Dakkapel en inhoudoverschrijding: Begrijpen van de regels bij uitbreidingen aan de woning

Published by Redactie on september 14, 2025 | Category dakkapel

Een dakkapel is een veelvoorkomende bouwmaatregel om extra woonruimte te creëren zonder te verhuizen. Zowel esthetisch als functioneel is het een populaire keuze bij woningeigenaren. Echter, bij het aanleggen van een dakkapel is het belangrijk om rekening te houden met de regelgeving en eventuele inhoudoverschrijdingen. Dit artikel helpt u begrijpen wat een inhoudoverschrijding inhoudt, onder welke voorwaarden een dakkapel vergunningvrij kan worden gerealiseerd, en welke factoren kunnen leiden tot het moeten aanvragen van een omgevingsvergunning.

De informatie in dit artikel is gebaseerd op de huidige regelgeving en praktijkbeelden, met name betreffende de rol van de goothoogte, de locatie van de dakkapel, en de toepassing van het bestemmingsplan.

Wat is een inhoudoverschrijding?

In het kader van de bouwregelgeving en het bestemmingsplan kan een dakkapel leiden tot een inhoudoverschrijding, wat betekent dat de inhoud van het bouwwerk de toegestane grenzen overschrijdt. De inhoud van een bouwwerk wordt gedefinieerd als de ruimte die zich tussen de onderzijde van de begane grondvloer, de buitenzijde van de gevels (en/of het hart van de scheidsmuren), en de buitenzijde van daken en dakkapellen bevindt.

In het kader van dakkapellen is het belangrijk te weten dat deze constructies meestal niet worden meegerekend in de inhoud van het hoofdgebouw, mits de gezamenlijke breedte van de dakkapel niet meer is dan 50% van de breedte van het betreffende dakvlak. Dit is een belangrijke regel om te voorkomen dat een dakkapel leidt tot een grotere inhoudoverschrijding dan toegestaan.

Wanneer de breedte van de dakkapel meer is dan de helft van de breedte van het dakvlak, wordt de gothoogte van het bouwwerk gemeten vanaf het afgewerkte bouwterrein tot aan de goot van de dakkapel. Dit betekent dat de dakkapel als onderdeel van het hoofdgebouw wordt beschouwd, wat kan leiden tot een overschrijding van de toegestane inhoud of volume van het bouwwerk.

Vergunningvrije dakkapellen aan de achterzijde van de woning

Een dakkapel aan de achterzijde van een woning kan in veel gevallen vergunningvrij worden gerealiseerd, mits bepaalde voorwaarden worden nageleefd. Deze voorwaarden kunnen variëren per gemeente, maar er zijn algemene richtlijnen die vaak van toepassing zijn. Onderstaande factoren worden bij de beoordeling van een vergunningvrije dakkapel doorgaans meegewogen:

1. Locatie van de dakkapel

De locatie van de dakkapel speelt een cruciale rol. Aan de achtergevel van een woning zijn de eisen vaak minder strikt dan aan de voorgevel of zijgevel. De achtergevel wordt vaak als minder zichtbaar beschouwd, wat het aanleggen van een dakkapel vergemakkelijkt. Echter, het is belangrijk om te controleren of de achtergevel ook daadwerkelijk deels buiten het zichtval gebied van de straat of omgeving ligt.

2. Afmetingen van de dakkapel

De afmetingen van een dakkapel zijn een belangrijke factor bij het bepalen of een vergunning nodig is. De meeste gemeenten hanteren specifieke maatregelen voor vergunningvrije dakkapellen, zoals:

De maximale breedte van de dakkapel mag niet meer dan 50% zijn van de breedte van het dakvlak.
De hoogte van de dakkapel mag niet boven de oorspronkelijke daknok uitkomen, tenzij de dakkapel een zogenaamde dakopbouw betreft, waarbij de constructie (deels) boven de nok uitkomt.
De gothoogte moet binnen de toegestane grens blijven, die vaak is opgenomen in het bestemmingsplan om straatbeeld en burenwijk veilig te stellen.

3. Type dakkapel

Er zijn verschillende typen dakkapellen, waaronder:

Dakkapel onder de nok: Deze voldoet meestal aan de eisen voor vergunningvrije uitvoering.
Dakopbouw: Wanneer de dakkapel boven de oorspronkelijke nok uitkomt, kan dit leiden tot een inhoudoverschrijding of het veranderen van het straatbeeld, wat een vergunning vereist.
Serre of erker: Deze constructies aan de voorgevel kunnen ook binnen de vergunningvrije regels vallen, mits de diepte niet meer is dan 1,5 meter.

4. Uitzonderingen en monumenten

Een aantal situaties kan leiden tot het moeten aanvragen van een vergunning, zoals:

Monumentale status van het huis of het dakbeschot.
Het aanwezig zijn van asbesthoudend dakbeschot, wat extra veiligheidsmaatregelen vereist.
De dakkapel is gelegen in een beschermde omgeving, zoals een natuurgebied of een bebouwde kom met specifieke regels.
De aanleg van de dakkapel leidt tot een belemmering van het uitzicht of zonlicht van naburige woningen.

De invloed van een dakkapel op de woningwaarde

Een dakkapel kan niet alleen extra woonruimte creëren, maar ook de waarde van de woning aanzienlijk doen stijgen, vooral in stedelijke gebieden waar ruimte schaars is. Een dakkapel van ongeveer 4 m² kan bijvoorbeeld leiden tot een aanzienlijke verhoging van de verkoopprijs.

Deze opbrengst wordt gedeeltelijk veroorzaakt door de toename in gebruiksmogelijkheden van de woning, zoals het creëren van een extra slaapkamer of een werkruimte. Een dakkapel is bovendien vaak minder invasief dan een kelderuitbreiding, wat het een aantrekkelijke optie maakt voor woningeigenaren die de dagelijkse gebruiksruimte van hun woning willen uitbreiden.

Wanneer is een vergunning nodig?

Hoewel veel dakkapellen aan de achterzijde van de woning vergunningvrij kunnen worden gerealiseerd, zijn er situaties waarin een omgevingsvergunning nodig is. De gemeente kan kiezen om geen medewerking te verlenen aan een aanvraag voor een omgevingsvergunning indien:

De aanleg van de dakkapel leidt tot een aantasting van de verkeersveiligheid.
De aanleg leidt tot een schade aan het straat- en bebouwingsbeeld.
De aanleg leidt tot belemmering van het uitzicht of zonlicht van naburige woningen.
Er sprake is van een inbreuk op de inrichting van het buitengebied.
De aanleg leidt tot een verlaging van de sociale veiligheid of waterbeheerproblemen.
Het bouwwerk ligt in de directe omgeving van een monumentale woning of een cultuurhistorisch belangrijk gebied.

In dergelijke gevallen kan het college besluiten om geen medewerking te verlenen aan de aanvraag voor een vergunning. Het is daarom belangrijk om van tevoren contact op te nemen met de gemeente om te controleren of een dakkapel aan de achterzijde van de woning onder de vergunningvrije regels valt.

Het belang van het bestemmingsplan

Het bestemmingsplan speelt een essentiële rol bij het bepalen van of en hoe een dakkapel kan worden gerealiseerd. Het plan bepaalt de toegestane bebouwingsmogelijkheden, inclusief de maximale gothoogte, de toegestane bouwvolume en eventuele uitzonderingen. Het is daarom verstandig om het bestemmingsplan van het betreffende perceel te raadplegen voordat er wordt begonnen aan een bouwproject.

In het bestemmingsplan kan ook een koppeling zijn gemaakt tussen de oppervlakte van het achtererfgebied en de toegestane bebouwde oppervlakte. Grotere achtererfgebieden kunnen dus ruimere mogelijkheden bieden voor de aanleg van een dakkapel, zolang de regels worden nageleefd.

Praktische stappen bij het aanvragen van een vergunning

Als u vaststelt dat een vergunning nodig is voor de aanleg van een dakkapel, zijn er een aantal praktische stappen die u kunt nemen om het proces zo soepel mogelijk te laten verlopen:

Contact opnemen met de gemeente: Controleer of de dakkapel onder de vergunningvrije regels valt.
Indien nodig, een aanvraag voor een omgevingsvergunning voorbereiden: Dit kan bijvoorbeeld via het digitale aanvraagformulier van de gemeente.
Eventueel een verhaalscontract afsluiten: Dit is een overeenkomst tussen de aanvrager en de gemeente waarin de verplichtingen van beide partijen worden vastgelegd.
Zorg voor duidelijke plannen en schetsen: De gemeente vereist vaak visuele weergaven van het bouwproject.
Controleer of er bezwaren zijn van buren of andere partijen: Deze kunnen ertoe leiden dat de aanvraag wordt geweigerd of aangepast moet worden.

Conclusie

Een dakkapel is een veelvoorkomende bouwmaatregel die extra woonruimte kan bieden en de woningwaarde kan verhogen. Het is echter belangrijk om de regelgeving en eventuele inhoudoverschrijdingen goed te begrijpen om te voorkomen dat er problemen ontstaan bij het aanvragen van een vergunning of bij de realisatie van het project.

De meeste dakkapellen aan de achterzijde van de woning kunnen onder bepaalde voorwaarden vergunningvrij worden gerealiseerd, maar het is verstandig om altijd te controleren of de projectaanpak volledig binnen de regels valt. Het bestemmingsplan, de afmetingen van de dakkapel, de locatie en eventuele uitzonderingen zoals monumentale status of asbesthoudend dakbeschot zijn cruciale factoren die moeten worden meegewogen.

Door zorgvuldig te plannen en de juiste stappen te ondernemen, kunt u ervoor zorgen dat uw dakkapelproject soepel verloopt en aan alle regelgeving voldoet.

Bronnen

inhoudoverschrijding