ontwerp en de aansluiting van een dakkapel rekening te houden met de regels van het bestemmingsplan en de beleidsregels van de gemeente.

De beoordeling van een bouwplan is een proces dat juridische, technische en administratieve aspecten omvat. Het is daarom belangrijk om bij een vergunningaanvraag rekening te houden met alle relevante aspecten van het bouwplan. Een goede voorbereiding, inclusief het verzamelen van alle benodigde documenten, is essentieel om de kans op afwijzing zo klein mogelijk te maken.

In de praktijk blijkt dat de beleidsregels van de gemeente en de juridische interpretatie van het bestemmingsplan kunnen verschillen. Daarom is het belangrijk om niet alleen het bestemmingsplan van het perceel te bestuderen, maar ook de beleidsregels van de gemeente. Deze regels kunnen van gemeente tot gemeente verschillen, zoals blijkt uit het voorbeeld van Land van Cuijk.

Tot slot is het belangrijk om te weten dat het afwijken van het bestemmingsplan mogelijk is onder bepaalde voorwaarden. Deze voorwaarden zijn onder andere gericht op het behoud van het straatbeeld, de welstandsvoorzieningen en de toepassing van de regels van het bestemmingsplan. Het is daarom belangrijk om bij een vergunningaanvraag rekening te houden met alle relevante aspecten van het bouwplan.